Yeni TCK ve Karsiliksiz cek hapis cezalari

[hasanguzel]

Sayin hukukcu,

01/04/2005 tarhinde yururluge girecek olan yeni TCK ve cercevesinde cikarilan ve cikarilmak uzere bekleyen uyum yasalariyla beraber , karsiliksiz ceklerle ilgili olan verilmis ve verilecek olan hapis cezalarinin kalkip kalkmayacagi ile ilgili olarak her yanda ayri bir yorum yapiliyor.

Sitenizin guvenilirline inanarak sizlerden bu konuda ayrintili bir yorum bekliyorum.

Saygilarimla
HASAN GUZEL

[Benna]

yeni tck çek hamillerinin korunmasi hakkında yasada degisiklik yapmadi bu nedenle o yasa yürürlüğünü koruduğu icin temel olarak değisen birsey yok sorunuzla ilgili

[zara]

Sayin hasangüzel,

Bildiginiz gibi, zaman içerisinde, çek yasasinda devamli surette değişiklikler yapilmiş olup, "Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hâmillerinin Korunması Hakkında Kanun" gereği, önceleri, karşiliksiz çek nedeni ile dogrudan hapis cezâsi verilmekte idi ve çek bedelini ödeseniz bile, hapis cezâsı, muhakkak surette uygulanmakta idi.

Bu Kanun'un, (08.03.2003 tarih ve 25042 sayılı resmi Gazete'de yayımlanan) 4814 sayılı Kanun ile değistirilmis son haline göre),
bu hapis cezâsı sadece KISMEN kaldirilmis olup, kamuoyunda, karsiliksiz çek suçundan artik hapis cezâsi verilmedigi, seklinde YANLIS yorumlara neden olmustur. Halbuki, karsiliksiz çek suçu nedeni ile verilen cezâların çok daha agırlastirilmis oldugunu söylemek mümkündür. Zira; öncelikle, yeni yasal düzenleme ile, her bir çek yapragi için ayri ayri olmak üzere, ÇEK ÜZERİNDE YAZILI BEDEL KADAR AGİR PARA CEZÂSİ YAPTİRİMİ GETİRİLMİŞTİR. Her bir çek yapragi için ayri ayri olmak üzere, AZAMİ SEKSEN MİLYAR TÜRK LİRASİ TUTARINDA AGİR PARA CEZÂSİ UYGULANMASI SÖZ KONUSU OLACAKTİR. Kisaca, bir çekin karsiliksiz çikmasi üzerine, bir defaya mahsus olmak üzere, hapis cezâsi uygulanmayacak olup bunun yerine agir para cezâsi uygulanması hükme baglanmistir. BU SUÇUN TEKERRÜRÜ HALİNDE İSE, YİNE HAPİS CEZÂSI UYGULAMASİ DEVAM ETTİGİNDEN, KARSİLİKSİZ ÇEK SUÇU NEDENİ İLE,HAPİS CEZÂSİ VERİLECEKTİR.

(Bir çekin karsiliksiz olmasi durumunda, öncelikle, düzeltme hakkinin kullanilmis olup olmadigi nazara alınmakta olup) düzeltme hakkının kullanilmamis oldugunun tespiti halinde, özetle, uygulama, yukarıda izâh ettigim sekildedir.

Sonuç itibari ile, değisiklikten önce hapis cezâsi verilmekte iken, 4814 sayılı Yasa ile karsiliksiz çek bedeli kadar agir para cezâsi verilecektir. 4814 sayili Yasa hapis cezâsini kaldirmis ve yerine çek bedeli kadar agir para cezâsini getirmis olmakla birlikte, karsiliksiz çek suçundan mükerrirlere HAPİS CEZÂSİ VERİLECEGİNİ de açkça belirterek HAPİS CEZÂSİNİ TÜMÜ İLE KALDİRMAMİSTİR.

