Danıştay ve Yargıtay Kararları arasındaki farklılık nasıl giderilir?

[o_fenerci]

Merhaba,
Sorum Kısaca Şu:

2547 sayılı Kanun'un 35.maddesi ve ilgili yönetmelik gereği il dışında lisansüstü eğitim gören araştırma görevlileri mecburi hizmet yüklenme şartı ile kadroları lisansüstü eğitim yaptıkları enstitülere aktarılıyor. Bu görevlendirme YÖK tarafından mecbur tutuluyor. Araştırma görevlilerine üniversiteleri tarafından zorla senet imzalattırılıyor. Bu senetlerde başarısız olunduğu takdirde kadroyla ilişiklerinin kesileceği ve hizmet karşılığı aldığı maaşları yasal faiziyle geri ödeyecekleri yazıyor.

Bu senetlerle ilgili mahkeme süreçleri hem adli hem de idari mahkemelerde hep araştırma görevlileri aleyhine oluyor. Danıştay 2007'de içtihat değişikliğine giderek bu senetlerin ve bu senetlere göre yapılan işlemlerin (ilişik kesme) geçersiz olduğuna karar veriyor. Aynı içtihatını devam ettiriyor.

Yargıtay ise bu senetlere göre yapılan işlemleri onaylıyor ve araştırma görevlilerine borç çıkarıyor. Üniversiteler ile araştırma görevlileri arasında hukuk savaşı başlamak üzere. Üniversiteler bu senetlerin adli yargıda görülmesini istiyor araştırma görevlileri ise idari yargıda.

Bir arkadaşımız idari mahkemeye gitmedi ve üniversite bu senetleri adli yargıya taşıdı. Bu senetler temyiz aşamasında onanarak araştırma görevlisine 70.000 TL borç çıkardı. Araştırma görevlisi arkadaşımız taksit taksit bunu ödemeye başladı. Şimdi arkadaşımız idari yargıya başvuracak ve bu senetleri Danıştay'ın içtihatları doğrultusunda iptal ettirecek.

Bu senetler üstün kamu gücü kullanarak araştırma görevlilerine zorla imzalattırılımıştır. Şimdi Danıştay'dan senetlerin iptali için karar çıkacak ve bu karar Yargıtay'ın verdiği kararın tersi olacak. Şimdi arkadaşımızı hangi yolu izlemeliki ödediği parayı geri alabilsin. Üniversite adına idari yargıda tam yargı davası mı açacak, yoksa idari yargı kararı çıktıktan sonra yeniden adli yargıya başvurup "borcu olmadığına" dair tespit davası mı açacak? Yoksa dava uyuşmazlık mahkemesine mi gidecek?

[Av.İlknur Sezgin Temel]

Sayın o_fenerci,
Elinizde konuya ilişkin Danıştay kararı varsa burada paylaşabilir misiniz?
İdare Mahkemesi ve Danıştay'ın gerekçelerini gerçekten çok merak ettim.

[o_fenerci]

Merhaba,

Bir Danıştay Kararı aşağıda. Bunun gibi birkaç karar daha var. İsterseniz Yargıtay Kararlarını da buraya kopyalıyabilirim.

Ozhan


------------------------------------------------------------------------------->
Dairesi Karar Yılı Karar No Esas Yılı Esas No Karar Tarihi
SEKİZİNCİ DAİRE 2007 5224 2006 4441 10/10/2007

