Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2007/10889 E.,2008/2010 K.

İçtihat özeti: 926 sayılı kanunun 112. maddesinin iptalinden sonra yapılan değişiklikte askeri personele yapılan öğretim, eğitim ve yetiştirme masraflarının, yükümlülük sürelerinin eksik kalan kısmı ile orantılı olarak kanuni faizi ile birlikte tazminat olarak ödeyecekleri belirtilmiş, miktarın güncelleştirilip günün para değerine uyarlanacağına dair bir hükme yer verilmemiştir. Yükümlülük sürelerinin hesabında, hizmetten sayılmayan firar, izin tecavüzü, açıkta, tutuklulukta, hapiste geçen süreler dikkate alınmaz.

İçtihat Metni

Dava dilekçesinde, eğitim ve öğretim giderinden kaynaklanan 5.433.210.000 TL alacağın sarf tarihinden itibaren faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı vekili ile davalı tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra, dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği düşünüldü:

Davacı vekili dava dilekçesinde, davalının Türk Silahlı Kuvvetleri mensubu iken 01.08.2001 tarihinde re’sen emekliye sevk edildiğini, davalıya öğrenciliği sırasında yapılan masraflardan kalan mecburi hizmetine karşılık gelen borcunun 5.433.210.000 TL olduğunu, bu miktar alacağın sarf tarihinden itibaren yasal faiziyle tahsilini istemiş, mahkemece alınan bilirkişi ek raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.

Ancak;

1- Eğitim ve öğretim giderlerinin güncelleştirilerek tahsiline yönelik 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Yasası’nın 112. maddesinin 607 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değiştiren hüküm Anayasa Mahkemesinin 21.05.2003 gün ve 2003/39 esas 2003/40 karar sayılı kararı ile 30.11.2003 tarihinden geçerli olmak üzere iptal edilmiş ve daha sonra yürürlüğe konulan 03.07.2003 gün ve 4917 sayılı Yasa’nın 5. maddesiyle 112. madde yeniden değiştirilmiş ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nden her ne şekilde olursa olsun mecburi hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan ayrılan veya ilişiği kesilen subay ve astsubaylar, her yıl Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından belirlenen askeri öğrenci, subay ve astsubay nasbedildikten sonra kendilerine yapılan öğretim, eğitim ve yetiştirme masraflarını yükümlülük sürelerinin eksik kalan kısmı ile orantılı olarak kanuni faizi ile birlikte tazminat olarak ödeyecekleri belirtilmiş, miktarın güncelleştirilip günün para değerine uyarlanacağına dair hükme yer verilmemiştir. Yükümlü lehine getirtilen bu yasal düzenlemenin davalı hakkında da uygulanması gerekeceği kaçınılmazdır. Mahkemece yükümlünün dosyadaki belgelere göre 1987-1991 yılları arasında öğrenim gördüğü de dikkate alınarak, bu tarihlerde yapılan masrafların gerçek miktarı saptanarak yükümlülük süresinin eksik kalan kısmıyla orantılı olarak ödemesi gereken tazminat miktarı hesaplanıp tahsiline karar verilmesi gerekirken, Kara Kuvvetleri Komutanlığınca bildirilen güncelleştirilmiş giderler üzerinden davalının borcunun belirlenmiş olması,

2- 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Yasası’nın 112. maddesi; …Türk Silahlı Kuvvetleri’nden her ne şekilde olursa olsun mecburi hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan ayrılan veya ilişiği kesilen subay ve astsubaylar … kendilerine yapılan öğrenim, eğitim ve yetiştirme masraflarını, yükümlülük süresinin eksik kalan kısmı ile orantılı olarak kanuni faizi ile birlikte tazminat olarak öderler, hükmünü içermektedir. Sözü edilen yasa çerçevesinde Milli Savunma Bakanlığı’nca hazırlanan ve 17.12.2005 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmeliğin tazminatın hesaplanma şeklini gösteren 6. maddesinin (a) bendinde, masrafın hesabında mecburi hizmet süresinin eksik kalan kısmı dikkate alınarak belirleneceği, hizmetten sayılmayan firar, izin tecavüzü, açıkta, tutuklulukta, hapiste geçen sürelerin dikkate alınmayacağı belirtilmiştir. Dosya içersindeki bilgi ve belgelerden, davalının 1987-1991 yılları arasında harp okulunda okuduktan sonra 30.08.1991 tarihinde subay nasbedildiği, görevine devam etmekte iken 16.03.2000 tarihinde firar etmesi üzerine 01.08.2001 tarihinde ilişiğinin kesildiği anlaşılmıştır. Bu durumda, davalının firarda geçen 635 günün mecburi hizmete dahil edilemeyeceği dikkate alınmadan, bu süre görevde geçirilmiş gibi davalının kalan mecburi hizmetini belirleyen bilirkişi ek raporuna göre hüküm tesisi,

Doğru görülmemiştir.

Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK’nın 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edenlerden davalı tarafa iadesine, 25.02.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.