Firar eden (firari) subay ve astsubaylarla ilgili ceza hükümleri ve muhakeme usulü

[lomby]

CMUK değişmeden önce Firar suçu işlemiş bir subay / astsubay hakkında 1 yıl hapis cezası ve 4 ay yatar içtihatları biliniyordu. Yeni CMUK'la birlikte T.S.K.' dan ayrılmak için firar eden bir Subay / Astsubay, ilişiğinin kesilmesi hakkında hangi kanun gereği işlem yapılmaktadır. (Yakalandığında Askeri Ceza Kanununun Firar Suçu'na göre yargılanırken, ilişiğinin kesilmesi hangi kanuna göre yapılmaktadır.)
Ayrıca ilişiğinin kesilmesi veya kesilmemesi durumunda yargılamanın yapılacağı mahkeme her iki durumda da Askeri Mahkeme midir?
Firar suçu işleyerek ilişiği kesilen personel mahkeme sonucunda 10 ay ceza aldığında bunun iyi hali ve yatar olarak söylenen gün hesabı kaç olur. Bu ceza paraya veya kamu hizmetine döndürülebilir mi?
CMUK'la birlikte içtihatlar da yeni ve konu hakkında fazla içtihat bulunmadığından fazla araştıramadım. Konunun yeni içtihatlarına haiz olarak cevaplamasını bekleyerek ilgilenen tüm üyelere teşekkür ediyorum.

[commodore1tr]

Firar ile ilgili bir değişiklik yapılmamıştır. Firar salt askeri suç olduğu için yargılaması askeri mahkemede yapılmaktadır. Yazmış olduğunuz hükümlerde her hangi bir değişiklik olmamıştır. Eğer Hapis sürenizden önce ihraç kararı gelirse sivil hapishanede yatarsınız...
Firar suçunu işleyen personel 12 ay hapis cezası alır. Mahkemede ki iyi halden cezası 1/6 indirilerek 10 aya iner ondan sonra infaz kanununa göre icra edilir ( Takribi dört ay )

[lomby]

Sayın Commodore1tr;
Açıklamalarınız için teşekkürler. 1 yıl ceza mahkemeden çıktıktan sonra iyi halden 1/6' sı düşmekte ve 10 ay kalmakta ve dahası yatarı yeni CMUK' a göre 2/3' ü hesaplanır ve 6 ay 10 gün olur. Eğer personelin ilişiği askeri mahkeme kararı sonucunda kesiliyorsa sonuç bu şekilde olmaktadır. Bu konuyu tam olarak anlamış durumdayım.
Fakat sorularımda cevap bulamadığım konuyu tekrarlamak istiyorum.
TSK' dan ilişik kesilmesi mahkemenin verdiği kararla olabilirken ( 1 sene ve üzeri ceza aldığınızda otomatikman, 3 ay ve 1 sene arası ceza aldığınızda hakim kararıyla ilişik kesilmesi ), K.K.K.lığı Personel Başkanlığı'nın yapacağı komisyon toplantısı ile de olabiliyormuş:
Benim aradığım kanun ve ilgili maddesi; bu komisyon hangi kanuna istinaden toplanıyor, hangi kanunun maddesi sebebiyle ilişik kesme kararı alıyor.
Bu kanunu özellikle sorma sebebim komisyon kararı ile firarda bulunan personelin ilişiği kesilirken ( içtihatlarda 12 ayda ilişiği kesilen personel varken, 15 ay sonucunda ilişiği kesilmemiş personel bulunmaktadır ), bu bir kanun maddesi ile yapılıyorsa; aklıma takılan neden bir standart uygulanmadığıdır. Yoksa bu komisyon şu anda devlet işlerinin uygulanma şekli ile ( bugün git yarın gel şeklinde ) keyfi olarak mı çalışmaktadır?
Sorumun devamındaysa personelin ilişiği komisyonun toplanması ve komisyon kararıyla olduğunda dava yine askeri mahkemelerde mi görülecek, yoksa konu personelin ilişiğinin kesilmesi ve artık asker olmadığından ceza mahkemesinde mi olacaktır?
Eğer makeme sivil bir mahkeme olursa verilecek ceza paraya veya kamu hizmetine çevrilebilir mi?
Sonuç olarak bu sorduğum sorular, danıştığım hiç kimse net olarak cevap veremediğinden, hala muallakta kaldı. İlgilenen üye arkadaşlara şimdiden teşekkürler.

