MP3 Formatını Kullanma Hakkı

[kumlali]

Merhaba,

MP3 formatının kullanım hakkını elinde bulunduran Thomson firması, MP3 dosyası yaratma ve bu dosyaları paylaşma konularındaki soruları cevapladığı, kullanım şekline göre değişen lisans ücretlerini yayınladığı bir site oluşturmuştur[1]

Buradaki bilgilere baktığımızda;
1) Her türlü kullanım hakkı elimizde bulunan bir materyali dahi MP3 formatına çevirip bundan gelir elde edeceksek, MP3 formatı için lisans ücreti ödenmesi gerekiyor[2]
2) MP3 dosyalarının dağıtımından gelir elde ediyorsak yine lisans ücreti ödenmesi gerekiyor[3]

Bu noktada danışmak istediğim iki konu var:
1) Bahsi geçen ifadelerden çıkardığım sonuçlar doğru mu?
2) Türkiye'deki yasalar bu konuda bir şey söylüyor mu? Thomson'un hak iddia etmesi Amerika için geçerliyken Türkiye yasaları gereği geçersiz olabilir mi? (Not: Türkiye'deki yasal düzenleme yetersizliğinden kaynaklanan açıkları kullanarak Thomson vb. fikir sahiplerinin hakkına tecavüz etmenin, ahlaki sorumluluk ilkesini ortadan kaldırmayacağının farkında olduğumu belirtmek isterim)

Teşekkürler

Ali Sadık Kumlalı

---------------------------------
[1] http://www.mp3licensing.com

[2] http://www.mp3licensing.com/help/index.html#1

Burada son kullanıcı için herhangi bir engel görünmüyor. Ancak, MP3 dosyası yaratmak için yaygın olarak kullanılan LAME isimli araç ücretsiz olarak temin edilebilmekte. Lisans sorunları yaşamamak için aracın sadece kaynak kodları verilmekle birlikte, Thomson'a herhangi bir lisans ücreti ödenmeden, bu kodların son kullanıcının kullanabileceği ücretsiz program haline getirildiği de bilinmektedir. Sonuçta MP3 yaratmak isteyen kişi LAME'in kaynak kodunu değil, -Thomson'a lisansı ödenmemesine rağmen- program haline gelmiş şeklini kullanıyor.

[3] http://www.mp3licensing.com/help/index.html#5

[aHaRuNHaN]

Son kullanıcı için sorun yok diye bir durum söz konusu değil.

[kumlali]

Teşekkürler. Biraz daha fazla detay verebilir misiniz? Örneğin, bu ifadenizi dayandırdığınız kaynağı (kanun, makale, tebliğ vs.) belirtebilir misiniz?

[Av.Aykut Toklu]

burada asıl sorun Türkiye'deki veya yurtdşındaki yasalar kanunlar vs degil

mp3 konusu her zaman internet ortamında bir tartısma konusu yaratmıstır

burada thomson firmasının icat ettigi yada kullanım hakkını elinde bulundurdugu mp3 formatını bu sekilde lisans ucreti odenerek kullanılan bir format haline getirmeye calısması dogal cunku internette artık inanılmaz bir paylasım ve uretim basladı yani atık insanlar hem şarkıları mp3 formatından indirdigi gibi artık kendi şarkılarını videolarını seslerini vs de mp3 formatında kaydedip paylasmaya basladı

kaldı ki bir ara son kullanıcı icin dinlemek icin indirildiginde mp3 icin lisans yada ucret odemek gerekmiyor gibi savunmalar ortaya cıktı

aslında isin gercegi su ister kullanın ister satın ister indirip oylece saklayın yaratıcının yani album sahiplerinin sanatcıların bestecilerin yani dinlediginiz seyin ureticilerinin izni olmadan indirdiginiz dinlediginiz kaydettiginiz her ses yasa dısı yollardan edinilmis olacaktır

yine kullanım hakkı bir baskasında olan bir formatı ne yolla olursa olsun kullandıgınız anda yine yasal yollar dısında bir edinim olur bu

ornek vermek gerekirse internetten indirdiginiz bir mp3 var yine ornek veriyorum Tuba Özerk'in LOLOLO adlı parcasını internetten indirdiniz bu durumda bu edinim yasa dısı bir edinimdir bunu dinleseniz de aynı olacaktır kaydedip satsanızda cünkü bu parcayı üreten kişiler hem parcanın telif haklarını satın almıs hem de bu parcayı satmak icin belli bir bedel odemistir ve haklı olarak da parcanın bulundugu albumun satılmasını istemektedir bedava yollardan internetten indirilmesini kim ister!!

diger yandan elinizdeki bir sesi mp3 olarak islemek yani mp3 haline donusturmeye gelince zaten bu islemi yapacagınız programı satın almanız bunun icin bir lisans ucreti odemeniz gerekiyor

internette bu islemi bedavaya ceviren programlar olabilir ancak o programlarda yasa dısı bir sekilde bu isi yapıyor yani soyle ki kullanacagınız program once lisans ucretini thomson a odeyecek yine bu lisans ucreti ile kendi ucretini birlestirip bu ucreti de size yansıtacaktır

sonuc olarak bu lisans isi birbirine baglı bir zincir

yani 1-2 ve 3uncu maddelerde yazdıgınız seyler yapmamız gereken ancak yapmadıgımız şeyler

benim bu konu hakkındaki degerlendirmelerim bunlar...

[kumlali]

Daha açıklayıcı olamazdı, çok teşekkür ederim.

Bu durumda, içeriğinin tüm hakları elimizde olan bir kaydı (örneğin kendi okuduğumuz bir şarkıyı) ele alırsak; LAME gibi açık kaynak kodlu bir projenin kodlarını derleyerek, ama Thomson'a lisans ücreti ödemeden, elde edilen uygulamayı kullanıp MP3 dönüşümü yapmak yasal değil. Piyasadan ücreti karşılığı edinilen MP3 dönüştürücü uygulamalar da zaten Thomson'a lisans ödemiş ve bunu ürünlerinin ücretine yansıtmış olduklarından, yasallar. Ancak bu durumda bile, MP3 satışı yapmak istediğimizde, yine Thomson'a lisans ücreti ödememiz gerekiyor.

İfadelerinizden anladığım diğer bir şey ise, bu konuda -en azından Türkiye için- yasal bir zorunluluk bulunmadığı. Ancak, daha önce benim de ifade ettiğim ve sizin özellikle vurguladığınız şekliyle, konunun fikir eserlerinin kullanım/yayım hakkıyla ilgili ahlaki değerlerimiz ile sınırlı olduğu.

Umarım doğru anlamışımdır.

İlginize ve detaylı açıklamalarınıza ayrıca teşekkür ederim.

[Av.Aykut Toklu]

yardımcı olabildiysem ne mutlu bana...

saygılar...