Nafaka alabilir miyim?

[Gozde.akdogan]

Merhaba. 21 yaşındayım. Annem ile babam 10 yıl öncesinde boşandılar. Mahkeme velayetimi ve vesayetimi babama verdi. Üniversiteye gelene kadar hiçbir sorunumuz yoktu. Kars'ta üniversite okuyorum. Babam aylık 5000 TL maaş alıyor ve bana aylık 200 TL gönderiyor ve tabii ki öğrenim kredim ile birlikte bu para bana yetmiyor. Maaşı bu kadar olduğu için KYK çıkmıyor. Kars'ta her şeyimi kendim yapıyorum; yurt ücretim, yol, yemek, kitaplar, fotokopiler vb. Babama dava açmayı 2 yıldır düşünüyordum ancak aramızın bozulmasını istemediğimden açmadım. Bu arada annemle oturup hesap yaptığımızda gidiş-geliş yol param hariç 2500 TL giderim oluyor. Annemin fakirlik kağıdı olduğundan annemden bi yardım talep etmiyorum. Bir de babam 2 yıl önce başka bir evlilik yaptı ve ben babannem-dedemle yaşıyorum. Ne kadar nafaka alabilirim? Bir de davayı açsam ne zaman sonuçlanır?

*Yanlış bir şey yazdıysam, talep ettiysem şimdiden özür dilerim.

[Av.Ergün Vardar]

18 yaşını geçen kızına nafaka ödemek istemeyen babayı yerel mahkeme haklı buldu. Ancak Yargıtay,Okuduğu sürece çocuğuna bakmalısın dedi

Yargıtay 3'üncü Hukuk Dairesi örnek bir karara imza attı. Yargıtay, kızı 18'ini doldurduğu için nafakasının iptalini isteyen babanın talebini onaylayan yerel mahkemenin kararını bozdu. Yargıtay'ın gençler lehine aldığı 'emsal' kararın dayanağı olan süreç Bursa'da yaşandı. Eşinden ayrılan koca, kız çocuğu için eşine iştirak nafakası veriyordu. Ancak kız çocuğu 18 yaşını doldurduktan sonra baba mahkemeye başvurdu. Babanın, "Nafaka vermek zorunda kaldığım kızım reşit olmuştur. Medeni Kanuna göre, artık nafaka vermemem gerekir. Bu durum, mahkeme kararıyla tespit edilsin" diyerek iptal davası açtı. Bursa 4'üncü Aile Mahkemesi, babanın açtığı "iştirak nafakasının kaldırılması" yerinde buldu. Mahkeme genç kızın yaşının 18'i geçmiş olması nedeniyle babanın iptal davasını kabul etti.

'OKUYORSA BAKACAKSIN'
Ancak babanın aldırdığı kararı kızı temyiz etti. Genç kız temyiz dilekçesinde Bursa Mesleki Açık Öğretim Lisesi Güzellik ve Saç Bakım Hizmetleri Bölümü 1'inci sınıfta eğitimine devam etmekte olduğunu belirterek, herhangi bir geliri bulunmadığını kaydederek kararın bozulmasını talep etti. Genç kızın temyiz incelemesini Yargıtay 3'üncü Hukuk Dairesi yaptı. Türk Medeni Kanunu'na göre anne ve babanın bakım borcunun çocuğun reşit olmasıyla sona erdiğini kaydeden Yargıtay dairesi "Ancak çocuk ergin olduğu halde eğitimi devam ediyorsa ana ve babanın, durum ve koşullara göre kendilerinden beklenebilecek ölçüde, eğitimi sona erinceye kadar çocuğa bakmakla yükümlü olduklarına" işaret etti.

[Av.Ergün Vardar]

T.C.
YARGITAY
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO. 2015/9650
KARAR NO. 2015/17175
KARAR TARİHİ. 04.11.2015

>REŞİT OLAN ÜNİVERSİTEDE ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİ DAVACININ YARDIM NAFAKASI TALEBİ

4721/m.4,328/2364/1,365/2

ÖZET : Dava; yardım nafakası talebine ilişkindir.Eğitimine devam eden reşit birey, kendi emek ve geliriyle yaşamını sürdürmekten yoksun ise ana babasından öğrenimini tamamlayıncaya kadar yardım nafakası isteyebilir. Ne var ki, bunu vermekle yükümlü tutulacak kişilerin geçim sıkıntısına düşürülmemesi asıldır. Bunun için belirlenen nafakanın; davacının geçinmesi için yeterli, nafaka yükümlüsünün geliriyle orantılı olacak şekilde Medeni Kanun'un 4.maddesindeki hakkaniyet ilkesi de gözetilerek takdir edilmesi gerekir.
Somut olayda; tarafların gerçekleşen sosyal ve ekonomik durumları, yardım nafakasının niteliği, davalının gelir durumu, davacının üniversitede öğrenim gördüğü nazara alındığında hükmedilen nafaka miktarı az olup, Türk Medeni Kanunu'nun 4.maddesinde vurgulanan hakkaniyet ilkesine uygun görülmemiştir. Bu itibarla davacı tarafın temyiz itirazları yerinde görülerek hükmün bozulması gerekmiştir.

