Doğrudan gelir desteğine haciz konulabilir mi? ilgili yargıtay kararı bulamadım

[avbekirkan]

doğrudan gelir desteklenmesine haciz konulmasına ilşkin 2 farklı yargıtay kararı var bu tarihten sonraki yargıtay kararı bulamadım .varsa meslektaşlarım benimle paylaşırsa memnun olurum


T.C. YARGITAY
12.Hukuk Dairesi

Esas: 2003/4478
Karar: 2003/7240
Karar Tarihi: 03.04.2003

ÖZET: Çiftçilere yapılacak doğrudan gelir desteği ödemeleri, diğer kamu kurum alacaklarına mahsup edilemez.Bu sebeple borçlunun banka hesabındaki paranın haczi mümkün değildir. Temelde devlete ait bu paranın borçlu çiftçiye veriliş amacı da gözetilerek haczi mümkün değildir.

(2004 S. K. m. 82)

Dava: Merci kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:

Karar: Tarımda mevcut destekleme politikalarının değiştirilerek çiftçilere doğrudan gelir desteği sağlanması ve kayıt sisteminin oluşturulması amacı ile ülke çapında uygulama yapılmasına ilişkin 13.12.2001 tarih ve 2001/3405 sayılı kararnameye eklenen 1. maddeye göre (çiftçilere yapılacak doğrudan gelir desteği ödemeleri diğer kamu kurum ve kuruluşlarının alacaklarına mahsup edilemez)

Somut olayda, borçlunun yukarıda açıklanan nitelikteki banka hesabına haciz konulduğu görülmektedir. Dairemizin yerleşik içtihadına göre temelde devlete ait bu paranın borçlu çiftçiye veriliş amacı da gözetilerek haczi mümkün değildir.

Alacaklının sıfatı kamu kuruluşu niteliğinde olup olmaması ya da özel hukuk tüzel kişisi olması yukarıdaki ilkeye etkili bulunmamaktadır.

O halde, şikayetin kabulüne karar vermesi gerekirken reddi isabetsizdir.

Sonuç: Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mercii kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK. 366 ve HUMK.'nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA) , 03.04.2003 gününde oybirliği ile karar verildi.(¤¤)


T.C. YARGITAY
11.Hukuk Dairesi

Esas: 2004/9452
Karar: 2005/6054
Karar Tarihi: 13.06.2005

ÖZET : Uyuşmazlık, davacı adına yatırılan doğrudan gelir desteği ödemesinin haczedilip, başka borçlara mahsup edilip edilmeyeceği noktasında toplanmaktadır. Bu durum karşısında, mahkemece icra takip dosyası ile doğrudan gelir desteği ödenmesine ilişkin kararların örnekleri dosya içine getirtilip, şayet 2000/2172 sayılı karara göre yapılan bir ödeme olduğunun anlaşılması halinde 2001/3405 sayılı karara göre haczinin dolayısıyla borca mahsubunun yapılamayacağı, 2002/4165 sayılı karara ilişkin ise borca mahsubuna engel bir durum bulunmadığı dikkate alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.

(2004 S. K. m. 82)

Dava: Taraflar arasında görülen davada Kızılırmak Asliye Hukuk Mahkemesi'nce verilen 15.04.2004 tarih ve 2003/104 - 2004/56 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi Berkant Şengel tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

Karar: Davacı, davalı kooperatifin üyesi olduğunu, borçların taksitlendirilmesinden yararlanarak ana parayı ödediğini, buna rağmen adına tahakkuk ettirilen çiftçi destekleme parasının borca mahsup edildiğini, anılan paranın iadesi gerektiğini ileri sürerek, 2.120.000.000.-TL.nin tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı temsilcisi, davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, iddia, toplanan kanıtlar ve tüm dosya kapsamına göre, davacının davalı kooperatife ait borcu nedeniyle doğrudan gelir desteğine haciz konularak tahsil edildiği, temelde devlete ait olan bu paranın veriliş amacı da dikkate alınarak haczinin mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, 2.119.824.000.-TL.nin tahsiline karar verilmiştir.

Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.

Dava, haczedilen doğrudan gelir desteğinin tahsili istemine ilişkindir.

Bakanlar Kurulu'nun 12.12.2000 tarih ve 2000/2172 sayılı kararı ile çiftçilere doğrudan gelir desteği ödenmesi kararı alınmış ve anılan karara 13.12.2001 tarih 2001/3405 sayılı kararla ek madde ilave edilerek çiftçilere yapılacak doğrudan gelir desteği ödemelerinin diğer kamu kurum ve kuruluşlarının alacaklarına mahsup edilemeyeceği düzenlenmiştir. 2000/2171 sayılı karara dayalı ödemelerin 2001 yılının ikinci yarısı ile 2002 yılının ilk yarısında ödeneceği hükme bağlanmıştır.

