Ceza davasýnda Maddi kaybýn tazmininin beyaný

Ceza davasýnda müþteki yaralanma sonucu oluþan kalýcý organ zayýflamasýndan dolayý %14 özür oraný oluþtuðundan dolayý maddi zararýn tazmin edilmesini talep ediyor.
Tazminat miktarýnýda bilirkiþilik yapan ama resmi olmayan bir þekilde bir avukata hesaplatýyor. Eðer ceza davasýnda tazminat talep edilmemesi halinde HAGB kararý verilmesi ihtimali de ortada. Tazminat için açýlmýþ hukuk davasý yok.

Soru:
1- Hakim hesaplanýp beyan edilen tazminat tutarýný kabül edermi? Bununla iligili resen araþtýrma yapýlmasýnamý karar verir?
2-Yoksa ceza davasý bitmeden bir hukuk davasý açýlmasýmý gerekir?
3-Bir yargýtay kararýnýn özetinde ; Hakim maddi kaybýn miktarýný basit bir araþtýrma ile tespit edebilir diyor. Buradaki basit araþtýrmadan ne anlam çýkarmalýyýz?

Soru karambole gitti

1- Anlattýðýnýz olayda hakim, bilirkiþiye hesap ettirilen kaza nedeniyle uðradýðýnýz zararýn nitelik ve miktarýný kabul edebilir; kabul etmeyip kendisi de bu konuda yeni bir bilirkiþi raporu isteyebilir. Bu husus mahkemenin takdirine baðlýdýr. Çünkü, ceza mahkemesinde maddi zararýn miktarýnýn ne olduðundan ziyade bu zararýn ölçülebilir, hesap edilebilir, maddi, somut bir zarar niteliðinde olmasý önem taþýmaktadýr. Yoksa, bilirkiþi sizin maddi zararýnýzý fazla hesap edebilir veya daha az hesab edebilir; ceza mahkemesi sizin gerçek maddi zararýnýzýn ne olduðu hususu ile ilgilenmez. Bu konu hukuk mahkemesinin alanýna girmektedir. Eðer, ceza mahkemesinde maddi zararýnýzýn olduðu, söylediðiniz þekilde bilirkiþi tarafýndan hazýrlanmýþ bir raporla veya mahkemenin atayacaðý bir bilirkiþiyle ya da kolluk güçleri tarafýndan tahkik edilip tespit olunursa, bu zararýn suçu sabit olan sanýk tarafýndan karþýlanýp karþýlanmadýðý konusuna bakýlacaktýr. Eðer sanýk tespit olunan maddi zararýnýzý karþýlamýþsa, sanýðýn adli sicil kaydýnda sabýkasý bulunmadýðý halde ve tekrar suç iþlemeyeceði yönünde mahkemede olumlu bir kanaat hasýl olmasý durumunda hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý kararý verilip ceza ertelenebilecektir.

2-Ceza Davasý bitmeden Hukuk Mahkemesinde tazminat davasý açýlmasýnda hukuki bir engel yoktur. Ayrýca ceza mahkemesince yargýlama esnasýnda basit bir araþtýrmayla tespit edilen maddi zarar miktarý hukuk mahkemesini baðlamayacaktýr. Hukuk Mahkemesi gerçek maddi zararýn neden ibaret olduðunu þüpheye yer býrakmayacak tarzda yargýlamada belirleyip karar verecektir. Ancak hukuk mahkemesi, atýlý suçtan dolayý sanýk hakkýndaki ceza yargýlamasýnýn sonuçlanmasýný bekletici mesele yapacaktýr diye düþünüyorum.

3- Basit araþtýrmanýn niteliði somut olayýn özelliðine göre deðiþir.

Maddi kaybýn ne kadar olduðunun tespiti (bilirkiþiye sorulmasý) hakim için basit bir araþtýrmamýdýr sizce?

Hukuk mahkemesi ceza davasýnýn sonucu ile baðlý deðildir. deniyor. Ama yargýtay kararlarýnda ceza mahkemesinin kararý bekletici sebeptir deniyor. Yine yargýtay kararlarýnda ceza mahkemesi tazminat için hukuk mahkemesince belirlenecek tazminatýn araþtýrýlmasý gerekir diyor. Yanlýþ anlamadýysak, Yine kanunlarýmýzda bir ceza davasýnýn sonucu ile tazminat davasý açarsan harç miktarýda düþüyor.

Yine internetteki hukuk bilgilerinde, bazý mahkemeler maddi zararým vardýr ve miktarý þudur dendiðinde bunun kabül etmiyor. Bilirkiþi tayin edilsin talebinide red edebiliyor. yada ediyor.

Hukukçular þunu tavsiye ediyor. ceza davasý bitmeye az kala tazminat için hukuk mahkemesinde dava açmanýzý tavsiye ederiz.

Þimdi maðdur hukuk davasý açmadan maddi kaybýn miktarýný net nasýl kabül ettirebilecektir?

Maddi zararýn var olup olmadýðý ve ne olduðu hakkýnda mahkemenin bir bilirkiþi mütalaasý almasý, bilirkiþinin mütalaasýna her ne kadar sanýk veya maðdur taraf itiraz etse dahi basit bir araþtýrmadýr. Mahkeme bu basit araþtýrmayý bilirkiþi raporuyla yapabileceði gibi, dosya kapsamýndan mahkeme de tespit edebilir. Mesela maðdurun yaralanmasý nedeniyle iþine belli bir süre gidememiþ olmasý nedeniyle mahrum kaldýðý gelir ile maðdura sorup belgelendirilen tedavi masraflarýný mahkeme bir bilirkiþi yardýmý olmaksýzýn da dikkate alabilir. Elbetteki ceza mahkemesinin bu yöntemi maðdurun gerçek maddi zararýný ifade etmeyecektir. Ancak ceza mahkemesinin görevi gerçek maddi zararýn ne olduðunu ortaya koymak deðildir. Hukuk mahkemesinde açýlacak bir tazminat davasýnda ise þüphesiz her deðiþken faktör gözetilerek gerçek maddi zararýn tespit edilmesi yoluna gidilecektir.