DAVA : Taraflar arasındaki yardım nafakası davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin, öğrenimine devam ettiğini, ekonomik sıkıntı çektiğini ileri sürerek, 500,00 TL yardım nafakasına hükmedilmesini ve gelecek yıllar için TÜİK tarafından açıklanacak ÜFE oranında artırım yapılmasını istemiştir.

Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile dava tarihinden itibaren geçerli olmak ve davacının öğrenim gördüğü süre boyunca ödenmek kaydı ile 150,00 TL yardım nafakasının her ay davalıdan alınarak davacıya verilmesine, anılan nafaka miktarının gelecek yıllar için TÜİK tarafından belirlenecek ÜFE oranında artırılmasına karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde değildir. Davacı vekilinin temyiz itirazlarına gelince;

Dava; yardım nafakası talebine ilişkindir.

Türk Medeni Kanununun 364/1 maddesine göre; herkes yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan alt soyuna nafaka vermekle yükümlüdür. Aynı kanunun 365.maddesinin 2.fıkrasında davanın; davacının geçinmesi için gerekli ve karşı tarafın mali gücüne uygun bir yardım isteminden ibaret olduğu düzenlenmiştir.

Türk Medeni Kanunu'nun 328/2 maddesine göre; çocuk ergin olduğu halde eğitime devam ediyorsa, ana ve babasının durum ve koşullarına göre kendilerinden beklenebilecek ölçüde olmak üzere eğitimi sona erinceye kadar çocuğa bakmakla yükümlüdürler.

Hukuk Genel Kurulu'nun 07.06.1998 gün, 1998/656; 688 sayılı ilamında yeme, giyinme, barınma, sağlık, ulaşım, kültür gibi bireyin maddi varlığını geliştirmek için zorunlu ve gerekli görülen harcamaları karşılayacak düzeyde geliri olmayanların yoksul kabul edilmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Yardım nafakasına karar verilebilmesi için nafaka isteyenin yardım edilmemesi halinde zarurete düşeceğinin anlaşılması gerekmektedir. Zarurete düşme terimi çok sıkıntılı bir durumu ve ekonomik şartları ifade eder. Hükmedilecek yardım nafakasının miktarı yalnızca sözkonusu sıkıntılı durumu önlemeye matuftur. Yardım nafakası yoluyla nafaka isteyenin geçiminin ve her türlü gereksinmelerinin sağlanması gerekmez.

Eğitimine devam eden reşit birey, kendi emek ve geliriyle yaşamını sürdürmekten yoksun ise ana babasından öğrenimini tamamlayıncaya kadar yardım nafakası isteyebilir. Ne var ki, bunu vermekle yükümlü tutulacak kişilerin geçim sıkıntısına düşürülmemesi asıldır. Bunun için belirlenen nafakanın; davacının geçinmesi için yeterli, nafaka yükümlüsünün geliriyle orantılı olacak şekilde Medeni Kanun'un 4.maddesindeki hakkaniyet ilkesi de gözetilerek takdir edilmesi gerekir.

Somut olayda dosyadaki bilgi ve belgelerden; tarafların baba oğul oldukları; davacının, önce Kocaeli Üniversitesi Karamürsel Meslek Yüksek Okulu Elektronik Teknolojisi Programı öğrencisi iken, bilahare Kırıkkale Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler (İÖ) Bölümünde öğrenimine devam ettiği, geliri olmadığı, diğer nafaka yükümlüsü annenin de İŞKUR aracılığıyla geçici işlerde çalışabildiği ve gelir miktarının belli olmadığı, davalının ise emekli olup aylık maaşının 1.767,00 TL, kesintilerden sonra eline geçen tutarın ise 1.020,00 TL civarında olduğu, demir doğrama atölyesinin bulunduğu, buradan ortalama 1.000 TL civarında gelir elde ettiği, 4 çocuğunun olduğu anlaşılmaktadır.

Yukarıdaki açıklamalar ışığında somut olayda; tarafların gerçekleşen sosyal ve ekonomik durumları, yardım nafakasının niteliği, davalının gelir durumu, davacının üniversitede öğrenim gördüğü nazara alındığında hükmedilen nafaka miktarı az olup, Türk Medeni Kanunu'nun 4.maddesinde vurgulanan hakkaniyet ilkesine uygun görülmemiştir. Bu itibarla davacı tarafın temyiz itirazları yerinde görülerek hükmün bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 04.11.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

[Gozde.akdogan]

Sayın Avukat Vardar, buradan anladığım sonucu size söylemek isterim. Öğrenciye verilecek nafakanın öğrencinin ihtiyacı kadar olanı anne ve baba birlikte karşılamalıdır. Kendilerini kötü duruma düşürmeden -araştırılarak verilecek bu karar- karşılayacaklar. Peki size şöyle bir soru yöneltsem; annenin durumu hiç yok, fakirlik kağıdı ile belediyeden yardım alarak geçiniyorlar. Baba 5000 TL geliri var ve evli olduğu kişi de 1300 TL asgari maaş alıyor. Baba borcunun olduğunu, geçinemediklerini söylüyor ancak bu borçlarının olmasına rağmen tatil beldesinde herhangi bir otelde kalacak parayı bulabiliyor. Bu durumda mahkemede haklı çıkma durumları var mı? (Kendisi geçinemiyorum dedikten sonra gidiyor tatil beldesine) Affınıza sığınarak soruyorum bu soruları, çünkü gerçekten zor durumda bırakıyor beni.