Toprak Ana Bizleri Affet !

[Erhan Yurdayuksel]

Toprak Ana Bizleri Affet !

Soğut savaş dönemlerinde sömürgecilik savaşarak olurdu. Şimdi çephelerde savaş dönemi bitti.Sömürünün tarzı da değişti. Özellikle gelişmiş ekonomilere sahip ülkeler sağlık, enerji, gıda vb gibi daha birçok alanda kendi tekellerini kurmaktadırlar.

Hedef az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler

Her konuda olduğu gibi “genetiği değiştirilmiş organizma”larla kısa sürede tanıştırılan bu ülkelerdeki siyasiler ve yetkililer, yarınların hesabını yapmadan, kısa gün çıkarlarıyla uğraşarak almış oldukları yanlış kararlarla dönüşü olmayan bir yola girmektedirler.
GDO projesi, önceleri kamuoyunda ‘Dünyada açlığı önleyecek proje’ olarak tanıtılmıştı. İlerleyen zaman içinde “genetiği değiştirilmiş organizma”GDO’larla üretilen gıdaların “insanlık adına zararlı gıdalar” olduğu anlaşıldı. Bu konuda az gelişmiş ve gelişmekte olan bazı ülkelerin pazarlarına kolaylıkla girebilen üretici firmalar girdikleri pazarlarda tekel oluşturmaktadırlar. Verimli topraklar kısırlaşmakta ve bu topraklarda tek tip çoğaltılıp üretilemeyen tohuma bağımlılık başlamaktadır.

Gelişmiş ülkeler “genetiği değiştirilmiş organizma’’ lardan oluşan gıdaları neden yasakladı?

Fransa’da başkan Sarkozy “Bu tür gıdalar Fransa’ya giremez’’ dedi ve konuyla ilgili acil yasa çıkarttı. Yunanistan, İsviçre gibi ülkelerin yanı sıra birçok gelişmiş ülkelerde de yasaklanan “zararlı gıda, GDO”lar sadece sebze ve meyvelerle sınırlı olmayıp, bu ürünlerden yapılan bebek mamasından salça’ya ve şekere kadar birçok mamulde kullanılmaktadır.
Avrupada kanserojen olduğu kanıtlanan bu ürünlerin en çok bağışıklık sistemine zarar verdikleri de biliniyor. Karaciğeri tahrip eden , kan yapısını bozan, sindirim sistemine zarar veren, erken doğuma Alerjik reaksiyona neden olan, Antibiyotik direncini zayıflatan,Toksik etki yaratan, kısırlığın yanı sıra birçok hastalığa sebep olan genetiği değiştirilmiş ürünlere gelişmiş ülkelerde yasak gelirken, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde neden satış serbestliği vardır? Bilerek kimler kendi insanlarının canlarını kastedebilir? İnsanlığa verdiği zararın yanısıra birçok canlı türünün neslinin tükenmesine kimler ve neden izin verebilir?

Ekonomik güç için insanoğlu ‘GDO’ların esirimi olmalı?

Ekonomik güç için asırlardır dünyada değişik sömürü düzenleri oluşturulmuştur. Kendi çıkarları uğruna başkalarını düşünmeyen toplumların tarih sayfalarındaki yerleri ve sonları bellidir. Son zamanlarda gelişen teknolojiyle insanoğlu tüm değerleri hiçe sayıp açımasız bir rekabet savaşının içine girmektedir. Hastalıklı bir dünya insanoğlunun yaşam yeri olamaz. ‘Toprak Ana’ hiçbir zaman kendine yapılan kötülüklere seyirci kalmamıştır. Yaradan bu dünyanın her türlü güzelliğini insanoğlunun önüne sermişken, dünyanın güzelliklerinden kısa gün çıkarları uğruna vazgeçilebilir mi? Bu dünyanın ‘etme bulma’ dünyası olduğunu unutmak mümkün mü?

Erhan Yurdayüksel

[Erhan Yurdayuksel]

‘GDO’lu ürün fareden tavuk, kargadan inek!

Deneyimli ekonomi yazarı Güngör Uras, bugünkü yazısında "sağlık skandalı", "halkın sağlığıyla oynanıyor" şeklinde tepkilere yol açan GDO'lu ürünlerle ilgili bir yazı kaleme aldı. Halkın büyük bir kısmının "GDO ne demek?, Nedir bu GDO'lu ürün?" sorularına Uras'tan çok çarpıcı örneklerle yanıt geldi.

Son olarak Almanya'nın da dahil olduğu Fransa, Avusturya, Macaristan, Yunanistan, Lüksemburg gibi Avrupa Birliği ülkeleri GDO'yu yasaklarken, Türkiye'de Tarım Bakanlığı'nın genetiği değiştirilmiş organizmalı ürünlerin ticaretini tamamen serbest bırakmasına tepkiler sürüyor.

Milliyet gazetesinden Güngör Uras, bugünkü köşesinde halkın kafasını karıştıran sorulara çok çarpıcı örneklerle yanıt verdi. İşte o yazı:

‘GDO’lu ürün fareden tavuk, kargadan inek!

"ABD'de bazı şirketler var. Bu şirketlerde dünyanın en cin uzmanları çalışıyor. Bu uzmanların “cinliği” canlının hücre yapısıyla oynayarak “pireyi deve yapmak”. Örneğin, tavuk yumurtadan çıkar. İnek doğum yaparak ürer. Onlar farelerin hücre yapısıyla oynuyor, fareden tavuk yapıyor. Kargaların hücre yapısıyla oynuyor, kargalar inek oluyor.

İnsanlar tavuk yerine fare, inek eti yerine karga eti yiyor.

İyi de bunları yapan şirketlerin, bunları yapmaktan yararı ne? Yararı: Para... Çünkü insanlar buna alışırsa, bundan sonra tavuk yumurtadan çıkmıyor. İnekler doğum yapmıyor. Tabiatın doğal üretim sistemi çöküyor. Tavuk yetiştirecekler her seferinde o şirketin fareden üretilmiş civcivini, inek yetiştirecekler kargadan üretilmiş buzağıyı satın almak zorunda oluyor.

Canlıların hücre yapısıyla oynanması ve doğal yapının değiştirilmesi sonunda elde edilen ürünlere “genetiği değiştirilmiş organizmalar“ (Kısaca: GDO) deniliyor.

SAĞLIK TEHLİKE ALTINDA
Şimdilerde mısır, soya ve pamuk üretiminde giderek daha fazla GDO esaslı tohum kullanılıyor. GDO esaslı tohum kullandığımızda iki sorun var:

(1) Bu tohumla tarım yapılırsa, tarladan 5-10 km çevreye yayılan polenler o alandaki her türlü bitkiyi zehirliyor. Kısırlaştırıyor.