[elvancetinkaya]

Tam olarak sorun nedir onuda anlamış değilim ama anlattıklarınıza bakılırsa firar suçundan dolayı yargılanmak üzeresiniz.Bu arada kendi hükmünüzü kendiniz vermişsiniz zaten firar suçunun tanımının öngördüğü cezanın alt ve üst sınırları yokmudur sizce?Kanuna kısaca gözattımda 1 yıldan 3 yıla kadar diyor.Siz neden kendinize 1 yıl ceza biçtiniz?1632 sayılı yasanın 66/2b md sini eğer incelediyseniz bu tanım size uyuyorsa zaten cezanız 2 yıldan az olmayacaktır deniliyor.
Askeri mahkemeler tarafından yargılanıpta suçlu bulunan asker kişilere 3 aydan fazla hapis cezasına hükmedildiğinde TSK dan çıkarılma kararı da verilebilir.Tüm yargılama safhalarında tek yetkili mahkeme askeri mahkemlerdir.Dolayısıyle TSK dan çıkarılmasına karar verilen asker kişilerde bağlı bulunduğu kuvvet k.lıklarınca mahkumiyet hükmüne dayalı olarak bu işlemi yerine getirirler.Bu tür cezalara hükmedildiğinde bunlar sizin deyiminizle kamu hizmetine çevrilmez.Kaldı ki yasalarda hapis cezasına seçenek yaptırım olarak kamu görevine çevrilmesi şeklinde bir seçenekte bulunmamaktadır.

[Tangör Evren]

Sayın Lomby ;
Sanıyorum konularda bir karışıklık var.
TSK dan subay astsubay çıkarılmasının üç yolu vardır. Birincisi Mahkeme kararı , ikincisi sicil yoluyla , üçüncüsü ise YAŞ kararları iledir.
Mahkeme Kararı ile ilişik kesilme yolları Askeri Ceza Kanununda belirtilen şekilde olur. Kanunda belirtilen cezalara çarptırılanlar mahkeme kararında belirtilmemişse dahi TSK dan çıkarılırlar.
Sicil yolu ile çıkartılma ise kişinin birinci ve ikinci sicil amirinin ki aynı zamanda disiplin amiridirlerde , o kişi hakkında menfi sicil düzenlemeleri bunu belgelemeleri bunun bir sicil döneminden uzun bir dönemde menfi sicillerin devam etmesi veya özel durumlarda kanunda suç olmayıp TSK da kalması sakıncalı durumlarda özel düzenlenecek sicil belgesi ile olabilmektedir.
YAŞ kararları ile çıkartılma ise takip edilen personelin TSK ya yakışmayacak davranışlar ve veya oluşumlar içinde olan personelin yapılan değerlendirmeler sonucu Kuvvet Komutanlıklarınca toplantı gündemine getirilerek değerlendirilmesi sonucu oluşmaktadır.
Bu üç uygulamadan ikisi üst mahkemelere veya direk yargı yoluna açıkken YAŞ kararları yargı denetiminin dışında bırakılmıştır.
Firar suçu salt askeri suç kapsamında olduğundan dolayı uygulama ve neticeleride askeri kanunlar uyarınca icra edilmekte erteleme veya tedbire çevrilememektedir. Firar suçu kişinin firar ettiği anın tespit edildiği andan başlar ve niteliğine göre işlem görür. Firar süresini bir sene dolduran personelin ilişiğinin TSK dan kesileceği ilgili kanunlarda belirtildiğinden bunun uygulamasında her hangi bir inisiyatif bulunmamaktadır. ( Çok özel durumlar hariç ) Bir seneden az sürede yakalanan firari personel ise ilgili kanuna göre cezalandırıldıktan sonra görevine devam ettirilir. Ancak sıralı sicil amirlerinin menfi sicilleri ile bu kişi TSK dan çıkartılırsa firar yüzünden değil sicilen resen emekli/ ihraç edilmiş olur. Uygulamada zaman zaman firar eden personelin sicilen TSK dan çıkarıldığı görülmektedir.
Bir sene nin üzerinde firar eden personelin ilişiğinin kesileceği kanundur değiştirilemez. Ancak yakalanıp mahkemesi sürerken kanunen tescil edilmediği için ilgili komutanlık emrinde görülebilir. Mahkeme hitamında aksine bir karar çıkmadıkça bu kişilerinde ihraç edileceği kesindir.
Konumuz eğer firarsa yargılama Askeri mahkemede yapılacaktır. Kişinin Kanun gereği ilişiğinin kesilmesi ( Ki bu özlük hakları açısından yapılmaktadır. İlişik kesilmediği sürece özlük hakları devam ettiğinden kesilir ) firari subay/astsubay olarak aranmasına engel teşkil etmez. Yakalandığı an firar öncesi son durumuna göre askeri mahkemeye çıkarak yargılanır ceza hiç bir şekilde tedbire çevrilemez. Unutulmaması gereken bir diğer husus TSK personelinin zaten kamu hizmeti yaptığı bu hizmetten atılanın ceza olarak başka bir kamu hizmetinde çalıştırılmasının hukukun temeline ters düşeceğidir. Tam tersine ihraç edilen personele hapis cezasının yanında belirli süre kamu hizmetinden men cezasıda verilmektedir. Bu kişi cezasını sivil hapishanede çeker.

