Kıdem tazminatına hak kazanıyor muyum?

[yesimk]

1972 doğumlu bayanım.Kasım 1989 yılında ilk defa SSK girişim yapıldı.Bundan sonra 1996 yılına kadar hiç prim ödemem yok.1996'dan beri aktif olarak çalışıyorum.Son iş yerimde 1998'den beri ara vermeden çalışmaktayım.17 yıllık sigortalılık sürem doldu.3640 gün primim ödendi.506'nın geçici 81.maddesine göre kıdem tazminatı hakkı kazanıyor muyum?İş yerimden kendi isteğimle istifa etsem kıdem tazminatımı alabilir miyim?

İlginiz için şimdiden teşekkür ederim.

Saygılarımla

[Erdoğan Kırcalı]

Hayır.Kıdem tazminatına hak kazanmak için hizmet yılı ve prim gün sayısı şartını sağlamanız gerekmektedir.

[yesimk]

Hayır.Kıdem tazminatına hak kazanmak için hizmet yılı ve prim gün sayısı şartını sağlamanız gerekmektedir.

Erdoğan Bey

506'nın geçici 81.maddesi C bendine göre bu şartları sağlıyorum gibi görünüyor.Bu şekilde tazminatlarını alanlar da var.Ama kanunun ifadesi beni şüpheye düşürüyor.Bu yüzden sizler gibi bu kanunları yorumlayanlardan bilgi almak istemiştim.

Aşağıda ilgili maddeleri veriyorum.


1475 SAYILI KANUN (14.MD)
KIDEM TAZMİNATI:

MADDE 14 — (Değişik birinci fıkra: 29.7.1983-2869/3 md.) Bu Kanuna tabi işçilerin hizmet akitlerinin :

1- İşveren tarafından bu Kanunun 17 nci maddesinin II numaralı bendinde gösterilen sebepler dışında,

2- İşçi tarafından bu Kanunun 16 ncı maddesi uyarınca,

3- Muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla,

4- Bağlı bulundukları kanunla kurulu kurum veya sandıklardan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla;

5- (Ek: 25.8.1999 -4447/45 md.) 506 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya aynı Kanunun Geçici 81 inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle,

Feshedilmesi veya kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile sona erdirmesi veya işçinin ölümü sebebiyle son bulması hallerinde işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet aktinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır.



506 geçici 81.madde:


C) (Değişik :23.5.2002 - 4759 / 3 md. Y.T. 01.06.2002)

a) 23.5.2002 tarihinde 15 yıllık sigortalılık süresini kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş ve 3600 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş bulunanlara istekleri halinde yaşlılık aylığı bağlanır.
b) 23.5.2002 tarihinde (a) bendinde öngörülen şartları yerine getiremeyenlerden bu şartları;
ba) 24.5. 2002 ile 23.05.2005 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 52, erkek ise 56 yaşını doldurmuş olmaları,
bb) 24.5. 2005 ile 23.05.2008 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 54, erkek ise 57 yaşını doldurmuş olmaları,
bc) 24.5. 2008 ile 23.05.2011 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 56, erkek ise 58 yaşını doldurmuş olmaları,
bd) 24.5. 2011 tarihinden sonra yerine getiren kadınlar 58, 24.05.2011 ile 23.05.2014 tarihleri arasında yerine getiren erkekler 59 yaşını doldurmuş olmaları,
be) 24.5. 2014 tarihinden sonra yerine getiren erkekler 60 yaşını doldurmuş olmaları,
Şartı ile yaşlılık aylığından yararlanabilirler.''

[sdt23]

Söz konusu maddeleri okursanız kıdem tazminatı alabilmek için emeklilik hakkına sahip olmanız yani sizin için 54 yaşını doldurmanız gerekir.

[yesimk]

Söz konusu maddeleri okursanız kıdem tazminatı alabilmek için emeklilik hakkına sahip olmanız yani sizin için 54 yaşını doldurmanız gerekir.

maddede:

5- (Ek: 25.8.1999 -4447/45 md.) 506 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya aynı Kanunun Geçici 81 inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle,

yazıyor,yani yaş dışında kalan diğer şartları diyor.

Bu yüzden yaşa bakmadan ,15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 günü dolduran alabiliyormuş gibi geliyor bana ama emin olamıyorum.

Emekli aylığı bağlanması için tabi 54 yaşımı bekliyeceğim.

