Kira sözleşmesinin sözleşme süresi dolmadan feshi

[Yigit Turan]

Şimdi sayın arkadaşlarım;

Bir dükkanım var,kiracı depozito ile tuttu ve bir ay sonra apartmanla anlaşamadığı için dükkandan çıkıp haberimiz olmadan başka dükkan tutmuş ve sözleşme feshedilmeden ,haber vermeden başka dükkana geçmiş.Şimdi bizi arayıp depozito istemekte.Bende hukuki anlamda verilmeyeceğini duydum.Hatta 12 ayı alabilirmişim.Çünkü 1 yıllık elimde kontrat var ne yapmalıyım?

Saygılarımla

[Tangör Evren]

Depozito farklıdır kira kontratı farklı...
Kiralayan kişi siz başkasına dükkanı kiraya vermediğiniz sürece bir sene size kira ödemekle yükümlüdür. Yani anlaşma sağlayamazsanız kiralayan size kira tutarını ödeyecektir.

[Yigit Turan]

Teşekürler Sağolun.

[ma_cera]

Depozito kiracıyla alacak ilişkinize dair aldığınız teminattır.
Dükkanı borçsuz ve eksiksiz teslim ettiğinde geri ödenir, elektrik, su, tamirat, yönetim, kira vs. borcu varsa düşülüp bakiye geri verilir.

Sizin durumunuzda dükkanı aynı koşullarda kiralayana kadar kiracılık ilişkinizin devam ettiğini kiracınıza söyleyin ve yeni kiracı bulana kadar depozitoyu iade etmeyin.

Ayrıca tabii ki kira kontratı bitimine kadar dükkanınızın boş kaldığı dönemin kirasını kiracınızdan talep edebilirsiniz. Ama bunda iyi niyet esastır. Yani dükkanı başkasına kiralama çabasında olmalı, fahiş kira isteyip dükkanı kasten boş tutmamalısınız.

[Devrim Sinan Karavelioğlu]

Kira dönemi sonuna kadar olan kiranızı dükkanı bir başkasına kiraya vermemiş olmanız şartıyla kiracınızdan alabilirsiniz ancak depozito almış olmanız başınızı ağrıtabilir; her ne kadar Yargıtay'ın son dönemde vermekte olduğu kararlar ile "depozito" almanın mahalli örf, adet haline gelmesi nedeniyle bu yasallaşmış gibi görünmekte ise de, 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkındaki Kanunun 16.maddesi gereğince bunu almak kanaatimizce suç teşkil eder. Peki neden kanaatimizce diyoruz? 16. madde hükmünde "...her ne nam ve surette olursa olsun bu kanuna göre taayyün eden kira bedelinden fazla para alanlar..." denilmektedir. Peki yasadaki bu tanım içerisine depozito da girmekte midir? Bunun tartışılıp değerlendirilmesi gerekir. Bize sorarsanız depozitonun da bu tanım içerisinde yer aldığını düşündüğümüzü ifade edebiliriz. Zira kiralayanın maddi yönden kiracı karşısında daha üstün olduğu tartışılmaz. Kanımızca yasa koyucu burada bu durumu göz önüne alarak kiracıyı kiralayan karşısında maddi yönden koruma amacı gütmüştür. Açıklanan gerekçelerle 16. maddenin depozitoyu da kapsadığını düşünüyorum.
Devrim Sinan KARAVELİOĞLU

[kareem]

Sayın Karavelioğlu, sizin yorumunuz biraz zorlama olmuş.
Alıntı yaptığınız ifadenin tamamını yazalım isterseniz. Cümlede "..." ile geçiştirdiğiniz yerde "Hava parası olarak veyahut " yazıyor:

Madde 16 - Hava parası olarak veyahut her ne nam ve suretle olursa olsun
bu kanuna göre taayyün eden kira bedelinden fazla para alanlar, bunlar namına
hareket edenler veya bunlara tavassut edenlere 15 inci madde hükmüne aykırı
hareket edenler hakkında altı aydan bir seneye kadar hapis ve üç yıllık kira
bedeli tutarınca ağır para cezası hükmolunur. Mükerrirler hakkında bu cezalar
bir misli artırılır.