(2) Bu tohumlarla üretilen mısır ve soya ve de pamuğun yağı değişik gıda ürünlerinde ve de özellikle çocuk mamalarında kullanıldığında, insan vücudunun dengesini bozuyor. İnsanı bir anlamda zehirliyor.

İşte bu nedenle, dünyada her ülke GDO’lar konusunda “halkını koruyucu” önlem alıyor.

(1) GENEL ÖNLEM: Halkı GDO’lu ürünler konusunda uyarmak oluyor. Satılan gıda maddelerinin üzerinde GDO içerip içermediğinin yazılması zorunluluğu konuluyor. Bunun için devlet GDO’lu ürünleri sıkı denetim altına alıyor.

(2) ÖZEL ÖNLEM: Bazı ülkeler GDO’lu ürünlerin kullanımını, ülkeye girişini sınırlıyor. Özellikle Avrupa ülkeleri bu konuda çok duyarlı.

Bizim hükümetimiz bugüne kadar GDO konusuna ilgisiz kaldı. Bilindiği gibi, biz yurtdışından (1) Hem tohum olarak (2) Hem de yetişmiş şekilde mısır ve soya ithal ediyoruz. Bugüne kadar ithal ettiğimiz tohumlar, bugüne kadar ithal ettiğimiz mısır ve soya ürünleri GDO’lu mu, değil mi bilemiyoruz.

HÜKÜMET GDO'YA KAPIYI AÇTI
GDO‘lu tohum ve ürün konusunda bir kanunla düzenleme yapılması beklenirken, bir yönetmelikle hükümetimiz GDO‘ya ülkenin kapılarını açtı.

Yayımlanan yönetmeliğe göre, GDO’lu ürünler (örneğin GDO’lu mısır,soya,pamuk yağı ve bunlar ile üretilen gıda maddeleri)bundan böyle ülkeye girebilecek.Satılabilecek. Şimdilik GDO’lu tohum ithalatı ve GDO’lu tohumdan üretim yok ama…İleride “dışarıdan alıyoruz,neden biz üretmeyelim” diyerek o da başlayacak.

Yayımlanan yönetmeliğe göre, (1) Bir ürünün içinde binde 9’a kadar GDO’lu madde varsa, bunun etikete yazılmasına gerek yok. Halkımız bilmeden GDO’lu ürürünü afiyetle yiyebilir.

YÖNETMELİK SATICIYI DESTEKLİYOR
(2) GDO’lu ürüne karşı olan bir üretici halk sağlığına önem verir ve de ürününün üzerine GDO’suz üründür diye yazmak isterse yazamaz. Çünkü bunu yazarsa halk hangi ürün GDO’lu hangisi değil diyerek sağlığına dikkat eder. GDO’lu ürünler satılamaz.

Açık anlatımıyla, yönetmelik halk sağlığını korumayı değil, yabancı GDO’lu ürün satıcılarını desteklemeyi hedef alıyor.

Bu olağandır. GDO’lu tohum üreten az sayıdaki şirket, bu kazançlı işi büyütebilmek için dünyanın her yanında büyük harcamalar yapıyor. Adam tavlıyor. Medyaya yansıyan haberlere göre, bizim ülkemizden de çok sayıda politikacı ABD’ye davet edilerek “beyin temizliğine tabi tutuldu”. Böylece “alelacele” yönetmelik çıktı.

Ne yazık ki GDO’lu ürünler halkımızın sağlığını, Türkiye’nin doğasını nasıl bozacak bunu tartışan yok.
(Gazeteport/03.11.2009)

[Erhan Yurdayuksel]

Frankenstein gıdalara hayır!

Genetiği ile oynanan gıda ürünlerinin üretimi ve ithalatını serbest bırakan Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'na duyulan tepki sürüyor.
GDO'ya Hayır Platformu İzmir Üyeleri de GDO'ların sakıncalarını anlatan bir toplantı düzenledi.

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan ve Bakanlar Kurulu kararı ile 26 Ekim'de yürürlüğe giren, ‘Gıda ve Yem Amaçlı Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerinin İthalatı, İşlenmesi, İhracatı, Kontrol ve Denetimi’ne dair yönetmeliğe gösterilen tepki büyüyor. Yönetmelik ile GDO ihracatının önünün açıldığını savunan GDO'ya Hayır Platformu İzmir üyeleri, basın açıklaması yaparak tepkilerini dile getirdi. Toplantıya Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Ferdan Çiftçi, GDO'ya Hayır Platformu İzmir Dönem Sözcüsü Vezan Karabulut, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Tayfun Özkaya ve gıda ile ilgili sivil toplum örgütlerinin temsilcileri katıldı.

KONUNUN ÖNEMİ DİKKATLERDEN KAÇIRILDI
Prof.Dr. Tayfun Özkaya, Türkiye'nin yıllardır beklediği Biyogüvenlik Yasası'nın hala çıkartılmadığını hatırlatarak, GDO ticaretinin yasa ile değil yönetmelikle düzenlenmesini eleştirdi. Prof.Dr. Özkaya “Türkiye'de yaşayan tüm vatandaşların sağlığını yakından ilgilendiren bu konu, Bakanlar Kurulu'nda değil, TBMM'de görüşülmeli ve sonuçları hakkında kamuoyu bilgilendirilmeliydi. Yönetmeliğin çıkartılması ile millet iradesi ihlal edildi ve konunun vahim içeriği halkın dikkatinden kaçırıldı” diye konuştu.

GDO'lu ürünlerin ülkeye girişi sırasında ortaya çıkabilecek riskleri değerlendirmek için Bakanlar Kurulu Bünyesinde oluşturulan kurulu da eleştiren Prof.Dr. Özkaya “Gerek uzmanlar listesi, gerekse bu listenin Bakanlık tarafından seçilecek olması, risk değerlendirmesinin tarafsız yapılacağı umudunu ortadan kaldırmaktadır. Ülkemiz, biyolojik çeşitlilik yönünden bir gen bankası gibidir. GDO'lu ürünler, vatandaşların gıda tercihlerini, alışkanlıklarını ve inançlarını derinden sarsack bir nitelik taşıyor” dedi.

NE YEDİĞİMİZİ BİLMİYORUZ
Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Ferdan Çiftçi de “Vatandaşlar istediği ürünü yemekte serbest. Bu yönetmelik ile yediğimiz gıdanın genetiği ile oynanıp oynanmadığını anlayamıyoruz. Bu da inançlarımız ve tercihlerimiz noktasında sıkıntı yaratıyor” dedi.

