Sözde 'Ermeni soykırımı' tasarısı kabul edildi

[Mehtap Deniz]

ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi, sözde 'Ermeni soykırımı' tasarısını kabul etti. Peki bu ne anlama geliyor? Bundan sonra ne olacak? İşte bundan sonrasıyla ilgili en çok merak edilen sorular ve yanıtları:

Şimdi bu kararla ABD sözde "Ermeni soykırımı"nı tanımış mı oldu?

Hayır. Ancak tanıma konusunda bir adım atılmış oldu. Komite'de kabul edilen bu karar tasarısının şimdiki adresi 475 üyeli Temsilciler Meclisi Genel Kurulu. Tasarının Genel Kurul gündemine alınıp alınmayacağı henüz belli değil. Burada karar Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin. Pelosi, 1915 olaylarının "soykırım" olduğuna inanan, Ermeni lobisine yakın bir isim.

ABD'de yasama organı iki kanattan oluşuyor. Temsilciler Meclisi'yle birlikte yasamayı oluşturan diğer kanat ise 100 üyeli Senato. Dolayısıyla benzer bir tasarının Senato'da da kabul edilmesi gerekiyor. Şu anda Senato'nun Dış İlişkiler Komitesi'nde bekleyen bir “soykırım” tasarısı bulunuyor. Bu tasarı henüz Komite gündemine alınmış değil.

Dolayısıyla tasarı Genel Kurul gündemine alınsa ve hatta buradaki oylamada kabul edilmiş olsa bile yasalaşmış anlamına gelmiyor. Bunun geçmişte de örnekleri görüldü.

Peki o zaman tasarıda ne diyor?

Tasarıda ABD Başkanı'na bir çağrı yapılıyor. Bu çağrıda Başkan'ın her 24 Nisan'da Amerikan halkını sözde "soykırım" sırasında hayatını kaybeden 1.5 milyon Ermeni'yi anmaya davet etmesi isteniyor.

Türkiye ne yapacak?

Dışişleri Bakanlığı kaynakları, Büyükelçi Namık Tan’ın geri çekilmesi de dahil bütün seçeneklerin masada olduğunu açıkladı. Daha önce de 45 milyar dolara ulaşma potansiyeli olan ve şu anda 7 milyar dolarlık bir büyüklüğe sahip savunma anlaşmalarının askıya alınabileceğinin sinyali verilmişti. Sürecin daha da ciddiye binmesi durumunda Ermenistan’la yapılan protokollerin askıya alınması da olasılık dahilinde. Ankara ayrıca Afganistan, Irak, İran, Ortadoğu ve füze savunma sistemi gibi konularda ABD ile işbirliğini gözden geçirme kararı da alabilir.

Daha önce benzer girişimler oldu mu?

Evet. Esasında böyle bir karar tasarısının artık her yılın başlarında yani sözde "soykırım"ın anma günü olarak gösterilen 24 Nisan öncesi konuşulmaya başlanması neredeyse bir gelenek haline geldi.

Daha önce 4 defa böyle girişimler oldu. 1975 ve 1984 yıllarında Temsilciler Meclisi Genel Kurulu'nda benzer bir karar tasarısı kabul edildi. Ancak tasarı Senato'dan geçmediği için yasalaşamadı. 2000 ve 2007 yıllarında ise ABD Başkanlarının devreye girmesiyle tasarı Temsilciler Meclisi Genel Kurul gündemine alınmadan rafa kaldırıldı.

2000'de Bill Clinton, 2007'de de George W. Bush başkandı. Şu andaki Başkan Barack Obama'nın bu konu hakkındaki düşünceleri neler?

Obama, 2008 yılındaki Başkanlık seçimleri öncesinde ABD'de sayıları milyonları bulan Ermeni asıllı vatandaşlara sözde "soykırım" iddialarını tanıyacağı sözü verdi. Ermeni diasporası, Obama’yı şu ana kadar sözde "soykırım"ı tanımaya en yakın başkan olarak görüyor.

Obama geçen yılki ilk 24 Nisan açıklamasında bu sözünü tutmadı ve olayları "soykırım" olarak nitelendirmedi. Ancak, açıklamasında Ermenilerin 1915 olayları için kullandığı "Meds Yeghern" yani "Büyük Felaket" terimini kullandı. Böylelikle ABD Başkanı hem verdiği sözden dönmediğini göstermeye hem de Türkiye gibi kilit bir müttefiki küstürmemeye çalıştı. Ancak bu açıklama Ermeni diasporasının yanı sıra Türkiye'nin de tepkisini çekti.