[bayberay]

Bu konu benim içinde çok önemli.

Yasada
"veya aynı Kanunun Geçici 81 inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle,"

ifadesine göre sigortalılık süresi 15 yıl ve prim ödeme gün sayısı 3600 gündür.

Ben 15 yıl ve 3600 günü dolduranların da kıdem tazminartı hakkını elde ettiğini düşünüyorum.

Bu konuda bir de mahkeme kararı mevcut. Ve aşağıya kopyaladım. Buna rağmen ssk halen bu durumda olanlara kıdem tazminatı alabilir yazısını vermiyor. Ancak mahkemeye gidenler davayı kazanıp bu yazıyı alıyorlar. Bu konuda hukukçuların görüşleri rica. Hatta bu konua yardımcı olabilecek avukat var ise kendisi ile görüşmek isterim.

Mahkeme kararı:

Yargıtay 10. Hukuk Dairesi’nin E.2004/2111 ve K. 2004/4700 sayılı kararı aşağıya alınmıştır:

Yargıtay 10. Hukuk Dairesi’nce 2004/2111 esas ve 2004/4700 karar sayılı 25.5.2004 günü aynen onanan, Manisa İş Mahkemesi’nin 2003/143 esas ve 2004/15 sayılı 9.2.2004 tarihli kararı
‘Davacı vekili; 20.10.1986 tarihinde SSK’lı olan ve en son kendi isteği ile işten ayrılıp, 4447 sayılı kanun ile 1475 sayılı yasa maddesine eklenen 5. bendi gereğince, kıdem tazminatı almak amacıyla ‘Kıdem tazminatı alabilir’ yazısı için SSK’ya talepte bulunduğunda 20 yıllık sigortalılık süresi olmadığı nedeniyle kabul edilmediğinden, sosyal güvenlik haklarının engellendiğini ileri sürerek SSK işleminin iptaline verilmesini talep ve dava etmiştir.

SSK vekili, yazılı cevap verip 4447 sayılı yasayla 1475 sayılı yasanın 14. maddesine eklenen 5. bendine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını tamamlamış olanlara kendi istekleriyle işten ayrılmaları halinde kıdem tazminatı ödenebileceğinin hüküm altına alındığı, 20 yıllık sigortalılık süresinin de tamamlanması gerektiğini belirtip davanın reddini savunmuştur.
Davacının SSK sicil ve işyeri dosyaları getirtilip incelenmiştir. Davacının, 20.10.1986’da SSK’ya tescil edildiği, işten kendi isteği ile çıktığı 21.2.2003’e kadar 5748 gün prim ödediği anlaşılmıştır. Bilirkişi, ... davacının 506 sayılı yasanın geçici 81. maddesinin 4759 sayılı yasa ile değişik (C) bendinde öngörülen yaş şartı dışında en az 15 yıllık sigortalılık ve 3600 gün prim ödeme şartını yerine getirdiğinden, 1475 sayılı yasanın 14. maddesinin 5. bendi gereğince, SSK tarafından kıdem tazminatı yazısı verilmesi gerektiğini tespit etmiştir.

Hüküm; davacının kendi isteğiyle işten ayrıldığı 21.2.2003 tarihi itibarıyla, 506 sayılı yasanın 81. maddesinin 4759 sayılı yasa ile değişik (C) bendinden öngörülen yaş şartı dışındaki en az 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartına haiz olduğundan, 1475 sayılı yasanın 14. maddesine 4447 sayılı yasanın 45. maddesiyle eklenen 5. bendi hükmü uyarınca, kıdem tazminatı yazısının verilmesi gerektiğine karar verildi.’

[bayberay]

Bu konuda yorumlarınız lütfen.

[gokselvarol]

Bu konu benim içinde çok önemli.

Yasada
"veya aynı Kanunun Geçici 81 inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle,"

ifadesine göre sigortalılık süresi 15 yıl ve prim ödeme gün sayısı 3600 gündür.

Ben 15 yıl ve 3600 günü dolduranların da kıdem tazminartı hakkını elde ettiğini düşünüyorum.

Bu konuda bir de mahkeme kararı mevcut. Ve aşağıya kopyaladım. Buna rağmen ssk halen bu durumda olanlara kıdem tazminatı alabilir yazısını vermiyor. Ancak mahkemeye gidenler davayı kazanıp bu yazıyı alıyorlar. Bu konuda hukukçuların görüşleri rica. Hatta bu konua yardımcı olabilecek avukat var ise kendisi ile görüşmek isterim.

