Gizlilik ve Rekabet Sözleşmesi

[aykfer]

Özel bir işletmede yöneticiyim. İşyeri, "gizlilik ve rekabet sözleşmesi" adında bir sözleşme imzalatmak istiyor. Buna göre hizmet iş sözleşmemin herhangi bir nedenle sona ermesinden itibaren 2 yıl aynı iş kolunda bir işletmede çalışamayacağım, uymadığım takdirde brüt ücretin 20 katı ceza şartını kabul ettiğim yazıyor. Belge aslı 2 sayfa bilgilerin taşınmaması, paylaşılmaması vs. var.
Ben 10 yıldır aynı iş kolunda aynı yerde çalışıyorum. Üretim kısmında olduğumdan bu işyerinden ayrılmam durumunda bulabileceğim iş ancak yine aynı iş kolunda olabilir.
Böyle bir sözleşmenin kanunen geçerliliği nedir?
İmzalamam durumunda bir süre sonra yetkilerimde kısıtlama gibi yada ücretimde uzun süre artış olmaması gibi zorlayıcı sebepler önüme gelirse ne yapabilirim?
İmzalamamam durumunda ne olabilir?
Çok acil yardımcı olablirseniz sevinirim. Bu konuda içim hiç rahat değil ve bir süredir sözleşme bende sürekli hatırlatıp isteniyor.

[Av.Ulaş Değirmenci]

Sözleşmede "Ankara'da aynı işkolunda 2 yıl boyunca çalışmamayı taahüt ederim" gibi yer belirten bir kayıt yok ise söz konusu kayıt geçersizdir.

[aykfer]

Son kısımda aynen şöyle yazıyor:
"Rekabet Yasağı:
Çalışan herhangi bir nedenle hizmet sözleşmesinin sona ermesinden itibaren 2 (iki) yıl süre ile Tüm Satış Bölgeleri kapsamına giren illerde, Şirket'in işyerinde ürettiği mallardan bazılarını ve/veya tamamını üreten veya stratejik planlamaya göre üretilmesi planlanan ve programa alınan ürünleri üreten ve ticaretini yapan bir işyeri kurmamayı, belirtilen malların üretildiği başka bir işverene ait işyerinde çalışmamayı, aynı malları üreten bir ortaklığa doğrudan veya dolaylı olarak ortak olmamayı, danışmanlık yapmamayı veya sair bir surette doğrudan ve dolaylı olarak rekabet etmemeyi kabul ve taahhüt eder. Çalışan, rekabet etmeme yükümlülüğüne aykırı hareket ettiğinde, derhal yasal takip başlatılacağını, aşağıda belirtilen cezai şart dışında ayrıca Şirket'in uğradığı/uğrayacağı tüm maddi ve manevi zararın kendisinden tazmin edileceğini peşinen kabul eder.
Cezai Şartlar
Çalışan 1,2,3 maddelerde belirtilen taahhütlere uymadığı takdirde, işveren şirketin tazminat hakkı saklı kalmak üzere, Şirkete son aylık brüt ücretinin 20 katı tutarında bir cezai şartı, ilk talepte, herhangi bir itirazda bulunmaksızın ve icra talebine gerek olmaksızın ödemeyi peşinen kabul eder.
....."
Sanırım yer belirtmek gerekliliğinden bahsetmişiniz. Burada bahsi geçen "Tüm satış bölgeleri"; hemen hemen tüm Türkiye'yi kapsıyor. Geçerli mi?
Türkiye'de aynı işkolunda üretim yapan 6-7 fabrika var.

[Erdoğan Kırcalı]

Sözleşmeyi hazırlayan göz korkutmak için iyice abartmış sadece,içiniz rahat olsun.

[aykfer]

Sözleşmeyi hazırlayan göz korkutmak için iyice abartmış sadece,içiniz rahat olsun.

Yani, bu tip sözleşmelerin geçerliliği yok mudur? Yoksa bu durumun gerçekleşmesi durumunda açılacak bir davada haklı mı çıkarım?

