Metrodaki kemancı

[bartelmi diaz]

Soğuk bir Ocak sabahı, bir adam Washington DC'de bir metro istasyonunda, kemanla 45 dakika boyunca altı Bach eseri çalar. Bu süre içinde, çoğu işe yetişme telaşındaki yaklaşık bin kişi kemancının önünden geçip, gider.

Kemancı çalmaya başladıktan ancak üç dakika kadar sonra, ilk kez orta yaşlı bir adam kemancıyı fark edip, yavaşlar ve birkaç saniye sonra da gitmek zorunda olduğu yere yetişmek üzere yine hızla yoluna devam eder..

Kemancı ilk bir dolar bahşişini bundan bir dakika kadar sonra alır. Bir kadın yürümesine ara vermeksizin parayı kemancının önüne koyduğu kaba atarak, hızla geçer, gider.

Birkaç dakika sonra, bir başka adam duraklayıp, eğilerek dinlemeye başlar ancak saatine göz attığında işe geç kalmamak için acele ettiğini belirten ifadelerle hızla yoluna devam eder.

En fazla dikkatle duran ise üç yaşlarında bir oğlan çocuğu olur. Annesinin çekiştirmelerine rağmen, çocuk önünde durur ve dikkatle kemancıya bakar. En sonunda annesi daha hızlı, çekiştirerek çocuğu yürümeye zorlar. Oğlan arkasına dönüp dönüp kemancıya bakarak, çaresizce annesinin peşinden gider. Buna benzer şekilde birkaç çocuk daha olur ve hepsi de anne, babaları tarafından yürümeye devam için zorlanarak, uzaklaştırılırlar.

Çaldığı 45 dakika boyunca kemancının önünde sadece 6 kişi, çok kısa bir süre durur. 20 kişi duraklamadan, yürümeye devam ederek, para verir. Kemancı çaldığı süre içinde 32 dolar toplar. Çalmayı bitirdiğinde ise sessizlik hakim olur ve kimse onun durduğunu fark etmez, alkışlamaz.

Hiç kimse onun dünyanın en iyi kemancısı Joshua Bell olduğunu ve elindeki 3,5 milyon dolarlık kemanla, yazılmış en karmaşık eserleri çaldığını anlamaz. Oysa Joshua Bell'in metrodaki bu mini konserinden iki gün önce Boston'da verdiği konser biletleri ortalama 100 dolara satılmıştı...

Bu gerçek bir hikayedir ve Joshua Bell'in öylesine bir kılıkla metroda keman çalması, Washington Post gazetesi tarafından algılama, keyif alma ve öncelikler üzerine yapılan bir sosyal deney gereği kurgulanmıştır. Sorgulanan şeyler; sıradan bir yerde, uygunsuz bir saatte güzelliği algılayabiliyor muyuz? Durup ondan keyif alıyor muyuz? Beklenmedik bir ortamda, bir yeteneği tanıyabiliyor muyuz? İdi...

Bu deneyden çıkarılacak kıssadan hisse ise, dünyanın en iyi müzisyeni, dünyadaki en iyi müziği çalarken, önünde durup, dinleyecek bir dakikamız dahi yoksa, başka neleri kaçırıyoruz acaba?

[feyyar]

Vay be,sahiden çok etkileyici..

Belki bende ordan geçsem,vaybe ABD de dilenciler müzik dinleterek para topluyorlar derdim,o para verenlerden farkım kalmazdı.

Ama bu sanatcıyı tanımadığımdan ve kemana merakım olmadığından olurdu.Büyük haksızlık o sanatcıya.

Bu deneyi Shakıra ile yapsalardı izdihamı göreydiniz..Popüler kültürün dünyaya hükmetmesinin sonuçları bunlar.

3.5 milyon dolara nasıl keman olur anlayamıyorum,eti ne budu ne ki 3.5 milyon dolar olsun,bakarmısınız.Joshua Bell'de o kemanın fiyatının popüler kültürün ürünü olduğunu bilsin..

Evet doğru,daha neleri kaçırıyoruz kim bilir.

[feyyar]

Kim dedi 4 milyon dolar ödediğimi?

