Ceza davasında Maddi kaybın tazmininin beyanı

[ceceli341]

Ceza davasında müşteki yaralanma sonucu oluşan kalıcı organ zayıflamasından dolayı %14 özür oranı oluştuğundan dolayı maddi zararın tazmin edilmesini talep ediyor.
Tazminat miktarınıda bilirkişilik yapan ama resmi olmayan bir şekilde bir avukata hesaplatıyor. Eğer ceza davasında tazminat talep edilmemesi halinde HAGB kararı verilmesi ihtimali de ortada. Tazminat için açılmış hukuk davası yok.

Soru:
1- Hakim hesaplanıp beyan edilen tazminat tutarını kabül edermi? Bununla iligili resen araştırma yapılmasınamı karar verir?
2-Yoksa ceza davası bitmeden bir hukuk davası açılmasımı gerekir?
3-Bir yargıtay kararının özetinde ; Hakim maddi kaybın miktarını basit bir araştırma ile tespit edebilir diyor. Buradaki basit araştırmadan ne anlam çıkarmalıyız?

[ceceli341]

Soru karambole gitti

[Ekrem Sencer]

1- Anlattığınız olayda hakim, bilirkişiye hesap ettirilen kaza nedeniyle uğradığınız zararın nitelik ve miktarını kabul edebilir; kabul etmeyip kendisi de bu konuda yeni bir bilirkişi raporu isteyebilir. Bu husus mahkemenin takdirine bağlıdır. Çünkü, ceza mahkemesinde maddi zararın miktarının ne olduğundan ziyade bu zararın ölçülebilir, hesap edilebilir, maddi, somut bir zarar niteliğinde olması önem taşımaktadır. Yoksa, bilirkişi sizin maddi zararınızı fazla hesap edebilir veya daha az hesab edebilir; ceza mahkemesi sizin gerçek maddi zararınızın ne olduğu hususu ile ilgilenmez. Bu konu hukuk mahkemesinin alanına girmektedir. Eğer, ceza mahkemesinde maddi zararınızın olduğu, söylediğiniz şekilde bilirkişi tarafından hazırlanmış bir raporla veya mahkemenin atayacağı bir bilirkişiyle ya da kolluk güçleri tarafından tahkik edilip tespit olunursa, bu zararın suçu sabit olan sanık tarafından karşılanıp karşılanmadığı konusuna bakılacaktır. Eğer sanık tespit olunan maddi zararınızı karşılamışsa, sanığın adli sicil kaydında sabıkası bulunmadığı halde ve tekrar suç işlemeyeceği yönünde mahkemede olumlu bir kanaat hasıl olması durumunda hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilip ceza ertelenebilecektir.

2-Ceza Davası bitmeden Hukuk Mahkemesinde tazminat davası açılmasında hukuki bir engel yoktur. Ayrıca ceza mahkemesince yargılama esnasında basit bir araştırmayla tespit edilen maddi zarar miktarı hukuk mahkemesini bağlamayacaktır. Hukuk Mahkemesi gerçek maddi zararın neden ibaret olduğunu şüpheye yer bırakmayacak tarzda yargılamada belirleyip karar verecektir. Ancak hukuk mahkemesi, atılı suçtan dolayı sanık hakkındaki ceza yargılamasının sonuçlanmasını bekletici mesele yapacaktır diye düşünüyorum.

3- Basit araştırmanın niteliği somut olayın özelliğine göre değişir.

[ceceli341]

1- Anlattığınız olayda hakim, bilirkişiye hesap ettirilen kaza nedeniyle uğradığınız zararın nitelik ve miktarını kabul edebilir; kabul etmeyip kendisi de bu konuda yeni bir bilirkişi raporu isteyebilir. Bu husus mahkemenin takdirine bağlıdır. Çünkü, ceza mahkemesinde maddi zararın miktarının ne olduğundan ziyade bu zararın ölçülebilir, hesap edilebilir, maddi, somut bir zarar niteliğinde olması önem taşımaktadır. Yoksa, bilirkişi sizin maddi zararınızı fazla hesap edebilir veya daha az hesab edebilir; ceza mahkemesi sizin gerçek maddi zararınızın ne olduğu hususu ile ilgilenmez. Bu konu hukuk mahkemesinin alanına girmektedir. Eğer, ceza mahkemesinde maddi zararınızın olduğu, söylediğiniz şekilde bilirkişi tarafından hazırlanmış bir raporla veya mahkemenin atayacağı bir bilirkişiyle ya da kolluk güçleri tarafından tahkik edilip tespit olunursa, bu zararın suçu sabit olan sanık tarafından karşılanıp karşılanmadığı konusuna bakılacaktır. Eğer sanık tespit olunan maddi zararınızı karşılamışsa, sanığın adli sicil kaydında sabıkası bulunmadığı halde ve tekrar suç işlemeyeceği yönünde mahkemede olumlu bir kanaat hasıl olması durumunda hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilip ceza ertelenebilecektir.

