Kiracı Boşaltacağı Evi Görmek İsteyenlere Göstermiyor

[Ayşe Hanım]

Kiracım bir ay öncesinden evi boşaltacağının haberini verdi. Gerekli ilanları verdik. Ancak evi görmek isteyenler olduğunda 'ben evden çıkmadan gösteremezsin' diyor. O zaman bir ay önceden çıkacağının haberini neden verdin. Evi göstermezsek ne anlamı kaldı. Ne yapabilirm? Böyle bir hakkı var mı?

[bestseller]

Son ayın kirasını ödemiş ise ,yapabileceğiniz birşey yok.Evi boşaltmasını bekleyeceksiniz.O kadar da aç gözlü olmayın sayın ayşe hanım.Bir ay kira almasanız ne olacak)

[Erdoğan Kırcalı]

Kiracım bir ay öncesinden evi boşaltacağının haberini verdi. Gerekli ilanları verdik. Ancak evi görmek isteyenler olduğunda 'ben evden çıkmadan gösteremezsin' diyor. O zaman bir ay önceden çıkacağının haberini neden verdin. Evi göstermezsek ne anlamı kaldı. Ne yapabilirm? Böyle bir hakkı var mı?

Her gün, 15-20 dk da bir yada her 1-2 saatte bir hiç tanımadığınız - yabancı insanların evinizin içine girip dolaştığını, mutfağınızı banyonuzu incelediğini, dolaplarını açtığını düşünürseniz , siz de farklı davranmazdınız sanırım.
Kiracınızla konuşup, örneğin haftanın belirli bir iki günü, bir kaç saatlik bir süre için buna izin vermesinin evi kiralamanızda ve zarar uğramamanızda yardımı olabileceği anlatıp ikna etmeye çalışın derim.

[Ayşe Hanım]

Erdoğan Bey in dediği gibi düşünüyorum. Sonuçda karşılıklı anlayış asolandır. Ancak bunun kiracı sorumluluğu ve hakkı kadar evsahibinin de hakları vardır. İnsanların insiyatifine bıraktığınızda herkes kendi tarafını düşünür.Hukuki dayanağı nedir? Cevaplarsanız sevinirim

[Erdoğan Kırcalı]

Kanunla düzenlenmiş bir durum değil, ancak evsahibinin her canı istediğinde çat kapı ev göstermeye birilerini getiremeyeceğine dair bir kaç makale hatırlıyorum.

[Ayşe Hanım]

Tabiki talebimiz çat kapı birilerini getirmek değil. Ama bunun ortası olmalı. En azından haftada bir belli bir saat verilmeli. Aksi takdirde bir ay önceden haber vermemenin ne anlamı var..

[carsambalıfaruk]

Yargıtay 3 HD, 09.10.2001 T., Esas: 2001/8142, Karar: 2001/8911: "Dava dilekçesinde kiralananın müşteriye gösterilmesi hususunda uygun gün ve saatlerin tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.

KARAR : I- MADDİ OLAY, İSTEM VE MAHKEME KARARI

Davacı, davalının kirasında bulunan taşınmazını satmak istediği halde davalı kiracı tarafından dairenin alıcılara gösterilmediğini ileri sürerek dava konusu taşınmazın belirli sürelerle müşterilere gösterilmesi hususunda izin verilmesini istemiş, mahkemece kiralananın "kararın kesinleşmesinden itibaren üçer aylık sürelerle gösterilmesine" izin verilmesi biçiminde karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.

II- GÖREVLİ MAHKEME HUMK. mad. 8/I'e göre mamelek hukukundan doğan değer veya miktarı 400.000.000 lirayı geçmeyen davaları Sulh Hukuk Mahkemeleri görür ve sonuçlandırır. Aynı maddenin II-1'e göre ise "kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, aktin feshi yahut tespit davaları, bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ve bunlara karşılık olarak açılan davaları" ise sulh mahkemeleri sonuçlandırmakla görevlidir.
Davacı; tahliye, kira sözleşmesinin feshi veya kira parasının tespitini istemediğine göre görevli mahkemenin uyuşmazlığın dayanağını oluşturan kira sözleşmesindeki bir yıllk kira miktarının değeri esas alınarak belirlenmesi gerekir. Bu nedenle dava konusu taşınmaza ilişkin kira sözleşmesi ibraz ettirilip yıllık kira miktarına göre görev hususu üzerinde durulmadan işin esası hakkında karar verilmesi doğru görülmemiştir.