Obama'nın bu görüşleri ABD'de sözde "soykırım"ı tanıyan bir yasanın çıkması olasılığını artıyor mu?

Teoride evet. Ancak pratikte geçmişte de örnekleri görüldüğü gibi olasılığın arttığını söylemek zor. Örneğin Bill Clinton da seçimlerden önce benzer bir söz vermiş ancak daha sonra tasarının yasallaşmaması için bizzat kendisi devreye girmişti.

Obama henüz tasarıyla ilgili görüşlerini net bir biçimde ortaya koymadı. Ancak Dışişleri Bakanı Hillary Clinton geçtiğimiz günlerde Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'ne ithafen yaptığı konuşmada, Türkiye-Ermenistan arasındaki protokol sürecine zarar verecek bir adımın atılmaması gerektiği mesajını verdi.

Başkan'ın yasama sürecine müdahale yetkisi bulunuyor mu?

Doğrudan bulunmuyor. Ancak ulusal güvenliğin ve çıkarların tehlikede olduğu durumlarda ABD Başkanı Senato ve Temsilciler Meclisi başkanlarına gerekli uyarıları yapabiliyor. Şu anda ABD yönetiminin önceliği Türkiye ile Ermenistan arasında normalleşme sürecinde ve diplomatik ilişkilerin kurulmasında adım atıldığını görmek.

Washington yönetimi böylesi bir tasarının protokollerle başlayan sürece ağır darbe vuracağının bilincinde. Üstelik ABD'nin Türkiye'nin askerinin bulunduğu Afganistan'daki mücadelesi devam ediyor ve Irak'tan çekilmesi konusunda da takvim işliyor. Ayrıca İran ve Ortadoğu barış süreci de denkleme eklendiğinde Türkiye kilit bir konumda bulunuyor. Dolayısıyla sözde "soykırım" tasarısının yasalaşma sürecinde daha ileri adımlara geçilmesi durumunda Başkan Obama'nın devreye girdiğini görmek şaşırtıcı olmayacak.

Tasarının geçmemesi ya da rafa kalkması Ermenistan hükümetinin tepkisine neden olur mu?

Böyle bir durumda Ermenistan hükümetinin tepki gösterdiğini görmek şaşırtıcı olmaz. Zira Ermenistan'ın bağımsızlık deklarasyonuna göre devletin kuruluş amaçları arasında sözde "soykırım"ın uluslararası alanda tanınması da yer alıyor.

Dolayısıyla her Ermenistan hükümeti bu amaç için çalışmakla yükümlü. Ancak tasarının bu yılki zamanlaması çok kritik bir döneme denk geliyor. Böyle bir tasarının yasalaşması ya da bu yönde çok daha ciddi adımlar atılması durumunda Türkiye, Ermenistan ile normalleşme sürecini de askıya alabilir.

Bu da ekonomik açıdan zorda olan Ermenistan için çok büyük önem taşıyan sınırın açılmasının süresiz olarak ertelenmesine yol açar.

Ermenistan hükümeti için şu anda sözde "soykırım" iddialarının tanınmasından çok sınırın açılması daha önem taşıyor. Dolayısıyla tasarının geçmemesi ve Türkiye-Ermenistan-ABD arasında bir tasarı krizinin daha savuşturulması Erivan hükümetine de rahat bir nefes aldırabilir.

http://www.hurriyet.com.tr/planet/14008309.asp

[ayazoglum]

Bu defa temsilciler meclisinde geçmeside pek muhtemeldir .
Zira ikdidarda cumhuriyetçiler yok .
hadi bakalım liberal demokratlar, ikinci cumhuriyetçiler . Öyle sözde demokratlık olmaz özde olacaksınız.

O ülkelerde öyle başkan maşkan dinlenmiyor bakınız .
Hükümet meclise öyle posta falanda koyamıyor .
777 milyon kilometre-karede ki sağduyunun hacimi var ağırlığı yok
29900 kilometre-karede ki maden ne haltsa daha ağır çekti.
Yaaa!

