YARGITAY 11. HUKUK DAİRESİ KARARI*

E: 2005/2769, K:2006/5040, G:02.05.2006

Dain Ve Mürtehini Olmak • Bir Başkasinin Da Rehin Konusu Mali Rehin Alan Hesabina Sigorta Ettirebilmesi

(TTK m. 1269, 1270)

TTK 1270. maddesi hükmü gereğin­ce bir başkasının da rehin konusu malı rehin alan hesabına ve onun lehine sigorta ettirmesi mümkündür. Böyle bir durumda, sigortalı du­rumda olan rehin hakkı sahibi olduğuna göre, sigortadan tazminat talep etme hakkı da önce­likle ona ait olması gerekir ve sigorta ettiren ancak malı dain ve mürtehini olan ve lehine si­gorta edilenin açık muvafakatini almak ve o suretle sigortadan, şayet kendi menfaati de zedelendiği takdirde, tazminat isteme hakkı­na sahip olur. Bu husus dikkate alınmadan açılan * Bu davanın kabulü doğru değildir.

Taraflar arasında görülen davada İstanbul Asliye 8. Ticaret Mahke­mesince verilen 09.12.2004 tarih ve 2001/1794 ­ 2004/1544 sayılı kara­

* Bu Karar Dergimize Av.Ramazan Edemen tarafından gönderilmiştir.

rın Yargıtay'ca duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından is­tenmiş olmakla, duruşma için belirlenen 02.05.2006 gününde davacı avukatı EM gelip, davalı avukatı tebliğe rağmen gelmediğinden, temyiz di­lekçesinin de süresinde verildiği anlaşıldıktan ve duruşmada hazır bulu­nan taraf avukatı dinlenildikten sonra, duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıl­mıştı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi Ahmet Susoy tarafından düzenle­nen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, du­ruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin ge­reği görüşülüp, düşünüldü:

Davacı vekili, müvekkiline ait otobüsün davalı şirket nezdinde kasko sigortalı olduğu dönemde kaza yapıp, hasarlandığını, tamirat bedeli ve ödeme konusunda davalı ile servisin mutabakata vardıklarım, yapılan ta­mirat sonucunda aracın müvekkiline teslim edildiğini, ancak, tamiratın gerçekleştiren Bursa Motorlu Araçlar Tic. ve San. A.Ş. tarafından müvek­kili aleyhine icra takibine girişildiğini, borcun tamamının sigorta şirketi tarafından ödendiğini düşünen müvekkilinin takibe itiraz ettiğini, takibe vaki itirazın iptali davasının görülmesi esnasında, davalı sigortacı hak­kında giriştikleri icra takibine davalı tarafından itiraz edildiğini ileri süre­rek, davalının irca takibine vaki itirazının iptali ile takibin devamına, % 40 icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, eksperin yaptığı inceleme sonucunda belirlenen KDV hariç (67.524.519.096) TL hasar bedelinin ibraname karşılığında ödendi­ğini, davacının böyle bir dava açabilmesi için en azından 3. kişiye bir öde­me yapması gerekirken, ödeme yapmadan açtığı davada hukuken konu­şacak bir menfaatinin bulunmadığını, alacağın likit olmaması nedeniyle icra inkar tazminatı talep edilemeyeceğini belirterek, davanın reddini is­temiştir.

Mahkemece, iddia, savunma, dosyadaki kanıtlar ve bilirkişi raporla­rına nazaran, davalı sigortacının hasarın KDV dahil bedelini ödemekle yükümlü olmasına karşın bu yükümlülüğünü yerine getirmediği, davacı sigortalının bu alacağının tahsilini teminen giriştiği icra takibine vaki iti­razının iptalinin gerektiği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile icra ta­kip dosyasına vaki itirazın (11.735.893.522) TL üzerinden iptaline, taki­bin (9.730.358.522) TL asıl alacağa takip tarihinden itibaren reeskont fai­zi yürütülmek suretiyle devamına, karar verilen miktarın % 40'oranında icra inkar tazminatına hükmolunmasına karar verilmiştir.

Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

1­Dava, kasko sigorta poliçesi ile sigortalı araçta oluşan hasar bede­linin davalı sigorta şirketi tarafından aracı tamir eden servise noksan ödenmesi nedeniyle aradaki farkın tahsili istemiyle girişilen takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. 7142­K­000247 numaralı sigorta poliçe­si incelendiğinde, dava dışı M A.Ş Trakya Şubesi, dain ve mürtehini ola­rak gösterilmiştir. Dava dışı M A.Ş Trakya Şubesi TTK’nın 1269. madde­si hükmü uyarınca, malı rehin alan kimse sıfatıyla o mal üzerindeki men­faatini kendi adına sigorta ettirebileceği gibi, aynı Yasa'nın 1270 nci mad­desi hükmü gereğince bir başkasının da rehin konusu malı rehin alan he­sabına ve onun lehine sigorta ettirmesi mümkündür. Böyle bir durumda, sigortalı durumda olan rehin hakkı sahibi olduğuna göre, sigortadan taz­minat talep etme hakkı da öncelikle ona ait olması gerekir ve sigorta et­tiren ancak malı dain ve mürtehini olan ve lehine sigorta edilenin açık muvafakatini almak ve o suretle sigortadan, şayet kendi menfaati de ze­delendiği takdirde, tazminat isteme hakkına sahip olur. Bu husus dikka­te alınmadan açılan davanın kabulü doğru değildir.

Mahkemece, böyle bir durumda davacılık sıfatının araştırılması bakı­mından yapılacak iş; davacıya asıl dava ve talep hakkına sahip sigortalı M A.Ş'den davaya muvafakat veya icazetleri olduğunu belgelendirmesi için süre verilmeli, bu usuli işlem tamamlandığı takdirde aracın maliki sı­fatı ile sigorta akdini yapan davacının da dava hakkının bulunduğunun kabulü ile işin esasına girmekten ibarettir. Açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına bozulma­sı gerekmiştir.

2­Kabule göre de, hüküm altına alınan icra inkar tazminatının taki­be konu alacağın tamamı üzerinden mi, yoksa asıl alacak miktarı üzerin­den mi tayin edildiği belirtilmediğinden, infazda tereddüt yaratacak bi­çimde hüküm tesisi doğru olmamış ve kararın açıklanan nedenle dahi davalı sigortacı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda (1) ve (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle da­valı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına BO­ZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz edene ia­desine, 02.05.2006 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.