[lomby]

Öncelikle soruma cevap veren arkadaşlara teşekkür ediyorum.
Elvan Çetinkaya arkadaşıma yönelik olarak söylemek istiyorum; T.S.K.' da zorunlu hizmet süresi ile çalışan personelin istifa ederek ayrılması zorunlu hizmet süresini doldurmadan mümkün olmamaktadır. Ayrılmak isteyen personelin T.S.K.' dan hem şerefine leke sürülmeden hem de T.S.K.' nin toplumdaki değerini koruyarak bu isteğini yapabilmesi tek bir davranışla yapılabilmektedir. Bu da izin tecavüzü yaparak firar etmek. İzne ayrılırsın ve geriye dönmezsin. Bu şekilde davranan tüm subay astsubaylar hakkında verilmiş mahkeme kararları aynı şekildedir. Mahkeme 1 yıl ceza verir, iyi halden 10 aya düşer ve 200 gün ceza yatılır.
Benim özellikle üstüne basarak cevabını bulmaya çalıştığım konu ise firarda kalma süresiyle ilgili:
Firar etmiş bir subay / astsubay ilişiğinin kesilmesi için genelde firarda kalma süresini 14 - 15 ay olarak geçirmekte ve daha sonra yakalanarak veya kendi teslim olarak yargılama sürecine girmektedir. Fakat yargılama süreçleri incelendiğinde, içtihatlarda, 14 ay firarda kalmış bir personelin ilişiği mahkeme kararıyla kesilirken 12 ay firarda kalmış bir personelin ilişiği yargılama öncesinde kesilmiş olmaktadır.
Sayın Evren Tangör' ün belirttiği gibi;
" Bir sene nin üzerinde firar eden personelin ilişiğinin kesileceği kanundur değiştirilemez. " dediği kanunu aramaktayım. Fakat bu belirttiğiniz kanunun numarası ve maddesini aradım, sordum, danıştım; hiç kimse kanunun numarasını, maddesini belirtemedi. Aldığım bir cevap vardı sadece; K.K.K.lığı Personel Dairesinde bir komisyonun toplanacağı ve ilişik kesilme kararının alınacağıydı.
Bu açıklamaların devamında 14 buçuk ay firarda kalmış bir subay yakalanarak yargı sürecine girdi ve mahkemeden 1 sene hapis cezası aldı, cezası iyi halden 10 aya düştü yatar hesabı ile 200 gün hapis cezasının infazına başlandı. Ama ilişiğinin kesilmesi mahkeme kararıyla oldu. Hakim "T.S.K.' dan ilişiğinin kesilmesine " şeklinde kararı açıklamış.
Şimdi sorumu tekrar sormak istiyorum; "Bir sene nin üzerinde firar eden personelin ilişiğinin kesileceği kanundur değiştirilemez. " Hangi kanun numarası ve maddesi bu ilişiği kesiyor veya " FİRAR EDEN BİR SUBAY / ASTSUBAY 1 YIL FİRAR SÜRESİNDEN SONRA ÖYLE VEYA BÖYLE (GEREK HAKİM GEREKSE DE İDARE TARAFINDAN ) İLİŞİĞİ KESİLİR. " şeklinde bir anlayış mı oluşmuş. Hakim mahkemede ilişiğini kesmezse idare kararın onanmasından sonra personelin ilişiğini zaten kesecektir diye mi düşünmeliyim.
Neden bunları soruyorum: Mahkeme sürecinin başlaması ve ilişiğimin kesilmesi için Firar süremin ne kadar olması, 1 sene mi, 14 ay mı, 18 ay, 2 sene mi? T.S.K.' dan ilişiğimin kesilmesi için EN AZ ne kadar süre firarda kalmam gerekir.