Esasında, Anayasa'nın 38.Maddesine, 17.10.2001 tarihinde "Hiç kimse, yalnizca sözlesmeden dogan bir yükümlülügü yerine getirmemesinden dolayi özgürlügünden alikonamaz" hükmü eklenmistir. Bu hükmü esas alan Yargitay Cezâ Genel Kurulu karsiliksiz çek kesidecisine hapis cezâsı verilemeyecegini belirterek, devam etmekte olan uyum yasalari çerçevesinde Çek Kanunu'nda gerekli degisiklikler yapilana kadar bekletilmesi gerektigine karar vermistir. Bundan baska, karsiliksiz çek kesidecisine hapis cezâsi verilmesini öngören hükmün Anayasa'ya eklenen söz konusu hükme aykırı oldugu iddiası ile Anayasa Mahkemesi'nde iptâl dâvâsi açilmistir. Fakat Anayasa Mahkemesi,karsiliksiz çeke hapis cezâsi verilmesinin ANAYASA'YA AYKIRI OLMADIGINI BELİRTEREK İPTÂL BAŞVURUSUNU REDDETMİŞTİR.

3167 sayılı Çek Kanunu'nun 16. Maddesinde yapilan degisiklik de, Anayasa Mahkemesi'nin nu karari nazara alınarak hazirlanmistir. Hapis cezâlarina yapilan itirazlar da dikkate alinarak çek bedeli kadar agir para cezâsi, ANAYASA MAHKEMESİ'NİN KARARI NAZARA ALİNARAK BU SUÇTAN MÜKERRİRLERE HAPİS CEZÂSİ VERİLECEGİ AÇIKÇA BELİRTİLMİSTİR.

KISACA BELİRTMEK GEREKİRSE, KARSİLİKSİZ ÇEK SUÇUNA, SADECE SUÇUN İLK İŞLENMESİNDE HAPİS CEZÂSI KALDIRILMIS OLUP; ÇEK BEDELİ KADAR AGİR PARA CEZÂSİ ÖNGÖRÜLMÜŞ OLUP; BU SUÇUN TEKERRÜRÜ HALİNDE, HAPİS CEZÂSİ UYGULAMASİ AYNEN DEVAM ETMEKTEDİR.

Sayın hasangüzel, tıpkı, karsiliksiz çek sucunda oldugu gibi, benzer yanılgıya, yeni TCK'ye atıfta buluanrak, (mal beyânı ve sair icrâi suçlara iliskin hapis cezâlarinin kaldirilmis oldugu) seklindeki yanlıs kanaatte de düsülmekte ve yanlıs değerlendirmeler sonucu yanlıs görüsler ileri sürülmektedir.

Halbuki, yapilmasi gereken, söz konusu hangi suç ise, o suçun islenmesi halinde hangi yasa hükmünün uygulanacagini ve yürürlükte olan son kanuni mevzuata bakmak olmalıdır. Bu baglamda, TCK'na degil, örnegin, mal beyâninda bulunmama suçunda, halen cari olan icrâ ve iflâs yasasinin ilgili maddelerine; karsiliksiz çek suçunda ise, (yukarida belirtmis oldugum) ve halk arasında kisaca "çek yasasi" olarak tâbir edilen kanuna bakmak gerekmektedir.

SÖZ KONUSU SUÇLARİN İSLENMESİ HALİNDE UYGULANACAK CEZÂLARA İLİSKİN YASA HÜKÜMLERİ YÜRÜRLÜKTEN KALDİRİLMADİKÇA, BU KANUN HÜKÜMLERİ VE BU YASA GEREGİNCE VERİLECEK CEZÂLAR, AYNEN UYGULANMAYA DEVAM OLUNACAKTİR.

[gezgin252]

Madde 16. – Üzerinde yazılı keşide tarihinden önce veya ibraz süresi içinde 4 üncü madde uyarınca ibraz edildiğinde, yeterli karşılığı bulunmaması nedeniyle kısmen de olsa ödenmeyen çeki keşide eden hesap sahipleri veya yetkili temsilcileri, kanunların ayrıca suç saydığı haller saklı kalmak üzere, çek bedeli tutarı kadar ağır para cezasıyla cezalandırılırlar. Ancak verilecek para cezası seksenmilyar liradan fazla olamaz. Bu miktar, 1.3.1926 tarihli ve 765 sayılı Türk Ceza Kanununun ek 2 nci maddesine göre her yıl artırılır. Bu suçtan mükerrirlere, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir.

