Yeni Hukuki Kaynak: Savunma hakkı ihlal edilerek verilmiş bir yabancı boşanma kararının tanınması ve tenfizi mümkün değildir

[admin]

Hukuk Makaleleri ve Mevzuat Kısmına yeni bir hukuki kaynak eklendi, üzerinde tartışmak ister misiniz :


Savunma hakkı ihlal edilerek verilmiş bir yabancı boşanma kararının tanınması ve tenfizi mümkün değildir

[Av.Ragıp Atay]

Karar çok ilginç. Yargıtay tarafından, bazı kavramların yeterli anlaşılmadığı ortaya çıkmaktadır. 2675 sayılı yasanın 38. maddesi, tenfizin hangi hallerde yapılamayacağını hükme bağlamıştır.
Madde 38 - Yetkili mahkeme tenfiz kararını aşağıdaki şartlar dahilinde ve-
rir.
a) Türkiye Cumhuriyeti ile ilamın verildiği Devlet arasında karşılıklılık
esasına dayanan anlaşma yahut o devlette Türk mahkemelerinden verilmiş ilamla-
rın tenfizini mümkün kılan bir kanun hükmünün veya fiili uygulamanın bulunması,
b) İlamın Türk Mahkemelerinin münhasır yetkisine girmeyen bir konuda veril-
miş olması,
c) Hükmün kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması,
d) O yer kanunları uyarınca, kendisine karşı tenfiz istenen kişinin hükmü
veren mahkemeye usulüne uygun bir şekilde çağrılmamış veya o mahkemede temsil
edilmemiş yahut bu kanunlara aykırı bir şekilde gıyapta hüküm verilmiş ve bu
kişinin yukarıdaki hususlardan birine dayanarak tenfiz istemine karşı Türk
Mahkemesine itiraz etmemiş olması,
e) Türklerin kişi hallerine ilişkin yabancı ilamda Türk kanunlar ihtilafı
kuralları gereğince yetkili kılınan hukukun uygulanmamış ve Türk vatandaşı olan
davalının tenfize bu yönden itiraz etmemiş olması.

Yargıtay, 38/c hükmünü baz alarak 38/d maddesinin uygulanması gerektiğini belirtmektedir. Tenfiz için bu yaklaşım doğrudur.
Ancak, karar incelendiğinde, davanın tanıma davası olarak görüldüğü ortaya çıkmaktadır. Zira iki yerde birden tanınması istenen karar demektedir. İşte burada yasaya aykırılık ortaya çıkmaktadır.
Yasanın 42. maddesi, "......Tanımada 38.maddenin a ve bentlerinin uygulanamayacağını belirtmektedir. Yargıtay da bunun bilincinde olarak, her ne kadar d bendi uygulanmaz ise de..... diyerek, kendince yasayı delmiştir.
Bu nedenle ilginç. bir karar bence