YARGITAY HUKUK GENEL KURULU

E: 2007/15-244 K: 2007/229 T: 02.05.2007

Tapu İptali • Tescil • Arsa Karşılığı  Yapı Sözleşmesi • İyiniyet Savı*

Özet: Davacı, kendisine ait 125 ada 8 ve 9 parseller de inşaat yapıp teslim etme karşı-

lığında 670 parsel sayılı taşınmazın davayla temlik edildiğini; onun ise taahhüdünü yerine

getirmediği gibi mülkiyeti, gerçek değerinin altında 3. kişiye devrettiğini beyan tapu

kaydının iptaliyle adına tesciline karar verilmesini  istemiştir.

Davalı 3. şahıs kendisinin iyi niyeti olduğunu savunmuşsa da; temlik tarihindeki gerçek

değerinin 1.392.300,00 YTL olmasına rağmen tapuda 20.000,00 YTL karşılığında

satış yapılması ve tarafara yakınlığı sebebiyle iyi niyet iddiasının geçersiz bulunması

na karar verilmesi gerekirken davanın reddine karar verilmesi hatalı olmuştur.

Tarafar arasındaki "Tapu İptali ve Tescil" davasından dolayı yapı-

lan yargılama sonunda; Kemer/Antalya Asliye H ukuk Mahkemesi’nce davanı

n reddine dair verilen 11.11.2004 gün ve 2003/230-2004/619 sayılı kararı

n incelenmesi Davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 15.

Huku k Dairesinin 17.03.2006 gün ve 2005/7973-2006/1526 sayılı ilamı ile;

Yargıtay Kararları 349

___________________________________________________

(*) Gönderen: Av. Talih UYAR

(…Dava tapu iptali, tescil ve tazminat istemi ile açılmiş, mahkemece

davanın reddine karar verilmiş, karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici

nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmaması

na göre davacının sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2- Tarafar arasındaki uyuşmazlık arsa karşılığı inşaat sözleşmesinden

kaynaklanmaktadır. Davacı arsa sahibi İsmail ile davalı yüklenici

Mustafa arasında 25.03.1997 tarihli "Düzenleme şeklinde Gayrimenkul

Satış Vaadi ve Daire Karşılığı İnşaat Sözleşmesi" yapılmiş, bu sözleşmede

yüklenici tarafından Kemer İlçesi Yenimahalle 125 ada 8 ve 9 parsellere inşaat

yapılması karşılığında, dava konusu 670 parsel sayılı taşınmazın davalı

yüklenici Mustafa'ya devredilmesi kararlaştırılmiş, 31.07.1997 tarihinde

de 670 parselin tapu kaydı davacı tarafından davalı yüklenici Mustafa'ya

devredilmiştir. Arsa sahibi ile yüklenici arasında yapılan 25.03.1997

tarihli sözleşmeden dört ay sonra, 670 parsel sayılı taşınmazın tapuda

yüklenici Mustafa'ya devri sözleşme gereği arsa sahibinin edimini yerine

getirmesidir. Dairemizin yerleşik uygulamasında da, aralarında arsa karşı

lığı inşaat sözleşmesi bulunan tarafarın tapuda satış şeklinde yaptıkları

pay geçirimi sözleşme gereği edimin yerine getirilmes olarak kabul edilmektedir.

Böyle olunca davalı yüklenici Mustafa'nın da kendi edimi olan 8

ve 9 parsellere bina yapılması işini yerine getirmesi sözleşmenin gereğidir.

