Güvenlik soruşturması ve bir yakının aldığı ceza

[soulmate]

benim de benzer bir problemim var.şu anda bir devlet bankasının uzmanlık kadrosunu kazanmış durumdayım ancak mülakata gireceğim.benimle ilgili bir sorun yok.ancak birinci derece yakınım resmi evrakta sahtecilikten hüküm giydi ve cezasını çekti.bu durum beni etkiler mi acaba?güvenlik soruşturması için form doldurmadım.ancak bir müfettiş ev ziyaretinde bulundu.ve ziyeret sırasında özellikli bir kurum olduklarını ve bu ndenle araştırma yaptıklarını belirtti.hatta daha önce bir adayın kendisi ile ilgili bir yargılamasının olmuş olduğunu suçsuz bulunduğunu buna rağmen bu durumu tespit ettiğinde kendisini işe almadıklarını belirtti.bunları açıklayınca da iyice içime kurt düştü.babamın bu suçu beni etkiler mi acaba??çok zor durumdayım ve mülakata bile nasıl katılacağımı bilmiyorum.(bana bilgisi olan birileri yardım ederse sevinirim.

[soulmate]

benim de benzer bir problemim var.şu anda bir devlet bankasının uzmanlık kadrosunu kazanmış durumdayım ancak mülakata gireceğim.benimle ilgili bir sorun yok.ancak birinci derece yakınım resmi evrakta sahtecilikten hüküm giydi ve cezasını çekti.bu durum beni etkiler mi acaba?güvenlik soruşturması için form doldurmadım.ancak bir müfettiş ev ziyaretinde bulundu.ve ziyeret sırasında özellikli bir kurum olduklarını ve bu ndenle araştırma yaptıklarını belirtti.hatta daha önce bir adayın kendisi ile ilgili bir yargılamasının olmuş olduğunu suçsuz bulunduğunu buna rağmen bu durumu tespit ettiğinde kendisini işe almadıklarını belirtti.bunları açıklayınca da iyice içime kurt düştü.babamın bu suçu beni etkiler mi acaba??çok zor durumdayım ve mülakata bile nasıl katılacağımı bilmiyorum.(bana bilgisi olan birileri yardım ederse sevinirim.

[soulmate]

yardımcı olabilecek birileri yok mudur??

[gunesizmir]

benim de benzer bir problemim var.şu anda bir devlet bankasının uzmanlık kadrosunu kazanmış durumdayım ancak mülakata gireceğim.benimle ilgili bir sorun yok.ancak birinci derece yakınım resmi evrakta sahtecilikten hüküm giydi ve cezasını çekti.bu durum beni etkiler mi acaba?güvenlik soruşturması için form doldurmadım.ancak bir müfettiş ev ziyaretinde bulundu.ve ziyeret sırasında özellikli bir kurum olduklarını ve bu ndenle araştırma yaptıklarını belirtti.hatta daha önce bir adayın kendisi ile ilgili bir yargılamasının olmuş olduğunu suçsuz bulunduğunu buna rağmen bu durumu tespit ettiğinde kendisini işe almadıklarını belirtti.bunları açıklayınca da iyice içime kurt düştü.babamın bu suçu beni etkiler mi acaba??çok zor durumdayım ve mülakata bile nasıl katılacağımı bilmiyorum.(bana bilgisi olan birileri yardım ederse sevinirim.

Sizi öncelik ile gizliliğe hazi bir göreve atanma durmunuz varmıdır yok mudur?mesela mit,jandarma,askeri birim ve birlikler yada istihbari devlet işleri ile alakalı iş ve işler de görevlendirilmenizin olup olmayacağı önemlidir.Bu tarz ve anılan konular da görevlendirmeniz olacak ise babanızın konusunun işinize egel teşkil edeceğini düşünmekteyim.Ancak sizin kesin olarak bir avukata anılan konuyu danışıp yardım almanız da fayda var.saygılarımla.

[soulmate]

öncelikle cevabınız için tşk ederim...benim görevlendireleceğim alan devlet bankası ve uzmanlık pozisyonu yani asker polis olmayacağım ya da mit değil.sadece devlet bankasında mali tahlil bölümünde uzman yardımcılığı pozisyonu.ve söyledğim gibi herhangi bir güvenlik soruşturması formu da doldurmuş değilim..normal şartlar altında bir avukata danıştım.kendisi bir problem olmayacağını söyledi ama uygulamada nasıl yapıldığını bilmek istedim.benim hiçbir olayım ya da adli bir durumum yok.

