Anayasal haklardan feragat etmiş olmak sözleşme imzalamakla mümkün olabilirmi?

[komiser97]

4924 sayılı eleman temininde güçlük çekilen yerlerde sözleşmeli sağlık personeli çalıştırılması ile bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılması hakkında kanun a istinaden düzenlenen sözleşme nedeni ile, bu kanunun ilgili maddelerinde belirtilen hususlar gereği eş, sağlık, eğitim, durumundan tayin talep edememe hususu anayasa nın 41. maddesinde belirtilen hükümlere aykırılık teşkil edebilirmi? yani bu sözleşmeyi imzalamakla imzalayan kişi bu haklardan vazgeçilmiş sayılırmı, saygılarımla..

[Hakkarili Arzuhalci]

Herkes devredilmez vazgeçilmez Anayasal haklara sahiptir.

[Av.Veysel Demir]

Vazgeçmiş sayılamaz ancak sözleşmeden de vazgeçemez.41.Madde ailenin korunması ile ilgilidir ancak üstün kamu yarar vs gibi kavramlarla bu sözleşmeyle yükümlülük altına girilir.Aykırılık teşkil etmez.Zaten ediyor olsa idi AYM'ye taşınır ve iptal kararı verilirdi.

[komiser97]

Teşekkür ederim. sayın demir peki bu üstün yararı sağlamak tüm yurttaşların anayasal ödevi değilmidir? bu üstün yararı sağlamak adına bir sözleşmeye gerek varmıdır. Devlet birilerinin gönüllülüğüne muhtaçtır anlamı biraz hukuk mantığına ters değilmidir? devlet yurttaşlarını bu haklarda kısıtlamaya gitme gereği duyulacak kadar ciddi yararlar gözetildiğinde göreve çağırmaz yada görevlendirmez mi? yani güvenlik heryere gitmesi gerekir ve polis ve askerin zorunlu hizmet süresi vardır, ADALET her yere gitmelidir ve adalet çalışanlarının zorunlu hizmetleri vardır v.s. zira anayasamızın 13. maddesindede bu ölçülülük ilkesi vurgulanmıştır. 4924 sayılı kanunun 7. maddesi 4 fıkrasındaki "Kesintisiz on yıl süreyle sözleşmeli personel olarak hizmet etmiş ve bu süre içerisinde aylıktan kesme ve üstü disiplin cezası almamış olanlar, sicilleri olumlu olmak kaydıyla, sürekli sözleşmeli personel olma hakkını elde etmiş sayılır. (Değişik cümle: 20/10/2005-5413 S.K./3.mad) Bu hakkı elde etmiş personelin sözleşmesi, 657 sayılı Kanuna göre Devlet memurluğundan çıkarma cezası verilmesini veya sözleşmenin feshedilmesini gerektirecek bir fiil işlemedikçe emeklilik hakkını elde edene kadar Bakanlık tarafından tek taraflı olarak feshedilemez." hükmü
gereği kişi bu haklardan vazgeçme durumunun süresinin ne olduğunu bilmemektedir. saygılarımla...

[okur123]

4924 Sayılı yasada son yıllarda yapılan değişikliklere bakarak Sağlık Bakanlığı Sözleşmeli Personel Nakil ve Atama Yönetmeliğinin 8/b( eş-sağlık-mazeret atamalarını engelleyen madde) maddesinin iptali için Danıştayda dava açılırsa bu hükmün Danıştayca iptal edilebileceğini düşünüyorum.

[önder71]

Teşekkür ederim. sayın demir peki bu üstün yararı sağlamak tüm yurttaşların anayasal ödevi değilmidir? bu üstün yararı sağlamak adına bir sözleşmeye gerek varmıdır. Devlet birilerinin gönüllülüğüne muhtaçtır anlamı biraz hukuk mantığına ters değilmidir? devlet yurttaşlarını bu haklarda kısıtlamaya gitme gereği duyulacak kadar ciddi yararlar gözetildiğinde göreve çağırmaz yada görevlendirmez mi? yani güvenlik heryere gitmesi gerekir ve polis ve askerin zorunlu hizmet süresi vardır, ADALET her yere gitmelidir ve adalet çalışanlarının zorunlu hizmetleri vardır v.s. zira anayasamızın 13. maddesindede bu ölçülülük ilkesi vurgulanmıştır. 4924 sayılı kanunun 7. maddesi 4 fıkrasındaki "Kesintisiz on yıl süreyle sözleşmeli personel olarak hizmet etmiş ve bu süre içerisinde aylıktan kesme ve üstü disiplin cezası almamış olanlar, sicilleri olumlu olmak kaydıyla, sürekli sözleşmeli personel olma hakkını elde etmiş sayılır. (Değişik cümle: 20/10/2005-5413 S.K./3.mad) Bu hakkı elde etmiş personelin sözleşmesi, 657 sayılı Kanuna göre Devlet memurluğundan çıkarma cezası verilmesini veya sözleşmenin feshedilmesini gerektirecek bir fiil işlemedikçe emeklilik hakkını elde edene kadar Bakanlık tarafından tek taraflı olarak feshedilemez." hükmü
gereği kişi bu haklardan vazgeçme durumunun süresinin ne olduğunu bilmemektedir. saygılarımla...