2-Ceza Davası bitmeden Hukuk Mahkemesinde tazminat davası açılmasında hukuki bir engel yoktur. Ayrıca ceza mahkemesince yargılama esnasında basit bir araştırmayla tespit edilen maddi zarar miktarı hukuk mahkemesini bağlamayacaktır. Hukuk Mahkemesi gerçek maddi zararın neden ibaret olduğunu şüpheye yer bırakmayacak tarzda yargılamada belirleyip karar verecektir. Ancak hukuk mahkemesi, atılı suçtan dolayı sanık hakkındaki ceza yargılamasının sonuçlanmasını bekletici mesele yapacaktır diye düşünüyorum.

3- Basit araştırmanın niteliği somut olayın özelliğine göre değişir.

Maddi kaybın ne kadar olduğunun tespiti (bilirkişiye sorulması) hakim için basit bir araştırmamıdır sizce?

Hukuk mahkemesi ceza davasının sonucu ile bağlı değildir. deniyor. Ama yargıtay kararlarında ceza mahkemesinin kararı bekletici sebeptir deniyor. Yine yargıtay kararlarında ceza mahkemesi tazminat için hukuk mahkemesince belirlenecek tazminatın araştırılması gerekir diyor. Yanlış anlamadıysak, Yine kanunlarımızda bir ceza davasının sonucu ile tazminat davası açarsan harç miktarıda düşüyor.

Yine internetteki hukuk bilgilerinde, bazı mahkemeler maddi zararım vardır ve miktarı şudur dendiğinde bunun kabül etmiyor. Bilirkişi tayin edilsin talebinide red edebiliyor. yada ediyor.

Hukukçular şunu tavsiye ediyor. ceza davası bitmeye az kala tazminat için hukuk mahkemesinde dava açmanızı tavsiye ederiz.

Şimdi mağdur hukuk davası açmadan maddi kaybın miktarını net nasıl kabül ettirebilecektir?

[Ekrem Sencer]

Maddi zararın var olup olmadığı ve ne olduğu hakkında mahkemenin bir bilirkişi mütalaası alması, bilirkişinin mütalaasına her ne kadar sanık veya mağdur taraf itiraz etse dahi basit bir araştırmadır. Mahkeme bu basit araştırmayı bilirkişi raporuyla yapabileceği gibi, dosya kapsamından mahkeme de tespit edebilir. Mesela mağdurun yaralanması nedeniyle işine belli bir süre gidememiş olması nedeniyle mahrum kaldığı gelir ile mağdura sorup belgelendirilen tedavi masraflarını mahkeme bir bilirkişi yardımı olmaksızın da dikkate alabilir. Elbetteki ceza mahkemesinin bu yöntemi mağdurun gerçek maddi zararını ifade etmeyecektir. Ancak ceza mahkemesinin görevi gerçek maddi zararın ne olduğunu ortaya koymak değildir. Hukuk mahkemesinde açılacak bir tazminat davasında ise şüphesiz her değişken faktör gözetilerek gerçek maddi zararın tespit edilmesi yoluna gidilecektir.