Gibson takma adlı Stradivarius kemana 4 milyon dolar ödedikten sonra neden birden bire Masshusetts Teknoloji Enstitüsü'ndeki (MIT) elektro keman projesine katılmaya karar verdiniz, neydi sizi heyecanlandıran?
- Öncelikle şunu belirtmekte yarar var, Gibson'a 4 milyon dolar ödemedim.
Dünya basınında son dört yılda siz ve kemanınız hakkında yayımlanmış 500 civarında haber ve röportajı elektronik arşivden taradım. 3.5 ila 4 milyon dolar deniliyor, hiçbir haberde aksi bilgiye rastlamadım.
- Evet, bu rakamlar arasında. Ama şimdiye kadar hiç kimseye ödediğim miktarı açıklamadım. Neyse, fiyat konusunda pek konuşmak istemiyorum. Gelelim hyperviolin projesine. Benim için hoş bir çalışmaydı. Teknoloji ilgi alanımda. MIT, çocuklar için eğitim amacıyla Strad kalitesinde ses veren bir oyuncak keman geliştiriyordu. Gelecek kuşaklar için mükemmel bir elektro keman üretme çabasına danışman olarak katıldım. Laboratuvarlarda bilgisayarlar arasında keman çaldım. Deney yaptık. Ama sonuç hâlâ Stradivarius'un özgün ton zenginliğiyle karşılaştırınca çok yetersiz.
Solistlikten orkestra şefliğine geçmek bir başka risk olsa gerek. Kısa süre önce şefliğe İngiltere'nin köklü orkestralarından St. Martin in the Fields'la başlamıştınız. Sizce böylesine köklü, kişilik sahibi bir orkestrayı yenilikçi yorum açısından istediğiniz gibi şekillendirmek mi daha zor, yoksa beş yıllık gençlik orkestrasından istediğiniz olgunlukta yorum elde etmek mi?
- UBS Verbier'de şef değil, orkestra lideri konumundayım. Vivaldi'de solo çalacağım, Schubert yorumunda birinci keman olarak sahneye çıkacağım. Genç müzikçilerle çalışmak çok daha heyecan verici. Tecrübeli orkestra üyelerinin otomatik yaptığı şeyleri genç bir orkestranın üyelerine anlatmak ve sonuç almak bilgiyi paylaşma açısından güzel. Ayrıca genç müzikçiler müthiş bir enerji yüklüyor bana.
Milyon dolarlık bütçeyle çalışan UBS Verbier size hayallerinizi gerçekleştirme fırsatı verecek mi?
- Beş konserlik bir anlaşma yaptık. Şu anda sadece konserle sınırlı. Sonrasını henüz bilmiyorum. Her yıl Verbier Festivali'ne gider konser veririm. Bu yıl birlikte çalacağız. Şimdilik sadece bu kadar.
Orkestrada 37 ülkeden gençlerle çalışıyorsunuz. Bu tecrübe ışığında a) Çok yetenekli genç kemancılar yetiştirme konusunda son yıllarda sürpriz şekilde ön plana çıkan ülke var mı? b) Hızla değişen klasik müzik dünyasında genç kemancıların sizin kuşağa oranla avantajları ve dezavantajları neler? c) UBS Verbier'deki gençlere kişisel gelecekleriyle ilgili en önemli tavsiyeniz ne oldu?
- Henüz orkestrayla provalarımız başlamadı. Orkestra dışındaki gözlemlerime dayanarak da ilk sorunuzu cevaplamam mümkün değil. Çünkü gençlerle bu kadar sık bir araya gelmiyorum. İkinci soru için şunu söyleyebilirim: Teknik düzey ortalaması çok yüksek bir genç kuşakla karşı karşıyayız. Önlerine konan en zor eserleri bile kolayca çalıyorlar. Buna karşın içten ve gözükara gençler hâlâ çok nadir çıkıyor. Gençler için en büyük sorun söyleyecek yeni bir söz bulmanın zorluğu. Her eserin yüzlerce yorumu mevcut. Bunların arasından kabul edilebilecek, komik olmayan bir yorumla sıyrılmak gerçekten zor. UBS Verbier'in genç üyelerine herkes için geçerli bir mesaj vermek yerine, müzikal anlayışımı sergilemeyi tercih ederim. Dilerim ustalarımdan aldığım tecrübe onlara ilham kaynağı olur.