[gunesizmir]

öncelikle cevabınız için tşk ederim...benim görevlendireleceğim alan devlet bankası ve uzmanlık pozisyonu yani asker polis olmayacağım ya da mit değil.sadece devlet bankasında mali tahlil bölümünde uzman yardımcılığı pozisyonu.ve söyledğim gibi herhangi bir güvenlik soruşturması formu da doldurmuş değilim..normal şartlar altında bir avukata danıştım.kendisi bir problem olmayacağını söyledi ama uygulamada nasıl yapıldığını bilmek istedim.benim hiçbir olayım ya da adli bir durumum yok.

Güvenlik Soruşturmalarının Niteliği Üzerine Bir Değerlendirme
Kariyer mesleklerden olan müfettiş, uzman, denetmen, kontrol yardımcılıklarının bir kısmı ile koruma güvenlik görevliliği, askeri, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında çalışacaklar için güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılmaktadır. Ancak, sitemize gelen maillerden anlaşıldığı kadarıyla hakkında yargı kararı olup olmadığına bakılmaksızın istihbari nitelikte bir çok bilgiye itibar edildiği görülmektedir. Öyleki adli mercilerde veya güvenlik birimlerinde suç isnadından dolayı yargılanma veya ifade verme bile güvenlik soruşturmasının olumsuz çıkmasına yol açabilmektedir. Bu nedenle, gerek Danıştay Başkanlığı tarafından verilen kararları gerekse de mevcut mer'i mevzuat çerçevesinde sitemiz uzmanlarının hazırlamış olduğu değerlendirmeyi görmek için.
MEMURİYETE GİRİŞTE YAPILAN GÜVENLİK SORUŞTURMASI VE ARŞİV ARAŞTIRMASININ OLUMSUZ OLMASININ MEMURİYET KADROLARINA ATANMAYA ENGEL OLUŞTURUP OLUŞTURMAYACAĞI

KANUNLARDA YER ALAN HÜKÜMLER
4045 sayılı "Güvenlik Soruşturması, Bazı Nedenlerle Görevlerine Son Verilen Kamu Personeli İle Kamu Görevine Alınmayanların Haklarının Geri Verilmesine" ve 1402 Numaralı "Sıkıyönetim Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun'un" 1'inci maddesinde; "Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması; kamu kurum ve kuruluşlarında, yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde devlet güvenliğinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün, iç ve dış menfaatlerin zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgelerin bulunduğu gizlilik dereceli birimler ile askeri, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında çalıştırılacak kamu personeli ve ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel hakkında yapılır. Devletin güvenliğini, ulusun varlığını ve bütünlüğünü iç ve dış menfaatlerinin zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgeler ile gizlilik dereceli kamu personeli ile meslek gruplarının tespiti, birim ve kısımların tanımlarının yapılması, güvenlik soruşturmasının ve arşiv araştırmasının usul ve esasları ile bunu yapacak merciler ve üst kademe yöneticilerinin kimler olduğu Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulacak yönetmelik ile düzenlenir." hükmüne yer verilmiştir.

İLGİLİ YÖNETMELİKTE YER ALAN HÜKÜMLER
Bu Kanun hükmü gereğince 14.2.2000 tarih ve 2000/284 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı yayımlanarak yürürlüğe konulan Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliğinin Amacını düzenleyen 1'inci maddesinde; "Bu Yönetmeliğin amacı; yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde Devletin güvenliğinin, iç ve dış menfaatlerinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgelerin bulunduğu bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının gizlilik dereceli birim ve kısımlarını belirlemek, Türk Silahlı Kuvvetlerinde, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında, ceza İnfaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel hakkında yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını düzenlemektir."hükmüne yer verilmiştir.
Burada açıklanması gereken iki kavram vardır. Bunlardan;
1- Arşiv Araştırması: Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının mevcut kayıtlardan saptanmasını,
2- Güvenlik soruşturması: Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının yıkıcı ve bölücü faaliyetlerde bulunup bulunmadığının, ahlaki durumunun, yabancılar ile ilgisinin ve sır saklama yeteneğinin mevcut kayıtlardan ve yerinden araştırılmak suretiyle saptanması ve değerlendirilmesini,
ifade etmektedir.

