9. Hukuk Dairesi
Esas No : 2003/19269
Karar No : 2003/20526
Tarihi : 11.12.2003

Davacı, feshin geçersizliği ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.

Yerel mahkeme, davayı reddetmiştir.

Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:



İş sözleşmesinin 18.7.2003 tarihinde neden gösterilmeksizin feshedildiğini belirten davacı işçi 4857 sayılı iş Kanununun 19. ve devamı maddeleri gereğince; feshin geçersizliğine, işe ladesine, işe başlatılmama halinde sekiz aylık ücret tutarında tazminata ve boşta geçen süre için dört aylık ücret ve diğer haklarına karar verilmesini talep etmiştir.

(....) İlköğretim Okulunda çalışan davacının açtığı bu davada, davalı Milli Eğitim Bakanlığı personelin ücretlerinin velilerden alınan paralarla karşılandığını ekonomik kriz nedeniyle okul 180 gün açık olduğu halde davacıya 12 ay yapılan ücret ve diğer ödemelerin mali külfetinin kaldırılamadığını, 180 gün üzerinden ödemeyi kabul edecek işçilerin çalıştırıldığını, iş akdinin bu nedenle feshedildiğini ayrıca işyerinde 30’dan az işçi çalıştığından Yasanın işe iade ile ilgili hükümlerinin uygulanamayacağını savunmuştur.

Mahkemece 4857 sayılı Kanunun uygulanmasında SSK’dan işyeri numarası almış her birimin bir işyeri olduğu işletmenin bütününün değil işyerinin esas alınması gerektiği, bu nedenle İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı tüm ilköğretim okullarında çalışanların sayısına değer verilemeyeceği gerekçesi ile dava reddedilmiştir.

30 ve daha fazla işçi çalıştıran işyeri kavramına 4857 sayılı iş Kanununun 18/4. maddesi ile açıklık getirilmiştir. Sözkonusu maddede “işverenin aynı işkolunda birden fazla işyerinin bulunması halinde, işyerinde çalışan işçi sayısı bu işyerinde çalışan toplam işçi sayısına göre belirlenmelidir.” denilmektedir.

Somut olayda işverenin İl Milli Eğitim Müdürlüğü olduğu, işverenin (.....) İş Sendikası ile imzaladığı 1.1.2001-3112.2002 yürürlük süreli işletme düzeyindeki toplu iş sözleşmesinden fesih tarihinde işverenin aynı işkolunda beş adet işyerinin daha bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda 30 işçinin bu altı işyerinde çalışan toplam işçi sayısı nazara alınarak belirlenmesi gerekir.

Dosyada bulunan bu işyerlerinin fesih tarihine denk gelen 2003 yılı 2. dönem SSK dört aylık sigorta bildirgelerinden bu işyerlerinde toplam 80 kadar işçinin çalıştığı anlaşılmaktadır. Bu durumda 30 ve daha fazla işçi çalışma koşulu gerçekleşmiş olmaktadır.

Böyle olunca mahkemenin davayı redde ilişkin gerekçesi doğru kabul edilemez.

Somut olaya gelince;

Davalı çalıştırdığı bu işçilerin okulun tatil olduğu aylar içinde aylıklarının ödenmesinin kendisine fazla yük getirdiğini ileri sürerek daha az ücret ödeyeceği işçileri çalıştırmak amacı ile mevcut işçilerin sözleşmelerinin feshedildiğini savunmuştur. Bu savunma 4857 sayılı İş Kanununun ilgili hükümlerinde yeralan geçerli sebep olarak kabul edilemez. Böyle olunca davacının iş sözleşmesinin feshine ilişkin uygulamanın iptalini ve işe iadeyi isteyen davasının kabulüne karar vermek gerekir.

Bu nedenle mahkemece isteğin reddine ilişkin hükmün bozularak ortadan kaldırılmasına ve 4857 sayılı iş Kanununun 20/3. maddesi gereğince dairemizce yeniden hüküm kurularak davanın kabulüne karar verilmiştir.



Yukarıda anlatılan gerekçeler ile

1. (.....) İş Mahkemesinin 17.10.2003 gün ve 2003/576 esas, 128 sayılı kararının bozularak ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. İşverence yapılan feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,

3. Davacının yasal sürede başvurmasına rağmen, işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin DORT AYLIK ÜCRETİ OLARAK BELİRLENMESİNE,

4. Davacı işçinin işe iade için yasal süresinde işverene müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar azami dört aylık ücret ve diğer haklarının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
İşe başlatılma halinde bu alacaktan varsa ödenen kıdem ve ihbar tazminatının MAHSUBUNA,

5. Davacıdan alınan peşin harç ile temyiz harcının talebi halinde İADESİNE,

6. Vekille temsil edilen davacı için karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 300.000.000 vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,

7. Davacının yaptığı 8.000.000 TL. masrafın davalıdan alınıp davacıya verilmesine kesin olarak 11.12.2003 tarihinde oybirliği ile karar verildi.