Kazandırıcı Zamanaşımı Nedeniyle İktisap - 20 Yıllık Sürenin Dolmadan Dava Açılması Halinde Zamanaşımı Süresinin Kesileceği ve Baştan İşlemeye Başlayacağı
Ekleyen: Av. Esin Kılıç Şehirlioğlu | Tarih: 8-06-2007 | Kategori:
İçtihat | Okunma : 4629 | Not:
Davacı, dava dilekçesinde sınırlarını bildirdiği Demirtaş Kasabası Yastama mevkiinde yaklaşık 6 dönüm yüzölçümündeki taşınmazın tapuda kayıtlı olmadığını, kazandırıcı zamanaşımı zilyedliği yoluyla taşınmaz edinme koşullarının yararına oluştuğunu iddia ederek Medeni Yasanın 713. maddesi hükmüne göre adına tescilini istemiştir. Mahkemece, davanın kabulü ile D: kuru dere, Hasan Öz, B: park, K: dere, G: Murat Uzun tarlası ile çevrili 18.04.2003 tarihli bilirkişi krokisinde ( A ) ile gösterilen 6484.82 m2 yüzölçümündeki taşınmazın davacı Adem Gök adına tapuya tesciline, karar verilmiş, hüküm Orman Yönetimi ve Hazine tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, Medeni Yasanın 713. maddesi hükmü uyarınca kadastro harici bırakılan taşınmazın tesciline ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde tesbit tarihinden önce 1984 ila 1987 yıllarında yapılıp 28.06.1989 tarihinde kesinleşen orman kadastrosu bulunmaktadır.
Genel arazi kadastrosu işlemi 1979 yılında yapılmış ve sonuçları 18.12.1979-18.02.1980 tarihleri arasında ilan edilerek kesinleşmiştir. Kesinleşme tarihi ile davanın açıldığı tarih arasında 20 yıllık süre geçmiştir.
Davacının aynı yer hakkında aynı nedenle açtığı dava 16.05.2000 gün ve 1998/223, 2000/373 sayılı kararla kabul edilmişse de davalı yönetimlerin temyizi üzerine, Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 12.3.2001 gün ve 2000/158-1813 sayılı kararıyla” çekişmeli taşınmazın tapulama dışı bırakılmasına ilişkin işlemin bir kadastro tesbiti olduğu ve bu tarihten davanın açıldığı tarihe kadar 20 yıllık olağanüstü kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği süresinin dolmadığından" söz edilerek, davanın reddine karar verilmesi gereğine değinilerek, bozulmuş, bozma kararına uyularak davanın reddine ilişkin 11.10.2001 gün ve 2001/711-843 sayılı karar, taraflarca temyiz edilmeyerek 03.05.2002 tarihinde kesinleşmiştir. Bu durumda davacının zilyetliği çekişmeli duruma gelmiş ve zilyetlik süresi kesilmiştir. Zilyetliğin çekişmeli hale gelmesi için karşı tarafın dava açması gerekmeyip, taşınmazın mülkiyetinin kime ait olduğu ve zilyetliğin çekişmeli duruma gelmiş olmasıdır.
4721 sayılı Medeni Yasanın 714. maddesinde, olağanüstü kazandırıcı zamanaşımı süresinin hesabında, kesilme ve durdurulmasında Borçlar Yasasındaki zamanaşımı hükümlerinin uygulanacağı öngörülmüştür.
Bazı olaylar gerçekleştikleri ana kadar işleyen zamanaşımını etkisiz bırakırlar. Öyle ki, bu olayların gerçekleştikleri tarihten itibaren yeni bir zamanaşımı süresi işlemeye başlar. İşte böyle hallerde zamanaşımının durmasından değil, kesilmesinden söz edilir. Zamanaşımı kesildiği takdirde daha önce işlemiş olan süre silinmiş ve yeni tarihten itibaren bir süre işlemeye başlar. Zamanaşımının durması halinde ise evvelce işlemiş zamanaşımı hükmüne hiçbir etki yapmaz.
B.Y.'nın 133/2. maddesine göre alacaklı, borçluya karşı mahkemede veya hakem önünde dava açarak ya da karşılık bir iddia ileri sürerek alacağını istemesi halinde zamanaşımı kesilir. Dava konusu olayda da Hazinenin ilk davaya karşı koyması, anılan maddedeki defi anlamındadır.
B.Y.'nın 135. maddesinde ise zamanaşımının kesilmesi ( kat edilmiş olması ) halinde yeni bir müddetin işlemesi gerektiği hükme bağlanmıştır.
Somut olayda, çekişmeli yer hakkında verilen ilk mahkeme kararı ile kesilen olağanüstü kazandırıcı zamanaşımı süresi o kararın kesinleşmesinden sonra yeniden işlemeğe başlamış, henüz dolmamıştır. ( Yüksek Hukuk Genel Kurulunun 13.06.2001 gün ve 2001/8-480 E., 519 K. Sayılı kararı da bu yöndedir. ) Açıklanan hususlar gözetilerek davanın reddine karar verilmesi gerekirken yerinde olmayan gerekçeler ile davanın reddi yolunda hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı Orman Yönetimi ve Hazinenin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde yatıran Orman Yönetimine iadesine, 27.10.2004 günü oybirliği ile karar verildi. YARGITAY 20. HUKUK DAİRESİ E. 2004/5334 K. 2004/11178 T. 27.10.2004