Protokol imzalamak bir sıkımlık oksijendi ,
Bu gün oda bitti.
Nolcek şimdi?

ayazoglum

[Mehtap Deniz]

Başkan’ın; Amerika Birleşik Devletleri’nin dış politikasının, Ermeni Soykırımı ve diğer konularda ülkemizin belgelerinde ifade edilmiş insan hakları, etnik temizlik ve soykırım meseleleriyle ilgili uygun yaklaşım ve hassasiyeti yansıtmasını sağlamaya davet edilmesi.

TEMSİLCİLER MECLİSİ 252 NO.LU KARAR TASARISI

Başkan’ın; Amerika Birleşik Devletleri’nin dış politikasının, Ermeni Soykırımı ve diğer konularda ülkemizin belgelerinde ifade edilmiş insan hakları, etnik temizlik ve soykırım meseleleriyle ilgili uygun yaklaşım ve hassasiyeti yansıtmasını sağlamaya davet edilmesi.

Karara bağlandı…

BÖLÜM 1
Bu karar, “ABD’nin Ermeni Soykırımı Kararı Kayıtlarının Teyit Edilmesi” olarak da
adlandırılabilir.

BULGULAR

BÖLÜM 2
Temsilciler Meclisi şu bulgulara ulaşmıştır:
(1) Ermeni Soykırımı, Osmanlı İmparatorluğu tarafından tasarlanmış ve 1915’ten 1923’e kadar uygulanmıştır. Yaklaşık 2 milyon Ermeni’den 1.5 milyon erkek, kadın ve çocuk öldürülmüş, hayatta kalan 500 bin kişi evlerinden sürülmüş ve bu durum, Ermenilerin tarihi vatanlarındaki bin 500 yıllık varlıklarının ortadan kalkmasıyla sonuçlanmıştır.

(2) 24 Mayıs 1915 tarihinde, İttifak Güçleri, İngiltere, Fransa ve Rusya ilk defa bir başka devleti “insanlık suçu işlemekle” itham eden ortak bir açıklama yayımlamıştır.

(3) Bu ortak açıklamada, “İttifak Güçleri, bu suçlar dolayısıyla Osmanlı Hükümeti’nin bütün üyelerini ve bu katliamları gerçekleştiren memurlarını şahsen sorumlu tutacağını kamuoyu önünde bildirmektedir” denilmiştir.

(4) Birinci Dünya Savaşı sonrasında kurulan Türk Hükümeti, Ermeni Soykırımı’nın “düzenlenmesine ve yürütülmesine” karışan ve “Ermenilerin katliamında ve yok edilmesinde” rol oynayan üst düzey liderleri suçlamıştır.

(5) Jön Türk Rejimi’nin yetkilileri, bir dizi savaş mahkemesinde yargılanmış ve Ermeni halkına karşı katliam düzenlemek ve yürütmek suçlamalarından hüküm giymiştir.

(6) Ermeni Soykırımı’nın baş düzenleyicileri Savaş Bakanı Enver, İçişleri Bakanı Talat ve Denizcilik Bakanı Cemal, suçlarından dolayı idam cezasına mahkûm edilmiş ancak bu kararlar infaz edilmemiştir.

(7) Ermeni Soykırımı ve ülke içindeki bu hukuki noksanlıklar, Avusturya, Fransa, Almanya, Büyük Britanya, Rusya, Birleşik Devletler, Vatikan ve daha birçok ülkenin ulusal arşivlerinde kuşkuya yer bırakmayacak kanıtlarla belgelenmiş ve bu geniş kanıt birikimindeki olguların, olayların ve sonuçların birbirinin aynısı olduğu görülmüştür.

(8) ABD Ulusal Arşivi ve Kayıtlar Dairesi, özellikle Dışişleri Bakanlığı’nın 59’ncu Kayıt Grubu’ndaki kamuya ve ilgili kurumların kullanımına açık olan 867.00 ve 867.40 sayılı dosyalarında Ermeni Soykırımı üzerinde kapsamlı ve detaylı belgeler bulundurmaktadır.

(9) 1913’ten 1916’ya kadar ABD’nin Osmanlı İmparatorluğu büyükelçiliği görevini yürütmüş olan Sayın Henry Morgenthau, aralarında Osmanlı İmparatorluğu’nun müttefiklerinin de olduğu birçok ülkenin yetkilisiyle birlikte Ermeni Soykırımı’na karşı protestolar organize etmiş ve bunlara öncülük yapmıştır.