Ayrıca, bu Yönetmeliğin Kapsamını düzenleyen 2'nci maddesinde; "Bu Yönetmelik; yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde Devletin güvenliğinin, iç ve dış menfaatlerinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgeleri, bunların toplanmasını ve işlemini yürüten bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşların ilgili birim ve kısımlarının belirlenmesini, Türk Silahlı Kuvvetlerinde, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında, ceza İnfaz kurumlan ve tutukevlerinde çalışacak personeli, âyrıca bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının yurtdışı teşkilatlarında sürekli görevlendirilecek bütün personel için yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının esas ve usullerini, bunu yapacak mercileri, hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak gizlilik dereceli yerlerde çalışan kamu personeli ile meslek grupları ve üst kademe yönelicilerini kapsar."hükmüne yer verilmiştir.


Yine, hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak personelin düzenlendiği 8'inci maddede ise; "Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması; gizlilik dereceli birim ve kısımlar ile askeri, emniyet, istihbarat teşkilatlarında ve ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalıştırılacak personel hakkında yapılır.
Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki idare amirlikleri güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını; bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşlarının gizlilik dereceli birim ve kısımları ile yurt dışı teşkilatında ve askeri, emniyet, istihbarat teşkilatlarında ve ceza infaz kurumu ve tutukevlerinde çalıştırılacak personel hakkında yapar.

Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı; Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki idare amirliklerinin görev ve yetkileri saklı kalmak kaydıyla, güvenlik soruşturmasını Milli İstihbarat Teşkilatında, Türk Silahlı Kuvvetlerinin kadro ve kuruluşlarında çalışacak personel ile bakanlıklar ve kamu kurum ve kuruluşlarının gizlilik dereceli birim ve kısımlarının hiyerarşik olarak bağlı bulunduğu üst kademe yöneticilerinden müsteşar, genel müdür, vali, büyükelçi ve müstakil birim amirleri ile bunların yardımcıları ve ayrıca yurtdışı teşkilatında sürekle görevlendirilecek bütün personel hakkında, arşiv araştırmasını ise sadece gizlilik dereceli birim ve kısımlarda görev alacaklar ile bunların bu fıkrada sayılanlar dışında kalan yöneticileri ve ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel hakkında yapar. Ayrıca, müşterek kararname ile atanacak personelden hakkında güvenlik soruşturması yapılmamış olanlar için Başbakanlıkça arşiv araştırması yaptırılır.

Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı ile Emniyet Genel Müdürlüğünün birbirlerinin personeli hakkında yapacakları güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının esas ve usulleri ile bu Yönetmeliğin uygulanmasında kullanılacak bilgi ve belgelerin karşılıklı değişimi Başbakanın onayıyla yürürlüğe konulacak esaslar ile düzenlenir." hükmü yer almaktadır.


Diğer yandan, bu Yönetmeliğin Değerlendirmeyi düzenleyen 15'inci maddesinde; "(Değişik: 29.3.2001 gün ve 24357 sayılı R.G.) Yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen bilgilerin olumsuz olması halinde, kişinin gizlilik dereceli birim, kısım ve gizlilik dereceli yerler ile askeri, emniyet ve istihbarat teşkilatları, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalıştırılıp çalıştırılmamaları, yer değiştirerek bu görevlere devam edip etmemeleri gibi hususları incelemek ve sonucunu sorumlu amirin takdirine sunmak üzere; bakanlıklarda müsteşarın, diğer kamu kurum ve kuruluşlarında en üst amirin, üniversitelerde rektörün, illerde valinin başkanlığında, personel birim amiri, hukuk müşaviri ve varsa güvenlik işlerinden sorumlu birim amirinden oluşan “Değerlendirme Komisyonu” kurulur. Başbakanlıkta kurulacak Değerlendirme Komisyonu Müsteşar veya görevlendireceği müsteşar yardımcısının başkanlığında, Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürü ile Personel ve Prensipler Genel Müdürünün katılımıyla oluşur. Türk Silahlı Kuvvetlerinde ise bu Komisyonun oluşumu kendi yönergeleri ile belirlenir. Değerlendirme Komisyonunun çalışma tutanakları ve kararları gizlidir. " hükmüne yer verilmiştir.