657 SAYILI YASA'NIN EK-35. MADDESİ UYARINCA, MECBURİ HİZMET YÜKÜMLÜLÜĞÜ KALDIRILMIŞ OLDUĞUNDAN; EĞİTİM AMACIYLA BAŞKA BİR ÜNİVERSİTEDE GÖREVLENDİRİLEN, ANCAK GİRMİŞ OLDUĞU YABANCI DİL SINAVINDA BAŞARISIZ OLMASI NEDENİYLE ESKİ GÖREV YERİNE DÖNEN DAVACIDAN, İMZALAMIŞ OLDUĞU KEFALET SENEDİ UYARINCA, ÖDENEN MAAŞLARIN İKİ KATI OLARAK İSTENİLMESİNDE, HUKUKA UYARLIK BULUNMADIĞI HK.<
Temyiz İsteminde Bulunan : ?
Vekilleri : Av. ?, Av. ?
Karşı Taraf : Adnan Menderes Üniversitesi Rektörlüğü
Vekili : Av. ...
İstemin Özeti : Adnan Menderes Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesinde araştırma görevlisi iken doktora eğitimi amacıyla Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsüne gönderilen davacının, yabancı dil sınavında (ÜDS) başarısız olarak eski görev yerine dönmesi nedeniyle imzaladığı kefaletname uyarınca tarafına ödenen ve maaşlarının iki katı tutarında olan 28.514.950.000 liranın, hesaplanacak yasal faizi ile birlikte nakden ve en geç 7 gün içinde ödenmesine ilişkin Bütçe Daire Başkanlığının 24.6.2003 gün ve 276 sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada; her ne kadar mevzuatta doktora öğreniminde başarısız olan öğrencilere yönelik açık bir yaptırım öngörülmemiş ise de; idarelerin kamu yararı ve hizmet gereklerini gözetmek suretiyle bu yönde işlem tesis edebilmelerine engel bir durum olmadığı, doktora öğrenimini yabancı dil sınavında başarılı olamaması nedeniyle tamamlayamayan ve öğrenim yaptığı kurumdan kaydı silinerek, kadrosu davalı idareye iade edilen davacıdan, doktora öğrenimi süresince yapılan ödemelerin taahhüt ve kefalet senedinde öngörülen doğrultuda iki kat olarak istenilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davayı reddeden Aydın 1. İdare Mahkemesinin 28.10.2005 gün ve E:2004/1115, K:2005/1154 sayılı kararının; mevzuatta eğitimini tamamlayamayanlara yapılan ödemelerin, iki katı olarak geri alınacağı şeklinde bir yaptırım öngörülmediği öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi Nihat KOÇAK'ın Düşüncesi : İstemin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Hüseyin Ünal KARA'nın Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmekted
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, Adnan Menderes Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesinde araştırma görevlisi iken doktora eğitimi amacıyla Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsüne gönderilen davacının, yabancı dil sınavında (ÜDS) başarısız olarak eski görev yerine dönmesi nedeniyle imzaladığı kefaletname uyarınca tarafına ödenen ve maaşlarının iki katı tutarında olan 28.514.950.000 liranın hesaplanacak yasal faizi ile birlikte nakden ve en geç 7 gün içinde ödenmesine ilişkin Adnan Menderes Üniversitesi Bütçe Daire Başkanlığının 24.6.2003 gün ve 276 sayılı işleminin iptali istemine ilişkindir.
2547 sayılı Yükseköğretim Yasasının 2880 sayılı Yasayla değişik 35/3. maddesinde; "Yurt içi veya yurt dışında yetiştirilen öğretim elemanları, genel hükümlere göre bağlı oldukları yükseköğretim kurumlarında mecburi hizmetlerini yerine getirmek zorundadırlar. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyenlere, yükseköğretim kurumlarında görev verilmez. Özel kanunlarla getirilen mecburi hizmet çalışmaları bu hükmün dışındadır." kuralına yer verilmiştir. 3.05.1997 gün ve 22997 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren, Bir Üniversite Adına Bir Diğer Üniversitede Lisansüstü Eğitim Gören Araştırma Görevlileri Hakkında Yönetmelik'in 4/4. maddesi ise, "Görevlendirme veya atama işleminden önce adaylardan, kendilerine kadrosu tahsis edilen üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsünde 2547 sayılı Kanunun 35. maddesi şartları içinde lisansüstü eğitim-öğretim süresi (tatiller dahil) kadar mecburi hizmeti yerine getirmek zorunda bulunduklarına dair bir taahhüt ve kefalet senedi alınır. Bu senette, ilgili araştırma görevlilerinin lisansüstü eğitim-öğretimlerinin tamamlanmasından ne kadar süre sonra kadroyu tahsis eden üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsüne döneceğini belirten bir hüküm de yer alır." hükmünü içermektedir.
2914 sayılı Yükseköğretim Personel Yasasının 20. maddesinin atıfta bulunduğu 657 sayılı Devlet Memurları Yasasına 01.08.1996 tarihinde 4160 sayılı Yasa ile eklenen "Yurt İçinde Okutulan Öğrencilerin Mecburi Hizmet Yükümlülüğü" başlıklı Ek-35. maddesiyle de; "Kamu kurum ve kuruluşları tarafından personel kanunları ve diğer özel kanunlarda yer alan hükümlere göre bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren okutulacak yeni öğrencilere mecburi hizmet yükümlülüğü getirilemez.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte mecburi hizmet karşılığı okutulmakta olan öğrenciler, mezuniyetlerinden veya memuriyete atanmalarından sonra kurumlarından mecburi hizmet yükümlülüğünün kaldırılmasını talep edebilirler. Bu takdirde başka hiçbir işleme gerek kalmaksızın, mecburi hizmet yükümlülüğü ve tazminat borçları (1.1.1995 tarihinden önce mecburi hizmet yükümlülüğünü ihlal edenlerin borçları dahil) ortadan kalkar.
Yurtdışında okutulanlar ile Türk Silahlı Kuvvetleri ve Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından okutulanlar hakkında bu madde hükmü uygulanmaz." kuralı getirilmiştir.
Bu durumda; 657 sayılı Devlet Memurları Yasasının Ek-35. maddesiyle getirilen yeni düzenlemeyle, kamu kurum ve kuruluşları tarafından yurt içinde okutulan öğrencilerle ilgili olarak 2547 sayılı Yasanın 35/3. maddesinin ve Bir Üniversite Adına Bir Diğer Üniversitede Lisansüstü Eğitim Gören Araştırma Görevlileri Hakkında Yönetmeliğin 4/4. maddesinin mecburi hizmet yükümlülüğü ve tazminat sorumluluğuna ilişkin hükümlerinin uygulanma olanağının kalmadığı anlaşılmış olup, davacıya 1998 yılında imzalatılan taahhütnameye dayanılarak, tazminat sorumluluğu kapsamında kendisine ödenen maaşların toplamı meblağın iki katı olarak istenilmesine ilişkin 24.6.2003 gün ve 276 sayılı işlemin iptal edilmesi gerekirken, aksi yönde verilen Mahkeme kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, Aydın 1. İdare Mahkemesi kararının bozulmasına ve dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine 10.10.2007 gününde oybirliği ile karar verildi.
(DAN-DER; SAYI: 117)
BŞ/Aİ