(10) Büyükelçi Morgenthau, ABD Dışişleri Bakanlığı’na Osmanlı İmparatorluğu hükümetinin politikasını “bir ırkı yok etme kampanyası” olarak tanımlamış ve kendisine 16 Temmuz 1915 tarihinde ABD Dışişleri Bakanı Robert Lansing tarafından, “Ermeni soykırımının durdurulmasına yönelik… adımlarınız Bakanlığımızca onaylanmıştır” talimatı verilmiştir.

(11) Senato’nun 12 Şubat 1916 tarihinde aldığı kararda, “ABD Başkanı'ndan bu ülkenin vatandaşlarının şu anda açlık, hastalık ve tarifi mümkün olmayan acılar içinde bulunan Ermenilerin durumlarının iyileştirilmesi için toplanan bağışlara katkıda bulunabilecekleri bir günün belirlemesi saygıyla talep edilmektedir” denilmiştir.

(12) Başkan Woodrow Wilson bu fikri benimseyerek, Amerikan halkının evlatlığı olan 132 bin yetimin de aralarında bulunduğu Ermeni Soykırımı’ndan kurtulanlara 1915 – 1930 yılları arasında 116 milyon dolar yardım yapan ve bir kongre kararıyla kurulmuş olan Yakın Doğu Yardım Komitesi’nin oluşumunu desteklemiştir.

(13) Senato’nun 11 Mayıs 1920 tarihli 359 numaralı kararı, “Senato Dış İlişkiler Komitesi’nin alt komitesindeki oturumlarda verilen ifadeler, Ermeni halkının karşılaştığı bildirilen katliam ve diğer vahşetlerin gerçek olduğunu ortaya koymuştur.

(14) Bu karar, General James Harbord önderliğindeki Amerika'nın Ermenistan Askeri Misyonu'nun 13 Nisan 1920'de Senato'ya sunduğu ve "kesme, şiddet, işkence ve ölüm olaylarının 100 güzel Ermeni vadisi üzerindeki etkisi sürüyor ve bu bölgeye gidenlerin çok azı tüm zamanların bu en büyük suçuna dair kanıtlardan kaçabiliyor" ifadelerine yer verilen raporun ardından alınmıştır.

(15) ABD Yahudi Soykırımı’nı Anma Müzesi’nde sergilendiği gibi, 1939 yılında hiçbir kışkırtma olmadan ordularına Polonya’ya saldırı emri veren Adolf Hitler, buna karşı çıkanlara, “Tüm yaşananlara rağmen bugün kim Ermenilerin yok edilmesinden bahsediyor ki?” demiş ve Yahudi Soykırımı için gerekli ortamı oluşturmuştur.

(16) 1944 yılında “soykırım” terimini ortaya atan ve Birleşmiş Milletler (BM) Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’nin ilk savunucularından olan Raphael Lemkin, Ermenistan’da yaşanan olayları, 20’nci yüzyılda gerçekleşen soykırımlar için kesin bir örnek olarak göstermiştir.

(17) Gerek Lemkin’in çağrısıyla 11 Aralık 1946’da kabul edilen ilk Birleşmiş Milletler soykırım kararı olan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 96 (1) numaralı kararı gerekse de Birleşmiş Milletler Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi, Ermeni Soykırımı’nı Birleşmiş Milletler’in mevcut standartlarını düzenleyerek önlemek ve cezalandırmak istediği suç türü olarak tanımıştır.

(18) Birleşmiş Milletler Savaş Suçları Komisyonu 1948’de Ermeni Soykırımı’nı “tam olarak… yeni kullanılmaya başlanan ‘insanlığa karşı işlenmiş suç’ teriminin kapsamına alınması istenen eylemlerden birisi” olarak tanımlamış ve Nürnberg Mahkemeleri için emsal teşkil edebileceğini belirtmiştir.

(19) Komisyon, “Sevr Barış Antlaşması’nın 230’uncu maddesindeki hükümler, açık ve 1915 yılında İttifak Güçleri’nin yaptığı açıklamaya uyumlu bir şekilde… Türk topraklarında etnik kökeni Ermeni ya da Rum olsa bile Türk vatandaşlarına yönelik saldırıları kapsamayı amaçlamaktadır. Bu madde, Nürnberg ve Tokyo Antlaşmaları’nın 6c ve 5c maddelerine emsal olmakta ve bu antlaşmalarda ortaya konulan şartlar dahilinde ‘insanlığa karşı işlenen suçlar’ kategorisine bir örnek teşkil etmektedir” demiştir.