Yukarýdaki cevabýmý dikkatli okursanýz, cevabýmda ; ''Ayrýca ceza mahkemesince yargýlama esnasýnda basit bir araþtýrmayla tespit edilen maddi zarar miktarý hukuk mahkemesini baðlamayacaktýr.'' , ''hukuk mahkemesi, atýlý suçtan dolayý sanýk hakkýndaki ceza yargýlamasýnýn sonuçlanmasýný bekletici mesele yapacaktýr'' þeklindeki yorumlarýmýn birbiriyle çeliþki arz etmediðini anlayacaksýnýz. Þöyle ki, hukuk mahkemesi, ceza mahkemesi tarafýndan sanýk hakkýnda bir mahkumiyet kararý verilip bu kararýn kesinleþmesini, maddi tazminatýn þartlarýndan olan zarar ile sebep arasýndaki uygun illiyet baðýnýn kurulmasý yönüyle bir delil niteliði taþýdýðý için ceza mahkemesi kararýný bekletici mesele yapmaktadýr. Yoksa ceza mahkemesinin belirlediði maddi zararýn rakamsal deðerinin belli olmasý için ceza mahkemesi kararýný beklememektedir.Eðer böyle olsaydý hukuk mahkemesinde tazminat davasý açýlmasýnýn bir esprisi olmazdý. Görüþlerine baþvurduðunuz hukukçulardan keþke maddi tazminat davasý açmak için gerekli olan hakdüþürücü zamanaþýmý süresini de sorsaydýnýz da hukuk mahkemesinde tazminat davasý açmayýp ceza mahkemesinin sonucunu beklerken bu hak düþürücü zamanaþýmýnýn geçmesi tehlikesinin doðup doðmayacaðýný da öðrenseydiniz iyi olurdu.

Görüþüne baþvurduðum tek yer burasýdýr. Hukuk forumlarýnda okuduðum bazý görüþleri kasttetmiþtim.

- - - Updated - - -

Sayýn Sencer
Vakit ayýrýp cevap verdiðiniz için teþekkür ederim.
Daha net sorayým .
Elbetteki gerçek maddi zarar hukuk davasýnda olacak.
Mahkeme maðdura soracak Maddi zararýnýz varmý? Maðdur vardýr Sürekli organ zayýflanmasýndan dolayý þu kadar yýl daha fazla efor sarfedeceðimden (buyrun raporum) buna göre hesapladýðým miktar(hesaplama detayý) 10 tl dir karþýlanmasýný talep ediyorum. demek yeterlimidir. Yeterli ise sanýða soracak sanýk karþýlamayý kabül ediyorum derse HAGB kararý þartlarý oluþmuþ olacak. Etmez ise zaten hüküm açýklanacak. belki ceza ertelenecek.

Hüküm açýklandýðýna göre Hukuk davasý açýlacak ve ceza davasý ile illiyet baðý kurulmuþ olacak.

Efor kaybý Tazminatýnýn hukuk mahkemesinde talep edileceðini biliyorum belki bu rakam hukuk mahkemesinde 2 katý çýkacak.

Evet, sayýn ''ceceli341'' ben de cevaplarýmda tam da bunu kastediyorum. Bu anlamda anlaþýlabildiðime sevindiðimi söylemeliyim. Ceza Mahkemesi, maddi zararýnýzý ortaya koyar nitelikte ibraz ettiðiniz bilirkiþi raporuna bakabilir veya dosya kapsamýndan sizin suç nedeniyle maddi zarara uðradýðýnýzý kendisi tespit edebilir ve suçu sabit ise sanýðý cezalandýrýr. Zaten, taksirle yaralamaya neden olma suçu ile kasten yaralama suçlarýnda maddi zararýn talep edilmesi maðdurun itiraz ve beyanlarýna baðlýdýr. Þimdi ''maddi zararým yoktur, maddi zarar talebim de yoktur'' diyen bir maðdur varsa, mahkeme sanýk hakkýnda adli sicil kaydýnda sabýkasý da yoksa hükmün açýklanmasýnýn geri býrakýlmasý kararý verebilecektir. Ancak, maðdur, yargýlama aþamasýnda ''bu suç nedeniyle ben maðdur oldum, maddi zarara uðradým, uðradýðým maddi zararýn nitelik ve mahiyeti de görüþüme göre þudur'' dediðinde mahkeme , bu maddi zararla ilgili maðdurdan þüphesiz belgelerini isteyecektir. Maðdurdan istenilen maddi zararý ispata yönelik belgeler içinde elbette maðdurun daha önce edindiði bir bilirkiþi raporu da olabilir ve mahkemeye sunulmalýdýr. Mahkeme bu raporu esas alýr ya da almaz; isterse mahkeme kendisi de bir rapor alma yoluna gidebilir, gitmeye de bilir. Sonuç itibariyle maðdur, maddi zarar ne þekilde ve ne miktarda tespit edilirse edilsin, þahsi haklarýndan vazgeçtiðini ceza mahkemesinde ifade etmezse hukuk mahkemesinde her zaman tazminat davasý açabilecektir.