Görüleceği üzere, Yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen bilgilerin olumsuz olması halinde, kişinin gizlilik dereceli birim, kısım ve gizlilik dereceli yerler ile askeri, emniyet ve istihbarat teşki1at1arı, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalıştırılıp çalıştırılmamaları, yer değiştirerek bu görevlere devam edip etmemeleri gibi hususları incelemek ve sonucunu sorumlu amirin takdirine sunmak üzere Değerlendirme Komisyonu kurulacağı ve bu Komisyonun kararı çerçevesinde yetkili amirin kararını vereceği belirtilmiştir. İşte burada yetkili amire ve Değerlendirme Komisyonuna önemli görevler düşmektedir. Yani, güvenlik soruşturmasının olumsuz olmasının ciddi nitelikte olup olmadığına Değerlendirme Komisyonu ve yetkili amir karar verecektir.

Bu konuda Arşiv araştırması ve güvenlik soruşturması ile ilgili olarak Danıştay Başkanlığının vermiş olduğu yargı kararları yol gösterici nitelik taşımaktadır. Çünkü, uygulamada bu hususun amacının dışında kullanıldığına rastlanılmaktadır. Örneğin, yıllar önce bir şüpheden dolayı adli makamlarda yargılanıp beraat etmiş olsanız dahi bu olay sizin güvenlik soruşturmanızın olumsuz olmasına neden olabilmektedir. Halbuki hukuk literatüründe "beraati zimmet asıldır" kuralı gereğince bir kişinin suçluluğu ispat edilmedikçe o kişi masumdur. Ancak, uygulamada bir çok sorunla karşılaşılmaktadır. Bazen karakolda ifadenizin alınması dahi sizin önünüze engel olarak çıkabilmektedir.

DEĞERLENDİRME
Bu konuya açıklık getirecek nitelikte olan Yargı kararlarına aşağıda yer veriyoruz. Aşağıda yer alan yargı kararlarında ortak bir nokta görülecektir. Bu nokta kişiler hakkında isnad edilen suçların sabit olmadığı sürece bu isnatlardan dolayı kişilerin memuriyete başlatılmamasına yargı mercileri olumsuz bakmaktadır. Yani,memuriyete başlamadan önce veya memuriyet sırasında yapılan güvenlik soruşturmasında, güvenlik soruşturmasının olumsuz olmasının;
1- Herhangi bir nedenle adli mercilerde veya güvenlik birimlerinde suç isnadından dolayı yargılanmanın veya ifade vermenin memuriyete engel olması mümkün değildir.
2- Güvenlik soruşturmasının olumsuz olmasına neden olan hususun şayet göreve engel olmayacak bir suçtan dolayı mahkumiyetse ve bu mahkumiyet memuriyete engel olmayacak nitelikteyse yine yargı mercileri bu hususa olumsuz bakmaktadır.
Bu nedenle güvenlik soruşturmasının olumsuz olmasının objektif nedenlere dayanması gerekmektedir. Aksi takdirde hem insanların mağdur olmasına yol açılmakta hem de yargı mercilerinde boş yere zaman kaybedilmekte ve Devlet sürekli tazminat ödeme zorunda bırakılmaktadır. Elbette suçlu insanlar önemli görevlere getirilmemelidir. Ancak, suçluluğu sabit oluncaya kadar her insanın masum olarak kabul edilmesi gerektiği de unutulmamalıdır.