CEVAP;

Anayasanın 47/4.maddesinde "Devlet, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişileri tarafından yürütülen yatırım ve hizmetlerden hangilerinin özel hukuk sözleşmeleri ile gerçek veya tüzelkişilere yaptırılabileceği veya devredilebileceği kanunla belirlenir." hükmü yer almaktadır.
1-4924sayılı yasanın "Hizmet sözleşmesi" başlıklı 5/1.maddesinde " Hizmet sözleşmesinin tarafları, Bakanlık ile 4 üncü madde uyarınca sözleşmeli personel olarak çalışmaya hak kazanmış kişilerdir. Hizmet sözleşmesi, Bakanın ilde yetkili kıldığı amir ile sözleşmeli personel arasında imzalanır. Sözleşmeli personelin; görev yeri, görevi dahilinde yapacağı işlerin tanımları, uyacakları mesleki ve etik kurallar, ödev, yetki ve sorumlulukları ile diğer hususlar hizmet sözleşmesinde belirtilir. Hizmet sözleşmesi yazılı olarak yapılır ve tip sözleşme örnekleri Maliye Bakanlığınca vize edilir." hükmü yer almaktadır.
Yasada,bu sözleşme ile personelin gerev yerinin belirneceği ifade edilmiştir. Bu belirleme işlemi yasanın 1/2.maddesinde yer alan "Sözleşmeli personel istihdam edilecek hizmet birimleri; Başbakanlık Doğu ve Güneydoğu Eylem Planı, Devlet Planlama Teşkilâtı tarafından yayınlanmış en son ilçe bazındaki sosyo ekonomik gelişmişlik kriterleri, ilçelerin sağlık göstergeleri ile coğrafi konumları dikkate alınarak, Sağlık Bakanlığının teklifi üzerine yılda bir kez Bakanlar Kurulu kararı ile tespit edilir." hükmü çerçevesinde, tespit edilen yerler içersinden yapılması gerekledir.
2-Yasanın 5/2.maddesinde "Hizmet sözleşmelerinin uygulanma süresi, malî yıl ile sınırlıdır. Taraflardan birinin, sözleşmenin bitiminden en geç bir ay önce karşı tarafa yazılı fesih bildiriminde bulunmaması durumunda hizmet sözleşmesinin uygulanma süresi, izleyen yılın sonuna kadar uzatılmış sayılır." hükmü yer almaktadır.
Yani sözleşmeler yıllık olarak yapılımaktadır. Sözleşmeli personel istediği zaman tek taraflı olarak bu sözleşmeden vaz geçebilir. Angarya söz konusu değildir.
3-Yasanın 3/3.maddesinde de "Bu Kanuna göre istihdam edilecek sözleşmeli personel pozisyonlarının, bu Kanunun 1 ve 3 üncü maddeleri gereğince Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenen hizmet birimlerinde ve bu kararlarda belirtilen azami pozisyon sayısını geçmemek üzere, sağlık kurum ve kuruluşları ile gezici sağlık ve 112 acil servis gibi hizmet bazında birimler ve pozisyon unvanları itibarıyla dağılımına ilişkin vize işlemi, Bakanlığın teklifi üzerine yılda bir kez olmak üzere Maliye Bakanlığınca yapılır. (Ek cümle: 28/3/2007-5614/7 md.) Ancak, sözleşmeli personel pozisyonlarının bulunduğu hizmet birimlerinin, birleşme, nitelik değiştirme veya isim değiştirme gibi nedenlerle değişikliğe uğraması halinde bu değişiklikler, il içinde olması kaydıyla, yılda en fazla iki kez Bakanlar Kurulu Kararı aranmaksızın Maliye Bakanlığı vizesiyle yapılabilir. Vize işlemine aykırı pozisyon unvanlarında ve sağlık birimlerinde sözleşmeli personel istihdam edilemez. Bakanlık, sözleşmeli personel pozisyonlarının hizmet ihtiyaçlarına en uygun şekilde dağılımının sağlanması için gerekli tedbirleri alır ve bu amaçla norm pozisyon sayılarını tespit eder. Norm pozisyon sayısının değişmesi dışında, pozisyonların birimler itibarıyla dağılımı değiştirilemez." hükmü yer almaktadır.
4-(http://www.memurlar.biz/haber/200904...ayin-Hakki.php) adresinde yer alan habere göre "Fakat 4/B’li personelin eş durumundan tayin hakkı tanıyan düzenlemenin 29 Mart 2009 tarihinde yayınlanmasının ardından 4924’lü sözleşmeli personele bu hakkın henüz verilmemesi nedeniyle Türk Sağlık-Sen tarafından Danıştay’da dava açıldı." şeklinde bildirimde bulunulmuştur.