GDO'ya Hayır Platformu İzmir Dönem Sözcüsü Vezan Karabulut da GDO'ları Frankenstein Gıdalar olarak tanımladıklarını açıkladı. Karabulut “Biz domates yediğimizi sanarken, aslında farklı bir gıdanın genlerini yiyor olacağız. İstemediğimiz bir gıdayı da zorla yiyeceğiz. Üstelik hangi gıdanın içinde hangi genin olduğunu etikete yazmak da yasak. Karardan bir an önce vazgeçilmeli” diye konuştu.
(Hürriyet/04.11.2009)

[Erhan Yurdayuksel]

Türkiye GDO’yu tartışıyor!

Genetiği değiştirilmiş organizmalarla (GDO) ilgili yönetmeliğin yürürlüğe girmesi bu konudaki tartışmaları hızlandırdı.

GDO’lu ürünlerin ithalatına izin verilmesinin sağlık açısından riskine dikkat çekilirken, öncelikle risk analizlerinin yapılması gerektiğini savunanlarda var
Kısaca ‘GDO’ adı verilen, insan sağlığına ve çevreye zararları olduğu tartışılan, genetiği değiştirilmiş organizma ve ürünler hakkındaki yönetmeliğin Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nca 26 Ekim’de Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesi, sivil toplum örgütlerini harekete geçirdi. Uzmanlar, meslek odaları, bilim adamları ve gazeteciler de konuyu tartışmaya açtı. GDO’ya Hayır Platformu’nu oluşturan sivil toplum örgütleri, GDO konusundaki yönetmeliği, halk sağlığı, tarım üretimi ve biyolojik çeşitlilik açısından endişeyle karşıladıklarını bildirerek, yaptıkları ortak açıklamada şöyle dediler:
“GDO, pek çok ülkede kısıtlama ve tüketici reddi ile karşı karşıya. Çıkarılan yönetmelik bazı düzenlemeler içerse de, bugün kesin bir yasaklamayı sadece bebek gıdalarında yaparak, herhangi bir ürün üzerinde ‘GDO’suzdur’ ifadesinin kullanımını yasaklayarak ve birçok maddede denetim ve GDO mevcudiyeti konusunu yorum ve keyfiyete bırakarak amaç kapsamı dışına çıkmıştır.” Gıda Mühendisleri Odası yetkilileri de, “GDO’lu ürünlerin sağlığa zararı olmadığı kanıtlanıncaya kadar işlenmesi ve tüketime sunulmasına izin verilmemelidir” dediler.
*Bu konuda ne dediler?
Gökhan Günaydın (TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı): “1998’den beri, her yıl en az GDO’lu 2 milyon ton soya, 2 milyon ton mısır ülkeye rahatça giriyordu. Şimdi GDO’lu ürünlerin ekimine de izin veren yasa tasarısı taslağını Bakanlar Kurulu’ndan geri çektiler, yerine ekime izin vermeyen bir yönetmelik çıkardılar. Ekimine Türkiye’nin ihtiyacı yok, yenilmesine de izin verilmemeli. Türkiye’de 800’den fazla üründe GDO’lu gıda olduğu kanıtlandı.”
*Prof. Dr. Tayfun Özkaya (Ege Ü. Ziraat Fak.): “Yeni yönetmelik Türkiye’ye GDO’ların ithalatı ve kullanımını serbest bırakıyor. GDO’lu ürün üretimine izin vermiyor ama ithalatına izin veriyor. 5. maddeyle zararları da kabul edilmiş oluyor. Avusturya’da hayvanlar üzerindeki deneyler sonucu, GDO’lu ürünlerin vücutta organ hasarı, karaciğer ve böbrek yetmezliği, kısırlık, erken doğum ve düşük gibi önemli rahatsızlıklara yol açtığı kanıtlanmıştır.”
*Prof. Dr. Selim Çetiner (Sabancı Ü. Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fak.): “Bir ekonomik yararı var ki, dünyada çok önemli oranda GDO’lu tarım yapılıyor. Araştırmamda Türkiye’nin her yerinden toplanan 51 hayvan yeminden 50’sinde genetiği değiştirilmiş soya çıktı. AB de, Türkiye’nin ithal ettiği soyaları ithal ediyor. Bilimsel verilere dayalı olarak, risk analizleri yapılsın, insan sağlığı ve çevre üzerindeki etkileri araştırılsın, yasal çerçevesi çizilsin, sonra katkı sağlayacağını düşünen çiftçi eker, düşünmeyen ekmez.”
*Prof. Dr. Sabahattin Özcan (Ankara Ü. Tarla Bitkileri Böl.): “Zararlı olduğunu gösteren bulgular da var ama bunlar kendi içinde çelişkili. İnsan ve hayvan sağlığı için riskleri varsa araştırılsın, olmadığına kanaat getirilirse bu ürünleri üretelim ve kullanalım.”
*Necati Doğru (Vatan gazetesi yazarı): “Yönetmelik bütün canlı deseni ve türünün de sağlığını, varlığını tehlikeye attığı için yılanlar, çıyanlar, akrepler ve fareler size diş biliyor olacaklar...”
*Güngör Uras (Milliyet gazetesi yazarı): “Kanunla düzenleme beklenirken, bir yönetmelikle hükümetimiz GDO’ya ülkenin kapılarını açtı.”
*Ahmet Atalık (TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İstanbul Şb. Bşk.): “Yönetmelik gerçek bir komedi. GDO’lu ürünlerin bebeklerin besinlerinde kullanılması yasak. Çocuk için zararlı olan, büyükler için zararlı değil mi?”
Hangi ürünlerde var?
Gökhan Günaydın bu konuda şu bilgileri verdi: “Mısır, soya, pamuk ve kolza, genleriyle oynanmış bitkiler arasında ilk sıralarda yer alıyor. Bunlardan üretilen ürünler, GDO’lu olma riski taşıyor. Bu dört üründe de dışa bağımlıyız. Mısır ve soyadan üretilen yağ, un, nişasta, glikoz şurubu, sakkaroz, fruktoz içeren gıdalar, bisküvi, kraker, pudingler, bitkisel yağlar, şekerlemeler, çikolata ve gofretler, hazır çorbalar, mısır ve soyayı yem olarak tüketen tavuk vb hayvanlardan elde edilen gıdalar, hazır mamalar, çorbalar, sıvıyağlara kadar 800çeşit ürün sayabiliriz.”
Nasıl ortaya çıktı?
Ahmet Atalık, GDO’lu ürünlerin Türkiye’ye girişinin nasıl ortaya çıktığını şöyle anlattı:
“GDO’lu ürünleri bakanlık 1998’den beri sürekli reddetti, ta ki 2003’te Arjantin’den kalkan bir soya gemisinin Brezilya açıklarında Greenpeace aktivistlerince, ‘GDO’lu bu yük’ diye durdurmasına kadar. Sonra yapılan analizler sonucu ürünlerin GDO’lu olduğu ortaya çıktı. Yoksa o gemi bizim Mersin limanımıza yanaşacaktı. Bakanlık bu olaydan sonra reddedemedi.”
