Fazla mesai ve fesih

[E_S_N]

Öncelikle böyle bir forum oluşturan ve katılan hukukçu arkadaşlara teşekkür ederim.
Çalışmakta olduğum iş yerinde 1 Mart 2006 tarihinden itibaren çeşitli sebeplerden dolayı ( Bazı işçi arkadaşlarımızın işten çıkarılmasından dolayı) Fazla mesai yapmaktayım. Çalışma sürem haftalık 45 saatin haricinde haftanın 2 günü günde 4 saat olmak üzere 8 saat mesai yapmaktayım. Ay sonunda toplam fazla mesai saatim 32 saati bulduğu halde iş yerim bana bunun 22 saatini ödedi. Gerekçe olarak (sözlü bir şekilde) ayda 22 saatten fazla mesai ücretini ödeyemeyeceklerini , daha sonraki aylarda telafi edileceğini söylediler. Yalnız ben bu ayda aynı çalışma saatlerini sürdürüyorum ve ay başında alıcağım fazla mesai ücreti 22 saat olacağını öğrendim.. Ayrıca çalışma düzenine göre hafta tatilimde de bir düzensizlik söz konusu.işyerinden çıktığım sabah, o günüm izinli sayılıyor.Ve ertesi gün vardiyama göre işe geliyorum.Orneğin Cumartesi günü gececiysem, Pazar sabahı işten çıkıyorum, ve o gün izinli sayılıyorum. Pazartesi vardiyam kaçta gelmemi gerektiriyorsa işe geliyorum. Bu durumda,
1) Bu haklı fesih nedeni midir?
2) Fesih ten sonra iş mahkemesine başvurduğumda kıdem,ihbar,mesai ve izin alacaklarımı almam mümkün olur mu?

[yeliz.d]

Sayın E_S_N; konuya ilişkin bilgilerimi paylaşmaya çalışacağım ama yine de bir avukattan yardım almanız sizin menfaatinize olacaktır.

Eğer işçi fazla çalışma yapmışsa, fazla çalıştığı her 1 saat için, normalde 1 saat için aldığı ücretin %50 fazlasını alır. Örneğin, işçinin 1 saatlik ücreti 10 YTL ise, fazla çalıştığı 1 saat için 15 YTL alacaktır. Eğer işveren fazla çalışma ücretini ödemezse, işçi iş akdini İş Kanunu 24/II(e)#8217;ye göre;haklı nedene dayanarak feshedebilir. Ayrıca, fazla çalışma ücretini ödemeyen veya serbest zamanı kullandırmayan işverene(işçi yazılı olarak talep ederse, fazla çalışma saatleri için ücret yerine serbest zaman verilebilir. Bu durumda işçiye fazla çalıştığı her 1 saate karşılık en az 1 saat 30 dakika serbest zaman verilmelidir)dari para cezası da verilmektedir (İş kanunu 102/c).Yargıtay, işverenin işçiye fazla çalışma ücretlerini ve tatil ücretlerini ödemediği için işçinin feshini haklı bulmuştur.

Kural olarak fazla çalışma ücretleri, fazla çalışma yapılan aya ait ücretin ödendiği zaman yapılmalı ve ücret bordrolarında gösterilmeli veya fazla çalışma ücretine ait bir belge düzenlenip, işçinin dosyasına konmalıdır. Eğer işçi bordrosunu itirazsız imzalarsa, o ay yaptığı fazla çalışma için bordrosunda gösterilen miktarı da kabul etmiş olur.
Fakat,fazla çalışmaları ispat edabilirseniz, bunların ücretini -gecikme faizi ile birlikte- çalıştığınız şirketten talep edebilirsiniz.

Fazla çalışmalar için talep edilebilecek ücretler 5 yıllık zamanaşımına tabidir.

İş akdi işçi tarafından haklı nedenle feshedilirse (İş Kanunu 24.maddeye göre) işveren tarafından kıdem tazminatı ödenmesi gerekmektedir.Tabiki iş akdinizin en az 1 yıl sürmüş olması kaydıyla.

İhbar tazminatı konusunda ise, İş akdinin işçi veya işveren tarafından haklı nedenle (İş Kanunu 24 ve İş kanunu 25. maddeleri) feshi halinde karşı taraftan ihbar tazminatı istenemez. Çünkü haklı nedene dayanılıyorsa, ihbar süresi vermeye gerek kalmadan iş akdi derhal sona erdirilir.

[E_S_N]

...Yanıtınız için teşekkür ederim, yalnız kafama takılan 1-2 nokta daha var,,, Birincisi, maaş bordrosunu almış olmam her hangi birşey ifade eder mi ?.....Yani bu durum benim haklı olmamı ortadan kaldırır mı ? Kaldı ki, bordroda benim yaptığım fazla mesaiyi 22 saat olarak gösteriliyor, ve 22 saatlik ücret ödeniyor.Bir de bu mesaileri iş yeri isterse, 6 ay içerisinde izin olarak da ödeyebilirmiş, ben şimdi 6 ay beklemek zorunda mıyım ?...( yalnız iş yerim bana, bu fazla mesaiyi izin olarak kullandıracağını belirtmedi.)
Bir de böyle bir nedenden dolayı dava açarsam, kıdem tazminatımın haricinde (yıpranma,psikolojimin bozulması yada başka nedenlerle) her hangi bir ücret talep edebilir miyim ?
En kısa zamanda yanıtlamanızı rica ederim, çünkü bu şekilde çalıştırılmaya devam ediliyorum.ve iyice bunaldım.