Bakanlar Kurulu'nun 04.05.2002 tarih 2002/4165 sayılı kararı ile çiftçilere doğrudan gelir desteği sağlanması uygulamasına devam edilmiş, ancak ödemelerin mahsubuna ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır.

Somut olayda davacı adına Kızılırmak Ziraat Bankası Şubesi'ne yatırılan 2.119.824.000.-TL doğrudan gelir desteğinin, haciz sonrası davalının takip alacaklısı bulunduğu Kızılırmak İcra Müdürlüğü'nün 2001/384 sayılı takip dosyasına aktarıldığı anlaşılmaktadır. Uyuşmazlık, davacı adına yatırılan doğrudan gelir desteği ödemesinin haczedilip, başka borçlara mahsup edilip edilmeyeceği noktasında toplanmaktadır. Bu durum karşısında, mahkemece icra takip dosyası ile doğrudan gelir desteği ödenmesine ilişkin kararların örnekleri dosya içine getirtilip, şayet 2000/2172 sayılı karara göre yapılan bir ödeme olduğunun anlaşılması halinde 2001/3405 sayılı karara göre haczinin dolayısıyla borca mahsubunun yapılamayacağı, 2002/4165 sayılı karara ilişkin ise borca mahsubuna engel bir durum bulunmadığı dikkate alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle hüküm kurulması doğru görülmemiş, kararın bozulması gerekmiştir.

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın, davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 13.06.2005 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

[Av.Bülent Akçadağ]

T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
E. 2004/14696
K. 2004/19526
T. 17.9.2004
• ŞİKAYET ( Devlet Malı Niteliğinde Bulunan ve Çiftçilere Doğrudan Gelir Desteği Olarak Ödenen Para ile İlgili Yapılacak Şikayetin Süreye Tabi Olmadığı - Haczi Kabil Olmayan Mallar )
• ÇİFTÇİYE YAPILAN GELİR DESTEĞİ ÖDEMELERİ ( Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Alacaklarına Mahsup Edilemeyeceği - Temelde Devlete Ait Ancak Çiftçiye Doğrudan Gelir Desteği Olarak Ödenen Paranın Haczedilemeyeceği )
• HACZİ KABİL OLMAYAN MALLAR ( Çiftçilere Doğrudan Gelir Desteği Olarak Ödenen Paralar Temelde Devlet Malı Sayıldığından Haczedilmeyeceği - Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Alacaklarına Karşı Mahsup Edilemeyeceği )
• DEVLET MALI ( Çiftçiye Doğrudan Gelir Desteği Olarak Ödenen Paranın Devlet Malı Olduğu Haczedilemeyeceği - Devlet Malı Niteliğinde Olan Çiftçiye Ödenen Doğrudan Gelir Desteği Ödemelerinin Haczine Karşı Şikayetin Süreye Tabi Olmadığı )
2004/m.82
ÖZET : Çiftçilere yapılacak doğrudan gelir desteği ödemeleri, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının alacaklarına mahsup edilemez.

DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkikinin Borçlu vekilince istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Tarımda mevcut destekleme politikalarının değiştirilerek çiftçilere doğrudan gelir desteği sağlanması ve kayıt sisteminin oluşturulması amacı ile ülke çapında uygulama yapılmasına ilişkin 13.12.2001 tarihli 2001/3405 sayılı kararnameye eklenen 1. maddeye göre; "çiftçilere yapılacak doğrudan gelir desteği ödemeleri, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının alacaklarına mahsup edilemez".

Somut olayda, borçlunun yukarıda açıklanan nitelikteki banka hesabına haciz konulduğu görülmektedir. Dairemizin yerleşik içtihadına göre, temelde Devlete ait bu paranın borçlu çiftçiye veriliş amacı da gözetilerek haczi mümkün değildir.

Alacaklının sıfatı, kamu kuruluşu niteliğinde olup olmaması, ya da özel hukuk tüzel kişisi olması yukarıdaki ilkeye etkili bulunmamaktadır.

Devlet malı niteliğinde bulunan bu para ile ilgili olarak yapılacak şikayetin süreye tabi olmadığı gözetilerek mahkemece işin esası incelenerek şikayetin kabulüne karar vermek gerekirken istemin süre aşımından reddi isabetsizdir.

