İŞE İADE DAVASI KOŞULLAR

*

1. İş Sözleşmesinin İş Kanunu’na veya Basın İş Kanunu’na Tabi Olması

*
Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin ancak geçerli nedenle feshedilebilmesini öngören, diğer bir deyişle

işçiyi feshe karşı koruyan hükümlere İş Kanunu’nda yer verilmiş olması, bu kanun dışında kalan

işçilerin iş güvencesinden faydalanamamasına neden olmuştur.

*

2. İş Sözleşmesinin Süresiz Olması


Yapılan işin mahiyeti ve niteliği gereği iş sözleşmesi süreli veya süresiz olarak yapılabilir. Belirli süreli iş

sözleşmelerinin en önemli özelliği kural olarak bu sözleşmelerin süre dolmadan fesih bildirimi ile sona

erdirilememeleridir. Süresi sona erdikten sonra iş sözleşmesi biteceğinden, işçi kendisini buna göre

ayarlama şansına sahiptir. Bu nedenle İş K. m. 18 uyarınca işe iade davasından yalnızca süresiz

sözleşmeyle çalışanlar faydalanabilecektir. Bu durumda belirli süreli sözleşme ile çalışan işçiler iş

güvencesi hükümlerinden yararlanamazlar.


Mevsimlik işçiler de, eğer ki belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışıyorlarsa bu davadan yararlanabilirler.

İş akitleri, mevsim sonunda değil, iş akdi askıda iken işveren tarafından yeniden çağırılmadıkları / işe

başlatılmadıkları bir sonraki mevsim başında feshedilmiş sayılır ve işe iade davasında dava açma

süresi de yeni mevsimde işe başlamadıkları günden itibaren başlar.

Yararlanılan kaynak: İŞHUKUKU ENSTİTÜSÜ

*

3. İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Feshedilmesi

*
İşçinin feshe karşı korumadan faydalanarak, işe iade davası açabilmesi için, iş sözleşmesinin, işveren

tarafından feshedilmesi gerekir. İş sözleşmesinin diğer sona erme hallerinde feshe karşı koruma

hükümlerinden işçi faydalanamayacaktır.

*

4. İşçinin Altı Ay Kıdeminin Bulunması


İş K. m. 18/I uyarınca, en az altı aylık kıdemi olan işçi işe iade için dava açabilmektedir. Bu nedenle altı

aylık kıdemini doldurmamış olan işçilerin iş sözleşmeleri her hangi bir sebep gösterilmeksizin

feshedilebilmektedir. Altı aylık kıdem hesabında İş Kanunu’nun “çalışma süresinden sayılan haller”

başlıklı 66. maddesindeki süreler dikkate alınacaktır.Altı aylık kıdem, aynı işverenin bir veya değişik

işyerlerinde geçen süreler birleştirilerek hesap edilir.

*

5. Otuz veya Daha Fazla İşçi Çalıştıran Bir İşyeri Olması


İşe iade davalarında ilk olarak tespit edilmesi gerekenlerden biri otuz işçi ölçütüdür. Dolayısıyla iş

güvencesi hükümleri otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde uygulanacağından işe iade

davalarındaki temel problemlerden bir tanesi işyerinde çalışan işçi sayısının otuz veya daha fazla olup

olmadığının belirlenmesinde orta çıkmaktadır.

*

4857 sayılı İş K. m. 18 uyarınca, bir işverenin aynı işkolunda birden fazla işyeri varsa, işyerinde çalışan

işçi sayısının tespitinde bu yerlerdeki toplam işçi sayısı dikkate alınacaktır.

*
Otuz işçi sayısının belirlenmesinde işverene iş sözleşmesi ile bağlı olan işçilerin tamamının dikkate

alınması gerekir. Hatta, çalışan işçilerin belirli süreli ya da belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışması ya

da tam süreli, kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışması önemli değildir. İşçi sayısının hesaplanmasında,

tamamı dikkate alınmalıdır. Ayrıca mevsimlik işlerde çalışan işçiler *ve çağrı üzerine çalışanlar *da 30

işçi sayının hesaplanmasında dikkate alınmalıdır.


6. İşveren Vekili Statüsünde Olmamak

İşletmenin bütününü sevk ve idare eden işveren vekili ve yardımcıları ile işyerinin bütününü sevk ve

idare eden ve işçiyi işe alma ve işten çıkarma yetkisi bulunan işveren vekilleri bu davadan

yararlanamaz.