Kira artışı

[lilium]

Merhaba,

Şu anda oturduğum ev için kira kontratım 20.04.2005 tarihinde başlatıldı.

Kontratta yer alan artış maddesi şu şekilde: "Kiracı akit bitiminde kontratı uzatmak istemiyorsa bir ay evvelinden yazılı olarak feshi ihbar etmek yeni kiracılara mecuru göstermek zorundadır. Bir yıllık süreden önce mecurun kiracı tarafından boşaltılması halinde dönem sonuna kadarki kiralardan kiracı mesuldür. Kira akdinin uzaması halinde sonraki yıl aylık kira bedeli, Tüketici fiyat endeksi oranının eski kiraya eklenmesi neticesinde tesbit olunacaktır."

Birkaç ay önce ev sahibimin avukatı beni arayıp 3 yıllık sürenin dolmasından dolayı geçerli olacak kanuni haklarına istinaden bir sonraki dönem itibariyle TÜFE'den bağımsız artış belirleyeceklerini söyledi ancak artışın ne kadar olacağını 20.04.2008 tarihi yaklaştığında bildireceğini iletti.

Bu süre içinde yazılı ya da sözlü hiçbir uyarı olmamasına rağmen, avukat beni 18.04.2008'de saat 19:00'da arayarak ev sahibi tarafından %30'a denk gelen bir artış istendiğini iletti, artışın çok yüksek olduğunu söylediğimde ise mahkemeye gidilmesi halinde bundan daha yüksek bir bedel tespit edilebileceğini söyledi.

Sorum şu; kontrat bitiminden 15 gün önceye kadar herhangi bir yazılı ihbarda bulunulmadığı halde şu anda tespit davası açılabilir mi, ve açılırsa belirlenen yeni kira hangi tarihten itibaren geçerli olur? Eğer 20.04.2009 itibariyle geçerli olacak ise, geriye dönük olarak fark ödemem gerekir mi?

2008 yılında geçerli olacak bir artış için kontrat süresinin bitiminden 15 gün önceye kadar yazılı ihbar zorunlu mudur? Kiranın 3. yılının bitmiş olması herhangi bir istisna yaratır mı?

Bu arada bu gelişmelerden önce gün içinde 21.04.2008 tarihinde gerçekleşmek üzere %10,5 oranında (TÜFE üzerinde) zam yapılmış kira için EFT talimatı vermiş olduğumu da belirtmemde fayda var. Şu ana kadar da düzenli olarak kira ödemelerimi yaptım (çoğunlukla ay başında, kontratta belirtilen tarihten 18-19 gün önce) ve her yıl TÜFE oranında artış ekledim.

Yardımlarınız için şimdiden çok teşekkür ederim.

[Av.Aslı Yazıcı]

Üç yılın herhangi bir istisnası yok. Sizin sorumluluğunuz, yeni kira döneminizde kontratta belirtilen oranda artırım yapmaktır ki bunu yapmışsınız. Bu durumda, ev sahibinizin istediği fahiş bedel ile bağlı değilsiniz.

Ancak, oturduğunuz evin değeri civar evlerinkine oranla düşük ise, ev sahibiniz kira tespiti davası açabilir. Bu durumda da ev kirası bedeli mahkemece tespit edilecektir.

[sdt23]

Sorum şu; kontrat bitiminden 15 gün önceye kadar herhangi bir yazılı ihbarda bulunulmadığı halde şu anda tespit davası açılabilir mi, ve açılırsa belirlenen yeni kira hangi tarihten itibaren geçerli olur? Eğer 20.04.2009 itibariyle geçerli olacak ise, geriye dönük olarak fark ödemem gerekir mi?

2008 yılında geçerli olacak bir artış için kontrat süresinin bitiminden 15 gün önceye kadar yazılı ihbar zorunlu mudur? Kiranın 3. yılının bitmiş olması herhangi bir istisna yaratır mı?

Sorunuzun iki açıdan cevabı vardır:
1. Hakkaniyet ve iyi niyet açısından: Artış oranı fahiş olarak gözükmekle beraber istenen kira miktarı da böyle fahiş mi? Rayiç kiralar ne kadar? Bugün sizin daireniz kiralanacak olsa kaça kiraya verilir? Mesela rayiç 500 YTL ise sizin kiranız en az 450 YTL olmalıdır.

2. Hukuki açıdan: 3. yıl sonunda rayicin altında kaldığı iddiasıyla kira tespit davası açılabilir. Ancak kira sözleşmesi bitmeden en az 15 gün önce bu davanın açılması veya kiracıya böyle bir davanın açılacağının yazılı olarak ihtar edilmesi gerekir. Böylelikle kiracı istenen kirayı değerlendirerek evde oturup oturmayacağına karar verecektir. Şimdiye kadar bir ihtar gelmediğine ve dava açılmadığına göre açılacak kira tespit davasında belirlenecek rakam 20.04.2009 tarihinde başlayacak dönem için geçerli olacaktır. (Muhtarınıza bir ihtar gelip gelmediğini sorun. Muhtara yapılmış ihtar size yapılmış olur.) Ancak mahkemede belirlenecek kiraya göre mahkeme masrafları ve karşı avukatlık ücreti ödemeniz gerekebilir.

3. yılın bitmesiyle mülk sahibi kira tespit davası açma hakkına sahip olur. 3 yıl olmadan açamaz.

[lilium]

Öncelikle cevabınız ve yardımınız için çok teşekkür ederim. Şu anda ödediğim kira bu seneki TÜFE oranındaki artış ile dairenin gerçek değerini yansıtıyor, dolayısıyla mahkemenin de bunun üzerinde bir bedel belirleyeceğini çok sanmıyorum.

Verdiğiniz yanıt doğrultusunda bir sorum daha olacak... Karşı taraf avukatlık bedelini kendisi mi belirler, yoksa bu konu ile ilgili mahkeme tarafından belirlenen bir üst sınır bulunmakta mıdır?

Bunu sormamdaki amaç, böyle bir dava açılması durumunda 2008 yılı farkının benden avukatlık bedeli adı altında alınıp alınamayacağını anlamak.

Tekrar teşekkürler...

[Av.Aslı Yazıcı]

Karşı taraf kira tespiti davası açıp, kendisini avukat ile temsil ettirirse ve kira artşına karar verilirse aleyhinize vekalet ücretine karar verilir. Bu da hakim tarafından avukatlık asgari ücret tarifesine göre belirlenir. Yani sizden kira farkını avukatlık ücreti adı altında almaları söz konusu olamaz.

[sdt23]

Avukat ile müvekkil baronun açıkladığı asgari tarifeden az olmamak kaydıyla diledikleri rakama anlaşabilirler.

Sizin davayı kaybetmeniz halinde mahkemenin belirleyeceği "karşı avukatlık ücreti"nin bununla ilgisi yoktur. Bu ücret de mahkemeler için olan tarife üzerinden belirlenir. Çoğu zaman baronun açıkladığı asgari tarifeden de azdır.

Bu ücreti ev sahibi değil avukatı alır. Yani kazanan avukat her iki taraftan para almış olur.