D.ÜÇÜNCÜ DAİRE 1981 208 1981 135 17/11/1981
KARAR METNİ
2531 SAYILI KAMU GÖREVLERİNDEN AYRILANLARIN YAPAMAYACAKLARI İŞLER HAK-
KINDA KANUNUN UYGULAMA ALANI HK.<
2531 sayılı Kamu Görevlerinden Ayrılanların Yapamıyacakları İşler Hak-
kında Kanunun 2.maddesi "Birinci madde kapsamına giren yerlerdeki gö-
revlerinden hangi sebeple olursa olsun ayrılanlar, ayrıldıkları tarih-
ten önceki iki yıl içinde hizmetinde bulundukları daire, idare, kurum
ve kuruluşlara karşı ayrıldıkları tarihten başlayarak üç yıl süreyle,
o daire, idare, kurum ve kuruluştaki görev ve faaliyet alanlarıyla il-
gili konularda doğrudan doğruya veya dolaylı olarak görev ve iş alamaz
lar, taahhüde giremezler, komisyonculuk ve temsilcilik yapamazlar.
Özel kanunlardaki yasaklayıcı hükümler saklıdır" hükmünü taşımaktadır.
Ayrıca Milli Güvenlik Konseyi İçişleri Komisyonu raporunda, kanunun
amacı, görevden ayrılan personelin ayrıldıkları kuruluşa ait girişecek
leri işlerde eski memuriyet arkadaşları üzerinde manevi dahi olsa et-
kinliklerini önlemek ve çıkar sağlamalarına mani olmak biçiminde açık-
lanmıştır.
Yasanın gerekçesi ile 2.maddesi birlikte yorumlandığı takdirde, yasak-
lamanın alanı, sınırı ve süresi ile ilgili içeriğinin ortaya çıktığı
görülmektedir.
Bu durumda görevinden ayrılan bir kamu görevlisinin; bir idare, kurum
ve kuruluşta iki yıl hizmet vermiş olması aranacaktır.
Görevinden ayrılmış olduğu kurumlara karşı, memurun "O idare, kurum ve
kuruluştaki görev ve faaliyet alanlarıyla ilgili konularda" doğrudan
doğruya ya da dolaylı olarak yasada sözü edilen işleri yapamıyacaktır.
Burada söz konusu olan memurun görev ve faaliyet alanıdır. İdare kurum
ya da kuruluşun görev ve faaliyet alanı değildir.
Ayrıca memurun görev ve faaliyet alanları ile "ilgili konularda" demek
suretiyle bu alan bir ölçüde genişletilmektedir. Bu nedenle görevle ve
faaliyet alanıyla bağlantılı bir ilginin de aranması gerekmektedir. Bu
durumda yasaklamanın içeriği belirlenmiş bulunmaktadır.
Öte yandan görevinden ayrılan kamu görevlisinin çıkar sağlayacak bir
etkinliğinin de gözönünde bulundurulması aranacaktır.
Nitekim Kanun koyucunun amacı, iki yıl hizmetinde bulunduğu bir kuru-
mun tüm memurları için bir yasaklama getirmediği açıklanan sınırlama-
lardan anlaşılmaktadır. Aksi bir düşünce yasa amacının aşılması sonucu
nu doğurur.
Yukarda açıklamalar karşısında idarece sorulan konular incelendiğinde;
1- A) TRT Genel Müdürlüğünün herhangi bir ünitesinde çalışıp ayrılan-
lar ile Kurumun reklam ünitelerinde daha önce çalışmış olanların duru-
mu;
Bu kişiler Kanunun yürürlük tarihi olan 6.10.1981 gününden önce bir
reklam firmasında çalışarak veya temsilcilik yaparak veya bizzat firma
nın sahibi veya ortağı sıfatıyla, TRT Reklam Esaslarında belirtilen
esaslarında belirtilen şartlara uygun olarak TRT ile sözleşme imzala-
mış iseler, 2531 sayılı Kanunun Geçici Maddesinde yer alan, "Bu Kanu-
nun yürürlüğe girdiği tarihten önce, usulünce düzenlenmiş sözleşmelere
göre baölatılmış işlere ve hizmet sözleşmelerine bu kanun hükümleri uy
gulanmaz." şeklindeki hükmün karşısında, imzalamış oldukları sÖzleşme-
lere ilişkin görevleri sürdürürler.
Kanunun yürürlük tarihi olan 6.10.1981 gününden sonra, bu kişilerin,
daha evvel kurumdaki görev ve faaliyet alanları itibariyle reklamların
kabulünde ve yayınlanmasında çıkar sağlamaya olanak verecek nitelikte
etkin görevleri olup olmadığı gözönüne alınarak firmaların istemleri
incelenmeli ve firmada çalışan, temsilcilik yapan, bizzat firmanın sa-
hibi veya ortağı olan kişi, yukarıda belirtyildiği gibi, önceden kurum
da görev ve faaliyet alanı itibariyle reklamların kabulünde ve yayın-
lanmasında sözü edilen etkinlikte bir kişi ise, kanunun öngördüğü süre
içinde yasaklama hükümlerine tabi olacaktır.
