Hakaret - Sövme

[Av.Dilek Kuzulu Yüksel]

Bilindiği üzere, yeni TCK'nın yürürlüğe girmesi ile birlikte hakaret-sövme suçu ayrımı kaldırılmış, tek bir madde altında iki kavrama da yer verilmiştir. Ancak gerek kanun metni, gerekse madde gerekçesi yeterince açık olmadığından farklı yorumlar yapılmakta, kavram karmaşası ortaya çıkmaktadır.

Bu konu daha önce https://www.hukuki.net/topic.asp?topic_ID=11358 forumunda tartışılmakta iken bir üyemizin tavrı nedeniyle ve özellikle forumu açan üyemizin yoğun isteği üzerine forum kilitlenmiştir. (Üyemizin isteğine saygı duymak durumundayız.)

Bu nedenle konuyu sayın commodore1tr'nin de belirttiği gibi tartışılmaya değer bulduğumuzdan ayrı bir başlık altında açalım istedik.

[commodore1tr]

Şimdi ben anlayamadım diye bir form açarak bu konudaki kısmi düşüncemi özet olarak belirttim Gerçi şimdi tekrar baktım biraz fazla özet olmuş ama ben şimdi o özeti buraya nasıl alacağım ki....

[Av.Esin Kılıç]

Öncelikle, bu konuda yapılmış araştırmalardan örnekler vermenin tartışmaya katkı sağlayacağı inancındayım:
Avukat Turgut ÖZKAN (Bursa Gazeteciler Cemiyeti Hukuk Danışmanı)
"...Tasarıda 765 sayılı TCK'da benimsenen hakaret ve "sövme suçu" ayrımı kaldırıldığı için; hakaret suçunun cezasının alt sınırının üç aydan başlatılmasının, ceza adaletinin sağlanması açısından uygun olacağı düşünülmüştür..."

"Eski yasada "sövme" ve "hakaret" birbirinden farklı kavramlardı ve bu suçlar ayrı ayrı düzenlenmişti.Yani Sövme ayrı bir suç , hakaret ayrı bir suç olarak düzenlenmişti.Şimdi "Şerefe karşı suçlar" bölümünde tek bir başlık altında yer alan "hakaret" suçunun oluşabilmesi için o kişinin onur, şeref ve saygınlığına her hangi bir şekilde somut bir fiil isnadı aranmaktadır. Bu fiil isnadı eski TCK'da açıkça bir suç atma olarak gösterilmiştir ve değerlendirilmiştir. Eski sistemdeki suç atma daha açıktır. Karşılığı suç olması gerekmektedir. Ama devamında "bir kimseye bir olgu isnadı" aranmaktadır. Olgu isnadı kavramıyla beraber yakıştırmada bulunmak kavramını yan yana getirdiğiniz zaman nelerin hakarete girip girmediği hususunda örnekler vermek gerekirse ;
Somut bir fiil, bir olgu isnadından ya da yakıştırmalarda bulunmaktan anlaşılması gereken ; Bir kimseye, serseri, alçak, hayvan, aşağılık derseniz olgu isnadıdır. Namussuz , rüşvetçi, sahtekâr, dolandırıcı, gibi yakıştırmalarda bulunursanız veya bir kişiyi tanımlarken kör, şaşı, topal, kambur, kel derseniz, bunlar bundan sonra şerefe karşı işlenmiş suçlar bölümünde hakaret olarak değerlendirilecektir. Bu kavramların daha iyi anlaşılabilmesi için yasanın gerekçelerini iyi incelemenizi öneririm. Hakaret suçunun oluşması anlamında, kele kel, köre kör ya da bu anlamdaki bazı yakıştırmalarda bulunmak, kişinin dünya görüşüne, olayın oluş biçimine göre bundan böyle cezası üç aydan 2 yıla kadar hapis ve adli para cezası olacaktır.Buradaki kişinin dünya görüşü kavramına dikkatinizi çekerim.Bu kavram sübjektif bir kavramdır. Oysa Ceza yasasında yer alan kavramların herkes tarafından anlaşılabilir net tanım ve sınırlamalar içermesi gerekmektedir. Olur olmaz her tanım şikayetçinin "benim dünya görüşüme göre bu kelime hakarettir" demesi karşısında basın çalışanlarını yargılama ve cezalandırılma ile karşı karşıya bırakacaktır. "
devam edecek..

[Av.Dilek Kuzulu Yüksel]

Hakaret:

MADDE 125. - (1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden (KOD 1) veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir. (SULH CEZA MAHK.)
...

Hakaret ve sövme suçlarının maddi unsurlarının farklı, dolayısıyla da bu iki suçun birbirinden ayrı olduğu bir gerçektir. Bu iki ayrı suça tek bir başlık altında yer verilince, sanki hakaret ve sövme artık tek bir suçmuş gibi algılanmakta ve hatta sövmenin hakaret suçunun unsurlarından biriymiş gibi değerlendirmeye müsait hale gelmektedir. Oysa burada vurgulanmak istenen şeref ve haysiyete karşı işlenen suçlara öngörülen cezalar açısından ayrımın kaldırılmış olduğudur. Bu durumda, yapılması gereken başlığın değiştirililerek ya "Hakaret ve sövme" ya da sadece "Şerefe karşı suçlar" olarak düzeltilmesidir diye düşünüyorum.

[commodore1tr]

Aydınlatıcı bilgilerden solayı teşekkürler ;
Sanıyorum ki bir önceki formdaki çelişki yeni TCK daki 'Hakaret ve sövme ayrımı kaldırılmıştır.' ifadesinden kaynaklanıyordu. Bunu orada da açıkça yazdım.
Burada kanun koyucunun neden olduğunu anlamadığım sözcük tasarrufu nedeniyle bir anlam karmaşası oluşmuştur. Aslında kanunun ismi ceza kanunu olduğundan yorumla doğrusu bulunabildiği halde bazı 'hukukçuyum' diyen saygıdeğer üyeler Türk Dili ile kanunu iç içe sokarak gereksiz anlam kirliliği yaratmışlardır.
Aslında kanun koyucu burada ' hakaret ve sövme de ceza ayrımı kaldırılmıştır' yazsa idi önceki formdaki mantıklı olabilecek ancak yalnış yapıldığından şaçmalamadan öteye gidilemeyen form olmayacaktı.
Olayın ( sadece hakaret sövme de değil genelde ) kanun koyucunu Türk dilini kötü kullanmasından doğan kavram kargaşaları olarak değerlendirmek ve kanunlar bazında değerlendirmek çok hoş ve zevkli bir beyin ve hukuk cimnastiği olabilecek bir boyutu vardır. Gerçektende nerede olursa olsun sadece ''Hakaret ve sövme ayrımı kaldırılmıştır.'' ifadesinin çok kötü bir Türkçe olduğunu kabul etmemiz gerekir. Sanki kanunla hakaret ve sövme sözcükleri birleştirilmiş gibi bir garip anlam taşıyor oysa demek istediği apayrı sadece ceza hukukunda ceza uygulamasında ki ayrım kaldırılmıştır demek isteniyor. Yoksa TDK daki sözcükler ve ayrı anlamları olduğu gibi duruyor.
O tartışmada sayın Santor ısrarla kanunun bu sözcük unutarak yaptığı Türkçe bozukluğunun arkasına sığınarak konuyu ilgisiz yere çekmesi nedeniyle konu kirlenmiştir bence Dille hukuku karıştırmamak lazım diye düşünüyorum öncelikle ...