(20) Temsilciler Meclisi’nin 8 Nisan 1975 tarihinde kabul edilen 148 sayılı ortak kararı şöyledir: “24 Nisan 1975, İnsanın Acımasızlığını İnsana Hatırlatma Günü olarak kabul edilmiş ve ABD Başkanı’na Amerikan halkını, bu günü başta Ermeni soyundan gelenler olmak üzere bütün soykırım kurbanlarını anma günü olduğunu hatırlamaya çağıran bir açıklama yapması yetkisi verilmiş ve talep edilmiştir.”

(21) Başkan Ronald Reagan, 22 Nisan 1981’de gerçekleştirdiği 4838 sayılı açıklamasında, “Yahudi Soykırımı’ndan alınan dersler, öncesinde yaşanan Ermeni soykırımı ve sonrasında yaşanan Kamboçyalı soykırımı ve diğer başka birçok kişinin başına gelen benzer olaylar gibi hiçbir zaman unutulmamalıdır” ifadelerini kullanmıştır.

(22) Temsilciler Meclisi’nin 10 Eylül 1984’te aldığı 247 sayılı karar şöyledir: “24 Nisan 1985, İnsanın Acımasızlığını İnsana Hatırlatma Günü olarak kabul edilmiş ve ABD Başkanı’na Amerikan halkını, bu günü 1.5 milyon Ermeni başta olmak üzere bütün soykırım kurbanlarını anma günü olduğunu hatırlamaya çağıran bir açıklama yapması yetkisi verilmiş ve talep edilmiştir.”

(23) Birleşmiş Milletler Ayrımcılığın Önlenmesi ve Azınlıkların Korunması Alt Komisyonu'nun 1985 yılında yaptığı kapsamlı çalışma ve müzakerelerin ardından "Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sorunu Çalışması" başlıklı raporu 1’e karşı 14 oyla kabul etmiştir. Bu raporda, "Nazilerin yaptığı sapkınlık, ne yazık ki 20’nci yüzyılın tek soykırım davası olmamıştır. Örnekler arasında… 1915-1916 yıllarında Osmanlıların Ermenilere yaptığı kıyım da gösterilebilir" denilmektedir.

(24) Bu raporda ayrıca, "Ermeni nüfusunun yarısından fazlasına tekabül etmesi muhtemel en az 1 milyon Ermeni'nin öldürüldüğü ya da ölüme yürütüldüğü yönünde bağımsız otoritelerin ve görgü tanıklarının güvenilir tahminleri bulunmaktadır. Bu [durum], Amerikan, Alman ve İngiliz arşivlerinde yer alan belgelerle ve aralarında Osmanlı'nın müttefiki Almanların da bulunduğu ülkelere ait o dönemde görev yapan diplomatların raporlarıyla da desteklenmektedir" ifadesi yer almaktadır.

(25) Bağımsız bir federal kurum olan ABD Yahudi Soykırımı’nı Anma Konseyi, 30 Nisan 1981'de oybirliğiyle, ABD Yahudi Soykırımı’nı Anma Müzesi'nde Ermeni soykırımına yer vermeyi kararlaştırmıştır ve o günden beridir de bu kararını uygulamaktadır.

(26) ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından 1982 yılında yapılan Ermeni Soykırımı'yla ilgili eldeki bilgilerin muğlak olduğuna ilişkin hatalı değerlendirmeyi (daha sonra geri çekilmiştir) ele alan Washington DC Temyiz Mahkemesi, ABD'nin ilgili politika belgelerini inceledikten sonra 1993 yılında Ermeni Soykırımı'yla ilgili ABD kayıtlarının muğlak olduğu konusundaki değerlendirmenin "ABD'nin uzun süredir var olan politikasıyla çelişkili olduğu ve nihayetinde de geri çekildiği"ne karar vermiştir.

(27) 5 Haziran 1996'da Temsilciler Meclisi, 1997 tarihli, 3540 sayılı Dış Operasyonlar, İhracat Finansmanı ve İlgili Program Ödenekleri Kanunu’nda yapılan değişiklikle, Türk Hükümeti'nin Ermeni soykırımını tanıyana ve kurbanlarının anısını yüceltene kadar Türkiye'ye yapılan yardımların 3 milyon dolar (Türkiye’nin ABD'de lobicilik faaliyetleri için harcadığı tahmini miktar) azaltılmasına karar vermiştir.