SONUÇ : Borçlu vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK.nun 366 ve HUMK.nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, 17.09.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.


--------------------------------------------------------------

T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
E. 2002/29308
K. 2003/2235
T. 6.2.2003
• ÇİFTCİLERE YAPILICIK DOĞRUDAN GELİR DESTEĞİ ÖDEMELERİ (Ödemelerin Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Alacağına Mahsup Edilememesi)
• ALACAĞA MAHSUP (Çiftçilere Yapılacak Doğrudan Gelir Desteği Ödemelerinin Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Alacağına Mahsup Edilememesi)
• DOĞRUDAN GELİR DESTEĞİ (Çiftçilere Yapılacak Doğrudan Gelir Desteği Ödemelerinin Haczedilemez Olması)
• HACİZ (Çiftçilere Yapılacak Doğrudan Gelir Desteği Ödemelerinin Kişisel Alacaklar için Haczinin Mümkün Olmaması)
2004/m.82
ÖZET : Çiftçilere yapılacak doğrudan gelir desteği ödemeleri diğer kamu kurum ve kuruluşlarının alacağına mahsup edilemez. Kamu kurum ve kuruluşlarınca dahi alacağa mahsup edilemeyecek bu ödemelerin kişisel alacaklar için haczi mümkün değildir.

DAVA : Merci kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Dairemizce oluşturulan ve süregelen içtihatlarında da benimsendiği üzere 13.12.2001 tarih ve 2001/3405 sayılı kararnameye ek yapan 26.12.2001 tarihli karar ile "çiftçilere yapılacak doğrudan gelir desteği ödemelerinin diğer kamu kurum ve kuruluşlarının alacağına mahsup edilemeyeceği" hükmü getirilmiştir. Kamu kurumlarınca dahi alacağa mahsup edilemeyecek bu ödemelerin kişisel alacaklar için haczi mümkün değildir. Merciice aksine düşüncelerle yazılı şekilde karar tesisi isabetsizdir.

SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile merci kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK. 366. ve HUMK. 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 6.2.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.


--------------------------------------------------------------------

T.C.
YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ
E. 2003/4514
K. 2003/11390
T. 2.12.2003
• ÜÇÜNCÜ KİŞİYE GÖNDERİLEN HACİZ İHBARNAMESİNİN YASAL ŞARTLARI TAŞIMAMASI ( Haczin Geçerli Olması ve Bankada Mevduat Hesabı Bulunan Borçluya Bankaca Ödeme Yapılamayacağı )
• HACİZ İHBARNAMESİNİN YASAL ŞARTLARI TAŞIMAMASI ( Üçüncü Kişi Niteliğindeki Bankanın Mevduat Hesabındaki Parayı İcra Dairesine Yatırmak Zorunda Olması - Mevduat Sahibine Ödeme Yapan Bankanın Sorumlu Olacağı )
• BANKAYA GÖNDERİLEN BİRİNCİ HACİZ İHBARNAMESİNİN YASAL ŞARTLARI TAŞIMAMASI ( Mevduat Hesabında Borçluya Ait Para Varsa Haczin Geçerli Sayılacağı - Bankanın Mevduat Hesabındaki Borçluya Ait Parayı Mevduat Sahibine Ödemesi Nedeniyle Sorumlu Olacağı )
• BİRİNCİ HACİZ İHBARNAMESİNİN YASAL ŞARTLARI TAŞIMAMASI ( Üçüncü Kişi Niteliğindeki Bankanın Mevduat Hesabındaki Parayı İcra Dairesine Yatırmak Zorunda Olması - Mevduat Sahibine Ödeme Yapan Bankanın Sorumlu Olacağı )
2004/m.89
ÖZET : Davacı vekili, Doğrudan Gelir Desteği adı altında Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı tarafından müvekkilinin alacaklısı olduğu şahısların davalı bankada açılan hesaplarına intikal ettirilen paraların icra müdürlüğünün haciz emirlerine rağmen haczedilmediğini, davalı banka ilgililerinin keyfi davranışları sonucu müvekkilinin zarar gördüğünü ileri sürerek, şimdilik 7.708.000.000 TL.nin 20.01.2002 tarihinden itibaren faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir. Borçlunun bankada mevduatı var ise, bankaya gönderilen haciz yazısı İİK.nun 89. maddesinde yazılı birinci haciz ihbarnamesindeki şartları ihtiva etmese bile geçerli ve yeterli olup, borçlunun mevduatı haczedilmiş sayılır. Haciz yazısını alan banka, artık borçluya ödeme yapamaz. Sadece icra dairesine ödemede bulunabilir. Haciz müzekkeresini alan bankanın, takip borçlusuna ait mevduatı icra dairesi yerine, mevduat sahibine ya da başka birisine ödemesi hali, takip alacaklısına karşı sorumluluğunu gerektirmektedir.

