T.C.
ZONGULDAK
İDARE MAHKEMESİ
ESAS NO: 2001/1206
KARAR NO: 2002/505
DAVACI : Nüket Kara
Orman İşletme Müdürlüğü Kdz.Ereğli-ZONGULDAK
DAVALI : Orman Genel Müdürlüğü-ANKARA
VEKİLİ : Av.Zehra D.Yurtseven, Orman İşletme Müdürlüğü
ZONGULDAK
DAVANIN ÖZETİ : Kdz. Ereğli Orman İşletme Müdürlüğü avukatı olarak
görev
yapan davacının, Avukatlık Yasası’nda yapılan değişiklik nedeniyle
vekalet
ücretlerinin herhangi bir limit olmaksızın tamamının kendisine ödenmesi
istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 13/9/2001 tarih ve 5724
sayılı
işlemin; 1136 sayılı Avukatlık Yasası’nın 164. maddesinde yapılan
değişiklik
sonucu getirilen “Avukatlık ücreti avukatındır. Aksine sözleşme
yapılamaz.”
hüküm ile değişiklikten önceki mevcut mevzuat çerçevesinde belirli
limitler
dahilinde avukatlık ücretinden kesinti yapılmasına cevaz veren
hükümlerin
kaldırıldığı, yeni yapılan düzenleme hükmünün amir hüküm olduğu,
avukatın
emek ve mesaisi karşılığında ve en önemlisi “avukat” olması sebebiyle,
müvekkili ile ilgisi olmayan, müvekkilin hesabından çıkmayan ve tamamen
davayı kazanmış olması ile ünvanından kaynaklanan, avukat ile takip
edilmemesi halinde tahakkuk etmesi de söz konusu olamayacak olan
avukatlık
ücretine limit konulmasının mümkün olmadığı, avukatın kişisel emeği ve
üzerine aldığı sorumluluk karşılığı tamamen alması gereken ücrette
kesinti
yapılmasının insan hakları ve hiçbir yasayla bağdaşmayacağı, mahkeme
kararlarının uygulanma zorunluluğu kapsamında bizzat unvanı ve adı
geçen
kararlarda yasa gereği kararda adı geçen avukat adına hükmedilen
ücretten
kesinti yapılmasının ve limit konulmasının da usul ve yasaya aykırı
olduğu
ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : 657 sayılı Yasanın 146. maddesi 2. fıkrası hükmü
uyarınca
memurlara yasa, tüzük ve yönetmeliklerin ve amirlerin tayin ettiği
görevler
karşılığında bu yasayla sağlanan haklar dışında ücret ödenemeyeceği ve
hiçbir yarar sağlanamayacağı, aynı maddenin 3. fıkrasına göre ise 1389
sayılı Kanun ile Katma Bütçeli Kurumların, İl Özel İdareleri ve
Belediyeler
ile bunlara bağlı birliklerin davalarını sonuçlandıran avukat ve
saireye
verilecek vekalet ücretine ilişkin sair kanun hükümlerin saklı olduğu
ve
vekalet ücretinin yıllık tutarının, 6000 gösterge rakamının memur
aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak aylık brüt
tutarının oniki katını geçemeyeceği ve bu esasa göre yapılacak dağıtım
sonunda artan miktarın merkezde bir hesapta toplanarak Maliye ve Gümrük
Bakanlığınca hazırlanacak bir yönetmeliğe göre diğer avukatlar arasında
yukarıdaki miktarı aşmamak üzere eşit olarak dağıtılacağı hükümlerine
yer
verildiği, idarelerince avukatlarına vekalet ücretlerinin, 1389 sayılı
Devlet Davalarını İntaç Eden Avukat ve Saireye Verilecek Ücreti Vekalet
Hakkındaki Yasa ve bu yasanın 2. maddesi uyarınca çıkarılarak 12/8/1961
tarih ve 5/1560 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konan 1389
sayılı Yasaya göre Vekalet Ücreti Tevzi Yönetmeliği ile 1136 sayılı
Avukatlık Yasası ve 657 sayılı Devlet Memurları Yasasının 146. maddesi
ile
bu madde uyarınca çıkarılarak 22/3/1983 tarih ve 83/6259 sayılı
Bakanlar
Kurulu Kararı ile yürürlüğe konan Limit Dışı Kalan Vekalet Ücretinin
Dağıtım
Esasları Hakkındaki Yönetmelik hükümlerine dayanılarak tevzi edilmekte
ve
ödenmekte olduğu, bu çerçevede 657 sayılı Yasanın 146. maddesi ile
getirilen
yasal sınırlamalar ile belirlenen en üst miktarı aşan vekalet
ücretlerinde
kesinti yapılmasının hukuka uygun olduğu ileri sürülerek davanın reddi
gerektiği savunulmaktadır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Zonguldak İdare Mahkemesince dava dosyası ve ekleri
incelenerek
işin gereği görüşüldü:
Dava, Kdz. Ereğli Orman İşletme Müdürlüğü avukatı olarak görev yapan
davacının, Avukatlık Yasası’nda yapılan değişiklik nedeniyle vekalet
ücretlerinin herhangi bir limit olmaksınız tamamının kendisine ödenmesi
istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 13.09.2001 tarihli ve 5724
sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Yasasının 146. maddesinin 2. fıkrasında,
memurlara kanun, tüzük ve yönetmeliklerin ve amirlerin tayin ettiği
görevler
karşılığında bu Kanunla sağlanan haklar dışında ücret ödenemeyeceği,
hiçbir
yarar sağlanamayacağı, ancak, 2/1/1961 tarihli ve 196 sayılı Kanunun 2.