(28) Başkan William Jefferson Clinton 24 Nisan 1998'de, "Bu yıl da tıpkı önceki yıllarda olduğu gibi Amerikan Ermenilerinin 1915 ile 1923 yılları arasındaki tehcir ve kıyımlar neticesinde yaşanmış olan yüzyılın en acı verici dönemlerinden birini anmalarına eşlik ediyoruz " demişti.

(29) Başkan George W. Bush, 24 Nisan 2004'te şu açıklamayı yapmıştır: "Bugün, 20'nci yüzyılın en korkunç trajedilerinden biri olan Osmanlı İmparatorluğu'nun son günlerinde 1.5 milyon Ermeni'nin zorla tehcir edilerek ve öldürülerek yok edilmesini anıyoruz."

(30) Ermeni Soykırımı'nın uluslararası alanda tanınmış ve kabul edilmiş olmasına karşın hem yerel hem de uluslararası yetkililerin, Ermeni Soykırımı sorumlularını cezalandıramamış olması, benzer soykırımların yaşanmasının ve ileride de yaşanabilecek olmasının bir sebebidir. Bu karar, ileride meydana gelebilecek soykırımların engellenmesine yardımcı olacaktır.

POLİTİKA AÇIKLAMASI

BÖLÜM 3
ABD Temsilciler Meclisi;
(1) Başkan'a; Ermeni Soykırımı'yla ilgili ABD'deki kayıtlarda belgelenen insan hakları, etnik temizlik ve soykırımla bağlantılı meselelerle ilgili uygun yaklaşım ve hassasiyet ile adil bir karara varılmamış olmasının yarattığı sonuçları yansıtan bir ABD dış politikası oluşturması çağrısı yapmaktadır;

(2) Başkan'a; her yıl 24 Nisan ya da buna yakın bir tarihte verilen Başkan'ın Ermeni Soykırımı'nı anma mesajında 1.5 milyon Ermeni'nin sistemli ve kasten yok edilmesini "soykırım" olarak tanıması ve ABD'nin Ermeni Soykırımı'na karşı yaptığı müdahalenin onurlu tarihini hatırlatması çağrısı yapmaktadır...

http://www.internethaber.com/iste-er...si-234893h.htm

[Mehtap Deniz]

ERMENİSTANDAN İLK AÇIKLAMA

'Soykırım' tasarısının ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'nde kabul edilmesinin ardından Ermenistan'dan ilk açıklama geldi.

Ermenistan, "Tasarının kabulü ABD'nin insan haklarına bağlılığını gösteriyor." şeklinde açıklama yaptı. ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesinin 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarının tanınmasını öngörentasarıyı kabul etmesi, Ermenistan tarafından memnuniyetle karşılandı.

Ermenistan Dışişleri Bakanı Edvard Nalbandyan, Reuters ajansına yaptığı açıklamada, "Kararı büyük bir memnuniyetle karşıladık" dedi.

Nalbandyan, "Bu gelişme, Amerikan halkının evrensel insan hakları değerlerine bağlılığının yeni bir göstergesi ve insanlığa karşı suçların önlenmesi yönünde önemli bir adım oldu" ifadelerini kullandı.

www.internethaber.com

[Mehtap Deniz]

Azeri Meclisi'nden Ermeni kararına karşı bildiri

Ermeni tasarısının ABD'de Dış İlişkiler Komitesi'nde kabul edilmesi, geçtiğimiz aylarda ilişkilerin Erivan ile imzalanan protokoller nedeniyle gerildiği Azerbaycan cephesinde de tepki uyandırdı. Azeri Meclisi, Ermeni iddialarının "hasta zihniyetin ürünü" olduğunu belirten bir bildiriyi kabul etti.

Azerbaycan Milli Meclisi, tasarının kabul edilmesinin bölgesel barış ve istikrarı tesis etme ile Yukarı Karabağ sorununu çözme çabalarına zarar vereceğini bildirdi.

Azerbaycan Meclisi, Ermeni iddialarını içeren tasarının ABD'de Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'nde kabul edilmesini görüşerek, tasarının kabul edilmesinin adil olmadığı ve Ermeni iddialarının "hasta zihniyetin ürünü" olduğunu belirten bir bildiriyi kabul etti.

