Kira Zammı Hangi Orana Göre Yapılacak ?

[izmir1923]

1 yıllık kiralanmış bir daire için kira zammı sözleşme süresi sonunda son on-iki aylık TÜFE ortalamasına göre yapılıyor.


TÜİK tarafından TÜFE oranları bilgisi bir sonraki ayın üçü ile beşi arasında yayınlanıyor.

Örneğin:
https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Inde...cak-2024-53622

En son 5 Şubat 2024 tarihinde yayınlandı.

001.jpg

Kira sözleşmesi 5 Şubat 2023 ve sonrası olsa idi %54,72 olacak idi.
Peki ya kira sözleşmesi 1 Şubat 2023 olsa idi bu defa bir önceki ay açıklanan son iki aylık tüfe ortalamasını mı kullanmamız gerekiyor ? Yani Aralık 2023'te yayınlanan değer mi geçerlidir ?

[Av.Yusuf Selçuk Ateşkan]

3 şubat 2024'te açıklanan rakam, Şubat 2024, Ocak 2024, Aralık 2023, ... Mart 2023'te açıklanan 12 farklı 12 aylık enflasyon rakamının ortalaması.
3 mart 2024'te açıklanacak rakam ise, Mart 2024, Şubat 2024, Ocak 2024, Aralık 2023, ... Nisan 2023'te açıklanan 12 farklı 12 aylık enflasyon rakamının ortalaması.

Yani takip eden iki ay arasındaki fark (Mart 2024- Mart 2023)/12 olacak. Mart 2024 ve Mart 2023 arasında enflasyon oranı artı veya eksi 30 puan değişse, %2,5 gibi bir rakama karşılık geliyor.
Nitekim şubat 2024 ve ocak 2024 rakamları: 54,72 ve 53,86. (1 puandan az.)
mart 2024 ayında açıklanacak 12 aylık ortalama TÜFE de muhtemelen %54-56 arası bir rakam olacak. %50'den az, %60'dan fazla olması beklenmiyor.

Kiranız 20.000 TL ise, %2,5 fark ise 500 TL, %1 fark 200 TL.

Şimdi gelelim hangi rakamın esas alınacağına: Kira başlangıcı ayın biri de olsa, ayın son günü de olsa o ayın üçünde açıklanacak rakam esas alınır. Ayın üçü cumartesine denk gelirse açıklanması ayın beşine sarkabilir.

Kira ödemesi artış oranı ilan edilene kadar o ay için ödeme geciktirilebilir, veya ayın birinde artış yapılmadan kira bedeli yatırılıp kira farkı da açıklandığında yatırılabilir.

Mesela geçen sene kirası 10.000 TL olan kişinin kirası 1 şubatta yenileniyorsa, 1 şubatta 10.000 TL, 3 şubatta 5472 TL yatırabilir.

Ben böyle bir durumda ne mi yapardım? Bir önce açıklanan rakam 53,86 olduğu için 1 şubatta 15.500 TL olarak yatırırdım. (28 TL zarardayım )

[frmax]

Ben hep bir onceki ay aciklanan gore yatirmistim hicbir zaman da ev sahibim itiraz etmemisti. Ama yeni bisey ogrendim. Biraz takintiliyim borc konusunda ayin 1'inde o kira gidecek benim hesabimdan.

[izmir1923]

3 şubat 2024'te açıklanan rakam, Şubat 2024, Ocak 2024, Aralık 2023, ... Mart 2023'te açıklanan 12 farklı 12 aylık enflasyon rakamının ortalaması.
3 mart 2024'te açıklanacak rakam ise, Mart 2024, Şubat 2024, Ocak 2024, Aralık 2023, ... Nisan 2023'te açıklanan 12 farklı 12 aylık enflasyon rakamının ortalaması.

Yani takip eden iki ay arasındaki fark (Mart 2024- Mart 2023)/12 olacak. Mart 2024 ve Mart 2023 arasında enflasyon oranı artı veya eksi 30 puan değişse, %2,5 gibi bir rakama karşılık geliyor.
Nitekim şubat 2024 ve ocak 2024 rakamları: 54,72 ve 53,86. (1 puandan az.)
mart 2024 ayında açıklanacak 12 aylık ortalama TÜFE de muhtemelen %54-56 arası bir rakam olacak. %50'den az, %60'dan fazla olması beklenmiyor.

Kiranız 20.000 TL ise, %2,5 fark ise 500 TL, %1 fark 200 TL.

Şimdi gelelim hangi rakamın esas alınacağına: Kira başlangıcı ayın biri de olsa, ayın son günü de olsa o ayın üçünde açıklanacak rakam esas alınır. Ayın üçü cumartesine denk gelirse açıklanması ayın beşine sarkabilir.

Kira ödemesi artış oranı ilan edilene kadar o ay için ödeme geciktirilebilir, veya ayın birinde artış yapılmadan kira bedeli yatırılıp kira farkı da açıklandığında yatırılabilir.

Mesela geçen sene kirası 10.000 TL olan kişinin kirası 1 şubatta yenileniyorsa, 1 şubatta 10.000 TL, 3 şubatta 5472 TL yatırabilir.

