Şirket içi ağ bağlantısında ekran izleme

[Av.Emrah Yavuzcan]

Sayın uyasak, öncelikle belirtmeliyim ki, iş ilişkisi her şeyden önce güven temeline oturtulmuştur. Fakat işverenin işyerindeki disiplini sağlamak dolayısıyla alacağı bazı tedbirler olabilir. Bilgisayar ile telefonu kıyaslamak bir çözüm getirmez ama şunu belirtmeliyim kanaatimce sizin işyerinizdeki telefonunuzun dinlenmesinin büyük bir yararı varsa ve işyerinin disiplini için çok önemli bir unsur teşkil ediyorsa evet dinlenilebilir. Ama eğer şirket size mobil telefon verdiyse bunun dinlenilmesi şirket tarafından gerçekleştirilemez.

[Av.Ragıp Atay]

Bu konuda bazı ilkelerin gözardı edildiği kanısındayım. İdari birimlerin, ister özel şirket isterse kamu olsun elamanlarına tahsis ettikleri şeyle iki kısımdan oluşur. Biri hizmete özel şeyle diğeri şahsa tahsis edilen şeyler. Hizmete özel tahsisler, şirket işleri dışında kullanılamaz. Resmi hizmete mahsusutur diye kamu araçlarında bu yazıyı görmüşsünüzdür.
Şirket içersindeki bilgisayarlar, hizmete özel olarak tahsis edilmiştşr. Bu nedenle, şirket amaçları dışında kullanılması mümkün değildir. Kişisel amaçlar için kullanılabilmesi, idarenin hoşgörüsü olup, özel hayatın gizliliği ilkesinin geçerli olması mümkün değildir. Ama eğer şirket, siz bir bilgisayar vermiş ve kişisel kullanımıza açıksa, o zaman içersindeki bilgileri hiç bir şekilde alması ve denetlemesi mümkün değildir.
irket ağ bağlantısını kullanıyorsanız da, bunun denetlenmesine göz yummak zorundasınız

[uyasak]

Ragıp ve Emrah beyler sizin görüşlerinizden sonra aşağıdaki iki sorunun henüz cevabını veremedim.

- Şirket işyerimdeki işlemlerini yerine getirmem için bana internet bağlantısı ve şahsıma ait yaptığım işle ilgili kullanmam için e-mail adresi verebilir, bu bilgisayarla ilgili yaptığım tüm işlemleri ekran, klavye vb. yöntemlerle izleyebilir. Bu şirketin mülkiyet hakkından kaynaklanan haklarımıdır?

- Yukarıdaki işlemleri yapmak için şirketin beni önceden yazılı ve benimde onayımı alan bir bildirimde bulunmasına gerek varmıdır? Bu işlemleri keyfi olarak yapabilirmi?

[Av.Fırat Bayındır]

Şirket işyerimdeki işlemlerini yerine getirmem için bana internet bağlantısı ve şahsıma ait yaptığım işle ilgili kullanmam için e-mail adresi verebilir, bu bilgisayarla ilgili yaptığım tüm işlemleri ekran, klavye vb. yöntemlerle izleyebilir. Bu şirketin mülkiyet hakkından kaynaklanan haklarımıdır?

Sorunuzun cevabı kendi içinde gizli zaten. Şirketler genellikle e-mail adreslerini şirket adına kurarlar. ayseyilmaz@dmetal.com gibi. Bu e-mail hesabı şirkete aittir ve şirketin işlerinin sizin gibi çalışanları tarafından yerine getirilmesi için kullanılmalıdır. Dolayısıyla şirketin denetleme hakkı mülkiyet hakkının yanısıra şirketin MUTLAK İDARE HAKKINDAN kaynaklanır. Bu e-mail hesabının kural olarak kişisel iletiler amaçlı kullanılması mümkün değildir. Her şeyden önce mesai saatleri içinde (buna öğlen tatilleri de dahildir) çalışan tüm mesaisini-enerjisini- işine vermek durumundadır. Ancak işverenin iyiniyeti çerçevesinde aşırıya kaçmamak, yapmakta olduğu işi aksatmamak koşuluyla kişisel iletilere göz yumulabilir. Kişisel iletilerde genel ahlaka adaba aykırılıklar veya şirket bilgilerinin 3.kişilere aktarılması vb olumsuzlukları önlemek için şirketin denetim hakkının mutlak olduğunun kabulü gerekir. 4857 sayılı İş K. komisyon görüşmelerinde ve gerekçesinde, işyerinde uzun kişisel telefon konuşmaları yapmanın geçerli fesih nedeni olduğu örnek olarak verilmiştir. e- mail iletişiminin de bundan farkı yoktur.

Yukarıdaki işlemleri yapmak için şirketin beni önceden yazılı ve benimde onayımı alan bir bildirimde bulunmasına gerek varmıdır? Bu işlemleri keyfi olarak yapabilirmi?

Bunun için şirketin sizin onayınızı almasına gerek yoktur. Bu denetim de keyfi değil,işverenin mutlak yönetim hakkının sonucudur. İşçinin, şirket işlerinin görülmesi amacıyla şirketin oluşturduğu e-mail hesabının,işçi tarafından amacına aykırı olarak kişisel iletilerinde kullanılması, üstelik de yapılan denetimlerde iletilerde işçi hakkında geçerli veya giderek haklı fesih nedeninin tespit edilmesi de pek ala mümkündür.