Sayın Zara, bu konudaki aydınlatıcı bilgileriniz için teşekkürler. Ben şunu öğrenmek istiyorum. Yasada "Bu suçtan mükerrirlere bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir." denmiş. Hapis cezasının miktarı neye göre belirlenecek bu durumda. Hangi durumlarda bir yıl, hangi durumlarda beş yıl ceza verilecek. Bu konudaki belirleyici unsurlar nelerdir bu konu ile ilgili verilmiş kararlar var mıdır?. Teşekkürler.

[zara]

Sayin gezgin252,

ilgili yasada belirtilmis bulunan, bir yil ilâ 5 yil arasi cezâya iliskin alt ve üst sinir, bildigim kadari ile, hâkimin takdirine birakilmis olup; hâkim, her dâvânin kendine özgü durumuna göre, bir yildan az olmamak kaydi ile hapis cezâsi verebilecektir.

Kanaatimce, hâkim, azami bes yil olmak üzere, bir yildan fazla cezâya hükmederken, çek bedelinin tutari, daha dogrusu karsiliksiz kalan meblag tutarinin azligi veya çoklugu, sanigin çek bedelini ödememe/ödeyememe sebebinin (örnegin, sanigin kötü niyetli olarak çeki ödemediginin veyahut sanigin esasinda iyi niyetli olup da ekonomik kriz nedeni ile çek bedelini ödeyemediginin) mahkemece anlasilmasi ve bu durumun nazara alinmasi; sanigin durusmadaki iyi hali vs. gibi faktörleri, göz önüne alarak, cezâ miktarini tespit edecektir.

Ayrca; belirtmekte fayda var ki, mevzu oldukça derin olup, tekerrür halinde uygulanacak cezânin arttiriminin da ayrica bazi sartlari vardir. Burada Türk Cezâ Kanunu'nda yer alan tekerrür hükümlerinin, Çek Kanunu'nda yer alan tekerrür açisindan da genel hükümlerin uygulanacagi görüsündeyim. Çek Yasasi'nda tekerrür halinde cezânin agirlastirilmasina degil, baska bir cezâ verilecegine iliskin özel hüküm vardir. Dolayisiyla tekerrür halinde cezâ açisindan Çek Kanunu'nun tekerrüre iliskin hükümleri uygulanacaktir. Cezâ haricinde ise Cezâ Kanunu'ndaki tekerrüre iliskin maddeleri uygulanacaktir.

Tekerrürden söz edebilmek için ise, daha önce sanik hakkinda verilmis(kesinlesmis ve infâz edilmis) mahkûmiyet karari bulunmasi sarti, tekrar suç islenmis olma sarti, suçlar arasinda geçen süre gibi sartlar vardir.

Ayrica, bildigim kadari ile, 08.03.2003 tarihinden önce islenmis suçlara iliskin olarak, yeni çek yasasi'nda özel (geçici) hüküm bulunmaktadir. Kisaca, bu tarihten önce islenmis suçlarla ilgili sorusturma, kovusturma yapilmayacak, dâvâ açilmayacak,açilmis dâvâlar da sona erdirilecek, verilmis mahkûmiyetler de sonlandirilacaktir.