B) Bir reklam firması aracılığı ile veya doğrudan reklam veren kişi ve
kuruluşların talepleri uyarınca TRT Reklam Esaslarına uygun olarak söz
leşme imzalanmak veya yayın ücreti peşin alınmak suretiyle süre tahsis
edilen kişi ve kuruluşlar veya reklam materyallerinde TRT'de çalışıp
da ayrılmış kişilerin ses ve görüntü olarak veya sadece se veya görün-
tü olarak yer almaları halinde;
Kanunun yürürlük tarihinden önce TRT'ye verilip denetimden geçen, ha-
len kullanılan ve sözleşme gereği ileride kullanılacak olan arşıv ma-
teryalinde yukarıda belirtilen kişilerin ses ve görüntülerinin bulunma
sı, 2531 sayılı Kanunun geçici maddesi karşısında mümkündür.
Ancak, Kanunun yürürlük tarihinden sonra, yapılacak sözleşmelere iliş-
kin reklam materyalinde, daha önce TRT'de çalışan ve reklamların kabu-
lünde ve yayınlanmasında görev ve faaliyet alanı itibariyle etkinliği
olan bir kişinin, kanunun öngördüğü yasaklama süresi içinde ses ve gö-
rüntü ve sadece ses veya görüntü olarak yer almaları mümkün bulunmamak
tadır.
2- Ticaret Bakanlığında görevli iken herhangi bir nedenle bu görevin-
den ayrılan kişi yada kişilerin Bakanlıktaki görev ve faaliyet alanla-
rı ve bu alanlarla ilgili konularda, denetim ya da izin gibi o daire-
nin görevine bağlı işleri yapan bir şirkette herhangi bir sıfatla gö-
rev almaları halinde bu şirket ya da şirketler, üç yıl süre ile ayrıl-
mış kamu görevlisinin eski görevinin faaliyet alanı ile ilgili konular
da doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak yasada sözü edilen işleri ya-
pamıyacaklardır. Ancak yine bu kişinin görev ve faaliyet alanında çı-
kar sağlamaya olanak verecek nitelikte bir etkin görevde bulunması
şarttır. Sadece o dairede herhangi bir sıfatla görevli olması yasakla-
ma içinde görülmesi için yeterli bir neden olamaz.
3- İmar ve İskan Bakanlığında görevli bir teknik personelin bu Bakan-
lıktaki görevinden herhangi bir nedenle ayrılması halinde, yasada öngö
rülen süre içinde, bu Bakanlıkça tasdik edilen imar planı ve harita
ihalelerinde doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak görev alabilmeleri,
ayrılmış oldukları görevlerinden faaliyet alanları ile ilgili konulara
giriyorsa, ve eski görevleri nedenile (çıkar sağlayacak nitelikte) et-
kinlikleri söz konusu ise mümkün olamıyacaktır.
4- Bir kuruluşun bölge teşkilatında çalışan kamu görevlisi, herhangi
bir nedenle görevinden ayrılması halinde, çalıştığı bölge teşkilatının
görev alanı kendi görev ve faaliyet alanı durumunda bulunması nedenile
o bölge hizmetleri için yapılacak tüm ihaleler gibi işler görev alanı
ile ilgili konulara gireceğinden bu alanda eski görevi nedenile de söz
konusu ise görev yaptığı bölge ile ilgili işleri alamaz ve ihalelerine
giremez. Sözü edilen nitelikteki işleri dolaylı olarak bile üstlene-
mez. Yasaklama için gerekli süreler bu durumda olanlar için geçerli
olacaktır.
5- Kanunun 1.maddesi kapsamına giren bir bankada görevli personelin, o
bankadaki görev ve faaliyet alanı firmalara kredi verilmesinde etkinli
ği olan bir alan ise, bu şahısların bankadan ayrıldıktan sonra kanunen
belirlenen süre içinde, o bankadan kredi alan bir firmada çalışmaları
2.madde hükmü karşısında mümkün değildir.
6- 2531 sayılı Kanun'un 2.maddesi, özel kanunlardaki hükümleri saklı
tutmuştur. Gerek avukatlık kanununda, gerek 4353 sayılı Kanunda avukat
lar ve hazine avukatları için özel yasaklayıcı hükümler getirilmiştir.
Bu nedenle, hukuk müşavirleri, serbest avukat olarak çalışmak istedik-
leri takdirde Avukatlık Kanunundaki yasaklayıcı hükümlere tabi olacak-
tır.
Konu hakkında bu şekilde düşünce bildirilmesine karar verildi.
Clicking Here TLO lookup
02-05-2025, 13:42:01 in Askerlik Hukuku