Þirket Sermayesi Üzerinde Kambiyo Taahhüdü

Arkadaþlar,

Bilindiði üzere sermaye þirktlerinde ortaklarýn sorumluluðu (kamu borçlarý dýþýnda) taahhüt ettikleri sermaye ile sýnýrlýdýr. Sermaye borcunu yerine getirmiþ olmalarý halinde, þirket alacaklýlarýna karþý þahsi sorumluluklarý yoktur.

Þimdi burada bir parantez açmak ve "ortak sýfatýyla sorumluluk" bakýmýndan geçerli yukarýdaki sorumluluk ilkesine farklý bir bakýþ atmak istiyorum. Elbette deðerli görüþlerinizi de öðrenmek...

Þirket ortaðý olan ya da müdür olarak atanan þirket temsilcisi, þirketin borçlu olduðu 3. þahýslara þirket adýna kambiyo evraký düzenlemiþ ve söz konusu evrakta þirket sermayesinin üzerinde bir meblaðda þirketi borçlandýrmýþ ise sermayeyi aþan tutar bakýmýndan kiþisel sorumluluðu olacaðý düþünülebilir mi? Örneðin þirketin sermayesi 100.000 TL ve þirket müdürü bir alacaklýya 500.000 TL tutarýnda çek veya senet keþide ediyor. Sermayenin üzerinde 400.000 TL ek taahhütte bulunuyor. 400.000 TL bakýmýndan yetkisini aþmýþ müdürü de sorumlu tatmak mümkün müdür?

Buna iliþkin olarak benim aklýma temsil yetkisinin sýnýrlarý kavramý geliyor; TTK m.321 zýmnýnda verilen þirketi temsil yetkisi þirket sermayesi ile sýnýrlýdýr, yani müdürün þirket adýna yapacaðý iþlemlerde kullanacaðý yetki aslýnda sýnýrlý bir yetkidir diye düþünüyorum. Bu konuda fikriniz veya uygulamaya iliþkin bildiðiniz içtihatlar var mýdýr?

Saygýlar.

Burada çok temel bir hata yapýyorsunuz. Þirket Müdürü ayrý bir hukuksal kiþiliktir, þirket ortaðý ayrý bir hukuksal kiþiliktir. Her ikisinin yetki ve görevleri ayrýdýr. Þimdi sorunuza gelelim. Þirket sermayesi 100.000 YTl diye þirket müdürü bu tutarýn üzerinde borçlanamaz diye bir sýnýr yok. Bunun ayrýca ana sözleþmede belirtilmesi gerekir. Þimdi bir de tersini düþünelim. 500.000 YTL lik bir satýþ yaptý veya þirkete bir baþka gelir kazandýrdý. O zaman da yetki aþýmý sözkonusu olacak mý yoksa sermeye 100.000 YTL idi üzeri olan 400.000 YTL sizin hakkýnýz bunu müdüre mi verelim diyeceksiniz. Burada müdür þirketi istediði tutarda borç altýna sokabilir. Ancak hukukun genel ilkelerine iyi niyet kurallarýna ve basiratli bir tacirin yapmasý gereken iþlemler gibi sýnýrlamalara tabidir. Yoksa ticaret gereði sermaye tutarýnýn üzerinde borçlanabilir.
S.M.Mali Müþavir
Selçuk GÜLTEN