Polisin üst arama yetkisi

[Castle]

Merhaba,

Merak ettiğim konu, polis tarafından yapılan üst bu aramanın engelleyici bi yönü yokmu. Hemen hemen hergün oturduğum semtde yapılan kimlik kontroluden sonra üst araması yapılmakta. Özellikle 20-30 yaş arasındaki gençlere bu uygulama yapılıyor... Bunun bir sınırı yokmu? Polis cüzdanımı karıştırabilir mi? Polis çantama bakabilir mi yoksa arama izni gerekir mi?

[Ömer Faruk Coşkun]

Sevgili Castle.
Polisin kimlik sorma yetkisi her zaman vardır. Vatandaş, evlilik cizdanı, nüfus hüviyet cüzdanı, ehliyet yada pasaportu üzerinde taşımak ve ibraz etmek zorundadır. Bu kanuni bir zorunluluktur. Herhangi bir sebeple üzerinde bu belgelerden birisi bulunmuyorsa sebebi görevliye bildirilidiği takdirde, görevli polis memuru kimliğini ispat etmesi için vatandaşa her türlü yardım ve kolaylığı sağlamak zorundadır.
Kişilerin üzerinde araçlarının dışarıdan bakıldığında görülmeyen yerlerini açtırmak suretiyle ve çantasını ve cebini yada evini ve müştemilatını Hakim Kararı olmadan kimse arayamaz. Ancak gecikmesinde sakınca olan durumlarda yada meşhut suçlarda Cumhuriyet Savcısının yazılı emri ile arama yapabilir.
Gecikmesinde sakınca olan halden dolayı yapılan arama 24 saat içersinde hakim onayına sunulur, karar çıkarsa hukuki bir arama hüviyetini kazanır ve elde edilen delil (varsa) mahkemede delil olur.
CMK ya göre aramanın sınırları kişi hak ve hürriyetleri açısından bu kadar daraltıldığı için uygulamada bir takım sorunlar ve güvenlik zaafiyetleri meydana gelmesi sebebiyle yapılan küçük değişikliklerle hakim kararı olmaksızın üst aramasına cevaz verilmiştir.
Kolluk Görevlisinin makul şüphe üzerine üzerinde tabanca yada buna benzer bir silahın olmasından şüphelendiği kişinin üzerini "yoklama " şeklinde arayabilir. Ancak suç ve suç unsuruna rastlaması durumunda ince arama yapabilir.
ilgili değişiklik ve akabinde çıkartılan yönetmelik hükümlerine göre de üzeri bu şeklide aranan kişinin talebi halinde keyfiyeti bildirir tutanak tutup aranan kişiye verir.
Sevgili Castle:
Eğer bulunduğunuz bölge güvenlik açısından riskli bir yer ise sizin güvenliğinizi sağlamak için usulüne uygun olarak yapılan bu türlü uygulamaları desteklemenizi ve görevlilere de yardımcı olmanızı, hatta teşekkür etmenizi tavsiye ederim.
Ömür boyu suç ve suçluyla karşılaşmamanızı ve rutin kontrol ve dostluk ilişkileri haricinde kolluk kuvvetleri ve hukuki yaptırımlarla karşılaşmamanızı temenni ederim.
Sevgi ve saygılarımla.

[Antecurs]

Yıllar öncesine döndüm. 1988'de dudullu türkiş bloklarında bir kaç öğrenci arkadaş ile ev tutmuştuk. O yıllarda o bölge biraz ıssız sayılırdı ve her akşam saat 21:00'den sonra mutlaka yolda polis kontrolü yapılırdı, minübüsten indirilir, tek tek kimlik ve üst araması yapılır, şüpheli gördüklerini ayırırlardı. Bir seferinde sırf elimde Cumhuriyet gazetesi var diye ayrıldığım da oldu. Gerçekten her akşam belli bir saati geçirirseniz bu şekilde aranmak ve size bir şüpheli gibi davranılması oldukça yıpratıcı oluyor. Kolay gelsin.

[Castle]

Sayın Ömer Faruk ÇOŞKUN

Vermiş olduğunuz faydalı ve net cevap için çok teşekkür eder, saygılarımı sunarım.

.