GDO nedir?
Genleri bir canlıdan alıp başka bir canlıya nakletme işine, ‘Genetiği Değiştirilmiş Organizma (GDO)’ deniyor. Bu şekilde sıcağa, soğuğa, böceklere ya da virüslere karşı dirençli yeni ‘tür’ler yaratılmış oluyor. Amaç açlığa çözüm. Çünkü GDO teknolojisiyle, çok daha fazla ürün elde edilmesi ve besin değerlerinin artırılması hedefleniyor. Genetiği değiştirilmiş gıdaların sağlığa zararları tüm dünyada tartışma konuları arasında en önemli yeri tutuyor. Farklı gen türlerinin karıştırılması yoluyla elde edilen yeni organizmalar, GDO karşıtlarınca, ‘Frankeştayn gıda’ olarak tanımlanıyor.
Frankenstein gıdalara ‘hayır’
GDO’ya ilişkin yönetmeliğe bir tepki de İzmir’den, ‘GDO’ya Hayır Platformu’ndan geldi.
Platform İzmir Dönem Sözcüsü Vezan Karabulut, GDO’ları ‘Frankenstein gıdalar‘ olarak tanımladıklarını belirterek, “Biz domates yediğimizi sanırken, aslında farklı bir gıdanın genlerini yiyor olacağız” diye konuştu.
Eker: Mahkeme GDO’ya kapı açar
Genetiği değiştirilmiş organizmalı ürünlere ilişkin yönetmelik dün TBMM Genel Kurulu’nda tartışma konusu oldu. Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, yönetmeliğin amacının GDO’lu ürünlerin ithalatını kolaylaştırmak değil, aksine ithalatını zorlaştırmak, kontrol ve denetim altına almak olduğunu söyledi. Eker, “‘Biz bunu mahkemeye götürürüz’ demek, açık söylüyorum ki kesinlikle GDO’ya kapı açmak demek olur” dedi. Yönetmeliğin yanlış aktarıldığını ve Türkiye’nin GDO’larla ilgili herhangi bir mevzuata sahip olmadığını belirten Eker, işlemlerin 1998’de çıkarılan bir bakanlık talimatıyla ve beyana tabi olarak yapıldığını ifade etti.
*Baykal: Yönetmelik iptal edilmeli
CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, hükümetin, Kürt ve Ermeni açılımının ardından, milletin önüne GDO olmak üzere yeni bir açılım daha getirdiğini belirterek, hükümetin gıda tuzağı olan GDO’lara izin veren yönetmeliği iptal etmesi gerektiğini söyledi. Hükümet yapmazsa, kendilerinin yönetmeliği iptal ettireceklerini söyleyen Baykal şunları kaydetti: “Yasa taslağı geldi diye beklerken, ‘yasaya falan gerek yok biz yönetmelik çıkarıyoruz’ dediler. Şimdi bunu sessizce, vurkaç operasyonu ile, bir gıda tuzağını yürürlüğe koydular. Bu 70 milyonun sağlığını, geleceğimizi istikbalimizi tehlikeye atan bir olay.”
*AB’de sıkı denetim var etiket zorunlu
GDO, Avrupa Birliği’nin (AB) yıllardır gündeminde. AB bu ürünlerde sıkı bir denetim ve etiketleme politikası uyguluyor. GDO etiketlemesi yapılabilmesi için ilgili ürünün yüzde 0.9 oranında GDO içermesi gerekiyor. AB bu konudaki uygulamalarını 2003’te yürürlüğe giren 1829/2003 sayılı yönetmeliğe göre yürütüyor.
Yönetmeliğin etiketlemeyle ilgili bölümünde, bu uygulamanın ‘GDO içeren ya da GDO’dan oluşan gıda maddeleri için’ ve ‘GDO içeren ya da GDO’dan oluşan ürünlerle üretilen gıda maddeleri için’ geçerli olacağı belirtiliyor. GDO içermesine karşın etiketlemeye gidilmeyecek durumlar ise 18.10.2003 tarihli AB Resmi Gazetesi’nde şu şekilde ifade ediliyor: “Bu bölüm, yüzde 0.9 oranından daha yüksek olmayan oranda GDO içeren, GDO’dan oluşan ya da GDO’yla yapılan gıda ürünleri için uygulanmayacaktır.”
Yüzde 0.9 oranının aşıldığı durumlarda ise spesifik bir etiketleme yöntemi uygulanıyor. İlgili yönetmeliğe göre:
1- Birden fazla malzeme içeren ürünlerde, içindekiler listesinde ‘genetiği değiştirilmiş’ ya da ‘genetiği değiştirilmiş ...le üretilmiş’ ifadelerinin ilgili malzemenin hemen arkasından parantez içinde yazılması gerekiyor.
2- Malzemenin bir kategorinin ismi olarak gösterildiği durumlarda, ‘genetiği değiştirilmiş ... içerir’ ya da ‘genetiği değiştirilmiş ...le üretilmiş ... içerir’ ifadelerine içindekiler listesinde yer verilmesi gerekiyor.
3- İçindekiler listesinin bulunmadığı durumlarda ‘genetiği değiştirilmiş’ ya da ‘genetiği değiştirilmiş ...le üretilmiştir’ ifadelerinin etiketin üzerinde açıkça görülür şekilde yer alması gerekiyor.
4- İlk iki maddedeki GDO vurguları, içindekiler listesinin altında dipnot olarak yer alabilir. Bu durumda en az içindekiler listesinde yer alanların boyutunda yazılması gerekir. İçindekiler listesinin bulunmadığı durumlarda etiketin üzerinde açık şekilde yer almalıdır.
5- Gıda ürünün nihai tüketiciye satıldığı aşamada, paketlenmemiş ürünlerde olduğu kadar büyüklüğü 10 cm2’yi geçmeyen paketlerde satılan ürünler için GDO’yla ilgili ifadeler sürekli ve görülür bir şekilde ürünün sergilendiği tezgâhın üstünde ya da hemen yanında ya da paketleme malzemesinin üzerinde kolay şekilde tespit edilebilecek ve okunabilecek büyüklükte olmak kaydıyla yer almalıdır.
GDO’lu ürünlerle beslenen hayvanlardan elde edilen et, süt ya da yumurtalar için GDO etiketlemesi yapılmıyor. AB içinde GDO’larla ilgili yasal düzenlemeye yönelik yeni bir değerlendirme süreci başlatılmış durumda. Bu çalışmada mevcut yasal düzenlemeyle ilgili risk değerlendirmesi, onay süreci ve etiketleme unsurlarına yoğunlaşılıyor. Değerlendirme raporunun 2010’un yaz aylarında yayımlanması bekleniyor. AB içinde GDO üretimini yasaklayan 6 ülke var. Bunlar Avusturya, Fransa, Yunanistan, Macaristan, Almanya ve Lüksemburg.
(Milliyet/04.11.2009)