İKİ PSİKOLOĞUN CİN OĞLU

Joshua Bell (37), Indiana Üniversitesi'nde ders veren psikolog çiftin iki çocuğundan biri. Dört yaşındayken odasındaki çekmeceleri enstrüman gibi kullandığını gören ailesi tarafından müziğe yönlendirildi. 13 yaşında ünlü eğitimci Josef Gingold'la çalışmaya başladı. Ertesi yıl Riccardo Muti yönetimindeki Philadelphia Senfoni'yle ilk konserini verdi. O günden bugüne 28 CD kaydetti, Oscar, Grammy dahil birçok ödül kazandı. Yorumları dünya listelerinde üst sıralara yerleşti. Tenis şampiyonluğu da bulunan Bell, 15 yaşında Douglas Hofstadter'la dost olacak kadar matematiğe, ödül kazanacak kadar bilgisayar oyunlarına meraklı. İki cep telefonu ve bilgisayarla geziyor. Chat arkadaşlarını hiç ihmal etmiyor, dünya borsasını yakından takip ediyor. Bu sayede 2 milyon dolarlık 1732 yapımı "Tom Taylor" Stradivarius kemanını, iki yıl önce 4 milyon dolarlık 1713 yapımı "Gibson" Stradivarius'la değiştirdi. Yılın 200 gününü turnede geçiren Bell, birkaç yıl önce Fazıl Say'la Amerika'da konser vermişti.
(Serhan Yedig / 11 Haziran 2005 / Hürriyet)

http://www.muziksoylesileri.net/cms/...d=55&Itemid=44

[feyyar]

KEMAN NEDİR?

Yayla çalınan telli bir çalgıdır.Notası, ikinci çizgi Sol açkısı ile yazılır.Orkestralarda, genel olarak (Solo, I, II) üç partisi bulunur.Solo ve eşlik görevi verilir (özellikle bir solo çalgıdır ).
Hiç bir çalgıda olmayan ses rengiyle, çok zengin bir anlatım gücü vardır.
Telleri: Sol, Re, La, Mi olarak akort edilir.

Kemanlar yayla değil, parmakla çekilerek çalınırsa (pizzicato), değişik, etkili bir duyuluş oluşur. Eğer bu iş harpla birlikte yapılına, özel bir etki ve renk sağlar. Pizzicato daha çok bir renk öge-sidir. Açık kirişlerin pizzicatosu daha dolgun bir duyuluştadır, diğerleri kısa ve mattır.

Kemanın kirişleri konusunda, Gevaert diyor ki: “Kemanın kirişlerinden her biri birbirinden ayrı ses çıkarırlar. En ince sesi çıkaran birinci kiriş (chanterelle) in titrek, sıcak bir deyişi vardır. Ezginin istediği anlatımı, en iyi biçimde seslendirir, insan sesinin yetişemeyeceği bu kirişin, en ince sesleri parlak duygular verir.

İkinci kiriş, birinci kadar ince değildir, ideal ve tatlı bir ezgiyi anlatımda başarılıdır.

Üçüncü kiriş, mukayesesi kabil olmayan bir tatlılıkla belirir.

Dördüncü kiriş, kuvvetli ve kudretli bir duyuluşa malik olan, bir kontralto sesidir.”

ÇİFTLEMELER

Sesdaş Çiftleme:

Birinci Keman ile ikinci Keman: Renk değişmez dolgunlaşır (çalanların sayısı çoğalırsa, duyulusu yumuşak bir de tahta çalgı eklenir. Yaylı çalgıların duyulusu egemen kalır. Fakat biraz dolgunlaşmış olur).

Keman ile Viyola: Kemanların birleşmesinden çok farklı bir etki yapmaz. Kemanın rengi egemendir. Dolgun ve yumuşak bir renk sağlanır.

Keman ile Viyolonsel: Dolgun bir duyuluş sağlanır. Viyolonselin ses rengi egemendir.

Birinci Keman, ikinci Keman, Viyola ve Viyolonsel: Bunların dördünün sesdaş olarak çalması, alto ve tenor katında mümkündür. (F) de gayet kuvvetli, (P) de özellikle dolgun ve yumuşak bir renk sağlanır.

Sekizliden Çiftleme:

Birinci Keman ile ikinci Keman: Çok sık rastlanır, özellikle ezgi yüksek soprano seslerinden daha yukarılara çıktığı zaman kullanılır. Çünkü bu katta Mi telinin dolgunluk ve anlatım gücü azalır. Bundan başka, birinci kemanlar ikinci kemanlarla sekizli aşağıdan katlanmazsa, bütün diğer çalgılardan uzakta, yalnız kalır.

Kemanlar (Divisi): Bu biçim duyulusu zayıflatır, ve küçük orkestrada özellikle belli olur. Buna rağmen bazı durumda ezgi çok incelerde iken ve tahta çalgılarla katlayarak kullanılır.

Keman ile Viyola: Buna çok sık rastlanır, özellikle ezginin aşağı sekizlisi kemanın (Sol telinden) daha kalınlara indiği zaman kullanılır.

