Her gün farklı bir şehire gitme durumunda çalışma süresi hesaplanması

[mersian]

Merhaba

Bir şirket her gün farklı bir lokasyondaki müşteriye yerinde hizmet verdirmektedir. Buna göre çalışan her gün saat 9'da müşteride işbaşı yapabilmek için kimi zaman sabah 4'te yola çıkıp, akşam geç saatlerde evine varabilmektedir. Müşterideki çalışma saatleri 9-18 arası olmasına rağmen günlük çalışma süresi daha yüksektir.

İşveren, çalışanın müşteride harcadığı zaman üzerinden para kazanmaktadır. Bu yüzden çalışan, işveren gelir kaybına uğramasın diye her gün fedakarlık yapmakta ve müşteriye erken gidip, geç çıkmak için kendi zamanından harcamaktadır. Bir hafta içerisinde evde geçen (iki çalışma arası) ortalama süre 6 saattir. Dolayısıyla iş kanunundaki iki çalışma arası en az 11 saat dinlenme olması gerektiği (böyle bir şey olması lazım) kuralı da hiçe sayılmıştır.

Çalışan resmi tatillerde de çalışmakta ve 5 yıl boyunca ne bir fazla mesai ödemesi ne de resmi tatil mesaisi almış değildir. Bütün şehir dışı çalışmaları işveren tarafından kayıt altına alınmakta ve bu kayıtlar işçide de bulunmaktadır. Yani çalışma sürelerinin ispatı işveren kayıtlarına dayanarak mümkündür. İşveren çalışma süreleri ve yol masraflarını müşterisine fatura etmektedir.

Yol süreleri de dahil edildiği taktirde ortalama olarak yılda 500 saat fazla çalışma söz konusudur. Yaptığım aramalarda "yolda geçen süreler, işverenin sosyal yardım amacıyla işçiye servis sağlaması halinde geçerli değil" demekte ancak daha fazla bilgiye ulaşılamamaktadır.

1) Herhangi bir sözleşme imzalamamış olan ve bu ağır şartlarda çalışan işçinin hakları nelerdir? Yol süreleri fazla mesaiye dahil edilebilir mi?
2) "Aylık ücrete fazla mesai dahildir" ibaresi bulunan bir sözleşmeyi imzalamış çalışanın hakları nelerdir? Sadece 270 saati aşan süreleri mi dahil edebilir?

Elinizde bu konu ile ilgili yargıtay kararları var mıdır?

Yardımlarınız ve değerli zamanınız için şimdiden teşekkür ederim.

[Erdoğan Kırcalı]

1) Herhangi bir sözleşme imzalamamış olan ve bu ağır şartlarda çalışan işçinin hakları nelerdir? Yol süreleri fazla mesaiye dahil edilebilir mi?

Madde 66 - Aşağıdaki süreler işçinin günlük çalışma sürelerinden sayılır:
a) Madenlerde, taşocaklarında yahut her ne şekilde olursa olsun yeraltında veya su altında çalışılacak işlerde işçilerin
kuyulara, dehlizlere veya asıl çalışma yerlerine inmeleri veya girmeleri ve bu yerlerden çıkmaları için gereken süreler.
b) İşçilerin işveren tarafından işyerlerinden başka bir yerde çalıştırılmak üzere gönderilmeleri halinde yolda geçen
süreler.
c) İşçinin işinde ve her an iş görmeye hazır bir halde bulunmakla beraber çalıştırılmaksızın ve çıkacak işi bekleyerek
boş geçirdiği süreler.
d) İşçinin işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi veya işveren evinde veya bürosunda yahut işverenle ilgili
herhangi bir yerde meşgul edilmesi suretiyle asıl işini yapmaksızın geçirdiği süreler.

..... İşverenin görevlendirmesiyle yaptığınız seyahat sürelerinin de çalışma süresinden sayılması gerekmektedir. Haftalık 455 saati aşan çalışma süresi doğyorsa bu seyahatlerle birlikte, 45 saati aşan kısmın fazla çalışma ücreti olarak %50 arttırılmış olarak ödenmesi gerekir.

2) "Aylık ücrete fazla mesai dahildir" ibaresi bulunan bir sözleşmeyi imzalamış çalışanın hakları nelerdir? Sadece 270 saati aşan süreleri mi dahil edebilir?

Evet, asgari ücretin üzerinde ücret alındığı durumlarda, sözleşmedeki bu yönde bir madde bulunuyorsa, yıllık yasal fazla çalışma üst sınırına kadar olan fazla çalışmalar için bir ücret talep edilemeyeceği , ancak fazla çalışmanın 270 saat sınırını aşan kısım için ücret ödenmesi gerektiği yönünde yargıtay kararları mevcuttur.

[mersian]

Sayın Kırcalı

Hızlı yanıtlarınız için teşekkür ederim. Son bir sorum daha olacaktı.

İş sözleşmesinin geçersiz sayılması için de talebimiz olacak. İşverenin çalışanı haksız yere çıkardığını ispatlayacağımıza kesin gözüyle bakarsak, ayrıca sözleşmede belirtilmiş olan yıllık izin, fazla mesai gibi hakların ödenmemiş olması bu sözleşmenin geçersiz sayılmasını ve 270 saate kadar olan sürelerin de ödenmesini sağlayabilir miyiz?

Yani işveren kendisi sözleşmenin şartlarına uymayarak, bu sözleşmeyi geçersiz kılmıştır diyebilir miyiz?

[Erdoğan Kırcalı]

Sayın Kırcalı

Hızlı yanıtlarınız için teşekkür ederim. Son bir sorum daha olacaktı.

İş sözleşmesinin geçersiz sayılması için de talebimiz olacak. İşverenin çalışanı haksız yere çıkardığını ispatlayacağımıza kesin gözüyle bakarsak, ayrıca sözleşmede belirtilmiş olan yıllık izin, fazla mesai gibi hakların ödenmemiş olması bu sözleşmenin geçersiz sayılmasını ve 270 saate kadar olan sürelerin de ödenmesini sağlayabilir miyiz?

Yani işveren kendisi sözleşmenin şartlarına uymayarak, bu sözleşmeyi geçersiz kılmıştır diyebilir miyiz?

Hiç sanmıyorum