İşçinin Rekabet Yasağı

[neslihanadana]

İş sözleşmemde şöyle bir madde geçiyor.İşçi şirkette çalıştığı süre içinde ve herhangi bir nedenle işyerinden ayrılması halinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 2 yıl süreyle kendisinin veye herhangi bir tüzel ve gerçek kişinin menfaati için,işverenin yazılı izni olmadıkça,işverenle rekabet edecek bir iş yapmamayı kabul ederi.Cezai şartlara razı olur gibi bir madde var.

Beni onlar çıkarmaya karar verdi.Ve ben bir mühendisim ama üretimle yada maliyetle yada müşterilerle ilgili bir mühendis değilim ticari sır niteliğinde bilgim yok ve doğrudan zarar verdiğim kanıtlanamaz.Gitmek istediğim firma ise önce çalıştığım firmanın ancak 3 te biri büyüklüğünde ürün çeşidinin ancak 1-2 tanesini üretiyordur.Bu firmaya yönetici olarak gideceğim.

Bu şartlar halinde işveren beni çıkarttığı halde ihbar ve kıdem şartlarına uygun olarak bana rekabet yasağıyla ilgili dava açabilir mi?
Ayrıca diyelimki dava açtı ben ticari sır niteliğinde bir bilgi sahibi değilim.Yani patentli bir bilgim yok.Davanın açılması halinde şirkete maddi manevi zarar verdiğim nasıl kanıtlanabilir ben müşteri listesi felan sunabilecek biri değilim.

Yardımcı olursanız çok sevinirim.

Saygılarımla

[neslihanadana]

Arkadaşlar ben birçok karar ve makale okudum ama sizlerden de bilgi istiyorum,yardımcı olursanız.Cevabınızı bekliyorum.

[Erdoğan Kırcalı]

Dava açabilir mi? Elbette açabilir, insanların haklılığına inandığı konularda dava açmasını engelleyecek bir düzenleme yok .
Anlatımınıza göre, işverenin böyle bir dava açması durumunda kazanabilmesi pek ihtimal dahilinde değil gibi görünmekle birlikte, işverenin sunacağı delillere göre durum tersi de olabilir.

[k47]

1. GENEL OLARAK

Sözlük anlamı itibariyle rekabet; “iş ve sanatta, ilim ve hünerde üstün olmaya çalışmak ve başkalarına rağmen kazanma gayreti” , “aynı amacı güden kimseler arasında çekişme, kıskançlık; rekabet etmek, birbirleriyle yarışmak”[1] yanında “mal ve hizmet piyasalarındaki teşebbüsler arasındaki özgürce ekonomik kararlar verilebilmesini sağlayan yarış”[2] olarak da tanımlanmaktadır.

Yukarıdaki açıklamalar dışında Anayasa’ya bakıldığında ise rekabet müessesesine ilişkin herhangi bir düzenlemenin açık bir şekilde yapılmadığını görmekteyiz. Hukukumuzda rekabet müessesesine ilişkin en açık düzenlemenin 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun’un 3. maddesinde; “ mal ve hizmet piyasalarındaki teşebbüsler arasında özgürce ekonomik kararlar verebilmesini sağlayan yarış” olarak yapıldığını görmekteyiz.

Rekabet kavramı dışında rekabet yasağı kavramı ise en genel anlamda Borçlar Kanunu ile Ticaret Kanunu’nda düzenlenmiştir. Zira en genel anlamda rekabet yasağı olgusu ile amaçlanan husus, taraflar arasındaki sözleşme ilişkisi sonucu ortaya çıkan sadakat yükümlülüğünün bir uzantısı olarak, tarafların rekabet yapması sonucu haksız menfaat elde etmelerini engellemektir.

2. BORÇLAR HUKUKU BAKIMINDAN

Borçlar hukuku bakımından rekabet yasağı müessesesi, B.K. ‘nın 348 – 352. maddeleri arasında hizmet sözleşmesine ilişkin olarak, 526. maddesinde ise ticari mümessil ve vekil gibi tacir yardımcılarına ilişkin olarak düzenlenmiştir. Sözleşme ilişkisinden kaynaklanan bir yükümlülük olan rekabet yasağının, taraflarca ihlal edilmesinin, haksız rekabetin sadece bir kesimi olduğu da ifade edilmiştir.[3]

Yukarıda ifade edilmeye çalışıldığı üzere; B.K. bakımından işçi ile işverenin bağıtlamış oldukları hizmet sözleşmesi muvacehesinde, işçinin rekabet yasağı borcu sadakat yükümlülüğünden kaynaklanmaktadır. Zira ilerleyen bölümlerde işçinin işverene karşı sadakat yükümlüğünün bir uzantısı olan rekabet etmeme yükümlülüğü İş Kanunu açısından da ayrıca irdelenmiştir.

3. TİCARET HUKUKU BAKIMDAN

TTK’ da rekabet yasağına acente-müvekkil ile ortaklık ilişkisi çerçevesinde yer verilmiştir. Acente için rekabet yasağı, TTK' nın 118 inci maddesinde "İnhisar" başlığı altında düzenlenmiştir. Bundan başka, TTK' da ticaret ortaklıklarına ilişkin hükümler çerçevesinde her bir ortaklıkta ortaklar bakımından rekabet etme yasağı öngörülmüştür. TTK' nın 172-173 üncü maddelerinde kollektif şirket ortakları; 247 nci maddesi ile 483 üncü maddesinde adi ve paylı komandit şirket ortakları; 335 inci maddesinde anonim şirketlerde yönetim kurulu üyeleri ve 547 nci maddesinde de limited şirket müdürleri açısından rekabet yasağı düzenlenmiştir.[4]

II. İşçinin İş Sözleşmesinden Doğan Yükümlülükleri

1. GENEL OLARAK

Hizmet akdi hukuki nitelik itibariyle her iki tarafa borç yükleyen, tam karşılıklı taahhütlere havi bir sözleşmedir. İşte hizmet akdinin bu niteliği gereği, hizmet akdinin tarafları olan işçi ve işverenin birbirlerine karşı bir takım yükümlülükleri vardır.[5] Hizmet sözleşmesinin bu niteliği sonucu işçinin en önemli yükümlülüklerine örnek olarak iş görme borcu, itaat borcu, sadakat borcu bulunduğunu söylemek mümkündür.[6]

Bu açıklamalar ışığında işçinin rekabet yasağının ise, sadakat borcunun doğal bir uzantısı olduğu söylenebilir ,
Ayrıca yine bir banka çalışanıyla ilğili yargıtay kararında malum bankanın çalışanıyla ilgili iki sene türkiyede hiç bir bankada çalışamaz yasagı kabul görmemiştir.Yüksek makeme yer itibariyle sınırlandırmanın mahal ve banka açısından yapılması gerktiğini tüm ülkeyi kapsıyacak şekilde yapılamayacagını aksinin kabulunün işcinin ekonomik gelecegini açısından ağır sonuçlar doguracagından alınan kararlaştırmanın geçersiz olduguna hükmetmiştir yalnız sizin mevcut işyerinde yönetici olmadıgınız ama yeni şirkete yönetici olarak gitmeniz sorun olabilir yinede açılmış davalardaki emsal kararlar size yol göstere bilir

[neslihanadana]

Görüşleriniz için teşekkürler.Saygılarımla;

[mesoy]

Neslihan hanım merhaba,
açılan davanın sonucu ne oldu acaba?
Bende benze bir durumla karşı karşıyayım.