YARGITAY 10. HUKUK DAİRESİ
E: 2005/7867 K: 2005/11916 T: 21.11.2005
HİZMET TESPİTİ • İŞVERENİN DAVALI GÖSTERİLME
ZORUNLULUĞU • HUSUMET • HİZMET SÜRESİNDE KANIT*
(506 SY m. 79/10)
Özet: Hizmet tespiti davalarında tespiti
istenen sürede işyerinde işveren olarak bulunanları
n tümü zorunlu dava arkadaşıdır. Davanı
n ihbarı husumet yöneltme niteliğinde
değildir.
Sigortalı hizmetlerin saptanmasına iliş-
kin davalar kamu düzeninden olduğundan,
deliller toplanmalı ve hiçbir kuşkuya yer bırakı
lmayacak şekilde hüküm kurulmalıdır.
Davacı, davalılardan işverene ait işyerlerinde 01.01.1985-15.12.1998
tarihleri arasında aralıksız olarak geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini
istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde isteğin kısmen kabulüne karar
vermiştir.
Hükmün, davacı ve davalılardan Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlı
ğı ile G. Tic. AŞ avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz iste-
ğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen
raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü
ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, 01.01.1985-15.12.1998 tarihleri arasında aralıksız cam kesim
ve montaj işçisi olarak çalışmanın tespiti talebine ilişkindir.
506 Sayılı Yasa’nın 79/10. maddesine dayalı hizmet tespiti davaları
nda, Sosyal Sigortalar Kurumu yasal hizmet tespiti davalarında, Sosyal
Sigortalar Kurumu yasal hasım konumunda olup, elde edilecek hükmün
sigortalılık hakları yönünden uygulayıcısı konumundadır. Sosyal Sigortalar
Kurumu yanında tespiti istenen sürede işyerinde işveren olarak bulunanları
n tümü kendi hak alanını da ilgilendirdiğinden zorunlu dava arkadaşı
dır. Zira davanın niteliği itibariyle alınacak ilam, sonuçta SSK ta-
___________________________________________________
(*) Gönderen Av. İsmail Çelik
798 İSTANBUL BAROSU DERGİSİ • Cilt: 81 • Sayı: 2 • Yıl 2007
rafından infaza ve böylece sigortalının bu hakkının tesciliyle sigorta primlerinin
işverenden tahsiline yol açacağından sigortalıyı çalıştıran gerçek
veya tüzel kişilere karşı da açılması gerekir. Aleyhine hüküm kurulan G.
San. Tic. Şti’ne usulüne uygun husumet yöneltilmemiş, dava ihbar edilmiştir.
Davanın ihbarı husumet yöneltme niteliğinde değildir. Husumet
kamu düzeniyle ilgili olup, res’en gözetilmelidir. Davacıyı çalıştıran işverenlerden
G. San. Tic. Şti’nin yasal yönteme uygun biçimde davaya dahil
edilerek, gösterecekleri deliller de toplandıktan sonra tüm deliller birlikte
değerlendirilerek varılacak sonuca göre hüküm kurulmamış olması isabetsizdir.
Davacı
askerlik süresi dışında davalılara ait işyerinde çalıştığını iddia
etmiş, Mahkemece; 27.08.1990 tarihinde terhis olan davacının
01.05.1991 tarihinde tekrar işe başladığı kabul edilmiştir. Bu tür sigortalı
hizmetlerin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili oldu
ğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu
ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu durumda yapılacak iş;
27.08.1990-01.05.1991 tarihleri arasındaki tesbite konu çalışmalara iliş-
kin olarak –varsa- işveren nezdindeki belgeler getirtilmeli; işbu belgelerden
sigortalının imzasını içerenler yönünden imzanın kendisine aidiyeti
sigortalı tarafından kabul edilenler ile inkar edilip de aidiyeti ehil bilirki-
şi incelemesiyle saptananlardan yine sigortalıca hata-hile-ikrah durumu
iddia ve ispat edilemeyenler bakımından, işbu yazılı belgelerin aksi eşde-
ğerde delillerle kanıtlanmalı; kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının hangi
nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu gere-
ğince yeterince araştırılmalı; yukarıda öngörülen nitelikte yazılı belge ibraz
olunmayan çalışma süreleri yönünden ise, o dönemde sigortalı ile birlikte
çalışan ve işverenin bordrolarında kayıtlı kişilerin somut bilgi ve görgülerine
başvurulmalı böylece bu konuda yeterli ve gerekli tüm soruşturma
yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya
yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; deliller hep birlikte değerlendirilip
takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
Mahkemece açıklanan maddi ve hukuki olgular üzerinde durulmadan
yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı ve davalılardan Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlı-
ğı ile G. San. Tic. AŞ’nin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli
ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA,
temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 21.11.2005
gününde oybirliğiyle karar verildi.
Yargıtay Kararları 799
İçtihat