[Erhan Yurdayuksel]

'GDO'lu ürünü ben yemem'

Tarım Bakanı Mehdi Eker, Türkiye'nin Genetiği Değiştirilmiş Organizmaları içeren ürünlere ihtiyacı olmadığını söylerken ''Ben GDO'lu ürün yemem. Doğadaki dengenin hikmeti var. Başbakanımız da buna inanıyor'' dedi.
Tarımve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, Genetiği Değiştirilmiş Organizmaların (GDO) Türkiye’ye sokulması ve kullanılması konusunda, “Ben bu ürünleri
yemem.
Türkiye’nin de bunlara ihtiyacı yok” dedi. Bakan Eker şöyle konuştu: “Ben de GDO’lu ürünlere şüpheyle yaklaşıyorum. Ben tabiata müdahaleyi kişi olarak doğru bulmuyorum.
Felsefe olarak söylüyorum. Doğadaki dengeninbir hikmeti vardır. Islah doğal yollarla olmalı. Buna inanıyorum. Başbakanımız da buna inanıyor. Bizimkalkıp GDO’yu meşrulaştırmak gibi bir amacımız olamaz. Ben GDO’lu ürün yemem.”
TarımBakanlığı tarafından GDO ile ilgili yönetmeliğin kamuoyunda büyük tartışma oluşturması üzerinegazetecilerle bir araya gelen Eker, bu tebliğin piyasadaki boşluğu doldurmak için çıkarıldığını ve bir iki ay içinde konuyla ilgili Bio güvenlik Kanunu’nunyürürlüğe girmesiyle her şeyin doğru zemine oturacağını söyledi.
MUHALEFET EDEN GDO GETİRECEKTİR
Yönetmelik çıkmadan önce bu ürünlerin beyan usulü Türkiye’ye girdiğini, rasgele denetimlerle bunun önüne geçilmeye çalışıldığını vurgulayan Eker, “Şimdi elimizde bu ürünlerle ilgili yol haritası var. Bu konuda ucuz bir muhalefet yapılıyor. Bazılarının ise neler olduğundan haberi yok. Ben yönetmeliğe muhalefet edenlerin GDO’lu ürün getirmek isteyenler olduğunudüşünüyorum” dedi. GDO’lu ürünlerin bugüne kadar beyan usulüne dayalı olarak tespitinin yapıldığını bildiren Bakan Eker yeni yönetmelikle yaşanacak süreci ise şöyle özetledi:
GDO pamuk, mısır, kolza ve soyada var. Diğerlerinde üretimi yok,
denemeleri var.
Bir ürün GDO’lu diye beyan edilmeden ithal ediliyorsa GDO’lu mu
diye bakacağız. Tespit edildiğinde içeri sokmayacağız.

Eğer birisi GDO’lu ürün getireceğini beyan ederse, o zaman bize müracaat
edecek. 13 ayrı belge getirecek. Komiteye gidecek ve 3 ay incelenecek. Risk yok derse bu bilgi kamuoyu ile paylaşılacak.
20 üniversiteden 91 bilim adamı belirlendi. Bunlar kendi branşlarına göre oluşturulacak 11 kişilik komisyonlarda yer alarak, GDO’lu ürün izni
verirken 4 açıdan risk analizini yapacak.
Komisyon ürünün insan, hayvan sağlığı, bitki florası ve sosyo ekonomik durumuna bakacak. İnceleme süreleri 3 ay. Şirketler ek süre alabilecekler. Komisyon literatürü tarayacak ve karar verecek.
27 ÜLKEDE GDO'LU ÜRÜN SERBEST
Bakan Eker’in verdiği bilgiye göre AB’de 9 ülkede GDO’lu ürün üretiliyor. EFSA(European Food Standart Autority) diye bir kurum var, bizim bilim kuruluna benziyor. Avrupa’da 125 bin hektar alanda üretim yapılıyor. Yunanistan ve Avusturya gibi bazı ülkelerde yasak. AB’de genel kurallar var ama kendi içlerinde ihtilaf da var. Dünyada GDO’lu ürünün serbest olduğu ülkeler ise şöyle: ABD, Kanada, Arjantin, Hindistan, Çin, Avustralya, Brezilya, Paraguay, GAC, Uruguay, Bolivya, Meksika, Romanya, Filipinler, İspanya, Şili, Honduras, Mısır, Burkino Faso, İran, Çek Cumhuriyeti, Almanya, Fransa,
Polonya, Slovenya.
YÖNETMELİK BİZİ DAVALARDAN KORUYACAK
Türkiye’nin Biogüvenlik Sözleşmesi’ne taraf olduğunu ve bu nedenle uluslararası arenada sorumlulukları bulunduğunu kaydeden Eker şunları söyledi: “Yönetmelikle bütün gümrük kapılarına talimat verdik. GDO tespit edildiği zaman geri gönderilmesini ve Türkiye’ye sokulmamasını istedik.
Bu ürünleri getirmek isteyenler bize müracaat ediyor. Ellerine kocaman bir dosya veriyoruz. ‘Gidin bunları tamamlayın’ diyoruz. Öyle 3 madde var ki; bu şartları sağlayıp Türkiye’ye bu ürünleri sokmaları mümkün değil. Bu yönetmelik bizi uluslararası ticaret mahkemeleri karşısında da koruyor. Bir yönetmeliğiniz olmadığı zaman bu işi yapan şirketler sizi ‘Dünya ticaretini engellemekten’ mahkemeye veriyor.”
10 SORUDA GDO
Genetiği Değiştirilmiş Organizmalarla ilgili yönetmeliğin yayınlanmasıyla birlikte, ‘GDO’lar zararlı mı değil mi?’ tartışmaları yeniden alevlendi. Peki 26 Ekim’de yürürlüğe giren yönetmelik neler getiriyor?
GDO TARTIŞILIYOR?
Bu ürünlere ilişkin bazı bilim adamları insan sağlığına zararları olduğunu söylüyor. Ancak araştırmalar henüz tamamlanmış değil.
GDO’LAR NEDEN ZARARLI?
Alerjik reaksiyona neden oluyor, antibiyotik direncini zayıflatıyor, toksik etki yaratıyor, kısırlığa ve böbrek yetmezliğine neden olabiliyor. Ekosistemde normal ve organik tarımı tehdit ediyor.
GDO’LARIN AVANTAJI NE?
Tarıma uygun olmayan alanlarda tarım yapılabilmesini sağlaması, tarımsal verimi artırması, tarım ilacı azaltması gıdanın besleyiciliğini artırması, üretim verimliliğini 10 kata kadar artırması avatajları arasında yer alıyor.
ÇIKAN YÖNETMELİKLE GDO’LU ÜRÜNLERE İZİN VERİLECEK Mİ?
Evet. Her bir GDO için, bilimsel esaslara göre değiştirilmiş gen ya da genler esas alınarak Komisyonlar tarafından risk değerlendirmesi yapılacak.
GDO’LU HANGİ ÜRÜNLERE İZİN VERİLMEYECEK?
İthal edilen, üretilen veya dağıtımı yapılan GDO’lu gıda veya yem çevre, insan veya hayvan sağlığı açısından olumsuzluğu tespit edildiğinde geri çekilecek.
GDO’LU ÜRÜNLER NERELERDE KULLANILAMAYACAK?
GDO'lu ürünlerin, bebek mamaları, devam mamaları ve küçük çocuk ek
besinlerinde kullanılması yasak. Antibiyotiklere karşı direnç genleri içeren GDO’nun ithalatı yasak.
ÜRÜNLERİN RİSKLERİ NEYE GÖRE BELİRLENİYOR?
Her bir GDO için, bilimsel esaslara göre değiştirilmiş gen ya da genler esas alınarak bir defaya mahsus olmak üzere Komisyonlar tarafından risk değerlendirmesi yapılacak.
İÇİNDE GDO OLUP OLMADIĞINI NASIL ANLAYACAĞIZ?
Gıda veya yem, GDO’lardan biri ya da birkaçını toplamda en az yüzde 0.9oranında içeriyor ise GDO’lu olarak kabul edilecek. GDO’suz ürünlerin
etiketinde bu ifadeler bulunamayacak.
BAKANLIK GDO’LU ÜRÜNLERİN İZİN İPTALİ MÜMKÜN MÜ?
İzin, karar belgesindeki koşulların ihlali veya olası zarar ve risklerle ilgili yeni bilimsel bilgilerin edinilmesi, kullanımıyla olumsuz sonuçların ortaya
çıkması halinde iptal edilebilecek.
ÜLKEYE GİRİŞLERDE GDO DENETİMİ NASIL SAĞLANACAK?
GDO’lu olduğu tespit edilen ürünün ülkeye girişine izin verilmeyecek. Sözkonusu ithalatçı ve ihracatçı firma ve ülke risk listesine alınacak. İzin için
başvuran da Komisyona girecek.
(Gazeteport/06.11.2009)