III- İYİNİYET, CİDDİ OLARAK SATIN ALMAK İSTEYEN BİR KİŞİYE KİRALANANIN GÖSTERİLMESİNİ GEREKLİ KILAR.

Kiracının, kiralananı ciddi olarak satın almak isteyenlere gösterme yükümlülüğü her zaman mevcuttur ( Becker, H: Borçlar Hukuku, Çeşitli Sözieşme İlişkileri, Çev. Suat Dura, Ank. 1993, sh. 282; Tandoğan, Haluk: Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, c. 112, Ank. 1985, sh. 152 ve orada anılan Brunner, sh. 419 ). Ne var ki bu gösterme kiracı için münasip zamanlarda yapılmak ve onun menfaatleri de hakkaniyete uygun olarak gözönünde tutulmak gerekmektedir. Örneğin kiracıya yüklenecek bu yükümlülüğün bir zamanla sınırlanmakmaksızın ilanihaye devam etmesi kabul edilemez.

IV- SONUÇ: Bu durum karşısında ( görevli olması halinde ) mahkemece yapılacak iş; uzman bilirkişi aracılığı ile yerinde inceleme yapılmak, kiralananın niteliği, bulunduğu mevki, dairenin satılabilme süresine etkili sosyal, ekonomik koşullar, diğer özel ve genel faktörler ile birlikte tarafların yararları değerlendirilmek ( HUMK. mad. 240 ), hakkaniyete uygun denge kurmak suretiyle satışın yapılabileceği muhtemel, makul ve münasip bir süre ile ayrıca bu süre içinde de hangi gün ve saatlerde kiralananın gösterilmesine izin verilmesinin uygun olacağı saptanmak ve hasıl olacak uygun sonuç çerçevesinde karar vermekten ibaret olmalıdır.

SONUÇ : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 9.10.2001 tarihinde oybirliğiyle karar verildi."

[carsambalıfaruk]

T.C.
YARGITAY
13. HUKUK DAİRESİ
E. 2006/14139
K. 2007/822
T. 30.1.2007
• MUARAZANIN MEN’İ ( Davacı Tarafça Satılmak İstenen Mecurun Müşterilere Gösterilmesi Konusunda Çıktığı - Keşif ve Bilirkişi İncelemesi Yapılarak Ekonomik Koşullar Taşınmazın Bulunduğu Yer Taşınmazın Nitelikleri vs. Özellikler Değerlendirilerek Ne Kadar Sürede Satılabileceği Tespit Edilmesi Gereği )
• MECURUN MÜŞTERİLERE GÖSTERİLMESİ ( Keşif ve Bilirkişi İncelemesi Yapılarak Ekonomik Koşullar Taşınmazın Bulunduğu Yer Taşınmazın Nitelikleri vs. Özellikler Değerlendirilerek Ne Kadar Sürede Satılabileceği Tespit Edilmesi Gereği - Muarazanın Men’i )
• MECURUN SÜREYLE SINIRLI OLARAK MÜŞTERİLERE GÖSTERİLEBİLECEĞİ ( Davacı Tarafça Satılmak İstenen Mecurun Müşterilere Gösterilmesi Konusunda Çıkan Muarazanın Giderilmesi )
ÖZET : Uyuşmazlık, davalıya kiralanan ancak davacı tarafça satılmak istenen mecurun müşterilere gösterilmesi konusunda çıkan muarazanın meni talebinden kaynaklanmaktadır. Mahkemece, mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılarak, ekonomik koşullar, taşınmazın bulunduğu yer, taşınmazın nitelikleri vs. özellikler değerlendirilerek ne kadar sürede satılabileceği tespit edilerek, mecurun gösterimine bu süre ile sınırlı olarak izin verilmesi gerekirken bu konuda süre sınırlamasına gidilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

DAVA : Taraflar arasındaki mecurun satış için gösterilmesine izin davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı, maliki olduğu taşımazı 1.1.2004 tarihli ve 2 yıl süreli kira sözleşmesi ile davalıya kiraladığını, günün ekonomik koşulları gereği mecuru satmak istediğini, davalının taşınmazı almak isteyen müşterilere göstermediğini belirterek, mahkeme uygun görülecek gün ve saatlerde müşterilere gösterilmesine izin verilmesine karar verilmesini istemiştir.