Oysa davalı yüklenicinin 8 ve 9 parsellere inşaat yapmadığı, parseller üzerinde

sadece narenciye ağaçlarının olduğu dosyadaki 15.07.2004 tarihli

ek bilirkişi kurulu raporundan anlaşılmaktadır. O halde davalı yüklenici

Mustafa 8 ve 9 parsellere herhangi bir inşaat yapmadığından 670 parselin

mülkiyetine hak kazanmamiştir. Zira yüklenicinin kendisine devredilen

670 parsele hak kazanabilmesi için sözleşmedeki edimini yerine getirmesi

gerekir. Edimi ise 8 ve 9 parsellere sözleşme uyarınca bina yapılması ve

davacıya teslimidir. Davalı yüklenici mülkiyetine hak kazanmadığı 670

parseli 13.05.2003 tarihinde 20.000 YTL bedel göstermek suretiyle tapuda

üçüncü kişi davalı Ahmet'e devretmiştir. Davalı Ahmet, 07.07.2004 havale

tarihli dilekçesinde, 670 parseli 1.000.000 Amerikan Dolarına satın aldığın

savunmuşsa da, 1.000.000 Doları davalı Mustafa'ya ödediğine ilişkin yazı

lı bir belge ibraz edememiştir. Mahkemece mahallinde yapılan keşif sonucu

düzenlenen 08.06.2004 tarihli bilirkişi raporunda, 670 parsel sayılı taşı

nmazın gerçek değerinin satışın yapıldığı 13.05.2003 tarihi itibariyle

1.392.300 YTL olduğu belirlenmiştir. Şu halde tapuda gösterilen satış bedeli

ile taşınmazın gerçek değeri arasında aşırı fark olduğu açıktır. Hemekadar

davalı üçüncü kişi Ahmet vekili, müvekkilinin 670 parsel sayılı taşı

nmaz üzerine Kemer İcra Müdürlüğü'nün 2000/919 sayılı icra dosyası ile

konulmuş olan haczi 01.08.200: tarihinde 209.956,53 YTL ödemek suretiyle,

yine aynı taşınmaz üzerindeki Antalya 1. İcra Müdürlüğü'nün

2003/2410 sayılı icra dosyası ile konulan haczi de 21.07.2003 tarihinde

350 İSTANBUL BAROSU DERGİSİ • Cilt: 83 • Sayı: 1 • Yıl 2009

125.000 YTL ödeme yaparak kaldırdığını, taşınmaz üzerindeki hacizlere

ilişkin bu dosya borçlarının, satış bedelinden mahsup edilmek üzere müvekkili

tarafından ödendiğini savunmuşsa da, hacizlerin kaldırılması için

davalı Ahmet tarafından ödenen bedeller ile tapuda gösterilen satış bedelinin

toplamı 354.956,53 YTL olup, bu bede ile taşınmazın gerçek satış bedeli

arasında dahi dört kata varan fahiş fark olduğu görülmektedir. Kaldı

ki, her iki icra dosyası üzerinden 670 parsel sayılı taşınmaz üzerine konulmuş

olan hacizlerin davalı Ahmet tarafından kaldırıldığı tarih, temyiz incelemesine

konu bu davanın açıldığı 12.06.2003 tarihinden sonradır. 670

parsel üzerine, Yapı Kredi Bankası lehine 06.01.1998 tarihinde 13 yevmiye

numarası ile 1. derecede konulan 100.000 YTL ve 11.05.1999 tarih ve

582 yevmiye numarası ile 2. derecede konulan 100.000 YTL değerindeki

ipoteklerin bedellerinin ise, 670 parselin davalı Ahmet'e satışından önce

ödendiği, bedelleri ödenen ipoteklerin, 25.02.2004 tarih ve 305 yevmiye no

ile tapudan terkin edildiği dosyadaki belgelerden anlaşılmaktadır. İpotek

bedelleri davalı üçüncü kişi Ahmet tarafından ödenmemiş, sadece ipoteklerin

tapuda terkini işlemi davalı Ahmet tarafından gerçekleştirilmiştir.

Öte yandan, tarafar Kemer İlçesinde oturmakta olup davalı yüklenici

Mustafa'nın, ilçede daha önce belediye başkanlığı yaptığı, davacı İsmail'in

işadamı olup davalı Mustafa'nın babası olduğu, davalı Ahmet'in ise K.

Halk Plajını işlettiği, tarafarın birbirlerini iyi tanıdıkları dosya kapsam ve

tanık beyanlarından anlaşılmaktadır. Bu durumda hayatın olağan akışı,

tarafar arasındaki ilişkiler, yaşadıkları yer, sosyal konumları, 670 parselin

tapuda gösterilen satış bedeli ile gerçek değeri arasındak fahiş fark dikkate

alındığında, davalı üçüncü kişi Ahmet'in gerçek durumu bilmediği, davacı

ile davalı yüklenici arasındaki hukuki ilişkiden haberdar olmadığı, iyiniyetli

olduğu kabul edilemez. O halde gerek Mustafa'nın edimini yerine getirmemesi

nedeniyle taşınmazın mülkiyetini kazanmaması ve gerekse Ahmet'in

durumu bilmesi gerektiğinin belirlenmesi karşısında iyiniyet savunması

na değer verilmesinin mümkün olmaması dikkate alınarak, davacının

tapu iptali ve tescil isteminin kabulü gerekirken, reddine karar verilmesi

doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir....) gerekçesiyle bozularak

dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece

önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN: Davacı vekili

HUKUK GENEL KURUL KARARI

Huku k Genel Kurulu’nca incelenerek direnme kararının süresinde

temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereğ

i görüşüldü:

Tarafarın karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve

kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Huku k

Genel Kurulu’nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak

Yargıtay Kararları 351

gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle

direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ: Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararı

nın Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı

HUMK’un 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz

peşin harcının geri verilmesine 02.05.2007 gününde, oyçokluğu ile karar

verildi.