İki Sekizliden Çiftleme:

Birinci Keman, ikinci Keman ve Viyola, ya da Birinci Keman, ikinci Keman ve Viyolonsel: Bu biçim geniş ve uzun ezgilerde kullanılır. özellikle (F) de yapılır.

Üç ve Dört Sekizliden Çiftleme:

Birinci Keman, ikinci Keman, Viyola ve Viyolonsel (Telli Kontrbas): Bu biçim çok az kullanılır ve soluklu çalgılarla katlanır.

YAYLI ÇALGILARIN TAHTA ÇALGILARLA ÇİFTLENMESİ

Sesdaş Çiftleme:

Bu konuda genel önerilerde buluna bilinir. Yaylı çalgılarla tahta çalgılar arasında her çeşit katlamalar iyidir. Bir tahta çalgı ve yaylı çalgı ile sesdaş olarak yürür. Yaylı çalgının duyulusunu kuvvetlendirir ve ona dolgunluk verir. Yaylı çalgı da tahta çalgının duyuluşunu yumuşatır, iki tarafında dengesi eşitse, yaylı çalgıların bu çiftlemelerde her iki tarafta (tahta çalgılarda daha çok) renklerinden kaybederler.

Sekizliden Çiftleme:

Yaylı çalgılar sekizli durumunda yürürken, tahta çalgılarla katlanması çok rastlanılan bir biçimdir. Sopranonun ince sesleri hizasında tahta çalgıları sekizli durumunda yürütmek ve yalnız alt partiyi bir yaylı çalgı ile katlamak daha uygundur. Bas hizasındaki ezgiler için viyolonsel ve telli kontrbası sekizli durumunda yürütmek ve yalnız viyolonseli bassonla katlamak, yumuşak bir duyuluş elde eder. Kontrbasson bulunmadığı zaman bu çeşit bir işlem zorunlu olur.

YAYLI ÇALGILARIN ALAŞIMLI ÇALGILARLA ÇİFTLENMESİ

Sesdaş Çiftleme: Renkler arasındaki büyük benzemezlik, alaşımlı ve yaylı çalgıların iyi karışmasının nedenidir. Bir yaylı çalgı ile bir alaşımlı çalgı sesdaş olarak çalarsa, her iki renkte ayrı ayrı duyulur. Karışmış bir renk etkisi yapmazlar. Buna rağmen, aynı incelikte veya kalınlıkta olan alaşımlı ve yaylı çalgıların daha uygun koşullar içinde çiftlenebileceği söylenebilir: Keman ile Trompet, Viyola ile Korno, Viyolonsel ile Trombon, Telli Kontrbas ile Tuba, bir de Viyolonsel ile Korno iyi bir etki sağlar (karışmış ve yumuşak bir renk elde edilir).

YAYLI, TAHTA VE ALAŞIMLI ÇALGILARIN ÇİFTLENMESİ

Bu daha çok yapılan bir işlemdir. Bunlar hep sekizlide çiftlenir. Bu işlem çoklukla (F) de ve kalınlarda (P) de kullanılır.

Burada yorum yazarak nasıl çalındığı hakkında bilgi lerinizi paylaşabilirsiniz.

Read more: Keman nedir? Nasıl Çalınır? | Bilgili Portal-Güncel Portal http://www.bilgiliportal.com/keman-n...#ixzz1AQUul7j5

[feyyar]

Kemanın ilk olarak 1500 lerde İtalya da ortaya çıktığı anlaşılmaktadır. Lira da Braccio ve “fiddle” adlı iki enstrümandan türemiş olduğu sanılmaktadır. Keman yapım sanatı 17. ve 18. yy larda, Antonio Stradivari, Guiseppe Guarneri ve Jacob Stainer gibi ustalarla başlamıştır. O zamanki kemanların bugüne göre, boyunları daha kısa, perde bölgesi daha kısa ve köprüleri daha düzdü. Keman klasik eserlerde ilk kullanılmaya başlandığı zaman, alt sosyal seviyede bir alet olarak görünmüştür. Ancak, Claudio Monteverdi’nin Orfeo’su gibi eserler ve “24 violons du roi” gibi topluluklarla bu statüsü de yükselmeye başlamıştır. Bu tırmanma barok dönemde de, Antonio Vivaldi, J.S.Bach ve Georg Philip Telemann gibi bestecilerle devam etmiştir. Solo konçerto, sonat ve süit gibi müzik janrlarında, keman en önde giden eleman olmuştur. Ancak keman virtüözleri ilk olarak 19.yy da ortaya çıkmıştır. Giovanni Viotti, Isaac Stern, Mischa Elman ve Nathan Milstein ...