[Erhan Yurdayuksel]

..:: ÇEKİRDEKSİZ KARPUZ ::..

Bir genetik kongresinde herkes icraatlarını anlatıyormuş;
İngilizler bizler balık ve devenin genlerini birleştirdik, kollestrolsüz et ürettik demişler.
Fransızlar; tavuk ve inek genlerini birleştirdiklerini bu sayede hızlı bir üreme gerçekleştirip et problemini ortadan kaldırdıklarını anlatmışlar.
Temel de; -Biz, karpuz ve hamam böceği genlerini birleştirdik demiş. Bu sayede karpuzu kesince çekirdekler sağa sola kaçıyor ve çekirdeksiz karpuz yiyoruz.

[Erhan Yurdayuksel]

GDO'lu ürünler üremeyi durduruyor

BURSA'da konuşan Gıda Mühendisleri Odası Marmara Bölge Şube Başkanı Bilgi Ölmez, Rusya'da fareler üzerine yapılan GDO'lu gıda deneylerinde, farelerin bir süre sonra üreme yeteneklerini kaybettiklerinin belirlendiğini söyleyerek, "GDO'lu ürünler üremeyi durduruyor" dedi.
devamı....http://www.hurriyet.com.tr/gundem/14519101.asp?gid=373

[Erhan Yurdayuksel]

GDO'lu Yemler Kuğuları Katil Yaptı !

Nehirde azgın kuğunun saldırısına uğrayan hamile eşini kurtarmak isteyen adam canından oldu

Letonya´nın başkenti Riga´da azgın bir kuğunun saldırısına uğrayan kadını kurtarmaya çalışan eşi nehirde boğularak hayatını kaybetti.

Ria Novosti ajansının haberine göre, serinlemek amacıyla nehre giren hamile bir kadın, azgın kuğunun saldırısına uğradı. Kuğunun ısırıkları nedeniyle bağırmaya başlayan kadının imdadına kıyıda güneşleyen kocası koştu.

Ancak görgü tanıklarının ifadesine göre saldırgan kuğu bu kez de yardıma koşan kocayla boğuşmaya başladı.

Boğuşma sırasında adamın aniden gözden kaybolduğu görüldü. Olay yerine gelen kurtarma ekipleri bir süre sonra fedakar kocanın cesedini çıkardı.

Hamile eşini kuğudan kurtarmak isterken hayatını kaybeden kocanın başını sert bir zemine çarparak kendinden geçmesi nedeniyle boğulduğu sanılıyor

Göldeki kuğuların saldırganlaşmasının nedenini araştırmak için hamile kadına ve eşine saldıran kuğuyu ve dışkılarını incelemeye alan yetkililer,´dışarıdan ziyaretçilerin getirdiği denetimsiz yemlerin GDO´lu ürünlerden yapıldığı, nehirde kimyasal, hormonlu atıklara raslandığı, bunların da son zamanlarda nehirde yaşayan hayvanların yapısını etkilidiğini ve saldırgan hale getirdikleri düşünülmektedir, araştırmalarımız devam etmektedir´ dedi.

http://www.yenihaber.be/go.php?go=30...last_news&pg=1

[Erhan Yurdayuksel]

GDO'da baş döndürücü mevzuat

Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar ile ilgili son 10 ayda, 1 yasa, 3 yönetmelik ve 3 yönetmelik değişikliği Resmi Gazete'de yayınlandı.