[HUBU]

Sayın Zara;

KISACA BELİRTMEK GEREKİRSE, KARSİLİKSİZ ÇEK SUÇUNA, SADECE SUÇUN İLK İŞLENMESİNDE HAPİS CEZÂSI KALDIRILMIS OLUP; ÇEK BEDELİ KADAR AGİR PARA CEZÂSİ ÖNGÖRÜLMÜŞ OLUP; BU SUÇUN TEKERRÜRÜ HALİNDE, HAPİS CEZÂSİ UYGULAMASİ AYNEN DEVAM ETMEKTEDİR.

demişsiniz.Oysa bir arkadaşıma karşılıksız çekten dolayı çek bedeli kadar (5.500.000.000 TL lik çekin 4.750.000.000 TL si ödendiği halde)ağır para cezası ve 205 günde hapis cezası çıktı.Ve arkadaşımın tek sabıkası bu.
Fakat polis onu bulamıyor yada aramıyor.Saklanmıyor çünki.
Bu durumda ne yapması gerekiyor.
Şunuda belirteyimki avukata intikal ettikten sonra 4.750.000.000 TL ödendi.
Yani bu para icra gönderildi.
Arkadaşım birhayli çaresiz durumda.Bu cezayı ödeyecek gücü yok.Hapse girersede ailesi mağdur olacak.Ne yapması gerekiyor.
Bilgilendirirseniz sevinirim.

[zara]

Sayin HUBU,

Öncelikle ben size sunu sormak istiyorum: Arkadasiniz hakkinda, daha önce de, karsiliksiz çek suçu nedeni ile dâvâ açildi mi? Yoksa, sözünü ettiginiz bu çek, ilk karsiliksiz çek suçu mu?

Bildiginiz gibi, düzeltme hakki da kullanilmamissa, karsiliksiz çek suçu sabit olmaktadir. Suç sabit olduktan sonra olayin yasal mercilere yansimasindan sonra çek bedelinin (veya siiz olayinizdaki gibi çek bedelinin bir kisminin) ödenmis olmasi, karsiliksiz çek suçunu ortadan kaldirmaz. Çek bedelinin ödenmesi,sadece, çek nedeni ile olan borcun ifâsidir. Yine,agir para cezâsi da çek bedeli ile ilgil olmayip, karsiliksiz çek SUÇU nedeni ile verilen bir para cezâsidir (borç ödemesi degildir).Hapis cezâsi da, ayni sekilde, bu suç nedeni ile verilen bir cezâ olup, çek bedelinin, bilâhare, ödenmesi ile ortadan kalkmaz.

Sözünü ettiginiz olayda; ilginç olan, hem agir para cezâsi ve hem de bunun yanisira hapis cezâsi verilmis olmasidir. Üstelik de, kanunda asgari bir yil hapis cezâsi öngörülmüs iken, 205 gün (yasaya göre verilmesi gereken asgari hapis cezâsindan az) hapis cezâsi verilmistir.

Akla çesitli ihtimâller gelmektedir. Dâvâniza vakif olmadigimdan kesin bir sey söylemek zordur. Elinizde cezâ mahkemesinin ilâmi var ise, bunu iyice tetkik etmenizi veya bu foruma eklemenizi öneririm. Çünkü;

Surasi bir gerçektir ki, yasa koyucu tarafindan konan kanunlar da her zaman dogru olarak tatbik edilmemekte ve hatali kararlar da verilebilmektedir. Sayet bu çek, arkadasinizin ilk karsiliksiz çek suçu ise, hapis cezâsinin verilmesi, bence, yasaya aykiri olup; karari (zaten agir para cezâsi verildiginden) TEMYiZ etmeliydiniz. Temyiz "etmeliydiniz" diyorum, çünkü polis arkadasinizi aradigina göre, kesinlesen karar infâza verilmistir. Agir para cezâsini ödeyemeyecek olmasi da üzücü.

Çek bedelinin kismi olarak ödenmis olmasi nedeni ile, hâkim takdir yetkisine dayanarak mi 205 gün hapis cezâsi vermistir? Asgari süre olan bir yildan daha az hapis cezâsina hükmedildigi gibi, ayni zamanda neden agir para cezâsi da verildigi hususlarda, mahkeme kararini görmeden, fikir yürütmek zordur.