Mahkeme kararı:

Yargıtay 10. Hukuk Dairesi’nin E.2004/2111 ve K. 2004/4700 sayılı kararı aşağıya alınmıştır:

Yargıtay 10. Hukuk Dairesi’nce 2004/2111 esas ve 2004/4700 karar sayılı 25.5.2004 günü aynen onanan, Manisa İş Mahkemesi’nin 2003/143 esas ve 2004/15 sayılı 9.2.2004 tarihli kararı
‘Davacı vekili; 20.10.1986 tarihinde SSK’lı olan ve en son kendi isteği ile işten ayrılıp, 4447 sayılı kanun ile 1475 sayılı yasa maddesine eklenen 5. bendi gereğince, kıdem tazminatı almak amacıyla ‘Kıdem tazminatı alabilir’ yazısı için SSK’ya talepte bulunduğunda 20 yıllık sigortalılık süresi olmadığı nedeniyle kabul edilmediğinden, sosyal güvenlik haklarının engellendiğini ileri sürerek SSK işleminin iptaline verilmesini talep ve dava etmiştir.

SSK vekili, yazılı cevap verip 4447 sayılı yasayla 1475 sayılı yasanın 14. maddesine eklenen 5. bendine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını tamamlamış olanlara kendi istekleriyle işten ayrılmaları halinde kıdem tazminatı ödenebileceğinin hüküm altına alındığı, 20 yıllık sigortalılık süresinin de tamamlanması gerektiğini belirtip davanın reddini savunmuştur.
Davacının SSK sicil ve işyeri dosyaları getirtilip incelenmiştir. Davacının, 20.10.1986’da SSK’ya tescil edildiği, işten kendi isteği ile çıktığı 21.2.2003’e kadar 5748 gün prim ödediği anlaşılmıştır. Bilirkişi, ... davacının 506 sayılı yasanın geçici 81. maddesinin 4759 sayılı yasa ile değişik (C) bendinde öngörülen yaş şartı dışında en az 15 yıllık sigortalılık ve 3600 gün prim ödeme şartını yerine getirdiğinden, 1475 sayılı yasanın 14. maddesinin 5. bendi gereğince, SSK tarafından kıdem tazminatı yazısı verilmesi gerektiğini tespit etmiştir.

Hüküm; davacının kendi isteğiyle işten ayrıldığı 21.2.2003 tarihi itibarıyla, 506 sayılı yasanın 81. maddesinin 4759 sayılı yasa ile değişik (C) bendinden öngörülen yaş şartı dışındaki en az 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartına haiz olduğundan, 1475 sayılı yasanın 14. maddesine 4447 sayılı yasanın 45. maddesiyle eklenen 5. bendi hükmü uyarınca, kıdem tazminatı yazısının verilmesi gerektiğine karar verildi.’

Konu Yargıtay 10. Hukuk Dairesi tarafından 2004/2111 esas ve 2004/4700 karar sayılı 25.5.2004 günlü karar ile aynen onanan, Manisa İş Mahkemesi’nin 2003/143 esas ve 2004/15 sayılı 9.2.2004 tarihli kararında açıkça çözüme kavuşturulmuştur. Bu karara rağmen Sigorta Müdürlüklerinin ısrarla bu yazıyı vermekten kaçınmaları hukuka aykırı bir işlemdir. Bu işlem sonucunda işçiler hak ve zaman kaybına uğramaktadırlar.

1475 sayılı İş Kanununun 14. maddesine 25.08.1999 tarihinde 4447 sayılı kanunun 45. maddesi ile eklenen 5. fıkra aşağıdaki gibidir.
" 5- (Ek: 25.8.1999 -4447/45 md.) 506 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya aynı Kanunun Geçici 81 inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle..." feshetmeleri halinde kıdem tazminatına hak kazanabileceklerdir.
Sözü edilen Geçici 81. maddenin konumuzla ilgili (C) Bendi aşağıdaki gibidir:

506 geçici 81.madde:
C) (Değişik :23.5.2002 - 4759 / 3 md. Y.T. 01.06.2002)

a) 23.5.2002 tarihinde 15 yıllık sigortalılık süresini kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş ve 3600 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş bulunanlara istekleri halinde yaşlılık aylığı bağlanır.
b) 23.5.2002 tarihinde (a) bendinde öngörülen şartları yerine getiremeyenlerden bu şartları;
ba) 24.5. 2002 ile 23.05.2005 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 52, erkek ise 56 yaşını doldurmuş olmaları,
bb) 24.5. 2005 ile 23.05.2008 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 54, erkek ise 57 yaşını doldurmuş olmaları,
bc) 24.5. 2008 ile 23.05.2011 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 56, erkek ise 58 yaşını doldurmuş olmaları,
bd) 24.5. 2011 tarihinden sonra yerine getiren kadınlar 58, 24.05.2011 ile 23.05.2014 tarihleri arasında yerine getiren erkekler 59 yaşını doldurmuş olmaları,
be) 24.5. 2014 tarihinden sonra yerine getiren erkekler 60 yaşını doldurmuş olmaları,
Şartı ile yaşlılık aylığından yararlanabilirler.''

Yukarıda 1475 sayılı İş Kanununun 14. maddesine eklenen 5. fıkrada yer alan hüküm oldukça açıktır. Ne diyor:
"506 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya aynı Kanunun Geçici 81 inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını..."

Özü burada; 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya Geçici 81'e göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını doldurmak.

Çok açık belirtilmiş, yaş dışındaki diğer şartları yerine getirmek.
Aslında SSK'nın şu yazıyı vermesinde hiç bir sakınca yoktur, bu yazıyı verdi diye herhangi bir hukuki sorumluluk da doğmayacaktır.

"Adı geçen şahıs ilgili kanunun ilgili maddeleri gereğince emekliliğe hak kazanabilmesi için gerekli olan prim ödeme gün sayısını ve sigortalılık süresini doldurmuş olup, emekli olabilmesi için falanca yaşı doldurması gerekmektedir."

Belki de ilgili sigorta müdürlükleri yılların alışkanlığın olan emekliliğe hak kazanmış olma halinde kıdem tazminatı ödenmesine odaklanmış olduklarından kanunu gerektiği gibi yorumlayamadıklarından bu yazıyı vermekten kaçınmaktadırlar. Oysa aynı sigorta müdürlükleri, işçi eğer Geçici 81. maddeye göre değil de, 506 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları yerine getirmişse bu yazıyı vermekte bir sakınca görmüyorlar.

Üstteki yazıyı alıp, işverene bu yazı ile müracaat eden işçiye de işverence kıdem tazminatının ödenmesi gerekir.

Aslında kanun hükmü, yorum yapmasını bilen özgür düşünceli her Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşının kolayca anlayabileceği kadar açıktır, ama nedense her şey gibi bu konuda da ortalığı bulandırmak birilerinin işine geliyor olmalı.

Kanun hükmü çok açıktır; 15 yıllık sigortalılık süresini ve 3600 gün prim ödeme şartını yerine getiren her işçi, bu nedenle işten ayrılması halinde, yaş şartına bakılmaksızın kıdem tazminatı ödemesine hak kazanmaktadır.

[bayberay]

Erdoğan Kırcalı bey,

Yukarıdaki açıklamalar neticesinde sizin değerlendirmenizde bir değişiklik varmı, açıklarsanız seviniriz.

[Erdoğan Kırcalı]

Sorular iç içe girdiğinden cevaplarda çelişki ortaya çıkmakta.Sn.yesimk derki:

1972 doğumlu bayanım.Kasım 1989 yılında ilk defa SSK girişim yapıldı.Bundan sonra 1996 yılına kadar hiç prim ödemem yok.1996'dan beri aktif olarak çalışıyorum.

1989 yılında SSK kaydı yapılmış ama hiç prim ödenmemiş,ilk prim ödenmesi 1996 yılında yapılmış
Kurum ilk primin ödendiği tarihi hizmet başlangıç tarihi olarak baz almaktadır.Bu nedenle 2008-1996=12YIL!
12 yıllık hizmet süresi ile, 81.maddenin neresinde emekliliğe veya kıdem tazminatı almaya hak kazanılır diye yazıyor ben bulamadım,bulan beri gelsin.

İlk kayıt tarihinde,1 günlük prim ödenmiş kabul edilmesi için dava açılarak,kayıt tarihi itibariyle 1 günlük prim ödenmiş olmasını mahkeme kararıyla onaylatarak bu haktan yararlanılabilir.