DAVA : Taraflar arasında görülen davada Çeltik Asliye Hukuk Mahkemesi'nce verilen 01.10.2002 tarih ve 2002/69-150 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi duruşmalı olarak davacı vekili tarafından istenmiş olmakla, duruşma için belirlenen 18.11.2003 günde davacı avukatı ile davalı avukatı gelip, temyiz dilekçesinin de süresinde verildiği anlaşıldıktan ve duruşmada hazır bulunan taraflar avukatları dinlenildikten sonra, duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakılmıştı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili, Doğrudan Gelir Desteği adı altında Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı tarafından müvekkilinin alacaklısı olduğu şahısların davalı bankada açılan hesaplarına intikal ettirilen paraların icra müdürlüğünün haciz emirlerine rağmen haczedilmediğini, davalı banka ilgililerinin keyfi davranışları sonucu müvekkilinin zarar gördüğünü ileri sürerek, şimdilik 7.708.000.000 TL.nin 20.01.2002 tarihinden itibaren faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, davacının alacaklı olduğu kişilerden ve çiftçilerin yatırmış olduğu pancar alacaklarından alacağını alma imkanı olup, müvekkili aleyhine dava açılamayacağını, İİK.nuna göre müvekkiline haciz ibranamesi gönderilmediğini, davacının, gönderilen haciz müzekkeresi ile doğrudan doğruya haciz uygulanmasını talep ettiğini, haciz ihbarnamesi tebliğ edilmeden 3.kişiye karşı haciz işleminin uygulanamayacağını savunarak, davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre, İİK.nun 89. maddesine göre 1.haciz ihbarnamesi gönderilen 3 ncü kişi 7 gün içinde itiraz etmezse istenen borcun 3. kişinin zimmetinde sayılacağı, 3 ncü kişinin kendisine gönderilen 2.haciz ihbarnamesi üzerine 7 gün içinde menfi tespit davası açmaması halinde borcun zimmetinde sayılan borcun 3ncü kişiden zorla alınması için icra dairesine başvurması gerektiği, alacaklının 3 ncü kişiye karşı mahkemede dava açamayacağı, alacaklının böyle bir dava açmakta hukuki yararı bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.

Karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir.

Davacı vekili, müvekkilinin alacaklı olduğu kişilerin davalı banka nezdindeki mevduatına konulan haczin gereğinin davalı banka tarafından yapılmadığını iddia etmektedir. Davacı bankanın, alacaklı olduğu şahıslar aleyhinde icra takibi başlattığı, icra takibinin kesinleşmesinden sonra, takip borçlularının davalı banka nezdindeki alacaklarına, davacı alacaklının talebi üzerine icra dairesinde haciz konulduğu, durumun bir müzekkere ile davalı bankaya bildirildiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır.

Borçlunun bankada mevduatı var ise, bankaya gönderilen haciz yazısı İİK.nun 89. maddesinde yazılı birinci haciz ihbarnamesindeki şartları ihtiva etmese bile geçerli ve yeterli olup, borçlunun mevduatı haczedilmiş sayılır. Haciz yazısını alan banka, artık borçluya ödeme yapamaz. Sadece icra dairesine ödemede bulunabilir. Haciz müzekkeresini alan bankanın, takip borçlusuna ait mevduatı icra dairesi yerine, mevduat sahibine ya da başka birisine ödemesi hali, takip alacaklısına karşı sorumluluğunu gerektirmektedir. Doktrinde de aynı görüş benimsenmiş bulunmaktadır ( Bkz. Prof. Dr. Baki Kuru, Bankalardaki Mevduatın ve Diğer Alacakların Haczi, Türkiye Bankalar Birliği yayını, Mayıs-2002 Bası, s.24-25 ). O halde, mahkemece, banka nezdindeki takip borçlularına ait haczedilen mevduatı icra dairesi yerine, takip borçlusu ya da 3 ncü kişiye ödeyen davalı bankanın davacıya karşı sorumlu olacağı düşünülerek, işin esasına girilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle davanın reddedilmesi doğru görülmemiş, hükmün davacı yararına bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, 275.000.000.-TL duruşma vekillik ücretinin Avukatlık Ücret Tarifesi'nin 21 nci maddesi gereğince KDV'si ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 02.12.2003 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.



Kolay gelsin, Saygılarımla...