News Template - Please edit news hereGenetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO) ile ilgili mevzuatta 10 aylık dönemde baş döndürücü değişiklikler yapıldı. İthalatçı, sanayici, tüketici değişikliklerini takip etmekte zorlanıyor. Son olarak GDO ve Ürünlerine Dair Yönetmelik 13 Ağustos 2010 tarihli Resmi Gazete'de yayınlandı. Yönetmelik, 26 Eylül 2010 itibariyle uygulamaya girecek.
GDO ile ilgili son 10 ayda 1 yasa, 3 yönetmelik ve 3 yönetmelik değişikliği Resmi Gazete'de yayınlandı. İlk olarak 26 Ekim 2009'da Resmi Gazete'de yayınlanan "Gıda ve Yem Amaçlı Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerinin İthalatı,İşlenmesi, İhracatı,Kontrol ve Denetimine Dair Yönetmelik" yapılan değişikliklerle adeta delik deşik oldu.
Sanayici, ithalatçı, tüketici yapılan değişiklikleri takip etmekte zorlanıyor. İlk olarak 1990'lı yılların sonunda ülkenin gündemine giren ve zaman zaman tartışılan GDO'lu ürünlerin Türkiye'ye girişi ile ilgili gelişmeler son 9 ayda büyük hız kazandı. Biyogüvenlik Yasası Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin gündemindeyken yasayı çıkarmak yerine Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın aceleyle bir yönetmelik çıkarması tartışmaları alevlendirdi. 26 Ekim 2009 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan yönetmelik hiç kimseyi memnun etmedi. Yönetmeliğin çıkarılması ile Türkiye'ye uzun zamandan beri GDO'lu ürünlerin zaten girdiği bunun kontrol altına alınması gerektiği ifade edildi. Böylece Türkiye'de yıllardır GDO'lu ürünlerin tüketildiği kabul edilmiş oldu. Hükümet bu yönetmelikle, GDO'lu ürünlerin Türkiye'ye girişine yasak getirildiğini savunsa da daha sonraki uygulamalar bu yönetmeliğin GDO'lu ürünlere kapıları sonuna kadar açtığını gösterdi. Yönetmelik önce Danıştay tarafından yürürlüğü durduruldu. Bakanlığın itirazı üzerine yeniden yürürlüğe girdi. Yönetmelik daha bir yıl dolmadan 4 kez değiştirildi.
YENİ DÖNEM 26 EYLÜL'DE BAŞLAYACAK
Danıştay 10.ve 13.Dairesi 26 Ekim tarihli yönetmeliğin yürürlüğünü durdururken temel gerekçe olarak yönetmeliğin dayandığı bir yasa olmamasını gösterdi. Önce yasanın kabul edilmesi daha sonra yönetmeliğin çıkarılması gerektiğine işaret etti. Bunun üzerine Biyogüvenlik Yasası, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde 18 Mart 2010'da kabul edildi ve 26 Mart 2010'da Resmi Gazete'de yayınlandı.Yasa, 26 Eylül'de yürürlüğe girecek. Yasa'da 3 ay içinde çıkarılması öngörülen iki yönetmelik ise yaklaşık 2 aylık gecikme ile 13 Ağustos'ta Resmi Gazete'de yayınlandı. GDO Yönetmeliği ve GDO Biyogüvenlik Kurulu ve Komitelerin çalışma esaslarını belirleyen bu iki yönetmelik de 26 Eylül 2010'da yürürlüğe girecek. Dolayısıyla, GDO' lu ürünler için 26 Eylül 2010 tarihi yeni bir dönemin başlangıcı olacak. Halen, çok tartışılan ve 9 ayda 4 kez değiştirilen 26 Ekim 2009 tarihli Gıda ve Yem Amaçlı Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerinin İthalatı,İşlenmesi, İhracatı,Kontrol ve Denetimine Dair Yönetmelik uygulanıyor. Bu yönetmelikle yeni yayınlanan GDO Yönetmeliği arasında çok önemli farklılıklar var.
ETİKET ZORUNLULUĞU GELİYOR
Uygulamadaki yönetmelik Biyogüvenlik Yasası kabul edilmeden çıkarıldığı için yasal dayanağı bakımından sorunlu. Ayrıca, Yasa'da yer alan pek çok uygulama 26 Ekim tarihli yönetmelikte yok. Biyogüvenlik Kurulu'nun kurulması, etiket uygulamasına geçilmesi, bebek mamalarında GDO'lu ürünlerin kullanımın yasaklanması gibi pek çok uygulama yeni yönetmelikte var. 26 Eylül'de uygulamaya girecek GDO Yönetmeliğine göre, binde 9'un üzerinde GDO içeren ürünlere etiket zorunluluğu getiriliyor. Buna göre, ürünün etiketinde GDO'lu olduğu yazılması şart. Ayrıca, GDO içermeyen ürün üretenler de ürünlerinin etiketine "GDO içermez" ibaresini kullanabilecekler. Tüketici, etiketine bakarak bir ürünün GDO içerip içermediğini öğrenebilecek. Ancak, Türkiye'de tüketicilerin büyük bölümü etiketi bir yana son kullanma tarihine bile bakmadığı biliniyor.
TEK YETKİLİ BİYOGÜVENLİK KURURLU
Eski yönetmelikten farklı olarak yeni yönetmelikte GDO'lu ürünlerin ithalatı, izin verilmesi ve diğer pek çok konuda adeta tek yetkili Biyogüvenlik Kurulu'nun oluşturulması öngörülüyor. Yeni yönetmeliğin yayınlandığı 13 Ağustos tarihli Resmi Gazete'de Biyogüvenlik Kurulu ve Komitelerin Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik'te yayınlandı. Buna göre, GDO'lu ürünlerin ithalatına izin verecek olan Biyogüvenlik Kurulu 9 üyeden oluşuyor. Bu üyelerden 4'ü Tarım ve Köyişleri Bakanı tarafından atanıyor. İki üyeyi Çevre ve Orman Bakanı atarken, Sağlık Bakanı, Sanayi ve Ticaret Bakanı, Dış Ticaret Müsteşarlığının bağlı olduğu bakan ise birer üye atayacak. Böylece 9 üyeli Biyogüvenlik Kurulu 5 bakan tarafından belirlenecek. Kurul Başkanını ise Tarım ve Köyişleri Bakanı belirleyecek. Özerk ve bağımsız olacağı söylenen 9 üyeli kurul kendi başkanını bile seçemeyecek. Başkanı Tarım Bakanı seçecek. Kurul Başkanı ve üyelerinin görev süresi 3 yıl olacak. Kurulun oluşturulması ile ilgili tüm işlemleri Tarım Bakanlığı yapacak. GDO' lu ürünlerin Türkiye'ye girişi, işlenmesi, kullanılması gibi hemen her konuda Biyogüvenlik Kurulu karar verecek. Halen yürürlükte olan 26 Ekim 2009 tarihli Yönetmelik kapsamında Biyogüvenlik Kurulu'nun işlevini Bilimsel Komite yürütüyor. Bilimsel komite bugüne kadar GDO' lu 25 çeşit ürünün Türkiye'ye girişine izin verdi. Biyogüvenlik Kurulu çalışmaya başladıktan sonra her bir başvuruyu değerlendirmek üzere 11 üyeden oluşacak ayrı komiteler kurulacak. Bu komiteler Biyogüvenlik Kurulu'na bağlı çalışacak. TÜBİTAK ve üniversitelerden, araştırma enstitülerinden oluşacak komite üyelerinin yer aldığı bir uzmanlar listesi de oluşturulacak. Bugüne kadar komite üyeleri ve uzman listesinin kimlerden oluştuğu kamuoyuna açıklanmadı.