maddesi, 7/6/1926 tarihli ve 904 sayılı Kanuna 30/1/1957 tarihli ve
6893
sayılı Kanunla eklenen ek 5. maddenin birinci ve ikinci fıkraları,
19/7/1972
tarihli ve 1615 sayılı Kanunun 161. maddesi, 13/1/1943 tarihli ve 4358
sayılı Kanunun değişik 14.maddesi ve 02/02/1929 tarihli ve 1389 sayılı
Kanun
ile Katma Bütçeli kurumların, il özel İdareleri ve Belediyeler ile
bunlara
bağlı birliklerin davalarını sonuçlandıran avukat ve saireye verilecek
vekalet ücretine ilişkin sair kanun hükümlerine saklı olduğu, şu kadar
ki,
vekalet ücretinin yıllık tutarının, 6000 gösterge rakamının memur
aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak aylık brüt
tutarının oniki katının geçemeyeceği, bu esasa göre yapılacak dağıtım
sonunda artan miktarın merkezde bir hesapta toplanarak Maliye ve Gümrük
Bakanlığınca hazırlanacak bir yönetmeliğe göre diğer avukatlar
arasında,
yukarıdaki miktarı aşmamak üzere eşit olarak dağıtılacağı kurala
bağlanmış,1389 sayılı Devlet Davalarının İntaç Eden Avukat Ve Saireye
Verilecek Ücreti Vekalet Hakkında Yasanın 1. maddesinde ise, “Devlet
lehine
intaç edilen davalardan dolayı hükme rapt ve tahsil olunan vekalet
ücretleri
Muvazenei Umumiyeye dahil vekaletler ve umumi müdüriyetlerce hizmet
mesbuk
olanlara aşağıdaki cetvel mucibince tevzi ve bütçelerdeki mahkeme
harçları
tertibinden tesviye olunur.”hükmüne yer verilmiş, gerek Yasasının
devamındaki hükümlerinde, gerek bu yasa uyarınca ve 657 sayılı Yasanın
146/2. maddesi uyarınca yayımlanan yönetmeliklerde de bu kesintilerin
hangi
usul ve esaslara göre yapılacağı düzenlenmiştir.
1136 Sayılı Avukatlık Yasasının 164. maddesinin 4. fıkrasının 4667
Sayılı
Yasayla değiştirilmeden önceki halinde, avukatla iş sahibi arasında
aksine
yazılı sözleşme bulunmadıkça tarifeye dayanarak karşı tarafa yüklenecek
avukatlık ücretinin avukata ait olduğu belirtilmiş, 4467 sayılı Yasayla
anılan maddede yapılan değişiklik sonucunda ise 164. maddede ,
“Avukatlık
ücreti, avukatın hukuki yardımının karşılığı olan meblağı veya değeri
ifade
eder.
Yüzde yirmibeşi aşmamak üzere, dava veya hükmolunacak şeyin değeri
yahut
paranın belli bir yüzdesi avukatlık ücreti olarak kararlaştırılabilir.
İkinci fıkraya göre yapılacak sözleşmeler, dava konusu para dışındaki
mal ve
haklardan bir kısmının aynen avukata ait olacağı hükmünü taşıyamaz.
Avukatlık asgari ücret tarifesi altında vekalet ücreti
kararlaştırılamaz.
Ücretsiz dava alınması halinde, durum baro yönetim kuruluna
bildirilir.Avukatlık ücretinin kararlaştırılmamış olduğu hallerde,
değeri
para ile ölçülemeyen dava ve işlerde avukatlık asgari ücret tarifesi
uygulanır. Değeri para ile ölçülebilen dava ve işlerde ise asgari ücret
tarifelerinin altında olmamak koşuluyla ücret itirazlarını incelemeye
yetkili merci tarafından davanın sonucuna ve avukatın emeğine göre
değişmek
üzere ücret anlaşmazlığı tarihindeki dava değerinin yüzde beşi ile
yüzde
onbeşi arasındaki bir miktar avukatlık ücreti olarak belirlenir.
Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek
vekalet
ücreti avukata aittir. Bu ücret, iş sahibinin borcu nedeniyle takas ve
mahsup edilemez, haczedilemez.” Hükmüne yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinde, Kdz. Ereğli orman İşletme Müdürlüğü
avukatı
olarak görev yapan davacının, Avukatlık Yasasında yapılan değişiklik
nedeniyle vekalet ücretlerini herhangi bir limit olmaksızın tamamının
kendisine ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun 13.09.2001 tarih ve
5724
sayılı işlemle reddedilmesi sonucu ret işleminin iptali istemiyle
bakılan
davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer alan hükümlerin incelenmesinden, Avukatlık Yasası’nda
yapılan
değişiklikle hiçbir istisna getirilmeksizin yargı mercileri
kararlarıyla
tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekalet ücretinin davada
haklı
çıkan tarafın avukatına ait olduğu öngörüldüğünden, davalı idarenin
tarafı
olduğu davalarda da karşı tarafa yüklenecek vekalet ücreti davalı idare
avukatı olan davacıya ait olacağından aksi yöndeki dava konusu işlemde
hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline, aşağıda dökümü
yapılan
15.180.000 TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya
verilmesine, artan 16.300.000 TL posta ücretinin isteği halinde
davacıya
iadesine, 17/4/2002 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Ertan Demirci Üye Üye
Ayşen Bal Recai Keskinkılıç
Karar İstanbul Barosu Web Sayfasından alınmıştır.