YARGITAY 1. HUKUK DAİRESİ
Mirasın intikali • uygulanacak hükümler*
ÖZET: Mirasın intikali ölüm tarihinde yürürlükte olan hükümlere göre belirlenir.
Y.1.HD. E: 2009/3426 K: 2009/3964 T: 16.06.2009
Mahkemece, miras bırakan tarafından yapılan temliklerin mirastan
mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğu gerekçesiyle davacının miras payı
oranında tapunun iptal ve tesciline karar verilmiştir.
Karar, davalılar vekili tarafından süresinde duruşma istekli temyiz
edilmiş olmakla, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz
dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakiminin raporu
okundu, düşüncesi alındı.
Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil
isteğine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içeriğine, toplanan delillere göre, miras bırakanın aracı
kullanmak suretiyle vekil marifetiyle yapmış olduğu çekişmeli
taşınmazların temlikinin mahkemece mirasçıdan mal kaçırma amaçlı ve
muvazaalı olduğu belirlenerek davanın kabulüne karar verilmiş olmasında
kural olarak bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Öyle ise, davalıların bu
yöne değinen temyiz itirazları yerinde değildir. Reddine.
Ancak, mahkemece dava kabul edilirken Büyükçekmece Sulh Hukuk
Mahkemesi'nin 28.01.2000 gün 2000/92 Esas, 8 Karar sayılı mirasçılık
belgesi esas alınmıştır. Bu veraset ilamında sağ kalan eşin miras payı
5/10 olarak gösterilmiş ve mahkemece de bu pay üzerinden davanın
kabulüne karar verilmiştir.
Hemen belirtilmelidir ki, 01.01.2002 tarihinde yürürlüğe giren Türk
Medeni Kanunu'nun Yürürlüğü ve Tatbik Şekli hakkındaki 4722 sayılı
Yasa'nın 17. maddesi de mirasçılık ve mirasın geçişi miras bırakanın ölüm
tarihinde yürürlükte olan hükümlere göre belirlenir hükmünü
öngörmektedir.
Somut olayda, miras bırakan İlhamı" 05.11.1999 tarihinde ölmüştür.
Buna göre olayda 743 sayılı Medeni Yasa hükümlerinin gözetileceği
kuşkusuzdur. Bu Yasa'nın 444. maddesinin 1. fıkrasında füruğ ile birlikte
mirasçı olan sağ kalan eşin miras hakkının 1/4 olduğu tartışmasızdır.
Esasen, 01.01.2002 tarihinde yürürlüğe giren 4721 sayılı TMK'nın 499.
maddesinin 1. fıkrasında da hiçbir değişiklik yaratılmadan aynı hükme yer
verilmiştir.
* Dergimizin bu sayısında yayınlanan Yargıtay 3. hukuk dairesi kararına bakınız.
Yargıtay Kararları
271
Bu ilkeler ışığında somut olaya bakıldığında, miras bırakan İlhami'nin
ölüm tarihinde ilk eşten olma çocukları ile birlikte ikinci eşi olan davacının
mirasçı oldukları sabittir. O halde, sağ kalan eş davacı Müzeyyenin
mirastaki hakkının 1/4 olması gerekeceğinde kuşku yoktur. Ancak,
Büyükçekmece Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 28.01.2000 gün 2000/92
Esas, 8 Karar sayılı mirasçılık belgesinde miras payının (1/2) 5/10 pay
olarak gösterilmesinin doğru olduğu söylenemez. Kaldı ki, bu husus
yargılama sırasında dosyaya getirtilen İlhami'ye ait verasete esas nüfus
kayıtlarıyla da doğrulanmaktadır.
Bilindiği üzere, tapu sicillerinin tutulması ve oluşturulması kamu düzeni
ile ilgili olup, hakim doğru sicil oluşturmakla görevlidir.
Ne var ki, mahkemece bu konuda bir değerlendirme yapılmaksızın
neticeye gidilmiştir.
O halde, davalıların bu yöne değinen temyiz itirazları yerindedir.
Kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerle HUMK'un 428. maddesi
gereğince (BOZULMASINA), alınan peşin harcın temyiz edene geri
verilmesine, 16.06.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
İçtihat
