Nişan bozuldu maddi manevi dava açtım

[Abdullah Yaman]

T.C.
YARGITAY
3. HUKUK DAİRESİ
E. 2007/1442
K. 2007/1598
T. 12.2.2007


DAVA : Dava dilekçesinde nişanın haksız olarak bozulmasından kaynaklanan toplam 39.544 YTL alacak ile maddi ve manevi tazminatın faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın asliye hukuk mahkemesinde görülmesi gerektiği gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

KARAR : Davada, tarafların 2000 yılından 2004 yılı Eylül ayı sonuna kadar evlenme vadiyle hazırlıklar yaparak nişanlı kaldıkları, ancak komiser olan davalının başka bir polis memuru bayanla ilişkiye girmesi nedeniyle yanların ayrıldıkları, polis memuru bayanın davacıyı işyerinde taciz etmesi sonucunda davacının işten de çıkarıldığı, bu nedenle hem maddi hem de manevi anlamda büyük bir çöküntü yaşadığı ileri sürülerek, 20.000,00 YTL manevi ve 1.000 YTL maddi tazminat ile davacının çeşitli nedenlerle davalıya verdiği 18.544,00 YTL alacağın tahsili istenilmiştir.

Mahkemece; yanlar arasındaki ilişkinin nişan olduğuna dair herhangi bir delil bulunmadığı, nişan olduğu kabul edilse dahi mutad nişan hediyelerinin iadesi ile ilgili bir tazminat talebinin bulunmadığı, normal genel mahkemede görülmesi gereken tazminat niteliğinde olduğu, Aile Hukukunu ilgilendirmediği gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

TMK'nun 118. maddesi uyarınca nişanlanma; karşılıklı evlenme vaadi içeren aile hukukuna özgü bir sözleşmedir. Nişan sözleşmesi birbiriyle evlenmek isteyen kadın ve erkeğin bu husustaki iradelerini açıklamalarıyla meydana gelir. Taraflar iradelerini şekle bağlı veya üstü örtülü olarak açıklayabilirler. Evlenme vaadi açık olmadığı takdirde hangi sözlerin ve davranışların buna delalet edeceği çevrede hakim olan telakkilere, tarafların kişisel durumlarına ve bağlı oldukları sosyal tabakaya göre belirlenir.

Bununla beraber nişanlanmadaki sınırsız serbesti "nişan" ile evliliğin amaçlanmadığı diğer ilişkiler arasındaki farkı da ortadan kaldırmamalıdır. Bu nedenle "iki tarafın evlenme vaadini içeren karşılık iradelerinin açıklanmış olunması" hususu mahkemece araştırılmalıdır.

Nişanlanma sözleşmesinin varlığını ileri süren taraf bunu ispat ile yükümlü ise de; somut olayda davalının Birleşmiş Milletler Barış Gücü personeli olarak Kosovada görev yaptığı sırada yanına gelen davacıyı resmi olarak doldurup imzaladığı formda "fiance" yani "nişanlı" olarak gösterdiği anlaşılmaktadır.

O halde, mahkemece davalı taraftan buna ilişkin delilleri sorulup yöntemince araştırılarak (ilişkinin süresi bulundukları sosyal çevre ile aile ve arkadaş ilişkilerinde kendilerini ne şekilde tanıttıkları incelenmek suretiyle) yanlar arasındaki ilişkinin niteliği belirlendikten sonra bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.

Kabule göre de; nişanın bozulmasının sonuçları sadece alışılmışın dışındaki hediyelerin iadesine (TMK md.122) ilişkin olmayıp, haklı bir sebep olmaksızın nişanın bozulması halinde TMK nun 120 ve 121. maddelerine göre bundan zarar gören taraf kusurlu olan diğer taraftan maddi ve manevi tazminat da isteyebilir. Bu nedenle mutad nişan hediyerinin iadesi dışındaki taleplerin genel mahkemede görülebileceğine ilişkin gerekçe de yerinde değildir.