Yukarıdaki cevabımı dikkatli okursanız, cevabımda ; ''Ayrıca ceza mahkemesince yargılama esnasında basit bir araştırmayla tespit edilen maddi zarar miktarı hukuk mahkemesini bağlamayacaktır.'' , ''hukuk mahkemesi, atılı suçtan dolayı sanık hakkındaki ceza yargılamasının sonuçlanmasını bekletici mesele yapacaktır'' şeklindeki yorumlarımın birbiriyle çelişki arz etmediğini anlayacaksınız. Şöyle ki, hukuk mahkemesi, ceza mahkemesi tarafından sanık hakkında bir mahkumiyet kararı verilip bu kararın kesinleşmesini, maddi tazminatın şartlarından olan zarar ile sebep arasındaki uygun illiyet bağının kurulması yönüyle bir delil niteliği taşıdığı için ceza mahkemesi kararını bekletici mesele yapmaktadır. Yoksa ceza mahkemesinin belirlediği maddi zararın rakamsal değerinin belli olması için ceza mahkemesi kararını beklememektedir.Eğer böyle olsaydı hukuk mahkemesinde tazminat davası açılmasının bir esprisi olmazdı. Görüşlerine başvurduğunuz hukukçulardan keşke maddi tazminat davası açmak için gerekli olan hakdüşürücü zamanaşımı süresini de sorsaydınız da hukuk mahkemesinde tazminat davası açmayıp ceza mahkemesinin sonucunu beklerken bu hak düşürücü zamanaşımının geçmesi tehlikesinin doğup doğmayacağını da öğrenseydiniz iyi olurdu.

[ceceli341]

Görüşlerine başvurduğunuz hukukçulardan keşke maddi tazminat davası açmak için gerekli olan hakdüşürücü zamanaşımı süresini de sorsaydınız da hukuk mahkemesinde tazminat davası açmayıp ceza mahkemesinin sonucunu beklerken bu hak düşürücü zamanaşımının geçmesi tehlikesinin doğup doğmayacağını da öğrenseydiniz iyi olurdu.

Görüşüne başvurduğum tek yer burasıdır. Hukuk forumlarında okuduğum bazı görüşleri kasttetmiştim.

- - - Updated - - -

Sayın Sencer
Vakit ayırıp cevap verdiğiniz için teşekkür ederim.
Daha net sorayım .
Elbetteki gerçek maddi zarar hukuk davasında olacak.
Mahkeme mağdura soracak Maddi zararınız varmı? Mağdur vardır Sürekli organ zayıflanmasından dolayı şu kadar yıl daha fazla efor sarfedeceğimden (buyrun raporum) buna göre hesapladığım miktar(hesaplama detayı) 10 tl dir karşılanmasını talep ediyorum. demek yeterlimidir. Yeterli ise sanığa soracak sanık karşılamayı kabül ediyorum derse HAGB kararı şartları oluşmuş olacak. Etmez ise zaten hüküm açıklanacak. belki ceza ertelenecek.

Hüküm açıklandığına göre Hukuk davası açılacak ve ceza davası ile illiyet bağı kurulmuş olacak.

Efor kaybı Tazminatının hukuk mahkemesinde talep edileceğini biliyorum belki bu rakam hukuk mahkemesinde 2 katı çıkacak.

[Ekrem Sencer]

Evet, sayın ''ceceli341'' ben de cevaplarımda tam da bunu kastediyorum. Bu anlamda anlaşılabildiğime sevindiğimi söylemeliyim. Ceza Mahkemesi, maddi zararınızı ortaya koyar nitelikte ibraz ettiğiniz bilirkişi raporuna bakabilir veya dosya kapsamından sizin suç nedeniyle maddi zarara uğradığınızı kendisi tespit edebilir ve suçu sabit ise sanığı cezalandırır. Zaten, taksirle yaralamaya neden olma suçu ile kasten yaralama suçlarında maddi zararın talep edilmesi mağdurun itiraz ve beyanlarına bağlıdır. Şimdi ''maddi zararım yoktur, maddi zarar talebim de yoktur'' diyen bir mağdur varsa, mahkeme sanık hakkında adli sicil kaydında sabıkası da yoksa hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verebilecektir. Ancak, mağdur, yargılama aşamasında ''bu suç nedeniyle ben mağdur oldum, maddi zarara uğradım, uğradığım maddi zararın nitelik ve mahiyeti de görüşüme göre şudur'' dediğinde mahkeme , bu maddi zararla ilgili mağdurdan şüphesiz belgelerini isteyecektir. Mağdurdan istenilen maddi zararı ispata yönelik belgeler içinde elbette mağdurun daha önce edindiği bir bilirkişi raporu da olabilir ve mahkemeye sunulmalıdır. Mahkeme bu raporu esas alır ya da almaz; isterse mahkeme kendisi de bir rapor alma yoluna gidebilir, gitmeye de bilir. Sonuç itibariyle mağdur, maddi zarar ne şekilde ve ne miktarda tespit edilirse edilsin, şahsi haklarından vazgeçtiğini ceza mahkemesinde ifade etmezse hukuk mahkemesinde her zaman tazminat davası açabilecektir.