4924 sayılı Kanuna göre istihdam edilecek sözleşmeli sağlık personelinin atama ve nakline ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla çıkarılan Sözleşmeli Sağlık Personeli Atama Ve Nakil Yönetmeliğinin 8/1-b.maddesinde "Sözleşmeli personel atamalarında eş, öğrenim, sağlık durumu ve diğer hususlar göz önüne alınmaz." hükmü yer almaktadır. Resmi Gazetede yayınlanan buyönetmelik için ancak Danıştayda dava açılabilir. Veya 2577sayılı yasanın 7/4.maddesi uyarınca bu yönetmelik hükmü dava konusu yapılmadan sadece atama işleminin reddine ilişkin dava açılıp birel işlem, bu yönetmelik mahkemece ihmal edilerek üst normlara dayalı biçimde idare mahkemelerinde iptal ettirilebilir.

5-(Yukarıda belirtilen 29.03.2009 tarihinde yayınlanan düzenmede) 2009/14799 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile SÖZLEŞMELİ PERSONEL ÇALIŞTIRILMASINA İLİŞKİN ESASLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR ESASLAR kabul edilmiş ve resmi gazetede yayınlanmıştır. Bu düzenlemenin 5.maddesinde "Aynı Esaslara aşağıdaki ek maddeler eklenmiştir.
“Kurum içi yer değişikliği
Ek Madde 3 – Sözleşmeli personelin kurumlar arası yer değişikliği yapılamaz.
Sözleşmeli personelin kurum içi yer değişikliği ise aşağıdaki hallerde Kurumca gerçekleştirilebilir.
a) Kurumun hizmet icapları dikkate alınarak, aynı unvan ve hizmet niteliklerini haiz sözleşmeli personelin kurum içi karşılıklı yer değiştirme talepleri, pozisyonunun vizeli olduğu birimde fiilen en az bir yıl çalışmış olmaları şartıyla yerine getirilebilir.
b) Personelin eş durumuna bağlı kurum içi yer değişikliği talebi; vizeli olduğu birimde fiilen en az bir yıl çalışmış olması, geçiş yapacağı hizmet biriminde aynı unvan ve niteliği haiz boş pozisyon bulunması ve kamu personeli olan eşin, kurum içi görev yeri değişikliği mümkün olmayan veya mevzuatı uyarınca zorunlu yer değiştirmeye tabi tutulan bir görevde bulunması kaydıyla yerine getirilebilir.
c) Sağlık sebebine bağlı kurum içi yer değişikliği talebi; mazeret süresince geçerli olmak üzere, personelin geçiş yapacağı hizmet biriminde aynı unvan ve niteliği haiz boş pozisyon bulunması, pozisyonunun bulunduğu ildeki Devlet ve üniversite hastanesinde kendisi, eşi ve çocukları ile mevzuat uyarınca bakmakla yükümlü olduğu ana ve babasının hastalığının tedavisinin mümkün olmadığına ilişkin sağlık kurulu raporunu kuruma ibraz etmesi halinde yerine getirilebilir. Sağlık mazeretinin sona ermesi durumunda, eski pozisyonun bulunduğu il sınırları içerisindeki aynı unvan ve niteliği haiz boş pozisyona yeniden atama yapılır. ç) Aynı unvan ve niteliği haiz boş pozisyon bulunması halinde, eşi şehit olan personelin kurum içi yer değişiklik talebi, bir defaya mahsus olmak üzere yerine getirilir.” şeklinde çdüzenleme getirilmiştir.

