Barolar birliğinden bağımsız yargı talebi ve danıştaya destek

[Av.Ahmet İhsan AÇIKGÖZ]

ANKARA - Türkiye Barolar Birliğinden (TBB) Yönetim Kurulu, Diyanet İşleri Başkanı Ali Bardakoğlu’nun, Danıştay’ın zorunlu din dersleri kararı ile ilgili sözlerine yönelik yazılı açıklama yaptı.
Türkiye’de “yasama ve yürütme üyelerinin, işlerine gelmeyen yargı kararlarını ulu orta eleştirdiği” savunularak, şunlar kaydedildi: “Ülkemizde ‘çoğulcu demokrasi’ anlayışının, yerini ‘çoğunlukçu’ anlayışa bırakmasından bu yana fiilen bütünleşen ‘yasama’ ve ‘yürütme’ erklerinin hedefinde üçüncü erk olan ‘yargı’ vardır. ‘Birleşik Yürütme ve Yasama Organı’, yargıdan rahatsızdır. Çünkü yasamanın yapmadığı denetim görevini yargı yerine getirmektedir. Yanlışları yargı düzeltmekte, çoğunluğun kontrolsüz güç olmasını engellemektedir. Bunun içindir ki bir süredir yasama ve yürütmenin üyeleri, işlerine gelmeyen yargı kararlarını ulu orta eleştirmekte, yargının saygınlığını zedeleyecek, gücünü kıracak, hukuk devletinin içini boşaltacak, hedef haline getirecek davranışlar sergilemekte, açıklamalarda bulunmaktadır. Bunun en son örneğinin, hukuk eğitimi de almış olan Diyanet İşleri Başkanı tarafından ortaya konulması ayrıca üzüntü verici olmuştur. Sayın Prof. Dr. Ali Bardakoğlu’nun, Başbakan’ın ‘Ulemaya sorun’ sözü henüz hafızalarda iken buna destek içeren açıklaması, yargının yalnız bırakılmışlığını bir kez daha vurguladığı gibi dini kurallarla devlet yönetme yaklaşımında ne kadar yol aldığını da göstermektedir.”

Açıklamada, eksiksiz demokrasinin, gerçek hukuk devleti ile olacağı vurgulanarak, gerçek hukuk devletinin oluşabilmesi için yargının, yasama ve yürütme karşısında bağımsız olması gerektiğine işaret edildi.

Açıklamada, şu görüşlere yer verildi: “Türkiye Barolar Birliği olarak, Sayın Diyanet İşleri Başkanı’na, yargı organlarının kararlarının tek dayanağının hukuk olduğunu, ulusal ve uluslararası hukuksal metinlerin kararlara yol gösterdiğini, mahkeme kararlarının sadece mahkemeleri değil öncelikle muhataplarını ve bütün kurumları ile tüm toplumu ilgilendirdiğini, kesinleşmiş mahkeme kararlarının önce taraflarını ve sonra tüm toplumu ve devleti bağladığını, siyasilerin ve devlet bürokratlarının sürekli dini referans göstermelerinin sosyal yaşamda her gün yeni bir örneğini gördüğümüz davranışlara ve ayrışmalara neden olduğunu hatırlatırız. Eksiksiz demokrasi anlayışımız, özgürlüklerin en geniş şekilde kullanılmasını amaçlar. Ancak eksiksiz demokrasinin temel koşulu da gerçek hukuk devletidir. Gerçek hukuk devletinin oluşturulabilmesi ise yargı organının, yasama ve yürütme karşısında bağımsızlığını gerçekleştirmesine bağlıdır. Bağımsız yargı ise en ufak baskı altında kalmadan karar veren ve kesinleşen kararları da gecikmeksizin uygulanan yargı organı ile sağlanır. Bu denge sağlanamaz ise eksiksiz demokrasiyi oluşturmak daima uzak bir hayal olarak kalacaktır.”

Tabi ki yargı bağımsız olmalı ama yasama ve yürütmede birbirinden bağımsız olmalı. Ancak, bağımsızlık dokunulmazlık gibi anlaşılmamalı; yargının kararları her zaman uzmanlarca eleştirilebilmelidir.

[Av.Emrah Yavuzcan]

TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ’NİN DİYANET İŞLERİ BAŞKANININ DANIŞTAYIN “ZORUNLU DİN DERSLERİ HUKUKA AYKIRIDIR” KARARI KARŞISINDAKİ BEYANLARI ÜZERİNE BASIN AÇIKLAMASI

YARGI ERKİ’NİN BU KADAR AĞIR SALDIRILARA DAYANABİLECEĞİNDEN ENDİŞELİYİZ.

Ülkemizde “çoğulcu demokrasi” anlayışının yerini “çoğunlukçu” anlayışa bırakmasından bu yana fiilen bütünleşen “yasama” ve “yürütme” erklerinin hedefinde üçüncü erk olan “yargı” vardır.

“Birleşik Yürütme ve Yasama Organı”, “Yargı”dan rahatsızdır. Çünkü Yasama’nın yapmadığı “denetim” görevini yargı yerine getirmektedir. Yanlışları yargı düzeltmekte, çoğunluğun kontrolsüz güç olmasını engellemektedir.

Bunun içindir ki bir süredir yasama ve yürütmenin üyeleri işlerine gelmeyen yargı kararlarını uluorta eleştirmekte, yargının saygınlığını zedeleyecek, gücünü kıracak hukuk devletinin içini boşaltacak, hedef haline getirecek davranışlar sergilemekte, açıklamalarda bulunmaktadır.

Bunun en son örneğinin hukuk eğitimi de almış olan Diyanet İşleri Başkanı tarafından ortaya konulması ayrıca üzüntü verici olmuştur. Sayın Prof. Dr. Ali Bardakoğlu’nun Başbakan’ın “Ulemaya sorun.” sözü henüz hafızalarda iken buna destek içeren açıklaması, “yargı” nın yalnız bırakılmışlığını bir kez daha vurguladığı gibi dini kurallarla devlet yönetme yaklaşımında ne kadar yol aldığını da göstermektedir.

Türkiye Barolar Birliği olarak, Sayın Diyanet İşleri Başkanı’na;

Yargı organlarının kararlarının tek dayanağının hukuk olduğunu, ulusal ve uluslar arası hukuksal metinlerin kararlara yol gösterdiğini,
Mahkeme kararlarının sadece mahkemeleri değil öncelikle muhataplarını ve bütün
kurumları ile tüm toplumu ilgilendirdiğini,

Kesinleşmiş mahkeme kararlarının önce taraflarını ve sonra tüm toplumu ve Devlet’i bağladığını,
Siyasilerin ve devlet bürokratlarının sürekli dini referans göstermeleri sosyal yaşamda her gün yeni bir örneğini gördüğümüz davranışlara ve ayrışmalara neden olduğunu hatırlatırız.
Eksiksiz demokrasi anlayışımız özgürlüklerin en geniş şekilde kullanılmasını amaçlar. Ancak eksiksiz demokrasinin temel koşulu da “gerçek hukuk devleti”dir. Gerçek hukuk devletinin oluşturabilmesi ise yargı organının yasama ve yürütme karşısında bağımsızlığını gerçekleştirmeye bağlıdır. Bağımsız yargı ise en ufak baskı altında kalmadan karar veren ve kesinleşen kararları da gecikmeksizin uygulanan yargı organı ile sağlanır. Bu denge sağlanamaz ise eksiksiz demokrasiyi oluşturmak daima uzak bir hayal olarak kalacaktır.

TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ YÖNETİM KURULU