YARGITAY 7. HUKUK DAİRESİ
E: 2008/927 K: 2008/2101 T: 13.05.2008
İzin Belgesiz Yeraltı Ve Yerüstü Su Satışı
(Tarifeler Yön. m. 7/2)
Özet: Hükme esas alınan bilirkişi raporunda
ilk tutanak için gönderilen ihtar yazısı
davalı şirkete tebliğ edilemediği halde artı-
rımlı cezaya göre alacak hesabı yapılmış
mahkemece de bilirkişi raporunda belirtilen
bu bende göre hüküm verilmıştir. Yetersiz rapor
ve toplanan delillere göre hüküm kurulamaz.
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargı-
tay'ca incelenmesi davalı tarafça istenilmİş olup, temyiz isteminin süresinde
olduğu anlaşılmakla; dosya incelendi, dosyadaki belgeler okundu,
tetkik hakiminin açıklamaları dinlendi. Gereği görüşüldü:
1- Dava niteliği ve içeriği itibarıyla tacir yada tacir sayılan taraflar
arasında, haksız Fiilden bir başka deyişle sanayi suyu satış izin belgesini
yenilemeden sanayi suyu satışı yapılmasından kaynaklanan alacağın
tahsili istemine ilişkindir.
İddia ve savunmaya, duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere,
bu yolla saptanan dava niteliğine, dosya kapsamında toplanıp değerlendirilen
delillere, delillerin takdir, tahlil ve tartışımına ilişkin hükümde
gösterilen gerekçelere göre davalı tarafın aşağıdaki bendin dışında kalan
ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının REDDİNE,
2- Mahkemece benimsenen bilirkişi raporuna göre davanın kabulüne
karar verilmiş ise de, varılan sonuç davanın niteliğine, dosya kapsamında
toplanan delillere uygun düşmemiştir.
İSKİ Genel Müdürlüğü’nce yayınlanan "Tarifeler Yönetmeliği"nin 7/2.
maddesi hükmünde yer altı ve yerüstü sularının sanayi, inşaat ve benzeri
sektörlerde kullanılması için özel kişilerce satılması ve taşınmasının İSKİ'
nin izin ve denetimine bağlı olduğu, bu işle iştigal edenlerden miktarı
ve şekli İSKİ Yönetim Kurulu’nca belirlenen izin ve denetim bedeli alınacağı,
bu amaçla su satanlara, taşıyanlara ve alanlara uygulanması gereken
esasların, Genel Kurulca onaylanacak yönetmelik ile belirleneceği
açıklanmış, anılan hüküm doğrultusunda yayınlanan “Yeraltı Suyunun
Satışı, Taşınması, Tüketilmesi ve Denetlenmesi Esaslarını Belirleyen Yönetmeliğ
i”nin 2. maddesi hükmünde, yeraltı sularını sanayi, inşaat ve
benzeri sektörlerde kullanılması için satanların "Sanayi Suyu Satış İzin
Belgesi" almak zorunda oldukları, 9.4.a maddesi hükmünde de, sanayi
suyu satış izin belgesi olmayanların tespiti halinde, su satış yerindeki boru
veya boruların çaplarına göre hesaplanan debi üzerinden 60 gün süre
ile ve günde 3 saat çalıştığı kabul edilerek tespit olunacak su miktarı kadar
kaçak KSUB bedeli cezası tahakkuk ettirileceği ve izin belgesi alması
hususunda kendisine tebligat çıkartılacağı, tebligata rağmen izin belgesi
için müracatta bulunmaması halinde bu kere yapılacak tespitte 60 gün
süre ile ve günde 6 saat çalıştığı kabul edilerek tespit olunacak su miktarı
kadar kaçak KSUB bedeli cezası tahakkuk ettirileceği belirtilmıştir.
Toplanan delillerden, daha önce 23.11.2002 tarihine kadar geçerli
sanayi suyu satış izin belgesi verilen davalı şirketin verilen süre bitmesine
rağmen izin belgesini yeniletmeden su satışı yaptığının belirlenmesi
üzerine hakkında 15.11.2003 tarihinde tutanak düzenlendiği,
04.12.2003 günlü ve 115476 sayılı yazıyla 30 gün süre verilerek izin belgesini
yenilemesinin ve tahakkuk ettirilen 2.709.055.800 TL cezayı ödemesinin
istenildiği, ancak ihtar yazısının tebliğ edilemediği, bilahare yapı
lan kontrolde izin belgesiz su satışının sürdürüldüğünün belirlenmesi
üzerine de 19.03.2004 tarihinde ikinci tutanağın düzenlendiği,
08.05.2004 tarihli ve 45518 sayılı yazıyla izin belgesinin alınması ve %
100 artırımlı olarak tahakkuk ettirilen 4.731.210.000 TL cezanın ödenmesi
için yeniden 30 gün süreli ihtar gönderildiği, bunun üzerine davalı
şirketin 04.06.2004 tarihinde 1 yıllık izin belgesi ücretini ödemek istedi-
ğini açıklayıp kuyunun kapanış işlemlerinin yapılması istemiyle davacı
tarafa dilekçe verdiği anlaşılmaktadır.
Az yukarıda açıklanan yönetmelik hükümleri gözönüne alındığında
izin belgesini yenilemeyen ve sanayi suyu satışını sürdürenler hakkında
ilk tutanak düzenlendikten sonra izin belgesini yenilemesi ve tahakkuk
ettiren cezayı ödemesi için 30 gün süreli ihtar gönderilmesinin zorunlu
olduğu ve bu yazı tebliğ edilmeden ikinci defa düzenlenecek tutanak nedeniyle
tahakkuk ettirilecek cezanın % 100 artırımlı olarak istenemeyece-
ği kuşkusuzdur. Ne var ki hükme esas alınan bilirkişi raporunda ilk tutanak
için gönderilen ihtar yazısı davalı şirkete tebliğ edilemediği halde
artırımlı cezaya göre alacak hesabı yapılmış, mahkemece de bilirkişi raporunda
belirtilen bu bedele göre hüküm verilmıştir. Toplanan delillere ve
yönetmelik hükümlerine aykırı biçimde düzenlenmış yetersiz rapor benimsenerek
hüküm verilemez.
O halde dosya yeniden bilirkişiye verilmeli, davalı şirketten artırımlı
ceza istenemeyeceği dikkate alınmak suretiyle davalının yönetmelik hükümleri
doğrultusunda sorumlu tutulabileceği gerçek alacak miktarının
belirlenmesi için bilirkişiden ek rapor alınmalı veya alacak miktarı mahkemece
hesaplanmalı, daha sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller
birlikte değerlendirilerek sonucuna uygun bir karar verilmelidir.
2630 İSTANBUL BAROSU DERGİSİ • Cilt: 82 • Sayı: 5 • Yıl 2008
Mahkemece bu olgular gözardı edilerek eksik araştırma ve soruşturma
ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi, dava
16.09.2004 tarihinde açıldığı halde hüküm yerinde dava tarihi denildikten
sonra 26.06.2004 tarihinden itibaren işleyecek faiziyle alacağın tahsiline
karar verilerek hükmün karıştırılması dahi isabetsiz, davalı tarafın
temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün
BOZULMASINA, peşin ödenen temyiz harcının istek halinde davalı
tarafa iadesine, 13.05.2008 gününde oybirliği ile karar verildi.
Yargıtay Kararları 2631
İçtihat