KARAR : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 12.02.2007 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

[Abdullah Yaman]

Kisaca sorunuma deginmek istiyorum.Nisanim kayinvalidemin asiri kiskancligi yuzunden bozuldu.Gecerli bir nedenleri olmadigi icin, hem ogluna hemde kayinvalideme dava actim.Mahkemede kendilerini nasil savunabilirler?Hakim nasil bir yol izler merak ediyorum.

Sayın üye.. yazınızın işaretli olan kısmına cevaben yazılmış bir cevaptır benim iletim. Şahsınıza alınmayınız lütfen.
Sizin durumunuza ve diğer ilgilenen üyelerin bilgisine sunulmak üzere de 3 adet Yargıtay kararı ekledim.
Geçmiş olsun..

[AV.FERDA AYDIN]

Nişanın tek taraflı olarak bozulmasında haklı yada haksız sebepler maddi ve manevi tazminat davalarının açılabilmesi için önemlidir.
Nişanın bozulmasındaki bu haklı yada haksız sebepleri hakim takdir eder.
Maddi tazminat-
(MK.120:”nişanlılardan biri haklı bir sebep olmaksızın nişanı bozduğu veya nişan taraflardan birine yükletilebilen bir sebeple bozulduğu takdirde;kusuru olan taraf diğerine dürüstlük kuralları çerçevesinde ve evlenme amacıyla yaptığı harcamalar ve katlandığı maddi fedakarlıklar karşılığında uygun bir tazminat vermekle yükümlüdür.Aynı kural nişan giderleri hakkında da uygulanır.
Tazminat isteme hakkı olan tarafın ana ve babası veya onlar gibi davranan kimseler de,aynı koşul altında yaptıkları harcamalar için uygun bir tazminat isteyebilirler.)

(MK.121:Nişanın bozulması yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf,kusurlu olan diğer taraftan manevi tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir.)
Yine burada nişan tek taraflı bir irade beyanıyla sona ermiştir.Nişanın bozulmasında kusuru olmayan taraf manevi zarara uğradığı gerekçesiyle mahkemeye başvurup hakimin bu manevi zararın varlığını kabul etmesi ve bunun üzerine uygun bir para tazminatına karar vermesiyle nişanın bozulmasında kusuru olan taraf diğer davacı tarafa bu tazminatı ödemekle yükümlüdür.Burada da dava açılma süresi 1 yıldır.
Hediyelerin iadesi-
(MK.122:”Nişanlılık evlenme dışındaki bir sebeple sona ererse,nişanlıların birbirlerine veya ana ve babanın ya da onlar gibi davrananların,diğer nişanlığa vermiş oldukları alışılmışın dışındaki hediyeler,verenler tarafından geri istenebilirler.
Hediye aynen veya milsen geri verilemiyorsa,sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır.)

[kelebek-06]

Kisilik haklarinin saldiriya ugramasina ornek verilmesini rica ediyorum.Tesekkurler.

[akcurali]

