Miras devri ve geri alınması

[operator21]

bu konuda bir katkı da benden olsun.

olay şu :

bir arkadaşım var. anne tarafı hayatta bulunan 3 kardeş ve hepsi 60 yaşı geçti. en büyükleri annesi 2 çocuğu var. ortancaları hiç evlenmedi ve yalnız. küçük olan kardeş evli ve 2 çocuu var. annesi istanbulda oturmasına karşın manisada evi vardı. ve küllüm anne tarafı akrabaları da manisada bulunmakta. binanın 1nci kati annesine 2nci katı ortanca kardeşe aitti ve 1nci kat kiradaydı.

ortanca kardeş rahatsizlanınca küçük kardeşin oğlu evli olmasından sebep ona bakmak için bu evde kalmak istedi ancak kiracı çıkmak istemedi ve mal sahibini yasal haklarını gerekçe göstererek tersledi. annesi çok sinirlendi ve evi yeğeninin üstüne devretti. 80 000 ytl değerinde açık tarihli ancak pulsuz imzalı senet alındı. ancak gayrimenkulün rayiç değeri bugün 100 000 ytl yi geçti. kiracı çıkarıldı ortanca kardeşe bakmak üzere küçük kardeşin oğlu eve yerleşti ve kira ödemesini sürdürdü. muvazadan çekindiği için de annesi yapılan sözlü anlaşma gereği evi tekrar kendi üzerine devralmak için 2 yıl bekledi.

2 yıl sonra evi geri devralacaktı. şu anda ise evi devralma konusunda şüphe var süre dolmuş olmasına rağmen yeğen sürenin 3 yıla çıkarıldığını öne sürerek evi devretmeye yanaşmıyor.

1 - olayın hukuki sonucu nedir?
2 - gayrimenkulü geri alabilmek için neler yapılabilir? ne derecede başarılı olunur?
3 - olayda muvaza var mıdır?
4 - muvaza varsa hukuki sonuc ceza-i ve hukuk-i müeyyide veya olası sonuçlar nelerdir?
5 - hukuki karşiliği ve/veya olaya emsal danıştay kararları var mıdır? nelerdir?

[Av.Hakan Yüksel]

Sayın TK_46;

Eğer kardeşleriniz ile aranızda yazılı bir sözleşme yapmadıysanız malesef ki iddianızı yazılı deliller ile ispatlamak zorunda olduğunuzdan eğer muvazaaya dayalı olarak tapu iptal ve tescil davası açacak olur iseniz pek muhtemel olarak davanın reddi ile karşılaşacağınızı söyleyebilir. ( Bakınız: Aşağıdaki Yargıtay kararı )

Sayın Operatör21;

Sizin anlattığınız somut olayda da muvazaa bulunmakta ve Sayın TK_46 ile aynı durum söz konusu bu sebeple, taraflar arasında muvazaayı kanıtlayan yazılı bir belge yok ise iddianın ispatı mümkün olamamaktadır.( Bakınız: Aşağıdaki Yargıtay kararı )

Bu bakımdan aksi yöndeki görüşlere katılamıyorum.

Saygılarımla

Yargıtay Kararı:

T.C. YARGITAY
1.Hukuk Dairesi

Esas: 2005/7006
Karar: 2005/9494
Karar Tarihi: 13.09.2005

ÖZET: Dava, taraf muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali-tescil isteğine ilişkindir. Muvazaa nedeniyle geçersiz sözleşmeye dayanılarak bir taşınmazın tapuda temliki yapılmışsa bu tescil yolsuz bir tescil hükmündedir. Tapuda yapılan temlik ve tesciller illi işlemler olduğundan tapunun dayanağı sözleşme geçersiz ise tapu kaydının da iptali gerekir. Ayrıca muvazaalı sözleşmeler yapıldığı andan itibaren taraflar arasında hüküm ve sonuç doğurmayacağından açılan dava sonunda verilen karar, yenilik doğurucu bir hüküm değil, açıklayıcı bir hüküm durumundadır.

(4721 S. K. m. 6, 1025) (818 S. K. m. 18)

Taraflar arasında görülen davada;

Davacı, çekişmeli 2694 sayılı parseldeki payını 3.kişilere olana borcundan dolayı emaneten davalının miras bırakanı Namık Şahin'e devrettiğini ancak tapuda satış gösterildiğini, bu hususta harici belge de düzenlendiğini ileri sürerek tapusunun iptaliyle adına tescilini istemiştir.

Davalı vasisi, olayı sonradan öğrendiğini, harici belgedeki imzanın miras bırakana ait olduğunu belirtmiştir.

Mahkemece, kanıtlanamadığından bahisle davanın reddine karar verilmiştir.

Karar, davacı tarafından duruşmalı olarak temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 13/9/2005 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden vekili avukat S.İlgün Ünsal geldi. Davetiye tebliğine rağmen temyiz edilen gelmedi, yokluğunda duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekilin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı, bilahare Tetkik Hakimi Murat Ataker tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:

Karar

Dava, taraf muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali-tescil isteğine ilişkindir.

Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.

Dosya içeriği ve toplanan delillerden, çekişme konusu 5694 sayılı parseldeki davacı payının 8.10.2003 tarihli resmi akitle davalının miras bırakanı Namık Şahin'e satış yoluyla temlik edildiği anlaşılmaktadır.

Davacı, anılan temliki işlemin gerçeği yansıtmadığını, muvazaalı olduğunu ileri sürerek eldeki davayı açmıştır.

Bilindiği üzere; muvazaa kısaca irade ve beyan arasında bilerek yaratılan uyumsuzluk şeklinde tanımlanabilir. Muvazaada taraflar üçüncü kişileri aldatmak amacıyla gerçek iradelerine uymayan, aralarında hüküm ve sonuç doğurmayan bir görünüş yaratmak için anlaşarak bazan aslında bir sözleşme yapma iradesi taşımadıkları halde görünüşte bir sözleşme yapmaktadırlar (mutlak muvazaa). Veya gerçek iradelerine uygun olarak yaptıkları sözleşmeyi iradelerine uymayan görünüşteki bir sözleşme ile gizlemektedirler (nisbi muvazaa) Yanlar, ister salt bir görünüş yaratmak için, ister başka bir sözleşmeyi gizlemek amacıyla, sözleşme yapsınlar görünüşteki sözleşme gerçek iradelerine uymadığından, tabandaki sözleşmede tapulu taşınmazlarda şekil koşullarını taşımadığından geçersizdir.

Her ne kadar muvazaayı düzenleyen Borçlar Kanununun 18. maddesinde ve öteki kanun hükümlerinde muvazaalı sözleşmelerin hüküm ve sonuçları hakkında bir açıklık bulunmamakta ise de; taraflar arasında alacak ve borç ilişkisi doğurmayacağı, muvazaanın varlığının hiçbir süreye bağlı olmaksızın her zaman ileri sürülebileceği, mahkemece kendiliğinden (resen) göz önünde bulundurulması gerektiği, belirli bir sürenin geçmesi, sebebin ortadan kalkması veya ilgililerin olur (icazet) vermesi ile geçerli hale gelmeyeceği, uygulamada ve bilimsel görüşlerde ortaklaşa kabul edilmektedir.

Hemen belirtmek gerekir ki, muvazaa nedeniyle geçersiz sözleşmeye dayanılarak bir taşınmazın tapuda temliki yapılmışsa bu tescil yolsuz bir tescil hükmündedir. Tapuda yapılan temlik ve tesciller illi işlemler olduğundan tapunun dayanağı sözleşme geçersiz ise tapu kaydının da Medeni Kanunun 1025. maddesine göre iptali gerekir. Ayrıca muvazaalı sözleşmeler yapıldığı andan itibaren taraflar arasında hüküm ve sonuç doğurmayacağından açılan dava sonunda verilen karar, yenilik doğurucu (inşai) bir hüküm değil, açıklayıcı (ihdasi) bir hüküm durumundadır.

Öte yandan, muvazaanın varlığını iddia eden taraf veya bunların ardılı (halefi) sıfatı ile hareket eden, başka bir anlatımla sözleşmenin yanlarından birine teb'an dava açan kişi Medeni Kanunun 6. maddesi gereğince bu iddiasını ispat etmek zorundadır. Senede bağlı bir sözleşmeye karşı muvazaa iddiası, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 288 ve 290. maddelerinde belirtildiği üzere ancak yazılı delille kanıtlanabilir. Sözleşme aynı kanunun 293. maddesinde sözü edilen yakın akrabalar arasında yapılmış olsa dahi muvazaanın yazılı delille ispat edilmesi gerekir. Böyle bir sözleşmenin resmi şekilde yapılması halinde dahi olayın özelliği itibariyle adi yazılı delilin yeterli olacağı öğretide ve kararlılık kazanmış içtihatlarda ortaklaşa kabul edilmiştir. İşte bu görüşten hareketle 5.2.1947 tarih 20/6 sayılı İçtihatları Birleştirme Kararında taraf muvazaası ve takma ad (namı-müstear) davalarında iddianın ancak yazılı delille kanıtlanabileceği kabul edilmiştir.

Somut olaya gelince; davacı, iddiasının kanıtı olarak <sözleşme> başlıklı belge ibraz etmiş, belgedeki imzanın davalının miras bırakanına ait bulunduğu davalı temsilcisi tarafından kabul edilmiştir.

Hal böyle olunca, anılan belgenin yukarıda açıklanan ilkeler gözetilerek değerlendirilmesi, bunun yanında HUMK.nun 292. maddesinin de dikkate alınması, ondan sonra bir karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu üzere hüküm kurulması isabetsizdir. Davacının temyiz itirazı yerindedir. Kabulüyle, hükmün açıklanan nedenden ötürü HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 4.12.2004 tarihinde yürürlüğe giren avukatlık ücret tarifesinin 14. maddesi gereğince gelen temyiz eden vekili için 400,00 YTL. duruşma avukatlık parasının temyiz edilenden alınmasına, peşin alınan harcın temyiz edene iade edilmesine, 13.09.2005 tarihinde oybirliği ile karar verildi.(¤¤)

[kaptanspark]

inançlı işlem olamazmı bu??