Davalı, mecuru haftada 2-3 gün emlakcılar eşliğinde 4-5 müşteriye gösterdiğini, davacının mecuru tahliye ettirmek için kötüniyetli olarak hareket ettiğini, Çarşamba günleri saat 14:00-15.00 arası mecuru göstermeye hazır olduğunu bildirmiştir.

Mahkemece, davanın kabulüne, mecurun her haftanın Çarşamba günü 14:00-15:00 saatleri arasında satın alacak 3. kişilere davalı tarafça gösterilmesi için izin verilmesine karar verilmiş hüküm davalı tarafça temyiz edilmiştir.

Uyuşmazlık, davalıya kiralanan ancak davacı tarafça satılmak istenen mecurun müşterilere gösterilmesi konusunda çıkan muarazanın meni talebinden kaynaklanmaktadır.

Anayasamızca teminat altına alınan özel hayatın gizliliği, ve korunması ilkesi gereğince, kişinin konut dokunulmazlığı vardır. Kanunun açıkça gösterdiği hallerde usulüne göre verilmiş hakim kararı olmadıkça; Milli güvenlik veya kamu düzeni bakımından gecikmede sakınca bulunan hallerde de, kanunla yetkili kılınan merciin emri bulunmadıkça konuta girilemez. Ancak konut dokunulmazlığına sahip kişinin bu hakkını kullanması mutlak olmadığından yasal koşulların oluşması halinde bu hak sınırlandırılabilir.

Somut uyuşmazlıkta olduğu gibi kiralayan mecuru satmak istediğinde kiracının mecuru satın almak isteyen kişilere gösterilmesine izin verilmesi gerekir. Bu husus tarafların ve mahkemenin de kabulündedir. Ne var ki herkes hakkını objektif iyiniyet kuralları içinde kullanmalıdır.

Mahkemece, mecurun her hafta Çarşamba günleri 14:00-15:00 saatleri arasında müşterilere gösterilmesine izin verilmiştir. Karar bu haliyle davacıya tanınan hakkın kötüye kullanılmasına müsait olduğundan yeni uyuşmalıkların doğmasına engel olmak için verilen izne süre sınırlaması getirilmesi gerekir.

Mahkemece, mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılarak, ekonomik koşullar, taşınmazın bulunduğu yer, taşınmazın nitelikleri vs. özellikler değerlendirilerek ne kadar sürede satılabileceği tespit edilerek, mecurun gösterimine bu süre ile sınırlı olarak izin verilmesi gerekirken bu konuda süre sınırlamasına gidilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz isteminin kabulü ile hükmün davalı lehine BOZULMASINA; peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 30.01.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.

[carsambalıfaruk]

Kiracı 1 ay içinde evi tahliye edecekse,bu kesin ise,evi tahliyeden sonra satmanız veya müşterilere göstermeniz daha iyi olur.

Şuan ki olduğunuz aşamada işi zıtlaşmaya götürürseniz kiracı bu sefer ben oturmaya devam edecem dese 1 seneden fazla tahliye ile uğraşırsınız veya yeni malik uğraşır.

Evin gösterilmesi için mahkemeye başvursanız zaten 1 ayda başlamaz.Şuan ki durumu bilmemekle beraber,ben olsam durum ne olursa olsun tahliyeyi beklerim.

Kiracıyı daireyi satacam deyip te çıkartamazsınız.Kiracının tahliye sebepleri bellidir.

Son bölümleri yazmamın sebebi kiracı ile zıtlaşma olur da çıkmıyorum derse(öyle bir hakkı var) istediğiniz zaman tahliye olması için taşınma masraflarını verirsiniz.Aksi halde burada kiracılı ev alıp uğraşanlara sizde bayağı şahit olursunuz.

Tabi en güzeli karşılıklı anlayış.

[Ayşe Hanım]

Çarşambalıfaruk rumuzlu üyemize benim beklediğim tarz cevap verdiği için, ilgisi için çok teşekkür ederim.