Sayın dardayım; Dürüstçe ve adam gibi ayrılmış olsaydı böyle bir muamele ile karşılaşmazdı. Nişanlım; bana başka türlü, annesine de başka türlü konuştu, gerçekleri benden saklayıp, annesinin istemediğini bile bile, beni ve ailemi yığınla masrafa soktu, (15000:-TL) masraf yaptığım gibi aptal yerine konulmamızda cabası. Sebep desen? Ortada geçerli bir sebep yok.
Sadece Komşunun birine "Haksız yere kayınvalideme kendimi ezdirmem" demişim. Annesinin beni istememe sebebi bu.
Komşu kim? Söyleyemiyorlar.
Böyle bişi demedim, demediğim halde defalarcada özür diledim, bunu da kabul etmiyorlar.
Kısaca bir örnek daha vereyim. Nişan resimleri annesinin istediği fotoğrafçıda çekilmedi diye, bir tane nişan resmimizi bile yok. Korkudan alamadı, alt tarafı 25._TL di
Yinde sırf ailesiyle arası kötü olmasın diye hepsini yutup sineye çektim.
Bir gün önce işyerime gelip bana; "Annemin seni istememesi gibi birşey yok, ben senle sonuna kadar varım, gidip gizli nikah yapalım, onu mecbur bırakalım" deyipte, ertesi gün ben işteyken annesini yanına alarak, evimize gelip nişanı bozduklarını aileme bildirmiş olması, beni ve ailemi yerle bir etti.
Aldatılıp kandırıldığımamı yanayım?
Eşe dosta arkadaşlarıma rezil olduğumamı yanayım?
Toplumumuzda nişanlıdan ayrılmış bir genç kızın, eşinden ayrılmış dul bir kadından farklı muamele görmediğinden yola çıkarak tertemiz şerefime suçsuz yere sürülen lekeyemi yanayım?
Sizce bu dürüst davranmakmıydı? Bir genç kızın onurunu, gururunu hiçe saymak değilmi?
Tabiiki zorla kimse kimseyle evlendirilmez istemiyorsan istemiyorsundur. Ama bunun bir sebebi olmalı. Sebebini nişanlıma sordum sessiz kaldı. Kayınvalideme sorduğumda ise demediğim bir söz yüzünden, duyduğum hakaretler ve iftiralarla şok oldum. Oğlumun sana olan düşkünlüğünü kıskanıyorum dedi.
Sonradan öğrendim ki, daha önce de iki kere annesi yüzünden nişandan ayrılmış.
Sırf annesinin egosu "tatmin" olacak diye, geçn kızların şeref ve haysiyetleriyle oynamanın ne olduğunu anlamaları için böle bir dava açtım.
Amacım inanın maddiyat değil.
Hiç bir bedel, benim kırılan onurumu yerine getirmiyecek. Ama onlara iyi bir ders olacağına eminim.
Davayı MK md.120 ve MK md 121 den açtım. Hem nişanlıma, hemde annesine.

Ben bir şekilde hayal kırıklığınızı anlayabiliyorum. Ama sanki durumu birazcık abartıyormuşsunuz gibi geldi. Hele bir şey yazmışsınız onda tüm bağlantılar koptu bende: nişanlısından ayrılan bir genç kızın dul mualemesi görmesi...
Aahh..
Kaç tane arkadaşım, kaç tane akrabam, nişanlısından ayrıldı hiç böyle bir muamele görmedi.
Ayrıca dul mualemesi görmek nasıl oluyormuş; pratikte dul olan biri olarak çok merak ediyorum.
Ben şimdiye kadar böyle birşeyle karşılaşmadım da.
Ama eğer biraz sağlıklı düşünürseniz, biraz sakin daha doğrusu; böyle bir ilişkiyi evlilikle sonlandırsaydınız ve ardından çocuk vs derken boşansaydınız daha mı iyi olacaktı?
Kötü bir evlilikten ve anlattığınıza göre berbat bir kayınvalideden kurtulduğunuza sevineceğinize dava vs falan uğraşıp kendinizi yormayın. Hayatınıza devam edin.
Ama eski kayınvalideniz size fiziksel darp vs uyguladıysa, psikolojik şiddet uyguladıysa manevi maddi tazminat davası açmanız belki mantıklı, ancak sonucunda somut birşey çıkmayacağını düşünüyorum. Okuyan hukukçu arkadaşlar da net birşey söyleyebilirler. Ben sadece evlenip boşanma arifesinde olan bir kadın olarak size böyle birşey söyleyebilirim.
Bir de yanılmıyorsam mahkemelerde geleneksel olarak nişanın kız tarafından, düğünün-nikahın erkek tarafından yapılması doğal görünüyor. Yani toplumdaki geleneksel yapıdaki adımları doğal ve normal kabul ediyorlar.
Bu yüzden nişanınız için yaptığınız harcamaları alabileceğinizi zannetmiyorum.