[operator21]

1 - açık tarihli senet bu durumda muvazayı ispat için yeterli delil olmaz mı?

ayrıca annesi arkadasa kalacak 140 000 ytl lik gayrimenkulü neden daha düşük bir bedelle başkasına devretsin ki onu satsa bile daha fazla değer elde eder ve o paranın faizi dahi %3 olsa her ay 3,500 ytl ye yakın bi faiz getirisi sağlar bunu neden geri çevirsin ki mantık lı mı?

2 - muvazanın, muvazayı yapan kişi hakkında oluşturacağı hukuki sonuç nedir?
idari para cezası, hapis cezası, kamu hizmetinden men, zorunlu kamu hizmeti gibi; müeyyidesi var mıdır? varsa nedir?


3 - diyelim ki işlemi iptal ettiremedik senede dayanarak ve gereken odemenin yapılmadığı beyan edilerek senede tarih atılır ve haciz işlemi başlatılırsa. bu durumda taşınmaz geri alınabilir mi? velev ki : 3ncü kişiye satılmış olma ve olmama durumları halinde olası sonuç ne şekilde cereyan eder?

[Av.Hakan Yüksel]

Sayın Operator21;

Açığa senedin muvazaayı tek başına kanıtlayamayacağı düşüncesindeyim.

Muvazanın herhangi bir idari veya cezai yaptırımı bulunmamaktadır.

Senedin doldurularak icraya verilmesi halinde, senet borçlusunun adına kayıtlı olan taşınmaz haczedilebilir, 3 kişiye ait olan malların ise haczi söz konusu olamaz.

Saygılarımla

[operator21]

çok teşekkür ediyorum. saygılarımla.

[Av.Tayfun Eyilik]

https://www.hukuki.net/forum/showthre...threadid=19161
Konuyu burdaki kararları okumak suretiyle özellikle hukukçu arkadaşların katılımı ile tartışmaya davet ediyorum

[veysel67]

kimse kendi muvazaasına dayanamaz bu dürüstlük kuralına aykırıdır ve hakim de bunu göz önünde bulundurur...

[operator21]

pardon ama bana bunun hukuki sonucu gerekiyordu. acaba ben yanlış bir şekilde mi ifade ettim yoksa eksik veya yanlış mı anladım. hakim bunu göz önünde bulunduracaktır ibaresi de neyin nesi? burada bir tezat mı oluştu şimdi?

bu konudaki hukuki sonuç nedir? eğer cezai bir müeyyidesi yoksa sorun yok. ancak hakim olaya nereden karıştı onu anlayamadım. konunun boyutu biraz değişti gibime geliyo. cezai müeyyide yoksa ve ortada muvazayı yapan ve yaptıran dışında bir kimse de yoksa ne hakimi ne dürüstlük ilkesine aykırı hareket. muvazanın kendisi zaten dürüstlükle bağdaşmayan bir harekettir. ve bildiğim kadarıyla kanunda hükümsüzlük dışında tanımlanmış bir sonucuda yoktur. böle bi durumda ancak tapu iptali davası söz konusu olacaktır. kaldı ki bu da kaybedilen bir dava olacaktır.

kafam karıştı şimdi.

şu olayı bana bi anlatırmısınız. tatminkar bir cevap aldığımı düşünüyordum ama yanıldım galiba. kafam karıştı.

[operator21]

olay vakıa icelemesi veya takdir yetkisiyse bunun ben de farkındayım.

emsal davalar var. emsal kararlar var. kişiler kendi muvazalaarına dayanabiliyorlar. dayanamıyor olsalardı emsal davalar olmazdı ve hukukta yeri de olmasdı.

ayrıca muvazaya ilişkin davaları genellikle taraflar deil tarafların varisleri tarafından açılıyor. ama sonuçlanamıyor. yani kişi kendi muvazasına dayanabiliyor bir yerde; iş bir sonraki nesle geçecek miras düzeyine indirgendiği için farklı bir boyut kazanıyor.

bununla beraber muvazanın niçin yapıldığı da önemli arkasındaki mesele de önemli. tabii ki kararı etkileyecektir ancak amaç hüsniyet ilkelerine ne kadar uyar ?

bunu her olay için ayrı ayrı kanunda tanımlamak mümkün müdür? kaç olaya kadar tanımlayabilirsiniz? o zaman kanunlardan sonra mevzuata sonra yazılı içtihatlara sonra yazısız içtihatlara sonra örf adet hukuku ve en nihayetinde takdir yetkisine şeklinde tanımlanan ilkeye ne gerek var?

statik kanun bazında alındığında dediğiniz doğru ancak dinamik düzeye çekildiğinde bir kelime bile değişse olayın içeriği değişebiliyor o zaman yanıltmanın haksız olduğunu veya hüsniyete aykırı olduğunu kim iddia edebilir?