6-(http://www.turksagliksen.org.tr/content/view/6499/340/) adresinde yaayınlanan açıklamalara göre)
4924'LÜLERLE İLGİLİ ALINAN KARAR HAYATA GEÇİYOR -Cumartesi, 18 Nisan 2009
2008 yılı toplu görüşmelerine yetkili sendika olarak katılan Türk Sağlık – Sen’in etkin ve yoğun mücadelesi sonucunda sözleşmeli personel ile ilgili alınan kararlar bir bir hayata geçiriliyor.
Toplu görüşmelerde alınan karara istinaden her iki sözleşmeli personelin tabi oldukları mevzuatların farklı olması nedeni ile 4/b sözleşmeli personel ile ilgili yasal düzenlemenin Bakanlar Kurulunca, 4924 sayılı Kanuna tabi sözleşmeli personel için ise Sağlık Bakanlığınca yapılması gerekmektedir.
Bunun üzerine 4/b sözleşmeli personel ile ilgili yasal düzenleme Bakanlar Kurulunca yapılarak 29.03.2009 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiş olup, Sağlık Bakanlığınca hazırlanan yönergenin yakın tarihte çıkması ile uygulama başlatılacaktır.
Toplu görüşmede alınan karar çerçevesinde Devlet Personel Başkanlığının Sağlık Bakanlığına hitaben yazdığı 18.11.2008 tarih ve 021874 sayılı yazıda; 4924 sayılı Kanuna tabi sözleşmeli personelin eş durumu nedeni ile tayin hakkından faydalandırılması yönünde yasal düzenleme yapılması istenmiştir. Sağlık Bakanlığı ise, 4924 sayılı Kanuna tabi sözleşmeli personelin eş durumu tayinleri ile ilgili olarak Sözleşmeli Personel Atama ve Nakil Yönetmeliğinin ilgili maddelerinde değişiklik yapmak üzere gerekli çalışmaları başlatmıştır. Söz konusu düzenleme 4/b lilerle ilgili yapılacak düzenlemenin ardından yürürlüğe girecek olup, kapsamı 4/b lilerle ilgili yönerge hükümleri paralelinde olacaktır. 4924’lü sözleşmeli personelin haklarına kavuşması için yoğun bir çaba gösterdiklerine dikkat çeken Türk Sağlık Sen Genel Başkanı Önder Kahveci “Gerek 4/b’lilerle ilgili yapılan düzenleme ve ardından yakın tarihte yayınlanacak yönerge gerekse 4924’lülerle ilgili yapılacak düzenleme toplu görüşmede alınan kararlar çevresinde hayata geçirilmiştir. İlgili düzenleme ile taleplerimizin bir kısmı karşılanmış ise de bu düzenlemeleri bir adım olarak görmekteyiz. Karşılanmayan taleplerimiz için bugüne kadar olduğu gibi asla taviz vermeden mücadelemize devam edeceğiz. 4924’lü sözleşmeli çalışanların toplu görüşmede mutabakat altına aldırdığımız hakları ile ilgili olarak Bakanlık düzenleme yapacaktır. Çünkü bu toplu görüşme sonrası kazanılmış bir haktır. Türk Sağlık-Sen bu hakkın hak sahibine teslim edilmesi için girişimlerini sürdürmeye devam etmektedir. Bu ne birinin lütufdur. Ne de bir siyasetçi ve bürokrat önünde ceket ilikleme ile çözülecek bir sorundur. Bu imza ile karar altına alınmış bir haktır. Mutlaka verilecektir. Yakın bir zamanda 4924’lüler bekledikleri eş durumundan tayin haklarına kavuşacaklardır. Bu gerçeğin böyle bilinmesinde fayda vardır. Yetkili sendika olarak kazanımlarımıza gölge düşürmek isteyen ve etik dışı yöntemlerle sahip çıkmaya çalışan sözde sendikaları ilkeli olmaya ve sadece çalışanlar adına hak mücadelesi vermeye davet ediyorum.” dedi


SONUÇ;

Yakın zamanda bu husus ile ilgili yeni düzenlemelerin çıkarılacağı ve sorunun bir ölçüde çözüleceğini söylemek mümkündür.