[kelebek-06]

Ben bir şekilde hayal kırıklığınızı anlayabiliyorum. Ama sanki durumu birazcık abartıyormuşsunuz gibi geldi. Hele bir şey yazmışsınız onda tüm bağlantılar koptu bende: nişanlısından ayrılan bir genç kızın dul mualemesi görmesi...
Aahh..
Kaç tane arkadaşım, kaç tane akrabam, nişanlısından ayrıldı hiç böyle bir muamele görmedi.
Ayrıca dul mualemesi görmek nasıl oluyormuş; pratikte dul olan biri olarak çok merak ediyorum.
Ben şimdiye kadar böyle birşeyle karşılaşmadım da.
Ama eğer biraz sağlıklı düşünürseniz, biraz sakin daha doğrusu; böyle bir ilişkiyi evlilikle sonlandırsaydınız ve ardından çocuk vs derken boşansaydınız daha mı iyi olacaktı?
Kötü bir evlilikten ve anlattığınıza göre berbat bir kayınvalideden kurtulduğunuza sevineceğinize dava vs falan uğraşıp kendinizi yormayın. Hayatınıza devam edin.
Ama eski kayınvalideniz size fiziksel darp vs uyguladıysa, psikolojik şiddet uyguladıysa manevi maddi tazminat davası açmanız belki mantıklı, ancak sonucunda somut birşey çıkmayacağını düşünüyorum. Okuyan hukukçu arkadaşlar da net birşey söyleyebilirler. Ben sadece evlenip boşanma arifesinde olan bir kadın olarak size böyle birşey söyleyebilirim.
Bir de yanılmıyorsam mahkemelerde geleneksel olarak nişanın kız tarafından, düğünün-nikahın erkek tarafından yapılması doğal görünüyor. Yani toplumdaki geleneksel yapıdaki adımları doğal ve normal kabul ediyorlar.
Bu yüzden nişanınız için yaptığınız harcamaları alabileceğinizi zannetmiyorum.

Kaç tane arkadaşım, kaç tane akrabam, nişanlısından ayrıldı hiç böyle bir muamele görmedi.
Ayrıca dul mualemesi görmek nasıl oluyormuş; pratikte dul olan biri olarak çok merak ediyorum.
Ben sadece evlenip boşanma arifesinde olan bir kadın olarak size böyle birşey söyleyebilirim.
Evlenip bosanma arifesinde olan birisi olmanizin vermis oldugu sagliksiz cevabiniz, daha dogrusu uzuntunuzun ofkesiyle verilmis cevabiniz icin cok tesekkur ediyorum.Nisani kiz tarafinin yaptigi konusunda hukuki net uyelerini bilgilendirmenize sevindim bunu eminim cogu kimse bilmiyordur.Bosanma arifesindeki bir bayan olmaniza uzulmedim hayirsiz bir evliligi devam ettirmemeniz yararinizadir diye dusunuyorum.Dul kadinlarin muamelesini siz sanirim kendinizi dusunerek yorumlamissiniz.Dul kadinlara toplumun nasil baktigini herkes bilir bu bir gercektir.Sizde bu gerceklerden kacmasaniz daha saglikli bir cevap verebilirdiniz.Tepkinize saygi duyarim ama icinde bulundugunuz bunalimla bilmediginiz bir olaya saldiri seklindeki cevabiniza degil.Evlenip ayrilsam tabiki daha iyi degil bunu dusunecek kadar buyudum.Dardayim rumuzlu uyeyle ayni fikirdeyim,burasi hukuk sitesi burada bir cok insan bilgi alis verisindeler,ben ozellikle sorunumu yaziyorumki sizin gibi caresizligini bir nebze hafifletecek ornekler bulabilsinler diye.Kimse macera olsun diye adaleti oyalayamaz hatta cebindeki son kurusa kadar avukata ve mahkeme masraflarina katlanmazlar.Adaleti oyalayanlar eften puften sebeplerle hakim karsina cikanlardir, hakkini hatta ugranilan haksizligi ispatlamaya calisanlar degillerdir.
Nisanda yapilan masraflar yillar oncesinde ceyiz icin alinipta karsi tarafa odetilmeye calisilan bir dava degildir.Sizede kendi davanizda basarilar dilemek isterim.Topluma aldiris etmeyin ve bildiginiz yolda ilerleyin derim.