KONU İLE İLGİLİ DANIŞTAY KARARLARI
Danıştay 5. Dairesinin 03.11.1999 tarihli ve E:1999/3652 K:1999/3292 sayılı kararında;
İlinde Sınıf Öğretmeni olarak görev yapan davacının, davalı idare tarafından açılan tütün eksperliği yazılı ve sözlü sınavını kazandığı, 23.6.1997 tarihinde çekilen kura sonucu görev yerinin belirlendiği ve ... Yaprak Tütün İşletmesinde görev yapmak üzere adı geçen ile 6 aylık hizmet sözleşmesi imzalandığı; değerlendirme komisyonunun 19.6.1997 günlü, 1997/6 sayılı kararıyla, davacı hakkında yapılan arşiv araştırması sonucunda ... Valiliğinin 14.5.1997 günlü, 964 sayılı yazısında, adı geçenin 15.4.1994 tarihinde ... Emniyet Müdürlüğünce izinsiz gösteri yürüyüşü yapmak ve yasadışı pankart asmak fiilinden yakalandığı ve fiş kaydının mevcut olduğu; 14.4.1997 tarihinde ... Üniversitesi ... Tıp Fakültesinde Güneydoğuda Terör Örgütüne yapılan operasyonları protesto etmek amacıyla yasak bildiri dağıtırken yakalandığı halde, Personel Güvenlik Soruşturma ve Arşiv Araştırma Formunda bu durumu belirtmediğinden yalan beyanda bulunduğu ve yasadışı örgüt sempatizanı olduğundan bahisle kurum bünyesinde çalıştırılmasının uygun görülmemesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Davacının, 3713 sayılı Kanuna aykırı hareket etmek fiilimden dolayı 14.4. 1994 tarihinde gözaltına alındığı, 17.4.1994 tarihinde sevk edildiği ... DGM' sinin 28.4.1994 günlü, Hazırlık No:1994/669 sayılı kararıyla takipsizlik kararı verildiği belirlenmiştir. Öte yandan 14.4.1997 tarihinde ... Üniversitesi ... Tıp Fakültesinde yasak bildiri dağıtmaktan gözaltına alındığı ve ... DGM'sine serbest bırakıldığı ... Emniyet Müdürlüğünün anılan yazısında belirtilmiş ise de; adı geçen tarafından bu tarihte ...'da olduğu ve gözaltına alınmasının mümkün bulunmadığı belirtilmesine rağmen idarece bu hususa ilişkin belge sunulamadığı görülmektedir.
Dava konusu işlem; davacının ... DGM'ye sevkedilmiş olmasına ve hakkında takipsizlik kararı verilmesine rağmen, bu hususun Personel Güvenlik Soruşturma ve Arşiv Araştırma Formunda belirtilmemesi suretiyle yalan beyanda bulunması nedeniyle Tütün Eksperliğine alınmaması "olduğuna göre yukarıda belirtilen hukuki durum ve olayı gelişimi doğrultusunda değerlendirme yapılması gerekmektedir.

Bu durumda, suç işlediği şüphesiyle gözetim altına alınan kişi henüz Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun yukarıda belirtilen hükmü uyarınca sanık olmamış, bir başka anlatımla cumhuriyet savcısı tarafından henüz kendisine karşı mahkum edilmesi amacıyla iddianame hazırlanmamış fakat şüpheli olan kişidir. Şüpheli; sanıklığın şartından birisi olan isnat şartı henüz şahsında gerçekleşmemiş, üzerinde suç şüphesinin yoğunlaştığı halde kendisine karşı henüz somut bir işlem yapılmamış kişidir. Davacı hakkında iddianame hazırlanmadığı gibi yasanın aradığı anlamda suçlu olarak mahkemeye de davet edilmediği açıktır.

Olayda, davacı tarafından 17.4.1997 tarihinde düzenlenerek idareye verilen Personel Güvenlik Soruşturma ve Arşiv Araştırması Formun'da kasıtlı olarak noksan veya yanlış cevaplandırılmış soruların işten çıkarma nedeni sayılacağının belirtildiği; anılan Formun 7. maddesinin (b) bendinde, (aleyhinizde iddianame tanzim edildi mi?) (c) bendinde ise; (herhangi bir askeri veya sivil ceza davasında suçlu olarak mahkemeye davet edildiniz mi?) sorularına davacı tarafından "hayır" cevabı verilmesinin yukarıda belirtilen hukuki durum karşısında yalan beyan olarak kabulü mümkün değildir.

Öte yandan davacının atanmamasını gerektiren başka hukuksal neden öne sürülmemiş olması ve adı geçenin halen memuriyet statüsünde bulunması da göz önüne alındığında dava konusu işlemde hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KAYNAK.www.memurlar.net

Notu kaynaktaki yazıların bir kısmını yazdım.Anılan konu ile alakalı yazının tamamı http://www.memurlar.net/haber/1287/ adresindedir.

[gunesizmir]

Güvenlik Soruşturmalarının Niteliği Üzerine Bir Değerlendirme

Kariyer mesleklerden olan müfettiş, uzman, denetmen, kontrol yardımcılıklarının bir kısmı ile koruma güvenlik görevliliği, askeri, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında çalışacaklar için güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılmaktadır. Ancak, sitemize gelen maillerden anlaşıldığı kadarıyla hakkında yargı kararı olup olmadığına bakılmaksızın istihbari nitelikte bir çok bilgiye itibar edildiği görülmektedir. Öyleki adli mercilerde veya güvenlik birimlerinde suç isnadından dolayı yargılanma veya ifade verme bile güvenlik soruşturmasının olumsuz çıkmasına yol açabilmektedir. Bu nedenle, gerek Danıştay Başkanlığı tarafından verilen kararları gerekse de mevcut mer'i mevzuat çerçevesinde sitemiz uzmanlarının hazırlamış olduğu değerlendirmeyi görmek için tıklayın.