[Av.Abbas Bilgili]

Sayın yeliz d.nin cevabına şu hususları ilave edebiliriz;
1) Ücret bordrosunda fazla mesai tahakkuku olarak bir rakam varsa ve bu bordro işçinin imzasını da taşıyorsa; bordrodaki rakamdan daha fazlasını tanıkla ispatlamak mümkün değildir. Yargılama hukukundaki "senede karşı senet" kuralı gereğince, ancak eşdeğer bir belge ile kanıtlayabilirseniz geçerli olur. Örneğin, işverenin imzasını taşıyan puantajlar, işe giriş çıkış saatlerini gösteren defter kayıtları ile bordrodakinden daha fazlasını kanıtlayabilirsiniz.
2) İmzalı bordroda fazla mesai tahakkuku yoksa, tanıkla da kanıtlayabilirsiniz.
3) Fazla çalışmanın karşılığının serbest zaman olarak kullanılması da mümkün olup, bunun 6 ay içinde kullanılması gerekir.
4) Fazla mesai için işçinin yazılı onayı gerekir. Onay vermediğiniz halde sizi buna zorluyorlarsa, haklı sebeple istifanız mümkündür. Bu durumda kıdem tazminatı alırsınız, ihbar tazminatı alamazsınız.
5) Belirttiğiniz durumlardan dolayı (yıpranma, psikolojik bozukluık vs.) maddi ve manevi tazminat davası açmanızı önermem. Çünkü uygulama alanı oldukça dar ve böyle bir davayı kaybetme ihtimali yüksektir.
Selamlar.

[E_S_N]

...Konuma gösterdiğiniz ilgiye teşekkür ederim, ben bu ay ki bordromu henüz almadım, ve böyle bir dava için niyetliyim, şu anda tavsiyeniz, bordromu almamam yolunda mı ?
Yardımınız istediğim bir diğer konu, her gün imzaladığımız puantajların birer nüshasını saklama şansım var.Yalnız,sadece bölüm şefimin imzası mevcut.Onay kısmındaki bölümde idare tarafından imza atıldıktan sonra,bu belgeyi ele geçirmem pek mümkün değil.Bölüm şefimin imzasının olduğu günlük çalışma cetvelimin fotokopisi yeterli olur mu ?

[Av.Abbas Bilgili]

Şefin imzasını taşıyan puantajların bir fotokopisini mutlaka al. İşine yarayacaktır. Çünkü şef de iş hukukuna göre işveren vekilidir. Selamlar.

[database]

Selam
Buna benzer bir durum şu anda benim başımda.Adanada bir özel şirkette 5 yıldır çalışmaktayım.Son iki yıldır herşey kötüye gitti.En son olarakta herkeze sıfır zam yaptılar.Bir mail atıp kısacası çalışırsanız böyle siz bilirsiniz edasıyla bir uyarı yayınladılar.İş yerinden ayrılmak istiyorum tabi kanunlar karşısında haklı fesih olabilmesi için gereken koşulları biliyorum.İki haftadır iki evrak verildi imzalamamız için biri fazla mesai çalışmama muvafakatname diğeri sağlık raporu.Bunları imzalarsam haklı fesih için bu kanalların kapanacapını biliyorum .Bu şartlarda işverenin mevcut ekonomik kriz nedeni ile artık kendi gardını aldığını düşünüyorum.Durum böyleyken haklı fesih için ne yapmam gerekiyor ise yapmaya kesin karar verdim ama izliyeceğim hukuki yol tam olarak ne olmalı nerelerden gitmeliyim tazminatımı alabilmem için.Bahsettiğim o evrakları halen imzalamadım.Bir konuda şöyle çalıştığım şirket 2008/9 ayında isim değiştirditüm personel tekrardan sözleşme imzaladı benim sözleşmemi aynı iş yerinde başka biri şakasına imzaladı bende değiştirmedim o şekilde gitti.Yani benim imzam ile şirketle benim aramda bir sözleşme yok.Şarklar şimdilik böyle
şimdiden yardımlarınız için teşekkür ederim.
SAYGILARIMLA

[database]

Selam
Buna benzer bir durum şu anda benim başımda.Adanada bir özel şirkette 5 yıldır çalışmaktayım.Son iki yıldır herşey kötüye gitti.En son olarakta herkeze sıfır zam yaptılar.Bir mail atıp kısacası çalışırsanız böyle siz bilirsiniz edasıyla bir uyarı yayınladılar.İş yerinden ayrılmak istiyorum tabi kanunlar karşısında haklı fesih olabilmesi için gereken koşulları biliyorum.İki haftadır iki evrak verildi imzalamamız için biri fazla mesai çalışmama muvafakatname diğeri sağlık raporu.Bunları imzalarsam haklı fesih için bu kanalların kapanacapını biliyorum .Bu şartlarda işverenin mevcut ekonomik kriz nedeni ile artık kendi gardını aldığını düşünüyorum.Durum böyleyken haklı fesih için ne yapmam gerekiyor ise yapmaya kesin karar verdim ama izliyeceğim hukuki yol tam olarak ne olmalı nerelerden gitmeliyim tazminatımı alabilmem için.Bahsettiğim o evrakları halen imzalamadım.Bir konuda şöyle çalıştığım şirket 2008/9 ayında isim değiştirditüm personel tekrardan sözleşme imzaladı benim sözleşmemi aynı iş yerinde başka biri şakasına imzaladı bende değiştirmedim o şekilde gitti.Yani benim imzam ile şirketle benim aramda bir sözleşme yok.Şarklar şimdilik böyle
şimdiden yardımlarınız için teşekkür ederim.
SAYGILARIMLA

[Erdoğan Kırcalı]

Belirttiğiniz kadarıyla, eğer sözleşmenizde zam yapılması konusunda bir madde yoksa, haklı bir nedeniniz görünmüyor fesih için.