[bixente]

Benim sözleşmemde de şu ifadeler yer alıyor:

"işten ayrılan çalışan, ...'nin yüklenici veya alt yüklenici olarak halen yaptığı veya bir yıl öncesinde kadar tamamlanarak kesin kabulü yapılmış işlerde veya bu işlerin devamı niteliğini taşıyan işlerde, bu işlerde işveren, ana yüklenici ve alt yüklenici olarak bulunan diğer kurum ve kuruluşlarda veya aynı konuda üretim yapan bir firma veya kurumdan ayrılma tarihini takip eden yıl içerisinde ...'nin yazılı onayını almadan çalışamaz. Çalışan, işten ayrıldıktan sonra bir yıl içinde yukarıda belirtilen nitelikteki işlerde çalışması durumunda, çalışan en son aldığı brüt maaşın 25 katı tazminat ödemekle yükümlüdür."

çalıştığım firma yazılımcılık açısından birçok alanla ilgili faaliyet gösteriyor. yukarıdaki metine bakarak, benim oradan bir gün ayrılmam durumunda 1 sene boyunca neredeyse herhangi bir yerde çalışmamın yasak olması ortaya çıkıyor.
Durumum sizin durumunuza benziyor ve sizin sorunuza kişisel cevabım olarak, bu ifadelerin geçerliliğinin olmayacağını tahmin ettiğimi söyleyebilirim.

Bu arada, Erdoğan Bey'in veya başka bir ilgilinin benim sözleşmedeki bu ifadeyle ilgili fikrini de almak isterim.

[aykfer]

"Tüm Satış Bölgeleri kapsamına giren illerde" ifadesi geçerlimidir. Satış bölgeleri İstanbul, İzmir, Ankara, Adana, Antalya ama mesela Ankara bölge tüm Orta ve Doğu Karadeniz'i kapsıyor, diğer illerde bu şekilde olmak üzere Tüm Türkiye kapsam içinde. Pazartesi gününe kadar bu konuda "..... şu sebepten geçersizdir" yada geçerlidir gibi bir cevap alabilirsem, bu yoruma göre davranacağım.
Teşekkür ederim.

[Av.Fırat Bayındır]

Bu sözleşmenin geçerli olup olmadığı, ancak ileride bir ihtilaf doğduğunda tartışılabilir. Kural, işçi aleyhindeki şartların geçersizliğidir.Rekabet yasağı Borçlar K. 348 vd. maddelerinde düzenlenmiştir. Bu yasak, belli bir coğrafi sınır ve süre ile kısıtlı olmalı ve cezai şart da işçiyi ekonomik bakımdan yıkıma uğratacak derecede olmamalıdır. Keza bu rekabet yasağı iş sözleşmesinin işçi tarafından haklı bir sebep olmadan feshi durumunda geçerlidir. Yani sözleşme işveren tarafından feshedilirse veya işçi, haklı bir nedenle feshederse rekabet yasağı sözleşmesinin hükmü yoktur. Sizin sözleşmeniz eğer fiilen tüm ülkeyi kapsıyorsa imzalasanız da bir geçerliliği olmayacaktır. Bölge müdürlükleri bazında bakarsanız eğer, örneğin Gaziantep' de çalışmanızda sakınca yoktur.
Dediğim gibi bu sözleşme, iş ilişkisinin sona ermesinden sonra nerede ve ne işte çalışacağınıza bağlı olarak işveren tarafından bir dava açılması halinde gündeme gelecektir. Her somut olay da iş hukukunda kendi özelliğine göre değerlendirildiğinden kesin bir şey söylemek zordur. Bu sözleşmeyi imzalamayabilirsiniz, işveren sizi buna zorlayamaz. O zaman da işveren tarafından iş sözleşmesinin feshi gündeme gelebilecektir.

[hakangemini]

Sn. Bayındır,

Belirtilen durumda iş akdi feshedilirse tazminatımızı vermeleri gerekmez mi? Eğer tazminat vermezler ise nereye başvurmalı hangi işlemleri takip etmeliyiz? Bilgi verebilirseniz sevinirim.

[hakangemini]

Soruma yanıt verebilecek biri var mıdır?