Ancak, kişisel iletileriniz içeriğinin özel hayatınızla ilgili olanlarının işveren veya işyeri yetkililerince bu denetim nedeniyle öğrenilmesi durumunda, asla açıklanmaması gereklidir.

[uyasak]

Fırat bey görüşlerinizde bence de çok haklısınız fakat ben bir iş sözleşmesi ile bir iş yerinde çalışıyorsam bence bu iş sözleşme maddelerine de bu konuların açıkça yazılması görüşündeyim.

Ör. Şirket bilgisayarlarınızda internet bağlantınız olabilir fakat bu bağlantıları sadece işinizle ilgili kullanabilirsiniz özel kullanımınız izleme altında olduğu için kişisel bilgilerinizin deşifre olması şirketimizi bağlamıyacağını .... vb.

maddelerinde iş sözleşmesine girmesi İş kanunu açısından değerlendirilemezmi.

[Av.Fırat Bayındır]

İşsözleşmelerine bu tür maddelerin konulması gerekmez. Bu işin tabiatında vardır ve işverenin yönetim hakkını ilgilendirir.

[yyln]

Sanırım, basit gibi görünen, fakat işin içine girildikçe derinleşen bir konu üzerindeyiz.
Örneğin, işerenin işin yönetimi ile ilgili mutlak idare hakkından yola çıkılacak olursa, bunun bir sınırı var mıdır? Mutlak idare hakkı olan işveren, bu hakkından yola çıkarak, yetkili merciden izin almadan işçisinin üzerini veya özel eşyalarını koyabilmesi için kullanımına verdiği soyunma dolabını arayabilir veya aratabilir mi? İzinsiz olarak arama yaparsa suç işlemiş olur mu?
Öte yandan, işçinin kullanımına verilen bazı demirbaş veya eşyaların sadece işde mi? yoksa özel işlerde de mi? kullanılacağının ayırt edilmesi zordur. Örneğin, işle ilgili görüşme yapılması için işçiye verilen ancak her ay belli bir oranda veya sınırsız olarak özel görüşme yapma izni verilmiş olan telefonun, keza note-book'un, sadece işe tahsis edildiğini söylemek mümkün mü?

[Av.Emrah Yavuzcan]

Genel bir uygulama yoksa nasıl ki işveren tutup bir işçinin üzerini arayamaz; (bunun için kolluk kuvvetlerini çağırması gerekir) , işçiye özel eşyalarını koyması için tahsis edilen dolabı da arayamaz. İzinsiz ve olağanüstü bir durum olmadıkça bu dolabı açamaz.

İşçinin kullanımına verilen eşyaların ayırt edilmesi her işin niteliği göz önüne alınarak belirlenebilir. Örneğin bir bilgisayar programcısına verilen dizüstü bilgisayarın verilme amacı tamamıyla iş amaçlıdır.

[hb1975]

Ben resmi bir kurumda bilgi işlem bürosundayım. Daha önce çalıştığım yerde bilgisayarların ayarlanmasında kolaylık sağlaması amacıyla bir masaüstü paylaşım programı kullandım. O yerden ayrılalı bir ay geçmişti ki oranın müdürünün benim hakkımda soruşturma açtığını öğrendim. Nedenini sorduğumda ise kurmuş olduğum programdan olduğunu belirtti. Bu programı ayrıca benim amirim de kendi bilgisayarına yüklememi istemiş ve bu programla kendine bağlı bölümü kontrol edeceğini söylemişti. Müdürüm bu işin Cumhuriyet savcısına kadar gideceğini söylemiş. Bu konuda benim bir ceza almam mümkün mü, bu işi mahkemeye aksettirirse sonuçları ne olabilir acaba?

[javier21]

Ben resmi bir kurumda bilgi işlem bürosundayım. Daha önce çalıştığım yerde bilgisayarların ayarlanmasında kolaylık sağlaması amacıyla bir masaüstü paylaşım programı kullandım. O yerden ayrılalı bir ay geçmişti ki oranın müdürünün benim hakkımda soruşturma açtığını öğrendim. Nedenini sorduğumda ise kurmuş olduğum programdan olduğunu belirtti. Bu programı ayrıca benim amirim de kendi bilgisayarına yüklememi istemiş ve bu programla kendine bağlı bölümü kontrol edeceğini söylemişti. Müdürüm bu işin Cumhuriyet savcısına kadar gideceğini söylemiş. Bu konuda benim bir ceza almam mümkün mü, bu işi mahkemeye aksettirirse sonuçları ne olabilir acaba?

Savcılık ifadenizi almak üzere sizi çağırdığında olayı açıklarsınız artık bilişim suçlarına özel savcılıklarımız olduğu için derdinizi anlatamama gibi bi durumda ortaya çıkmaz o yönden de içiniz raha olsun.

Diğer bir konuya değinecek olursak firmaların çalışanlarının bilgisayar üzerindeki aktivitelerini izlemesi ve kontrol etmesi gayet normal bir durumdur fakat firmalar bunu çalışanlarına haber vermek suretiyle yapmalıdır aksi takdirde özel hayata müdahale suçunu teşkil eder.
Örnek verecek olursak bir çalışan izlendiğini bilmediği bilgisayarından karısına veya kızarkadaşına mahrem şeyler içeren mail atabilir.Eğer bu kişi şirket bilgisayarlarının sadece şirket işi amacıyla kullanılması konusunda uyarılmamış ve bilgisayarının bir program vasıtasıyla izlendiği konusunda uyarılmamışsa özel hayatına müdahale edilmiş olur ve hertürlü yasal yola başvurma hakkında sahiptir kanımca.