Gizlilik ve Rekabet Sözleþmesi

Özel bir iþletmede yöneticiyim. Ýþyeri, "gizlilik ve rekabet sözleþmesi" adýnda bir sözleþme imzalatmak istiyor. Buna göre hizmet iþ sözleþmemin herhangi bir nedenle sona ermesinden itibaren 2 yýl ayný iþ kolunda bir iþletmede çalýþamayacaðým, uymadýðým takdirde brüt ücretin 20 katý ceza þartýný kabul ettiðim yazýyor. Belge aslý 2 sayfa bilgilerin taþýnmamasý, paylaþýlmamasý vs. var.
Ben 10 yýldýr ayný iþ kolunda ayný yerde çalýþýyorum. Üretim kýsmýnda olduðumdan bu iþyerinden ayrýlmam durumunda bulabileceðim iþ ancak yine ayný iþ kolunda olabilir.
Böyle bir sözleþmenin kanunen geçerliliði nedir?
Ýmzalamam durumunda bir süre sonra yetkilerimde kýsýtlama gibi yada ücretimde uzun süre artýþ olmamasý gibi zorlayýcý sebepler önüme gelirse ne yapabilirim?
Ýmzalamamam durumunda ne olabilir?
Çok acil yardýmcý olablirseniz sevinirim. Bu konuda içim hiç rahat deðil ve bir süredir sözleþme bende sürekli hatýrlatýp isteniyor.

Sözleþmede "Ankara'da ayný iþkolunda 2 yýl boyunca çalýþmamayý taahüt ederim" gibi yer belirten bir kayýt yok ise söz konusu kayýt geçersizdir.

Son kýsýmda aynen þöyle yazýyor:
"Rekabet Yasaðý:
Çalýþan herhangi bir nedenle hizmet sözleþmesinin sona ermesinden itibaren 2 (iki) yýl süre ile Tüm Satýþ Bölgeleri kapsamýna giren illerde, Þirket'in iþyerinde ürettiði mallardan bazýlarýný ve/veya tamamýný üreten veya stratejik planlamaya göre üretilmesi planlanan ve programa alýnan ürünleri üreten ve ticaretini yapan bir iþyeri kurmamayý, belirtilen mallarýn üretildiði baþka bir iþverene ait iþyerinde çalýþmamayý, ayný mallarý üreten bir ortaklýða doðrudan veya dolaylý olarak ortak olmamayý, danýþmanlýk yapmamayý veya sair bir surette doðrudan ve dolaylý olarak rekabet etmemeyi kabul ve taahhüt eder. Çalýþan, rekabet etmeme yükümlülüðüne aykýrý hareket ettiðinde, derhal yasal takip baþlatýlacaðýný, aþaðýda belirtilen cezai þart dýþýnda ayrýca Þirket'in uðradýðý/uðrayacaðý tüm maddi ve manevi zararýn kendisinden tazmin edileceðini peþinen kabul eder.
Cezai Þartlar
Çalýþan 1,2,3 maddelerde belirtilen taahhütlere uymadýðý takdirde, iþveren þirketin tazminat hakký saklý kalmak üzere, Þirkete son aylýk brüt ücretinin 20 katý tutarýnda bir cezai þartý, ilk talepte, herhangi bir itirazda bulunmaksýzýn ve icra talebine gerek olmaksýzýn ödemeyi peþinen kabul eder.
....."
Sanýrým yer belirtmek gerekliliðinden bahsetmiþiniz. Burada bahsi geçen "Tüm satýþ bölgeleri"; hemen hemen tüm Türkiye'yi kapsýyor. Geçerli mi?
Türkiye'de ayný iþkolunda üretim yapan 6-7 fabrika var.

Sözleþmeyi hazýrlayan göz korkutmak için iyice abartmýþ sadece,içiniz rahat olsun.

Yani, bu tip sözleþmelerin geçerliliði yok mudur? Yoksa bu durumun gerçekleþmesi durumunda açýlacak bir davada haklý mý çýkarým?