Ben böyle bir durumda ne mi yapardım? Bir önce açıklanan rakam 53,86 olduğu için 1 şubatta 15.500 TL olarak yatırırdım. (28 TL zarardayım )

Bilgilendirme için teşekkürler. Bu bilgi çok önemliydi. "Kira ödemesi artış oranı ilan edilene kadar o ay için ödeme geciktirilebilir."

Bir önceki yıl ev sahibi kira ile zam oranınında %25 ile son on iki aylık tüfe artış oranının ortasını bulalım teklifim olmuş idi. (%49 civarı oluyor.) Kabul etmemişti, ya istediğim rakamı öde ya da çık diyordu. Deprem olunca tamam siz dediğiniz şekilde gönderin demişti. O şekilde ödemiştim. Bu yıl ise ben size iki yıllık kiraya verdim ya istediğim kirayı ödersiniz ya da çıkarsınız diyor. Son on iki aylık tüfe ortalamasına göre zam yapalım oturmaya devam edeceğim dedim ama kabul etmedi. İstediği rakam ise mevcut kiranın 5 katı. Ben de %25 zamlı şekilde kirayı banka hesabına gönderdim. Görmüş aradı, açmadım. Mesaj yolladı, müsait olunca irtibata geçeceğim dedim. Güzel bir yazı hazırladım göndereceğim. İhtiyacı olan olursa diye yazıyı genel hatları ile buraya bırakıyorum. %25 zam oranı bence düşük ancak sözleşmeye göre tüfe oranında zam olması gerektiğini yazıyor. Ancak ya istediğim rakamı öde yada çık denilmesi hoş değil.

Hem ev sahiplerinin hem de kiracıların mağdur olmasına karşı bir çözüm umarım bulunabilir.

001.jpg

3. yıl kira dönemi için kiraya veren tarafından XX.000,00 TL kira bedeli talep edilmektedir. Kiraya veren tarafından kiracıya bölgedeki kiraları araştırmasını eğer kabul etmiyor ise tahliyesini talep ettiği söylenmiştir. Kiracı tarafından yapılan araştırmada bölgede aynı koşullarda daireler için XX.000,00 TL – XX.000,00 TL arasında değişen tutarlarda kira bedeli olduğu öğrenilmiştir ve neye göre zam oranı belirlenmesi gerektiği öğrenilmek istenmektedir. Boş olan bir daire kiraya verilmek istenildiğinde kiraya veren istediği bedeli talep edebilir. Ancak mevcut kira sözleşmesi olan kiracıların her yıl kira sözleşmesine göre zam yaparak oturmaya devam etmesi esastır.  Bu hususta yasalara aykırı davranılamaz, daha yüksek bir kira bedeli talep edilemez, daha yüksek kira bedeli ödemediği için tahliyesi talep edilemez.

3. yıl kira dönemi için son on-iki aylık TÜFE ortalaması %54,72 olarak belirlenmiştir. Ancak geçici yasa ile en fazla %25 zam yapılabileceği belirlenmiştir. %25 zam yapıldığında XX.000,00 TL ödenmesi gerekmektedir. Kiracı tarafından XX.000,00 TL ödeme yapılması gerekmektedir. 

**************************************************************************************************************************************
https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Tuketici-Fiyat-Endeksi-Ocak-2024-53622
 
**************************************************************************************************************************************
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/06/20220611-1.htm
11/06/2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “7409 sayılı Avukatlık Kanunu ile Türk Borçlar Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile Türk Borçlar Kanunu’na (TBK) aşağıdaki geçici madde eklenmiştir:
MADDE 4- 11/01/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 1- Konut kiraları bakımından bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih ilâ 01/07/2023 (bu tarih dâhil) tarihleri arasında yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmalar, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde yirmi beşini geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranının yüzde yirmi beşin altında kalması halinde değişim oranı geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. Bu oranları geçecek şekilde yapılan sözleşmeler, fazla miktar yönünden geçersizdir. Bu fıkra hükmü, 344 üncü maddenin ikinci fıkrası uyarınca hâkim tarafından verilecek kararlar bakımından da uygulanır.”
MADDE 5- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 6- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
**************************************************************************************************************************************
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/07/20230715-2.htm
15/76/2023 tarihli Resmi Gazete’de Kanun ile aşağıdaki geçici madde eklenmiştir:
MADDE 23- 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 2- Konut kiraları bakımından 2/7/2023 ilâ 1/7/2024 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmalar, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde yirmi beşini geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranının yüzde yirmi beşin altında kalması halinde değişim oranı geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. Bu oranları geçecek şekilde yapılan sözleşmeler, fazla miktar yönünden geçersizdir. Bu fıkra hükmü, 344 üncü maddenin ikinci fıkrası uyarınca hâkim tarafından verilecek kararlar bakımından da uygulanır.”
**************************************************************************************************************************************

1 Mayıs'ta da yazlık için kira ödemesi var. Orası da banka hesabını iptal ettirmişti diye adliyeden kira ödeme yeri tayini yaptırmıştım.