Hukuki Mevzuat - Yaş Tahsisinin Emekliliğe Etkisi

DANIŞTAY 10. DAİRE E. 1991/4476 K. 1993/668 T. 17.2.1993
ÖZET : Emekli sandığı yasası uyarınca yaş düzeltmelerinde, onsekiz yaşı doldurduktan sonra yapılan düzeltmeler hiç bir şekilde dikkate alınamaz.
İstemin Özeti: Trabzon İli Akçaabat İlçesi Emniyet Müdürlüğünde çarşı ve mahalle bekçisiyken 16.8.1990 tarihinde yaş haddinden emekliye sevkedilen davacının, yaş haddini 10.5.1988 tarihinde doldurduğundan bahisle bu tarih esas alınarak ikramiye tahakkuk ettirilmesi ve emekli aylığı tahsisine ilişkin işlemi, açılan dava sonucunda; 5434 sayılı Kanunun 105. maddesinde, 18 yaşından sonra yapılan yaş düzeltmelerinin dikkate alınmayacağının öngörüldüğü, ancak yaş düzeltme davasının, davacı tarafından değil, Akçaabat Askerlik Şubesi Başkanlığının müzekkeresine atfen Cumhuriyet Savcılığının istemi üzerine açıldığı ve davacının nüfustaki doğum tarihinin kamu adına düzeltildiğinin anlaşıldığı, yaşının küçültülmesinde insiyatifi bulunmayan davacıya kusur yöneltilip yaş tashihi kabul edilmeyerek emekli edilmesinde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle iptal eden Ankara 7.İdare Mahkemesinin 4.06.1991 günlü ve E: 1990/2200, K: 1991/1143 sayılı kararının; dava konusu işlemin 5434 sayılı Kanunun 105. maddesine uygun olarak tesis edildiği öne sürülerek temyizen incelenmesi ve bozulması istemidir.

Savunmanın Özeti: Yerinde olmadığı öne sürülen temyiz isteminin reddi gerekeceği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi: N.A.

Danıştay Savcısı: B.A.`nın Düşüncesi: Akçaabat İlçesi Emniyet Müdürlüğünde çarşı ve mahalle bekçisi iken yaş haddinden 16.8.1990 tarihinde emekliye sevkedilen davacıya yaş haddini 10.5.1988 tarihinde doldurduğundan bahisle bu tarih nazara alınarak 7. derecenin 9. kademesi üzerinden emekli ikramiyesi hesaplanması ve emeklimaaşı bağlanmasına ilişkin Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü işlemi aleyhine açılan dava üzerine, davacının Cumhuriyet Savcılığının talebi ile nüfus kayıtlarındaki doğum tarihi düzeltilerek yaşının küçültüldüğü, bu durumda nüfus kayıtlarına göre fiilen çalıştığı 16.8.1990 tarihine kadar hizmetlerinin nazara alınması icab edeceği gerekçesiyle davacının fiilen çalıştığı 16.8.1990 tarihine kadar hizmetlerini nazara almayan davalı idare işlemini iptal eden Ankara 7. İdare Mahkemesi kararı 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun olay tarihinde yrürlükte bulunan 2771 sayılı Kanunla değişik 43. maddesi B bendi amir hükmü ile, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 121. maddesine 3284 sayılı Kanunla eklenen 2. bendi amir hükmüne ve 375 sayılı Kanun Hükmündeki Kararname hükümlerine aykırı bulunduğundan temyiz talebinin kabulü ile Ankara 7. İdare Mahkemesi kararının bozulması gerekeceği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince işin gereği düşünüldü:

Trabzon İli, Akçaabat İlçesi Emniyet Müdürlüğü`nde çarşı ve mahalle bekçisiyken, 16.8.1990 tarihinde yaş haddinden emekliye ayrılan davacıya, yaş haddini 10.5.1988 tarihinde doldurduğundan bahisle bu tarih itibariyle ikramiye tahakkuk ettirilerek aylık tahsisi yapılmış, bu işlemin iptali istemiyle açılan dava sonucunda Ankara 7. İdare Mahkemesi 4.6.1991 günlü ve E: 1990/2200, K: 1991/1143 sayılı kararı ile 5434 sayılı Kanunun 105. maddesinde 18 yaşından sonra yapılan yaş düzeltmelerinin dikkate alınmayacağının öngörüldüğü ancak, yaş düzeltme davasının davacı tarafından değil, Akçaabat Askerlik Şubesi Başkanlığı`nın müzekkeresine atfen Cumhuriyet Savcılığının istemi üzerine açıldığı ve davacının nüfustaki doğum tarihinin kamu adına düzeltildiğinin anlaşıldığı, yaşının küçültülmesinde insiyatifi bulunmayan davacıya kusur yöneltilip yaş tashihi kabul edilmeyerek emekli edilmesinde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemi iptal etmiştir.

Davalı idare, bu kararın yerinde olmadığını öne sürerek temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.

5434 sayılı Kanunun 105. maddesinde, bu kanunun iştirakçilere ait çeşitli hükümlerinin tatbikinde; emeklilik hakkı tanınan bir vazifeye ilk defa tayin sırasında kurumlara gösterilen nüfus hüviyet cüzdanlarında yazılı doğum tarihleri, eğer yaşını tamamladıktan sonra yaş düzeltilmesi yapılmış ise 18 yaşının doldurulması tarihindeki doğum tarihlerinin esas tutulacağı hükme bağlanmıştır.

Dava dosyasındaki belgelerin incelenmesinden, davacının 10.5.1928 doğumlu olarak 1947 yılında Akçaabat Askerlik Şubesince askere sevk edilmek üzere muayeneye çağırıldığı, nüfus kaydına göre çok küçük göstermesi üzerine Askerlik Şubesi Başkanlığınca yaş tashihi yapılması için cumhuriyet savcılığına gönderildiği ve savcılık istemiyle açılan dava sonucunda Akçaabat Asliye Hukuk Mahkemesinin 5.4.1948 günlü 120 sayılı kararı ile, nüfusta 1928 olan kayıt tarihinin ay ve gün aynı kalmak üzere 1933 olarak düzeltildiği, davacının 10.5.1928 olan doğum tarihinin 10.5.1933 olarak belirlendiği anlaşılmaktadır.

Her ne kadar davacı 10.5.1933 tarihli doğum kaydıyla ilk defa emekliliğe tabi bir göreve başlamışsa da, yukarıda açıklanan yasa hükmü uyarınca, 18 yaşını doldurduktan sonra yapılan yaş düzeltmelerinin her ne sebeple olursa olsun dikkate alınmasına olanak yoktur.

Bu durumda, davacının yaş haddini doldurduğu 10.5.1988 tarihi esas alınarak ikramiye tahakkuk ettirilmesi ve aylık tahsisi yolundaki işlemde 5434 sayılı Kanunun 105. maddesine aykırılık bulunmamaktadır. Yaşı savcılıkça açılan dava sonucu küçültülen davacının kusurlandırılamayacağı, yaş düzeltilmesi kabul edilmeyerek davacının emekli edilmesinde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemi iptal eden mahkeme kararı yerinde görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüyle Ankara 7. İdare Mahkemesinin 4.06.1991 günlü ve E: 1990/220, K: 1991/1143 sayılı kararının bozulmasına 17.2.1993 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.