AVRUPA'DA DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ

AVRUPA İnsan Hakları Sözleşmesinin 10. Maddesine İlişkin İçtihat

 

www.hukuki.net

 

D.      Ticari İfade Yolları

2. Komisyon ve Divan’ýn Karar ve Raporları

Komisyon, 1978’de, kendisi açýsýndan, bir devletin izin rejimini dolanmayý deneyenlere karþý 10. maddenin 1. paragrafında öngörülen önlemleri alabileceğine karar verdi.[1]  

 

Mayýs 1979’da, ticari mesajýn bu þekliyle 10. maddenin 1. paragrafı ile kabul edilen korumanın uygulama kapsamı dışında tutulduğunun söylenemiyeceğini beyan etti. Bununla birlikte, koruma derecesinin, « “siyasi” düşünceler deyimine, kelimenin en geniş anlamında ve Sözleşmenin yollama yaptığı düşünceyi açıklama özgürlüğünün alt değerlerine ilişkin olandan daha düşük olması gerektiğini » açıkladı.[2]

 

Ayrıca, Komisyon, ticari mesajın Sözleşme ile  korunduğu anlayışını daha açık ifade etti ; «10. maddenin 1. paragrafında reklamcılığın ve reklam kampanyalarının, bu haliyle korunduğuna ilişkin düşüncenin daha önceden beyan edildiğini » gözlemliyordu.[3]

 

Komisyon, 1987’de, reklam kamu sağlığı meslek mensuplarına yönelik olsa bile, ilaçlara ilişkin reklam konusundaki Fransız mevzuatı ile konulan sınırlamalar hakkındaki bir başvurunun kabul edilemez olduğunu beyan etti.[4]

Temmuz  1990 da, Komisyon, bir dans okulunun asýlsýz reklam sloganý kullanmasýnýn yasaklanmasýna iliþkin bir davanýn kabul edilemez olduðunu beyan etti.[5]

Komisyon, Mart  1991’de, hizmetlerinin reklamýna izin verilmeyen bir hukukçu hakkýndaki kýnama cezasýna iliþkin bir davayý inceledi. Baþvurunun kabul edilemez olduðuna karar verildi.[6]

Ýsveç Radyo Yayýn Topluluk Komisyonunun, ticari amaç gütmeyen derneklere radyo yayýn lisansý vermeyi, bu derneklerin ticari yayýnlar yapmak niyetinde olduklarý gerekçesiyle vermemesine iliþkin bir baþvuru Komisyon tarafýndan, Ocak 1993’de incelendi.

 Bu baþvurunun kabul edilemez olduðuna karar verildi.[7]

Ekim 1993’de, bazý televizyon programlarý çerçevesinde, dolaylý ticari mesajlar yaymaktan bir radyo yayýn kurumuna uygulanan cezalara iliþkin baþvurunun Komisyon tarafýndan kabul edilemez olduðuna karar verildi.[8]

Mart  1999’da, Divan, bir avukata mesleki hizmetlerine iliþkin reklam yapmaktan verilen disiplin cezasý ile ilgili bir baþvuruyu inceledi. Divan, adalet örgütü bünyesinde avukatýn yargýlananla mahkemeler arasýnda aracý sýfatýyla merkezi konumda özel bir yeri olduðunu ve  bunun da tabi olduðu meslek kurallarýný haklý kýldýðýný tekrar vurguladý. Divan, eski içtihatýna uygun olarak, ülkenin meslek kuruluþlarýnýn veya ulusal mahkemelerin, uluslararasý hakime nazaran, belli bir zamanda, farklý çýkarlar arasýndaki hassas dengenin nerede bulunduðunu belirlemek için daha iyi konumda olduðunu ilave etmiþtir. Somut davada, Divan, baþvurana karþý alýnan önlemlerin oransýz olmadýðý sonucuna varmýþ ve baþvurunun kabul edilemez olduðuna karar vermiþtir.[9]

Kasým 2001’de, Divan, « reklam nitelikli » bulunan bir gazete yazýsýnýn hazýrlanmasýna katýlmaktan bir göz hastalýklarý uzmanýna uygulanan para cezasý ile ilgili davada kararýný verdi. Baþvuru kabul edilebilir bulundu.[10]


 

[1] Bkz. X. – İngiltere (Birleşik Krallık) başvurusu, nº 8266/78, 4.12.1978, D.R. 16, s. 190.

[2] Bkz. X. ve Eglise de scientologie – İsveç başvurusu, n° 7805/77, 5.5.1979 tarihli  karar, D.R. 16, s. 68.

[3] Bkz. Ingemar Liljenberg – İsveç başvurusu,  nº 9664/82, 1.3.1983 tarihli  karar, yayınlanmadı.

[4] Bkz. Jean Alexandre ve diğerleri  – Fransa başvurusu, n° 10267/83, 10.12.1987 tarihli  karar, D.R, 54, s. 5.

[5] Bkz. K. – Almanya Federal Cumhuriyeti başvurusu, nº 17006/90, 2.7.1991 tarihli  karar, yayınlanmadı.

[6] Bkz. Hempfing – Almanya Federal Cumhuriyeti başvurusu, nº 14622/89, 7.3.1991 tarihli  karar, D.R., 69, s. 272.

[7] Bkz. Röda Korsets Ungdomsförbund ve diğerleri  – İsveç başvurusu,  nº 18424/91, 15.1.1993, yayınlanmadı.

[8] Bkz. Nederlandse Omroepprogramma Stichting – Hollanda başvurusu, nº 16844/90, 13.11.1993, yayınlanmadı.

[9] Bkz. K. Lindner – Almanya başvurusu, nº 32813/96, 9.3.1999 tarihli  karar, yayınlanmadı.

[10] Bkz. M. Stambuk – Almanya başvurusu, nº 37928/97, 22.11.2001 tarihli  karar.