Arkadasinizin yapabilecegi tek sey, -daha önce hakkinda kesinlesmis hapis cezâsi olmamak kaydi ile- Savciliga müracaatla, infâzin ertelenmesi veya durdurulmasini tâlep etmesidir. Sayet arkadasiniz hakkindaki cezâ hükmü kesinlesip infâza verildiyse, emin olun ki, yakalama emri de çikarilip tüm birimlere (ve bu arada nüfus kütügünün bulundugu yerde bile) dagitilmistir. ("Polis onu aramiyor ya da bulamiyor", diye bir sey yoktur) Arkadasiniz Savciliktan "teslim ol" Dâvetnâmesini de aldigi halde, cezânin infâzi için bizzat teslim olmadiysa, yakalanmasinin an meselesi oldugunu bilmelisiniz.
Bu bakimdan, bir an önce, bir avukatla temas kurmanizda fayda vardir.infâzin ertelenmesi veya durdurulmasi konsundaki yasal prosedürleri bizzat uygulamakta zorluk çekebilirsiniz.

Bu konu ile ilgili diger (mal beyâni vb. konulu) forumlarda da genis bilgi bulunmaktadir.

[HUBU]

Sayın Zara bildiğim kadarı ile ilk karşılıksız çek suçu ama çokta emin değilim.
Bildiğim daha önceden de çeklerden dolayı haciz için avukatların işyerine gelmiş olmaları.Hukuk bilgim olmadığından,her ikisi aynı şeymi bilmiyorum tabiki.
Ama savcılıktan sabıka kaydı aldığında görünen yanlızca bu.
Ben en iyisi elinde olan mahkeme kararını alıp buraya öyle yazayım.
Yardımlarınız için teşekkürler.

[zara]

Sayin HUBU,

Konu ile ilgili ayrintili bilgi verirseniz, yardimci olmaya çalisiriz. Aksi takdirde sadece, bir takim varsayimlara göre tahmin yürütmüs oluruz ki; size fayda yerine zararimiz bile dokunabilir.

[ayhan_bostan]

Hep Birlikte Mücadele Edelim
Yeni tck nın başlayacağı 1 nisan yaklaştıkça dikkatimi çeken,
Televizyon programlarında her akşam bir tartışma programı çıkmaya başladı.

Programın ilkinde emniyet birimleri, yasadan duyduğu rahatsızlığı dile getirdi.

Programın ikincisinde ise basın mensupları duydukları rahatsızlıkları dile getirdi.

Peki biz vatandaşlar ve siz hukukçu arkadaşlar,bizler yasalardan doğan mağduriyetlerimizi ve şikayetlerimizi nasıl dile getireceğiz acaba?

Ben geçen gün Adalet bakanlığına,adalet bakanlığı danışmanına,kanunlar genel müdürlüğüne,meclis adalet komisyonunun üyelerine,tbmm deki tüm milletvekillerine,ato başkanına,tv kanallarına fax ve mailler çektim.


herkesi bu tür şikayetlerini dile getiren va çıkartılmış yasalardan kaynaklanan mağduriyetlerini belirten mailler çekmeye davet ediyorum.

Burada amacım,kesinlikle yanlış analaşılmak değil,sadece bana göre,Türkiyede kanunlar çok çabuk ve başka ülkelerden alıntı yapılarak çıkartılıyor.Bence bu böyle olmamalı.
Olması gereken her birimden alınan fikirlerle ve mağduriyete uğramışların mağduriyetlerini giderecek şekilde çıkartılmalıdır.
Benim bu kadar uğraşmamın sebebi,3167 sayılı yasaya ek çıkan
4814 sayılı yasa karşısında mağdur oldum.Alacaklıyım ama paramı alamıyorum,Sanık çek bedelini devlete yatırıp hapisten kurtuluyor.
Başka hiçbir yaptırım yok.Bence çekte hapis cezası olmalı.

Bizim ülkemizde hapis cezası ile korkutmadan hiçkimseyi suç işlemekten caydıramayız.

tüm arkadaşlara tekrar sesleniyorum lütfen ama lütfen ilgili yerelere sesimizi duyuracak mailler atalım.

saygı ve selamlarımla