Bkz. https://www.hukuki.net/kanun/6570.13.text.asp

Burada bahsedilen hava parası ve benzeridir. Ancak mesela dükkanın demirbaşının satılması karşılığında bir para istenmesi de doğaldır.
Bahsedilen kira dışında ve karşılığı olmayan paradır.
Depozito teminat olarak alınır, borçlar düşüldükten sonra iade edilir. Yani karşılığı vardır.

[Devrim Sinan Karavelioğlu]

Burada bahsedilen hava parası ve benzeridir. Ancak mesela dükkanın demirbaşının satılması karşılığında bir para istenmesi de doğaldır.
Bahsedilen kira dışında ve karşılığı olmayan paradır.
Depozito teminat olarak alınır, borçlar düşüldükten sonra iade edilir. Yani karşılığı vardır.[/QUOTE]

Sayın kareem,
Haklısınız. Bu yorum biraz da depozitoya yıllardır karşı olmamdan kaynaklanıyor belki de..Yıllar önce İstanbul'da öğrencilik döneminde depozitonun yeni icat olduğu yıllardan beri depozitoya karşıyım. Şimdi birkaç daire sahibi olmama rağmen hala düşüncem aynı.
Hatırlayabildiğim kadarıyla yıllar önce Ankara'da kökten bir kişiye ait bir iş hanında büroları bulunan bir grup avukat arkadaş 6570'in 16. maddesinden kiralayana karşı dava açmışlardı. Mahkeme de depozitonun nakit olarak değil de banka teminat mektubu olarak verilmesine karar vermişti. Bunu net olarak hatırlıyorum. Saygılarımla
Devrim Sinan KARAVELİOĞLU

[kareem]

Kanaatlerimiz başka, kanunlar ve yargıtay kararları başka.
Dolayısıyla duygu ve kanaatlerimizi katmadan görüş bildirmemiz daha uygun olur kanaatindeyim.

Elektrik, su, yakıt parasını, son ayın kirasını ödemeden, evi harap edip çıkan kiracılar oldukça depozito alma ihtiyacı olacak.

Depozito yerine teminat mektubu vermek hele uzun dönem kiralar için pek akıl karı olmasa gerek. Her yıl bankaya ödeyeceğiniz parayı düşününce.

Döviz veya altın cinsinden verilecek depozito her iki taraf için hakkaniyete en uygun olanı olacaktır.

[Av.Esin Kılıç]

".....II - KİRA SÖZLEŞMESİNE KONULAN GÜVENCE PARASI KAYDI GEÇERLİDİR
Uygulamada kiralayanın, kira parasından başka, kiracının kiralanana vereceği muhtemel zararlara karşılık olmak üzere güvence parası adı altında bir para aldığı ve genellikle bunun için faiz hesaplanıp kira süresi sonunda kiralananda bir hasar yoksa kiracıya geri verileceğini, hasar varsa onun tutarıyla mahsup edileceğinin kararlaştırıldığı görülmektedir.
Borçlar Kanunumuz bir alacak için güvence gösterme borcunu, başka bir anlatımla genel olarak güvence edimini düzenlemediği gibi, alacaklıya ya da üçüncü kişiye güvence olmak üzere para veya kıymetli evrak bırakılması şeklindeki güvence türüne ilişkin teminata dair bir hüküm de getirmemiştir.
Kira parasını sözleşme yapılırken özgürce belirlemek olanaklı olduğuna göre, halk arasında "depozito" denilen aslında "güvence" niteliğinde bulunan bir miktar paranın kira ilişkisi başlarken alınması geçerli olup, 6570 sayılı Kanunun 16. maddesine aykırı bir yön de taşımamaktadır. Zira, bu para, zarar- ziyanın veya sözleşmeye göre kendine ait giderlerin ( elektrik, su, hasar tazminatı gibi ) karşılanması amacıyla alınmaktadır. Bu nedenle güvence parası alınması hususu hukuka aykırı bulunmamaktadır." Y3.HD E. 1999/4930 K. 1999/5843 T. 3.6.1999