GDO'DA NELER YASAK?
İlk yönetmelikte "yasaklar" diye bir madde yer almazken yeni yönetmelikte GDO ile ilgili yasaklar açıkça ifade ediliyor. Buna göre; GDO ve ürünlerinin onay alınmadan piyasaya sürülmesi yasak.GDO ve ürünlerinin, Biyogüvenlik Kurul'unun kararlarına aykırı olarak kullanılması veya kullandırılması, Kurul tarafından piyasaya sürme kapsamında belirlenen amaç ve alan dışında kullanımı da yasaklanıyor. Genetiği değiştirilmiş bitki ve hayvanların üretimi yasak. GDO ve ürünlerinin bebek mamaları ve bebek formülleri, devam mamaları ve devam formülleri ile bebek ve küçük çocuk ek besinlerinde kullanılması da yasak.
AB ŞARTI KALKIYOR MU?
İlk yönetmelik yayınlandıktan sonra yaşanan sert tartışmalar üzerine, Hükümet, Avrupa Birliği kriterini getirdi. Avrupa Birliği'nde izin verilen genlere Türkiye'de de izin verilmesi kabul edildi. Yeni yönetmelikte bu yönde herhangi bir düzenlemenin yer almaması dikkat çekiyor. Avrupa Birliği kriteri yeni yönetmeliğin uygulanacağı 26 Eylül'den itibaren istenip istenmeyeceği belli değil.
GDO'LU ÜRÜNLERİN İTHALATI
GDO'lu ürünlerin ithalatına Biyogüvenlik Kurulu karar veriyor. Kurul, gerekli değerlendirmeleri yaptıktan sonra gıda ve yem olarak piyasaya sürülmesi uygun görülen GDO ve ürünlerinin ithalatına izin verilecek. İthalatta aranacak şartlar şöyle belirlendi: İthalatçı firmadan, ithal edilecek GDO ve ürünlerinin miktarı ve içerdiği gen çeşidi ile ilgili orijin ülke veya yüklendiği ülke yetkili otoriteleri tarafından düzenlenmiş belge veya uluslararası akredite bir laboratuvardan alınmış analiz raporu istenecek. Tarım Bakanlığı ayrıca denetim ve kontrol amaçlı analizler yaptıktan sonra, denetim ve kontrol sonucu uygun görülen ürünlerin ithalatına izin verilecek. Bakanlıkça GDO'lu olarak ithaline izin verilen ürünlerin, firma ve GDO bazında kayıtları tutulacak. İthalat aşamasında Bakanlıkça yapılan kontroller sonucunda onaysız GDO veya Kanun kapsamında Kurul veya Bakanlıkça öngörülen diğer koşullara uygun olmayan onaylı GDO tespit edilen ürünlerin ithalatına izin verilmeyecek. Gıda ve yem haricindeki GDO ve ürünlerinin ithalatı, Kurul kararı doğrultusunda ilgili Bakanlık, kurum ve kuruluşlar ile işbirliği yapılarak gerçekleştirilecek.GDO'lardan elde edilen ürünler ile GDO'lardan elde edilmiş bileşen içeren ürünlerin ithalatında bu ürünlerin elde edildiği GDO'nun onaylanmış olması şartı aranacak.
SOSYO-EKONOMİK DEĞERLENDİRME
Yeni yönetmelikle GDO'lu ürünlerin ithalatına izin verilmeden önce risk değerlendirmesinin yanı sıra sosyo-ekomomik değerlendirmenin de yapılması öngörülüyor. Bu değerlendirmeyi yapacak özel bir komite oluşturulması gerekiyor. Bu komite izin verilen GDO'lu bir ürünün çevreye ve biyoçeşitliliğe olduğu kadar çiftçiler üzerindeki etkisini de değerlendirecek. Böylece GDO'lu bir ürünün yerli üretime olumsuz etkisi tespit edildiğinde izin verilmemesi gerekiyor.
10 AYDA GDO MEVZUATI NASIL BİR SEYİR İZLEDİ?
26 Ekim 2009- Gıda ve Yem Amaçlı Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerinin İthalatı,İşlenmesi, İhracatı,Kontrol ve Denetimine Dair Yönetmelik yayınlandı.
2 Kasım 2009 - GDO analizi yapılacak 27 ürün açıklandı. Tarım Bakanlığı aynı gün 4 ilin Tarım İl Müdürlüğü'ne analiz laboratuarı kurulması için yazı gönderdi.
9 Kasım 2009 - Laboratuar yetersizliği nedeniyle analize tabi tutulacak ürün sayısı 9'a indirildi
20 Kasım 2009- Yönetmeliğin 5 maddesi değiştirildi ve bir geçici madde eklendi. Yapılan değişiklikle 26 Ekim'den önce kontrol belgesi alan ve Avrupa Birliği kriterlerine uygun olan GDO'lu ürünlerin ithalatı 1 Mart 2010'a kadar serbest bırakıldı.
20 Kasım 2009- Danıştay Onuncu ve Onüçüncü Daireleri Müşterek Kurulunca "Yasa olmadan yönetmelikle düzenleme yapılamaz" hükmü ile yönetmeliğin 11. ve 20. maddeleri hakkında yürütmenin durdurulması kararı verildi.
24 Aralık 2009- Tarım ve Köy İşleri Bakanlığının Danıştay kararına itirazı, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından kabul edildi.
20 Ocak 2010- Yönetmeliğin bazı maddelerinin uygulamasının 1 Mart 2010'a ertelenmesini öngören değişiklik yönetmeliği Resmi gazete'de yayınlandı.
18 Mart 2010- Biyogüvenlik Yasası TBMM'de kabul edildi.
26 Mart 2010- Biyogüvenlik Yasası Resmi Gazete'de yayınlandı.
28 Nisan 2010- Yönetmelik 3.kez değişti
11 Mayıs 2010- 26 Ekim 2009 tarihli yönetmelik gereği oluşturulan Bilimsel Komite ilk kararını açıkladı. Kararda GDO'lu ürünlere ilişkin eşik değerin binde 9 olarak belirlenmesi, binde 9'un altında GDO içeren ürünlerin etiketlenmesine gerek olmadığı kararı alındı. Ayrıca Avrupa Birliği kriteri getirildi.
11 Mayıs 2009- GDO' lu ürün girişine yasal olarak izin veren Bilimsel Komite'nin ilk kararı kamuoyuna açıklandı.
1 Haziran 2009- Bilimsel Komite'nin ikinci toplantısının kararları açıklandı
28 Temmuz 2010- Bilimsel Komite'nin 3 ve 4. toplantısının kararları açıklandı.
13 Ağustos 2010- GDO ve Ürünlerine Dair yönetmelik Resmi Gazetede yayınlandı.
13 Ağustos 2010- Biyogüvenlik Kurulu ve Komitelerin Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik Resmi Gazete'de yayınlandı.
26 Eylül 2010- Biyogüvenlik Yasası ve GDO Yönetmeliği yürürlüğe girecek.
(Gazeteport/16.08.2010)