Hukuki Mevzuat - Kira artış oranları

3. HUKUK DAİRESİ E. 2004/665 K. 2004/755 T. 12.2.2004
4721/m.4 6570/m.11
ÖZET : Dava kira bedelinin tesbitine ilişkindir. Davalı, dava konusu yerde eski kiracı olup 1.7.1997 tarihinde başlayan dönem kira parası hak ve nesafet ilkesine göre tesbit edilmiştir. Bu tesbitten itibaren 3 yıldan fazla süre geçmiş olup kural olarak 1.7.2002 tarihinde başlayan yeni dönem kira parası 18.11.1964 tarih ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı gereğince hakim tarafından hak ve nesafet kurallarına göre saptanması gerekirken Endeks uygulamasına göre karar verilmesi doğru değildir. Öte yandan, 1.7.2003 tarihinde başlayan dönem için ise 1.7.2004 tarihine kadar dava açma imkanı var olup, dava tarihi ( 6.6.2003 ) itibariyle kira parası tesbiti mümkündür.

DAVA : Dava dilekçesinde kira parasının 1.7.2002 ve 1.7.2003 için yıllık 4.000.000.000 ve 5.000.000.000 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın 1.7.2002 için 2.122.312.500 lira olarak tesbiti cihetine gidilmiş, hüküm taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

KARAR : Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, sair temyiz itirazları yerinde değildir.

Davada, 1.7.2002 tarihinde başlayan dönem için yıllık 4.000.000.000 lira;

1.7.2003 tarihinde başlayan dönem için yıllık 5.000.000.000 lira kira parasının tesbiti istenilmiş; davalı taraf davanın süresinde açılmadığını ve istenen miktarın çok olduğunu savunmuş olup mahkemece, 1.7.2002 için Endeks uygulamasına göre kira parasının tesbitine karar verilip, bu dönem kira parası kesinleştikten sonra 1.7.2003 tarihinde başlayan dönem kira parası tesbit edileceğinden bu istemin reddine karar verilmiştir.

Davalı, dava konusu yerde eski kiracı olup 1.7.1997 tarihinde başlayan dönem kira parası hak ve nesafet ilkesine göre tesbit edilmiştir. Bu tesbitten itibaren 3 yıldan fazla süre geçmiş olup kural olarak 1.7.2002 tarihinde başlayan yeni dönem kira parası 18.11.1964 tarih ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı gereğince hakim tarafından hak ve nesafet kurallarına göre saptanması gerekirken Endeks uygulamasına göre karar verilmesi doğru değildir.

Kabule göre de; bu dönemde uygulanması gereken TEFE artış oranı % 69.1'in kira parasına % 65'i yansımakta olup % 71.5 oranı uygulanması da yerinde değildir.

1.7.2003 tarihinde başlayan dönem için ise 1.7.2004 tarihine kadar dava açma imkanı var olup dava tarihi ( 6.6.2003 ) itibariyle kira parası tesbiti mümkündür.

1.7.2002 dönemi hak ve nesafet ilkesine göre tesbit edildiğinde 1.7.2003 için kural olarak % 33.8 TEFE artış oranı uygulanması gerekirken bu döneme ait istemin reddi usul ve yasaya aykırı olup doğru görülmemiştir.

Bundan ayrı Avukatlık Asgari Ücret tarifesi 9. maddesine göre vekalet ücreti nisbi olması gerekirken maktu olarak tayini ve yargılama giderlerinin davanın kabul ve reddedilen kısımlarına göre hatalı pay edilmesi de doğru değildir.

SONUÇ : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 12.02.2004 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.