[akcurali]

Kaç tane arkadaşım, kaç tane akrabam, nişanlısından ayrıldı hiç böyle bir muamele görmedi.
Ayrıca dul mualemesi görmek nasıl oluyormuş; pratikte dul olan biri olarak çok merak ediyorum.
Ben sadece evlenip boşanma arifesinde olan bir kadın olarak size böyle birşey söyleyebilirim.
Evlenip bosanma arifesinde olan birisi olmanizin vermis oldugu sagliksiz cevabiniz, daha dogrusu uzuntunuzun ofkesiyle verilmis cevabiniz icin cok tesekkur ediyorum.Nisani kiz tarafinin yaptigi konusunda hukuki net uyelerini bilgilendirmenize sevindim bunu eminim cogu kimse bilmiyordur.Bosanma arifesindeki bir bayan olmaniza uzulmedim hayirsiz bir evliligi devam ettirmemeniz yararinizadir diye dusunuyorum.Dul kadinlarin muamelesini siz sanirim kendinizi dusunerek yorumlamissiniz.Dul kadinlara toplumun nasil baktigini herkes bilir bu bir gercektir.Sizde bu gerceklerden kacmasaniz daha saglikli bir cevap verebilirdiniz.Tepkinize saygi duyarim ama icinde bulundugunuz bunalimla bilmediginiz bir olaya saldiri seklindeki cevabiniza degil.Evlenip ayrilsam tabiki daha iyi degil bunu dusunecek kadar buyudum.Dardayim rumuzlu uyeyle ayni fikirdeyim,burasi hukuk sitesi burada bir cok insan bilgi alis verisindeler,ben ozellikle sorunumu yaziyorumki sizin gibi caresizligini bir nebze hafifletecek ornekler bulabilsinler diye.Kimse macera olsun diye adaleti oyalayamaz hatta cebindeki son kurusa kadar avukata ve mahkeme masraflarina katlanmazlar.Adaleti oyalayanlar eften puften sebeplerle hakim karsina cikanlardir, hakkini hatta ugranilan haksizligi ispatlamaya calisanlar degillerdir.
Nisanda yapilan masraflar yillar oncesinde ceyiz icin alinipta karsi tarafa odetilmeye calisilan bir dava degildir.Sizede kendi davanizda basarilar dilemek isterim.Topluma aldiris etmeyin ve bildiginiz yolda ilerleyin derim.

Özür dileyerek soruyorum; hangi cümlemde öfke, saldırı gördünüz, hissettiniz ? Sanırım fazla hassassınız. Ben size bir gerçeği ortaya koydum. Bunun benim boşanmamla tek ilgisi; olmayacak bir işe girmenin kötü olması ve sadece bir kadın olarak sizin daha da kötü duruma düşmemesidir. Burada bahsettiğim kötülük: ruhsal anlamdadır. Herhalde mahkemede olmanın çok kolay birşey olmadığını, yaşadığınız olayları tekrar tekrar yaşamak zorunda kalacağınızın bilincindesinizdir.

Dul kadınlarla ilgili bir fikrim yok, sizin var mı? Herkes bilir derken; acaba nasıl bir bakış açısına sahipsiniz? Sizin değerinizi siz belirlersiniz, sizin için söylenenler değil. Açıkçası bu konudaki sağlıklı fikrin benimki olduğunu düşünüyorum. Dul kadın yaftasını anladığım kadarıyla siz kendinize yakıştırmışsınız, ancak bu yanlış.

Sizin olayınızın ve davanız hakkında macera tanımında bulunmadım. Bu kendi sıfatlandırmanız. Ben sadece yazdığınız doğrultusunda fikrimi belirttim.İnsanın bazen farklı bir görüş duyması iyidir.

Size iyi geceler, iyi haftasonları diliyorum..