[dagger05]

mrb arkadaşım
Senin sorduğun sorunun cevabını As.CK ve Per.K na uygun olarak arkadaşlar vermişler ancak senin sorduğun soruda ince bir nokta var, bahsettiğin komisyon kuvvet personel başkanlıklarında toplanan komisyondur bu komisyon toplandığında re'sen sicil durumundan ayrılmana karar verebilir.Senin bahsettiğin bu komisyon sicil yönetmeliğinden doğan bir yetkisini kullanır.Bu yetkiyi kullanırken 12 ayın dolup dolmamasına bakmaları genel kuraldır örneğin jan. genelde bu kurala uyar kara kuvvetleri tatil günlerini falan hesaplamaz bundan dolayı 14 15 ayı bulabilir.Ancak sen bu sürenin uzun tutulmasından dolayı yargı yoluna başvuramazsın çünkü bu işlem senin lehinedir neden bana ceza vermediniz diyemezsin.Ancak ayırma kararına karşı iptali için yargı yoluna başvurabilirsin.
Birde ek olarak mahkeme karaları üzerinde durmak istiyorum irinci olarak mahkeme karaıyla ordudan ayrılabilmen için mahkemece asıl cezanın yanında fer i ceza olarak ''ordudan çıkarma cezası'' verebilmesi için ya kanun maddesinde açıkca bunun yazılı olması yada cezanın 3 ay ve daha fazla olması gerekir ,yanihakimin takdirindedir.Sonuç olarak firar cezasıyla beraber ordudan çıkarma cezası (tard ihraç kaldırıldı) mahkemece verilebilir.Uygulamada mahkeme bu takdir yetkisini kullanmaktadır.

[lomby]