[Av.İlknur Sezgin Temel]

Sayın o_fenerci,

Karar için çok teşekkür ederim.

Ortadan kalkmış bir hükmü Yargıtay'ın da uygulamayacağını düşündüğümden sizden konuya ilişkin 01.08.1996 tarihinden sonra verilmiş Yargıtay Kararı koymanızı da istesem...
Bir de yüklenme senedinin tanzim tarihini yazabilir misiniz?

[o_fenerci]

Aşağıda bu senetlerle ilgili birçok Yargıtay Kararından örnek bulacaksınız. Yargıtay'da kendi içinde iki içtihat geliştirmiştir: Eğer senetlerde maaşlar ibaresi geçiyorsa maaşların yasal faiziyle (bazen iki katı ve yasal faiziyle) ödenmesine karar vermiştir. Eğer maaşlar ibaresi geçmiyorsa araştırma görevlileri kendilerine yapılan masraflarla (kalem, kırtasiye) kendilerini kurtarabilmişlerdir.

Ben de araştırma görevlisiyim ve senet imzalamadan il dışında lisansüstü eğitimimi sürdüyorum ve bu durum beni rahatsız ediyor. Binlerce öğretim elemanı (öğretim görevlisi, okutman, uzman ve araştırma görevlisi) il dışında m.35 uygulanmadan lisansüstü eğitim sürdüyor fakat 6.000'ye yakın araştırma görevlisi de m.35 ile görevlendirilerek ve senet imzalıyarak lisansüstü eğitimlerini sürdürmekteler. Burda bir yanlışlık var ama ben çözemiyorum...!

-------------------------------------------------------------------------------
T.C.
YARGITAY
15. HUKUK DAİRESİ
E. 2004/2386
K. 2004/6529
T. 15.12.2004
� DOKTORA DERSLERİNDEN BAŞARISIZ OLAN ÖĞRENİCİNİN KADROSUNUN İPTALİ ( Kefalet ve Taahhüt Senedine Dayanan Tazminat Talebi )
� KEFALET VE TAAHHÜT SENEDİNE GÖRE TAZMİNATA HÜKMEDİLMESİ GEREĞİ ( Üniversitece Doktora Eğitimi İçin Başka Üniversitede Kadro Tahsis Edilerek Atanan Davalının Doktora Derslerinden Başarısız Olması )
� ÜNİVERSİTE TARAFINDAN BAŞKA ÜNİVERSİTEDE KADRO AÇILARAK ATANAN DAVALININ DOKTORA DERSLERİNDEN BAŞARISIZ OLDUĞUNDAN GÖREVDEN ALINMASI ( Taahhüt ve Kefalet Senedine Göre Tazminata ve Faizine Hükmedilmesi Gereği )
� TAZMİNAT TALEBİ ( Üniversite Tarafından Başka Üniversitede Kadro Açılarak Atanan Davalının Doktora Derslerinden Başarısız Olduğundan Görevden Alınması - Üniversitenin Yaptığı Ödemeler ve Masraflar İçin Kefalet ve Taahhüt Senedine Dayalı Tazminat Talebinin Kabulü Gereği )
2547/m.35

ÖZET : Davacı Üniversite tarafından Yükseköğretim Yasasının 35. maddesi uyarınca Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü'ne kadro tahsisi yapılarak taahhüt ve kefalet senedi alınmak suretiyle atanan davalının, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü'ndeki doktora derslerinden başarısız olması sebebiyle Lisansüstü Eğitim-Öğretim Yönetmeliğinin 25/c maddesi uyarınca doktora öğrenciliği ile ilişiği kesilmiş ve YÖK Başkanlığının yazısı ile taahhüt ve kefalet senedi uyarınca işlem yapılması şartıyla kadrosu davacı üniversiteye iade edilmiş, davalının 28.1.2002 tarihinde görevi ile ilişiği kesilmiştir. Somut olayda; Kefalet ve Taahhüt Senedinde açıkça taahhüdün ihlali halinde alınan maaş ve diğer gelirlerin %50 fazlası ile ve sarf tarihinden itibaren tahakkuk ettirilecek yasal faizi ile ödeneceği taahhüt edildiğinden, alınan bilirkişi raporu doğrultusunda asıl alacak ve işlemiş faizin hüküm altına alınması gerekir.

DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı hüküm taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiş, davacı vekili tarafından duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı avukatı gelmedi. Davalılar avukatı geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davalılar avukatı dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kerre dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı Üniversiteye bağlı Fen-Edebiyat Fakültesi Batı Dilleri ve Edebiyatı Bölümü İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim dalında araştırma görevlisi olarak görev yapan davalı İsmail doktora öğrenimi yapmak üzere 2547 Sayılı Yükseköğretim Yasasının 35. maddesi uyarınca H Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü'ne kadro tahsisi yapılarak atanmış, bu atama sırasında davalılardan 2547 sayılı yasaya dayanılarak çıkarılmış olan Yönetmelik gereği A 15.Noterliğince düzenlenen 14.6.1999 tarih ve 17291 yevmiye nolu taahhüt ve kefalet senedi alınmıştır.

Davalı İsmail'in Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü'ndeki doktora derslerinden başarısız olması sebebiyle Lisansüstü Eğitim-Öğretim Yönetmeliğinin 25/c maddesi uyarınca doktora öğrenciliği ile ilişiği kesilmiş ve YÖK Başkanlığının yazısı ile taahhüt ve kefalet senedi uyarınca işlem yapılması şartıyla kadrosu davacı üniversiteye iade edilmiş, davalının 28.1.2002 tarihinde görevi ile ilişiği kesilmiştir.

Davalı yükümlüden ve kefillerden doktora eğitimi yapmak üzere H Üniversitesine atanması sırasında alınan 14.6.1999 tarihli Kefalet ve Taahhüt Senedinde "2547 Sayılı Yasanın 2880 Sayılı Yasa ile değişik 35. maddesinde yer alan hükümlerin kabul edildiği, hizmet yerine getirilmediği takdirde hiçbir adli yada idari karara gerek kalmadan öğrenim süresi içinde alınan maaş ve diğer gelirlerin toplamına tekabül eden ve 30 milyar TL'den az olmamak kaydı ile kurumca yıllık artışlar sonucu ödenecek ve bu miktarı geçecek meblağın da 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 225. maddesi hükümlerine göre %50 fazlası ile birlikte tazminat alarak ödeneceği, masrafların her biri için sarf tarihinden itibaren yasal faiz yürütüleceği" kabul ve taahhüt edilmiştir.

Mahkemece 2547 Sayılı Yasanın 35.maddesinde yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere yüksek öğretim kurumlarında görev verilemeyeceği öngörülmüş olup yapılan ödemelerin geri alınacağına dair yasal bir düzenlemeye yer verilmediği, alınan taahhütnamenin bu nedenle geçersiz olduğu kabul edilerek dava reddedilmiş ise de 14.6.1999 tarihli Kefalet ve Taahhüt Senedinde açıkça taahhüdün ihlali halinde alınan maaş ve diğer gelirlerin %50 fazlası ile ve sarf tarihinden itibaren tahakkuk ettirilecek yasal faizi ile ödeneceği taahhüt edildiğinden alınan bilirkişi raporu doğrultusunda asıl alacak ve işlemiş faizin hüküm altına alınması gerekirken Dairemizin yerleşik uygulamasını yansıtmayan bir kararı emsal gösterilerek ve taahhütname geçersiz sayılarak yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalılar vekilinin vekalet ücretine yönelik temyiz itirazının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 400 milyon TL duruşma vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya ödenmesine, ödedikleri temyiz peşin harcının istekleri halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine, 15.12.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.

yarx

[o_fenerci]

Merhaba,
Araştırma Görevlileri senetlerle ilgili davaları Danıştay'da da kaybediyordu. Danıştay 2007'de getirdiği içtihat değişikliği ile bu senetler iptal edilmeye başlandı. Bu davaları kaybeden yüzlerce araştırma görevlisi yeniden Danıştay'a başvurup davanın yeniden görüşülmesini istiyebilirler mi? Yargıtay'da kaybettikleri davaları da İdari Mahkemelere taşıyıp hizmet karşılığı aldıkları maaşları istiyebilirler mi?

Özhan