Şirket Sermayesi Üzerinde Kambiyo Taahhüdü

[Savigny]

Arkadaşlar,

Bilindiği üzere sermaye şirktlerinde ortakların sorumluluğu (kamu borçları dışında) taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlıdır. Sermaye borcunu yerine getirmiş olmaları halinde, şirket alacaklılarına karşı şahsi sorumlulukları yoktur.

Şimdi burada bir parantez açmak ve "ortak sıfatıyla sorumluluk" bakımından geçerli yukarıdaki sorumluluk ilkesine farklı bir bakış atmak istiyorum. Elbette değerli görüşlerinizi de öğrenmek...

Şirket ortağı olan ya da müdür olarak atanan şirket temsilcisi, şirketin borçlu olduğu 3. şahıslara şirket adına kambiyo evrakı düzenlemiş ve söz konusu evrakta şirket sermayesinin üzerinde bir meblağda şirketi borçlandırmış ise sermayeyi aşan tutar bakımından kişisel sorumluluğu olacağı düşünülebilir mi? Örneğin şirketin sermayesi 100.000 TL ve şirket müdürü bir alacaklıya 500.000 TL tutarında çek veya senet keşide ediyor. Sermayenin üzerinde 400.000 TL ek taahhütte bulunuyor. 400.000 TL bakımından yetkisini aşmış müdürü de sorumlu tatmak mümkün müdür?

Buna ilişkin olarak benim aklıma temsil yetkisinin sınırları kavramı geliyor; TTK m.321 zımnında verilen şirketi temsil yetkisi şirket sermayesi ile sınırlıdır, yani müdürün şirket adına yapacağı işlemlerde kullanacağı yetki aslında sınırlı bir yetkidir diye düşünüyorum. Bu konuda fikriniz veya uygulamaya ilişkin bildiğiniz içtihatlar var mıdır?

Saygılar.

[selcukgulten]

Arkadaşlar,

Bilindiği üzere sermaye şirktlerinde ortakların sorumluluğu (kamu borçları dışında) taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlıdır. Sermaye borcunu yerine getirmiş olmaları halinde, şirket alacaklılarına karşı şahsi sorumlulukları yoktur.

Şimdi burada bir parantez açmak ve "ortak sıfatıyla sorumluluk" bakımından geçerli yukarıdaki sorumluluk ilkesine farklı bir bakış atmak istiyorum. Elbette değerli görüşlerinizi de öğrenmek...

Şirket ortağı olan ya da müdür olarak atanan şirket temsilcisi, şirketin borçlu olduğu 3. şahıslara şirket adına kambiyo evrakı düzenlemiş ve söz konusu evrakta şirket sermayesinin üzerinde bir meblağda şirketi borçlandırmış ise sermayeyi aşan tutar bakımından kişisel sorumluluğu olacağı düşünülebilir mi? Örneğin şirketin sermayesi 100.000 TL ve şirket müdürü bir alacaklıya 500.000 TL tutarında çek veya senet keşide ediyor. Sermayenin üzerinde 400.000 TL ek taahhütte bulunuyor. 400.000 TL bakımından yetkisini aşmış müdürü de sorumlu tatmak mümkün müdür?

Buna ilişkin olarak benim aklıma temsil yetkisinin sınırları kavramı geliyor; TTK m.321 zımnında verilen şirketi temsil yetkisi şirket sermayesi ile sınırlıdır, yani müdürün şirket adına yapacağı işlemlerde kullanacağı yetki aslında sınırlı bir yetkidir diye düşünüyorum. Bu konuda fikriniz veya uygulamaya ilişkin bildiğiniz içtihatlar var mıdır?

Saygılar.

Burada çok temel bir hata yapıyorsunuz. Şirket Müdürü ayrı bir hukuksal kişiliktir, şirket ortağı ayrı bir hukuksal kişiliktir. Her ikisinin yetki ve görevleri ayrıdır. Şimdi sorunuza gelelim. Şirket sermayesi 100.000 YTl diye şirket müdürü bu tutarın üzerinde borçlanamaz diye bir sınır yok. Bunun ayrıca ana sözleşmede belirtilmesi gerekir. Şimdi bir de tersini düşünelim. 500.000 YTL lik bir satış yaptı veya şirkete bir başka gelir kazandırdı. O zaman da yetki aşımı sözkonusu olacak mı yoksa sermeye 100.000 YTL idi üzeri olan 400.000 YTL sizin hakkınız bunu müdüre mi verelim diyeceksiniz. Burada müdür şirketi istediği tutarda borç altına sokabilir. Ancak hukukun genel ilkelerine iyi niyet kurallarına ve basiratli bir tacirin yapması gereken işlemler gibi sınırlamalara tabidir. Yoksa ticaret gereği sermaye tutarının üzerinde borçlanabilir.
S.M.Mali Müşavir
Selçuk GÜLTEN