Sayın arkadaşım,
Anladığım kadarıyla 14 - 15 ay sonunda KKK.lığında toplanan komisyon tarafından sicil yönetmeliğine istinaden ayrılma kararı çıkabiliyor. Bu durumda yıl içindeki tatiller ve hafta sonları ayrı hesaplanacak ve iş günü hesabıyla 365 gün firarda kalmam gerekecek. Ben hesapladığımda 365 iş günü hesabı kabaca 73 iş haftası eder (16,5 aya yaklaşık). 17 ay içinde 3 bayram tatili (10 gün) ve 9 gün de resmi tatil varsa, hesap 17 ay 24 gün firar süresinden sonra kabaca bu komisyon toplanıp benim ayrılmam hakkında karar verecek şeklinde anlıyorum.
Bu durumda cevap arayacağım tek soru kalıyor: "12 ay firar süresini geçirip, kendim teslim olup, mahkemeye çıkarıldığımda; hakim firar süreme bakıp yargı sonucuyla birlikte bana vereceği 3 aydan fazla cezanın yanında TSK.' dan ayırma kararı verebilir mi? Yoksa 12 tam aydan biraz daha fazla mı firarda kalmalıyım?"
Tüm bunların yanında neden bu hesabı yaptığımı da davranışımı yargılayıp bir deyimimizin ifade ettiği gibi "ÖKÜZ ALTINDA BUZAĞI ARAYAN" diğer arkadaşlara açıklamak istiyorum:
Tamam sonuçta kanuna karşı gelerek bir davranışta bulunuyorum. Ama kanun bu durumda beni TSK.lerinden ayırıyorsa hepimizin bildiği bir sözü hatırlattığımda anlayacağınızı umuyorum " Haksızlık yapıp tüm insanlarla birlikte olmaktansa, adaletli davranıp tek başına kalmak daha iyidir." Gandhi...
Ve bu davranışımla düştüğüm kanundan kaçma durumunu en kısa sürede nasıl bitirip teslim olabilir, kanun önünde hesap verebilirim sorusunu cevaplamaya çalışıyorum.
Sorularıma ilgilenip beni aydınlatan tüm üye arkadaşlara teşekkür ederim.

[yld19sm]

Eskiden mahkeme dosyaları kişi firardan dönünce hazırlanıyordu.Şimdi ise öyle değil,ayrıca o bahsedilen komisyonların çalışması için bir yıllık bir süre bekleniyordu nedeni ki sadece benim tahminim her firar eden askerlikten kaçmak için firar etmemiştir düşüncesi.Bir sorun nedeniyle uzaklaşan ama nedamet göterenlere bir şans tanımak için.Komisyonun ne zaman çalışacağına dair yine bildiğim kadarı ile herhangi bir kanunda madde yok.Geri kalanını arkadaşlar cevaplamış zaten.

[ersen]

değerli Lomby,
ben 97 liyim firar etim 2001 yılında ve 2006 da yakalandım. 1 yıl ve eski CUMUktan faydalanarak 120 gün hapis cezası aldım...
cezama itiraz ettim şu an askeri yargıtayda ama sanıırm cezam onaylanacak yani bozulmayacak.
benimsana tavsiyem belirli bir süre sonra kendin gidip teslim olursan tutuksuz yargılanabiliyorsun bunu mahkeme sana soruyor ve tutuksuz talep edersen tutuksuz yargılanıyorsun.
tabi sonuçta sana verilecek yıl ve toplam yatman gereken 200 gün hapis cezası var.. bende onu araştırmaktayım bu hapsin paraya çevrilmesisöz konusumu...
TCK da bu gibi kısa sreli hapisler paraya çevriliyor veya ertelenebiliyor...
yeni TCK nın son maddesinde TCK ya bağlı kanunkarda da 206 sonuna kadar bir değişiklik yapılmasını yapılmaz ise TCK daki hükümlerin geçerli olacağı ileilig bir madde var. Belki bir değişklik yapıldı veya yapılmadı ise cezanın paraya çevrilme yolu açıldı veya değişklik yapıldı vecezanın paraya veya tecil yolu kapandı... konu ile iligl bir gelişme veya bilgi edinirsen benide haberdar dersen sevinirim .. (acesimx@hotmail.com)

bu arda sen geri dönmeyi düşünmüyor isen iş gününü tamamala dıktan sonra git kendin teslim ol. teslim olurken hangi birlikten firar etmiş isen o birliğin bağlı olduğu askeri mahkemeye git ki tutuklu kalmayasın...