Polisin üst arama yetkisi

Merhaba,

Merak ettiðim konu, polis tarafýndan yapýlan üst bu aramanýn engelleyici bi yönü yokmu. Hemen hemen hergün oturduðum semtde yapýlan kimlik kontroluden sonra üst aramasý yapýlmakta. Özellikle 20-30 yaþ arasýndaki gençlere bu uygulama yapýlýyor... Bunun bir sýnýrý yokmu? Polis cüzdanýmý karýþtýrabilir mi? Polis çantama bakabilir mi yoksa arama izni gerekir mi?

Sevgili Castle.
Polisin kimlik sorma yetkisi her zaman vardýr. Vatandaþ, evlilik cizdaný, nüfus hüviyet cüzdaný, ehliyet yada pasaportu üzerinde taþýmak ve ibraz etmek zorundadýr. Bu kanuni bir zorunluluktur. Herhangi bir sebeple üzerinde bu belgelerden birisi bulunmuyorsa sebebi görevliye bildirilidiði takdirde, görevli polis memuru kimliðini ispat etmesi için vatandaþa her türlü yardým ve kolaylýðý saðlamak zorundadýr.
Kiþilerin üzerinde araçlarýnýn dýþarýdan bakýldýðýnda görülmeyen yerlerini açtýrmak suretiyle ve çantasýný ve cebini yada evini ve müþtemilatýný Hakim Kararý olmadan kimse arayamaz. Ancak gecikmesinde sakýnca olan durumlarda yada meþhut suçlarda Cumhuriyet Savcýsýnýn yazýlý emri ile arama yapabilir.
Gecikmesinde sakýnca olan halden dolayý yapýlan arama 24 saat içersinde hakim onayýna sunulur, karar çýkarsa hukuki bir arama hüviyetini kazanýr ve elde edilen delil (varsa) mahkemede delil olur.
CMK ya göre aramanýn sýnýrlarý kiþi hak ve hürriyetleri açýsýndan bu kadar daraltýldýðý için uygulamada bir takým sorunlar ve güvenlik zaafiyetleri meydana gelmesi sebebiyle yapýlan küçük deðiþikliklerle hakim kararý olmaksýzýn üst aramasýna cevaz verilmiþtir.
Kolluk Görevlisinin makul þüphe üzerine üzerinde tabanca yada buna benzer bir silahýn olmasýndan þüphelendiði kiþinin üzerini "yoklama " þeklinde arayabilir. Ancak suç ve suç unsuruna rastlamasý durumunda ince arama yapabilir.
ilgili deðiþiklik ve akabinde çýkartýlan yönetmelik hükümlerine göre de üzeri bu þeklide aranan kiþinin talebi halinde keyfiyeti bildirir tutanak tutup aranan kiþiye verir.
Sevgili Castle:
Eðer bulunduðunuz bölge güvenlik açýsýndan riskli bir yer ise sizin güvenliðinizi saðlamak için usulüne uygun olarak yapýlan bu türlü uygulamalarý desteklemenizi ve görevlilere de yardýmcý olmanýzý, hatta teþekkür etmenizi tavsiye ederim.
Ömür boyu suç ve suçluyla karþýlaþmamanýzý ve rutin kontrol ve dostluk iliþkileri haricinde kolluk kuvvetleri ve hukuki yaptýrýmlarla karþýlaþmamanýzý temenni ederim.
Sevgi ve saygýlarýmla.

Yýllar öncesine döndüm. 1988'de dudullu türkiþ bloklarýnda bir kaç öðrenci arkadaþ ile ev tutmuþtuk. O yýllarda o bölge biraz ýssýz sayýlýrdý ve her akþam saat 21:00'den sonra mutlaka yolda polis kontrolü yapýlýrdý, minübüsten indirilir, tek tek kimlik ve üst aramasý yapýlýr, þüpheli gördüklerini ayýrýrlardý. Bir seferinde sýrf elimde Cumhuriyet gazetesi var diye ayrýldýðým da oldu. Gerçekten her akþam belli bir saati geçirirseniz bu þekilde aranmak ve size bir þüpheli gibi davranýlmasý oldukça yýpratýcý oluyor. Kolay gelsin.

Sayýn Ömer Faruk ÇOÞKUN

Vermiþ olduðunuz faydalý ve net cevap için çok teþekkür eder, saygýlarýmý sunarým.

.