YARGITAY HUKUK GENEL KURULU
E. 2006/14-153 K. 2006/243 T. 26.4.2006
İNŞAAT SÖZLEŞMESİ • ENKAZIN MÜTEAHHİDE AİT OLACAĞININ
KARARLAŞTIRILMASI • ÖLEN KİŞİNİN MİRASÇILARINA
AÇILAN DAVADA HUSUMETİN YÖNELTİLMESİ BİÇİMİ •
EDA DAVASI YERİNE TESPİT DAVASI ACILAMAYACAIĞI KURALI
Öz e t : Noterce re’sen düzenlenmiş Kat
Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin 4. maddesinde
“binanın yıkımının ve enkazın müteahhide ait
olacağı” hükmü bulunduğundan müteahhidin
(doğrudan) yeni yapılacak inşaat için arsanın
eski yapılardan ve var olan diğer eklentilerinden
arındırılması davası açma hakkı vardır.
Müdahalenin men’i davasının konusu
olan binanın maliki ölmüş olduğundan ve de
mirasçıları arasında elbirliği mülkiyeti bulundu
ğundan davanın hepsine teşmili gerekir.
Taraşar arasındaki "Meni Müdahale ve Tahliye" davasından dolayı
yapılan yargılama sonunda; Bursa 5. Asliye
Hukuk Mahkemesince davanı
n Reddine dair verilen 26.10.2004 gün ve 2003/268 E. 2004/561 K.
sayılı kararın incelenmesi Davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine,
Yargıtay 14.
Hukuk Dairesinin 7.6.2005 gün ve 1805-5303 sayılı ilamı
ile, (...Uyuşmazlık konusu yapı (bina) tapu sicilinde 222 ada 14 parsel sayı
sı ile kayıtlı taşınmaz üzerinde bulunmaktadır. Davanın açıldığı tarihte
davaya konu yapı davalı M zilyetliğinde bulunmaktadır. Davalı yörede
imar uygulaması yapılmadan önce 4069 parsel numarası ile kayıtlı taşınmazı
n yan pay sahiplerinden A’nın oğludur. 1996 yılında yörede yapılan
imar uygulaması sonucu 4069 parsel sayılı taşınmazın oturduğu zemin ile
2850 parselin oturduğu zemin şuyulandırılmak suretiyle tek parsel haline
getirilmiş ve yeni oluşum ile 222 ada 14 parsel olan bu taşınmaz müstakilen
H adına tapuya bağlanmıştır. 4069 parsel paydaşı A ise zemindeki payı
karşılığı bir başka parselin verildiği taraf beyanları ve dosyadaki delillerle
sabittir. İmar uygulaması sonucu 14 parselin tamamına sahip olan H,
28.9.1995 tarihinde düzenlenen eser sözleşmesi ile yüklenici olan dosya
davası H Oto İnşaat Taahhüt Limited Şirketi’ne arsayı teslim ederek sözleşmede
öngörülen nitelikte bir binanın yapımında anlaşılmış bulunmaktadı
r. Eser sözleşmesinin yapım ve arsanın teslimi yeni yapılacak inşaat için
arsanın eski yapılardan ve var olan diğer eklentilerden arındırılması yetkisini
de yükleniciye sağlar, işte yüklenici davacı şirket sözleşmeden aldığı
676 İSTANBUL BAROSU DERGİSİ • Cilt: 81 • Sayı: 2 • Yıl 2007
bu yetkiye dayanarak arsa üzerindeki eski binanın yerinden kaldırılması
amacı ile bu davayı açmıştır. Az yukarıda açıklandığı üzere davalı M ile bu
binanın sahibi olan A'nın mirasçısı bulunmaktadır. 3194 sayılı İmar Kanununun
arazi ve arsa düzenlemesi üst başlığını taşıyan 18. maddesi ve 8 ve
9. fıkralarına göre yapılan şuyulandırma ile binanın zemini 222 ada 14
parselde şuyulandırmak suretiyle son maliki H adına tahsis ve tapusu verilmekle,
mevcut binanın durumu anılan maddenin 9. fıkrası gereğince tasŞyeye
tabi tutulmak gerekir. Anılan fıkraya göre bina bedeli zemin sahibi
tarafından bina sahibine ödenmedikçe bina sahibinin aleyhine karar verilmesi
yasaya aykırı düşer. Yukarıda da belirtildiği gibi binanın sahibi A
olup, davalı M onun mirasçılarından binayı kullanan bir kişi ise de, mirasçı
ların tamamı davaya katılarak bedeli belirlemede ileri sürecekleri delillerin
toplanmasına olanak verilmelidir. M diğer mirasçılarla birlikte elbirliği
ile mülkiyetinin sahiplerinden yalnız biri olarak sadece onun huzuru ile davaya
devamla hüküm verilmesi yasaya aykırı olmuştur. Yukarıdan ben yapı
lan açıklamalar doğrultusunda eser sözleşmesinin diğer yanını teşkil
eden davacı şirketin bu davayı açmakta hukuki yararı bulunduğundan aktif
dava ehliyetinin var olduğunu kabul etmek gerekir. Aksine düşünce ile
davanın reddi doğru görülmemiştir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine
gen çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki
kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN: Davacı
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde
temyiz edildiği anlaşıldıktan ve direnme kararının verildiği tarih itibariyle
HUMK’un 2494 sayılı Yasa ile değişik 438/11. fıkrası hükmü gereğince
duruşma isteğinin reddine karar verilip dosyadaki kağıtlar okunduktan
sonra gereği görüşüldü:
Taraşarın karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve
kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle
Noterce Resen düzenlenmiş 28.09.1995 tarihli Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin
4. maddesinde "binanın yıkımının ve enkazlarının müteahhide
ait olacağının " açıkça kararlaştırılmış olmasına göre,
Hukuk Genel Kurulu'nca
da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken,
önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme
karan bozulmalıdır.
S O N U Ç : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararı
nın Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı HUMK’un
429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcı-
nın geri verilmesine, 26.4.2006 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
Yargıtay Kararları 677
KARŞI OY
Dava elatmanın önlenmesi ve tahliye istemiyle açılmıştır.
Türk Medeni Yasası'nın 683/11. maddesince her türlü haksız elatmanın önlenmesini
dava etme hakkı taşınmaz malikine aittir. Davacı, arsa maliki H ile kat
karşılığı inşaat sözleşmesi imzalayan yüklenicidir. İnşaat (eser) tamamlanmadan
bedel (arsa payı) istemek hakkı yoktur. (BK.436.madde). Tapuya hak kazanamadı
ğına göre arsa üzerinde ayni hakkının varlığından söz edilemez. Sözleşme imzalamakla
yalnız şahsi hak sahibi olduğundan bu davayı açma ehliyeti (aktif husumet)
yoktur. Bu nedenlerle usul ve yasaya uygun mahkeme kararının onanması
gerekirken uyuşmazlığın esasına ilişkin bozma kararına katılmıyorum.
Aysel Özgür
İçtihat