MEMURİYETE GİRİŞTE YAPILAN GÜVENLİK SORUŞTURMASI VE ARŞİV ARAŞTIRMASININ OLUMSUZ OLMASININ MEMURİYET KADROLARINA ATANMAYA ENGEL OLUŞTURUP OLUŞTURMAYACAĞI

KANUNLARDA YER ALAN HÜKÜMLER
4045 sayılı "Güvenlik Soruşturması, Bazı Nedenlerle Görevlerine Son Verilen Kamu Personeli İle Kamu Görevine Alınmayanların Haklarının Geri Verilmesine" ve 1402 Numaralı "Sıkıyönetim Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun'un" 1'inci maddesinde; "Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması; kamu kurum ve kuruluşlarında, yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde devlet güvenliğinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün, iç ve dış menfaatlerin zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgelerin bulunduğu gizlilik dereceli birimler ile askeri, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında çalıştırılacak kamu personeli ve ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel hakkında yapılır. Devletin güvenliğini, ulusun varlığını ve bütünlüğünü iç ve dış menfaatlerinin zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgeler ile gizlilik dereceli kamu personeli ile meslek gruplarının tespiti, birim ve kısımların tanımlarının yapılması, güvenlik soruşturmasının ve arşiv araştırmasının usul ve esasları ile bunu yapacak merciler ve üst kademe yöneticilerinin kimler olduğu Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulacak yönetmelik ile düzenlenir." hükmüne yer verilmiştir.

İLGİLİ YÖNETMELİKTE YER ALAN HÜKÜMLER
Bu Kanun hükmü gereğince 14.2.2000 tarih ve 2000/284 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı yayımlanarak yürürlüğe konulan Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliğinin Amacını düzenleyen 1'inci maddesinde; "Bu Yönetmeliğin amacı; yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde Devletin güvenliğinin, iç ve dış menfaatlerinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgelerin bulunduğu bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının gizlilik dereceli birim ve kısımlarını belirlemek, Türk Silahlı Kuvvetlerinde, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında, ceza İnfaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel hakkında yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını düzenlemektir."hükmüne yer verilmiştir.
Burada açıklanması gereken iki kavram vardır. Bunlardan;
1- Arşiv Araştırması: Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının mevcut kayıtlardan saptanmasını,
2- Güvenlik soruşturması: Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının yıkıcı ve bölücü faaliyetlerde bulunup bulunmadığının, ahlaki durumunun, yabancılar ile ilgisinin ve sır saklama yeteneğinin mevcut kayıtlardan ve yerinden araştırılmak suretiyle saptanması ve değerlendirilmesini,
ifade etmektedir.

Ayrıca, bu Yönetmeliğin Kapsamını düzenleyen 2'nci maddesinde; "Bu Yönetmelik; yetkili olmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları halinde Devletin güvenliğinin, iç ve dış menfaatlerinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün zarar görebileceği veya tehlikeye düşebileceği bilgi ve belgeleri, bunların toplanmasını ve işlemini yürüten bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşların ilgili birim ve kısımlarının belirlenmesini, Türk Silahlı Kuvvetlerinde, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında, ceza İnfaz kurumlan ve tutukevlerinde çalışacak personeli, âyrıca bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının yurtdışı teşkilatlarında sürekli görevlendirilecek bütün personel için yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının esas ve usullerini, bunu yapacak mercileri, hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak gizlilik dereceli yerlerde çalışan kamu personeli ile meslek grupları ve üst kademe yönelicilerini kapsar."hükmüne yer verilmiştir.

Yine, hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak personelin düzenlendiği 8'inci maddede ise; "Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması; gizlilik dereceli birim ve kısımlar ile askeri, emniyet, istihbarat teşkilatlarında ve ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalıştırılacak personel hakkında yapılır.
Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki idare amirlikleri güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını; bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşlarının gizlilik dereceli birim ve kısımları ile yurt dışı teşkilatında ve askeri, emniyet, istihbarat teşkilatlarında ve ceza infaz kurumu ve tutukevlerinde çalıştırılacak personel hakkında yapar.

Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı; Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki idare amirliklerinin görev ve yetkileri saklı kalmak kaydıyla, güvenlik soruşturmasını Milli İstihbarat Teşkilatında, Türk Silahlı Kuvvetlerinin kadro ve kuruluşlarında çalışacak personel ile bakanlıklar ve kamu kurum ve kuruluşlarının gizlilik dereceli birim ve kısımlarının hiyerarşik olarak bağlı bulunduğu üst kademe yöneticilerinden müsteşar, genel müdür, vali, büyükelçi ve müstakil birim amirleri ile bunların yardımcıları ve ayrıca yurtdışı teşkilatında sürekle görevlendirilecek bütün personel hakkında, arşiv araştırmasını ise sadece gizlilik dereceli birim ve kısımlarda görev alacaklar ile bunların bu fıkrada sayılanlar dışında kalan yöneticileri ve ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak personel hakkında yapar. Ayrıca, müşterek kararname ile atanacak personelden hakkında güvenlik soruşturması yapılmamış olanlar için Başbakanlıkça arşiv araştırması yaptırılır.

Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı ile Emniyet Genel Müdürlüğünün birbirlerinin personeli hakkında yapacakları güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının esas ve usulleri ile bu Yönetmeliğin uygulanmasında kullanılacak bilgi ve belgelerin karşılıklı değişimi Başbakanın onayıyla yürürlüğe konulacak esaslar ile düzenlenir." hükmü yer almaktadır.


Diğer yandan, bu Yönetmeliğin Değerlendirmeyi düzenleyen 15'inci maddesinde; "(Değişik: 29.3.2001 gün ve 24357 sayılı R.G.) Yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen bilgilerin olumsuz olması halinde, kişinin gizlilik dereceli birim, kısım ve gizlilik dereceli yerler ile askeri, emniyet ve istihbarat teşkilatları, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalıştırılıp çalıştırılmamaları, yer değiştirerek bu görevlere devam edip etmemeleri gibi hususları incelemek ve sonucunu sorumlu amirin takdirine sunmak üzere; bakanlıklarda müsteşarın, diğer kamu kurum ve kuruluşlarında en üst amirin, üniversitelerde rektörün, illerde valinin başkanlığında, personel birim amiri, hukuk müşaviri ve varsa güvenlik işlerinden sorumlu birim amirinden oluşan “Değerlendirme Komisyonu” kurulur. Başbakanlıkta kurulacak Değerlendirme Komisyonu Müsteşar veya görevlendireceği müsteşar yardımcısının başkanlığında, Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürü ile Personel ve Prensipler Genel Müdürünün katılımıyla oluşur. Türk Silahlı Kuvvetlerinde ise bu Komisyonun oluşumu kendi yönergeleri ile belirlenir. Değerlendirme Komisyonunun çalışma tutanakları ve kararları gizlidir. " hükmüne yer verilmiştir.

Görüleceği üzere, Yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen bilgilerin olumsuz olması halinde, kişinin gizlilik dereceli birim, kısım ve gizlilik dereceli yerler ile askeri, emniyet ve istihbarat teşki1at1arı, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalıştırılıp çalıştırılmamaları, yer değiştirerek bu görevlere devam edip etmemeleri gibi hususları incelemek ve sonucunu sorumlu amirin takdirine sunmak üzere Değerlendirme Komisyonu kurulacağı ve bu Komisyonun kararı çerçevesinde yetkili amirin kararını vereceği belirtilmiştir. İşte burada yetkili amire ve Değerlendirme Komisyonuna önemli görevler düşmektedir. Yani, güvenlik soruşturmasının olumsuz olmasının ciddi nitelikte olup olmadığına Değerlendirme Komisyonu ve yetkili amir karar verecektir.

Bu konuda Arşiv araştırması ve güvenlik soruşturması ile ilgili olarak Danıştay Başkanlığının vermiş olduğu yargı kararları yol gösterici nitelik taşımaktadır. Çünkü, uygulamada bu hususun amacının dışında kullanıldığına rastlanılmaktadır. Örneğin, yıllar önce bir şüpheden dolayı adli makamlarda yargılanıp beraat etmiş olsanız dahi bu olay sizin güvenlik soruşturmanızın olumsuz olmasına neden olabilmektedir. Halbuki hukuk literatüründe "beraati zimmet asıldır" kuralı gereğince bir kişinin suçluluğu ispat edilmedikçe o kişi masumdur. Ancak, uygulamada bir çok sorunla karşılaşılmaktadır. Bazen karakolda ifadenizin alınması dahi sizin önünüze engel olarak çıkabilmektedir.