Benim sözleþmemde de þu ifadeler yer alýyor:

"iþten ayrýlan çalýþan, ...'nin yüklenici veya alt yüklenici olarak halen yaptýðý veya bir yýl öncesinde kadar tamamlanarak kesin kabulü yapýlmýþ iþlerde veya bu iþlerin devamý niteliðini taþýyan iþlerde, bu iþlerde iþveren, ana yüklenici ve alt yüklenici olarak bulunan diðer kurum ve kuruluþlarda veya ayný konuda üretim yapan bir firma veya kurumdan ayrýlma tarihini takip eden yýl içerisinde ...'nin yazýlý onayýný almadan çalýþamaz. Çalýþan, iþten ayrýldýktan sonra bir yýl içinde yukarýda belirtilen nitelikteki iþlerde çalýþmasý durumunda, çalýþan en son aldýðý brüt maaþýn 25 katý tazminat ödemekle yükümlüdür."

çalýþtýðým firma yazýlýmcýlýk açýsýndan birçok alanla ilgili faaliyet gösteriyor. yukarýdaki metine bakarak, benim oradan bir gün ayrýlmam durumunda 1 sene boyunca neredeyse herhangi bir yerde çalýþmamýn yasak olmasý ortaya çýkýyor.
Durumum sizin durumunuza benziyor ve sizin sorunuza kiþisel cevabým olarak, bu ifadelerin geçerliliðinin olmayacaðýný tahmin ettiðimi söyleyebilirim.

Bu arada, Erdoðan Bey'in veya baþka bir ilgilinin benim sözleþmedeki bu ifadeyle ilgili fikrini de almak isterim.

"Tüm Satýþ Bölgeleri kapsamýna giren illerde" ifadesi geçerlimidir. Satýþ bölgeleri Ýstanbul, Ýzmir, Ankara, Adana, Antalya ama mesela Ankara bölge tüm Orta ve Doðu Karadeniz'i kapsýyor, diðer illerde bu þekilde olmak üzere Tüm Türkiye kapsam içinde. Pazartesi gününe kadar bu konuda "..... þu sebepten geçersizdir" yada geçerlidir gibi bir cevap alabilirsem, bu yoruma göre davranacaðým.
Teþekkür ederim.

Bu sözleþmenin geçerli olup olmadýðý, ancak ileride bir ihtilaf doðduðunda tartýþýlabilir. Kural, iþçi aleyhindeki þartlarýn geçersizliðidir.Rekabet yasaðý Borçlar K. 348 vd. maddelerinde düzenlenmiþtir. Bu yasak, belli bir coðrafi sýnýr ve süre ile kýsýtlý olmalý ve cezai þart da iþçiyi ekonomik bakýmdan yýkýma uðratacak derecede olmamalýdýr. Keza bu rekabet yasaðý iþ sözleþmesinin iþçi tarafýndan haklý bir sebep olmadan feshi durumunda geçerlidir. Yani sözleþme iþveren tarafýndan feshedilirse veya iþçi, haklý bir nedenle feshederse rekabet yasaðý sözleþmesinin hükmü yoktur. Sizin sözleþmeniz eðer fiilen tüm ülkeyi kapsýyorsa imzalasanýz da bir geçerliliði olmayacaktýr. Bölge müdürlükleri bazýnda bakarsanýz eðer, örneðin Gaziantep' de çalýþmanýzda sakýnca yoktur.
Dediðim gibi bu sözleþme, iþ iliþkisinin sona ermesinden sonra nerede ve ne iþte çalýþacaðýnýza baðlý olarak iþveren tarafýndan bir dava açýlmasý halinde gündeme gelecektir. Her somut olay da iþ hukukunda kendi özelliðine göre deðerlendirildiðinden kesin bir þey söylemek zordur. Bu sözleþmeyi imzalamayabilirsiniz, iþveren sizi buna zorlayamaz. O zaman da iþveren tarafýndan iþ sözleþmesinin feshi gündeme gelebilecektir.

Sn. Bayýndýr,

Belirtilen durumda iþ akdi feshedilirse tazminatýmýzý vermeleri gerekmez mi? Eðer tazminat vermezler ise nereye baþvurmalý hangi iþlemleri takip etmeliyiz? Bilgi verebilirseniz sevinirim.

Soruma yanýt verebilecek biri var mýdýr?