DEĞERLENDİRME
Bu konuya açıklık getirecek nitelikte olan Yargı kararlarına aşağıda yer veriyoruz. Aşağıda yer alan yargı kararlarında ortak bir nokta görülecektir. Bu nokta kişiler hakkında isnad edilen suçların sabit olmadığı sürece bu isnatlardan dolayı kişilerin memuriyete başlatılmamasına yargı mercileri olumsuz bakmaktadır. Yani,memuriyete başlamadan önce veya memuriyet sırasında yapılan güvenlik soruşturmasında, güvenlik soruşturmasının olumsuz olmasının;
1- Herhangi bir nedenle adli mercilerde veya güvenlik birimlerinde suç isnadından dolayı yargılanmanın veya ifade vermenin memuriyete engel olması mümkün değildir.
2- Güvenlik soruşturmasının olumsuz olmasına neden olan hususun şayet göreve engel olmayacak bir suçtan dolayı mahkumiyetse ve bu mahkumiyet memuriyete engel olmayacak nitelikteyse yine yargı mercileri bu hususa olumsuz bakmaktadır.
Bu nedenle güvenlik soruşturmasının olumsuz olmasının objektif nedenlere dayanması gerekmektedir. Aksi takdirde hem insanların mağdur olmasına yol açılmakta hem de yargı mercilerinde boş yere zaman kaybedilmekte ve Devlet sürekli tazminat ödeme zorunda bırakılmaktadır. Elbette suçlu insanlar önemli görevlere getirilmemelidir. Ancak, suçluluğu sabit oluncaya kadar her insanın masum olarak kabul edilmesi gerektiği de unutulmamalıdır.

KONU İLE İLGİLİ DANIŞTAY KARARLARI
Danıştay 5. Dairesinin 03.11.1999 tarihli ve E:1999/3652 K:1999/3292 sayılı kararında;
İlinde Sınıf Öğretmeni olarak görev yapan davacının, davalı idare tarafından açılan tütün eksperliği yazılı ve sözlü sınavını kazandığı, 23.6.1997 tarihinde çekilen kura sonucu görev yerinin belirlendiği ve ... Yaprak Tütün İşletmesinde görev yapmak üzere adı geçen ile 6 aylık hizmet sözleşmesi imzalandığı; değerlendirme komisyonunun 19.6.1997 günlü, 1997/6 sayılı kararıyla, davacı hakkında yapılan arşiv araştırması sonucunda ... Valiliğinin 14.5.1997 günlü, 964 sayılı yazısında, adı geçenin 15.4.1994 tarihinde ... Emniyet Müdürlüğünce izinsiz gösteri yürüyüşü yapmak ve yasadışı pankart asmak fiilinden yakalandığı ve fiş kaydının mevcut olduğu; 14.4.1997 tarihinde ... Üniversitesi ... Tıp Fakültesinde Güneydoğuda Terör Örgütüne yapılan operasyonları protesto etmek amacıyla yasak bildiri dağıtırken yakalandığı halde, Personel Güvenlik Soruşturma ve Arşiv Araştırma Formunda bu durumu belirtmediğinden yalan beyanda bulunduğu ve yasadışı örgüt sempatizanı olduğundan bahisle kurum bünyesinde çalıştırılmasının uygun görülmemesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.


Kaynak:www.memurlar.net

Yazının tamamının olduğu adres:http://www.memurlar.net/haber/1287/

[soulmate]

kopyaladığınız bilgiler için teşekkürederim.bu bilgilere göz atmıştım bir kez daha okudum..siz hukuçu musunuz bu arada affınıza sığınarak soruyorum?

[gunesizmir]

kopyaladığınız bilgiler için teşekkürederim.bu bilgilere göz atmıştım bir kez daha okudum..siz hukuçu musunuz bu arada affınıza sığınarak soruyorum?

Hayır hukukçu değilim.Kamudan ayrılmış eski bürokratım.Ancak şuan hiç bir resmi görevim yok.Saygılarımla.

[soulmate]

tşk ederim