ABD Kongresi'ne gönderilecek bildirinin, milletvekili Samet Seyidov'un öncülüğündeki milletvekilleri İkbal Ağazade, Melahat İbrahimkızı, Zahid Oruc, Ganire Paşayeva ve İkram İsrafil tarafından hazırlandığı belirtildi.

Ermenilerin Azerbaycan topraklarını işgal ettiğine de dikkat çekilen bildiride, ABD'de tasarının kabul edilmesinin bölgede mevcut durumu olumsuz etkileyeceği vurgulandı.

Ermeni iddialarının tarihçiler tarafından araştırılması gerektiği belirtilen bildiride, "Ümit ediyoruz ki, ABD gibi demokratik bir devlet, ABD-Türkiye ve ABD-Azerbaycan ilişkilerine zarar verecek bir karar almaz" denildi.

Meclis'teki görüşme

Azerbaycan meclisindeki oturum sırasında söz alan milletvekili Vahid Ahmedov, tasarının amacının, Azerbaycan ve Türkiye'ye karşı baskı kurmak olduğunu söyledi. Tasarıyı sert şekilde eleştiren milletvekili Yakup Mahmudov da tasarının kabul edilmesinin, ABD'nin Türkiye ve Azerbaycan'a karşı uyguladığı çifte standardı gösterdiğini ifade etti.

Mahmudov, "Asıl soykırım Azerbaycanlılara karşı yapılmıştır. ABD bunu görmemektedir" diye konuştu.

Musavvat Partisi milletvekili Penah Hüseyin de "Bütün Azerbaycanlıların bu sorun hakkında Türkiye'nin yanında olduklarını belirtmeleri gerekir" dedi.

Azerbaycan Milli Meclisi Başkanı Oktay Esedov da "ABD gibi büyük bir devletin, bir avuç Ermeni tarafından yönlendirilmesi komik bir durumdur" diye konuştu. Ermenilerin ABD siyasetinde etkili olduğunu söyleyen Esedov, "Biz, ABD'nin, işgal altında bulunan Yukarı Karabağ sorununda objektif olacağını düşünmüyoruz" diye konuştu.

Azerbaycan'ın iktidardaki Yeni Azerbaycan Partisi'nin (YAP) de ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'ne, tasarının kabul edilmesini kınayan bir mektup gönderdiği bildirildi.

Kars Başkosolosu: "Azeri halkı üzgün"

Azerbaycan'ın Kars Başkonsolosu Hasan Sultanoğlu, Ermeni iddialarına ilişkin tasarının ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'nde kabul edilmesinin bütün Azerbaycan halkını çok üzdüğünü bildirdi.

Sultanoğlu, Azerbaycan'ın Kars Başkonsolosluğu olarak bu tasarının kabul edilmesini kınadıklarını belirterek, alınan kararın çok adaletsiz olduğunu söyledi.

Dünya kamuoyunun Ermenilere tepki göstermek yerine, Azerbaycan ve Türkiye'ye tepki gösterdiğini kaydeden Sultanoğlu, "Bu adaletsiz karar bütün Azerbaycan halkını çok üzdü. Alınan bu karar ne yazık ki çok adaletsiz bir karardır. Bu karar kardeş Türkiye'ye karşı nasıl tesir etmişse Azerbaycan'a da tesir eder. Dün Hocalı'da neler olduğunu görmezlikten gelenler, dünyaya demokrasiden ve insan haklarından ders vermeye çalışanlar, dünya kamuoyu önünde halen kanı kurumamış soykırımı görmezlikten geliyorlar" diye konustu.

Azerbaycan topraklarının yüzde 20'sinin Ermenistan tarafından işgal altında olduğunu ve 1 milyon Azerbaycan vatandaşının kaçkın duruma düşürüldüğünü belirten Sultanoğlu, "Dünya kamuoyu Ermenilere tepki göstermek yerine Türkiye ve Azerbaycan'a tepki göstererek, Ermenileri daha da azgınlaştırıyor. ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'nde hiçbir hukuki esası olmadan kabul edilen bu karar, adaletsizce alınan bir karardır" ifadelerini kullandı.

http://www.cnnturk.com/2010/dunya/03...3.0/index.html

[Mehtap Deniz]

ABD'nin 1915 olaylarını 'soykırım' olarak tanıyıp tanımayacağı aslında bir siyaset ve pragmatizm savaşı ancak, İngiliz analist diaspora Ermenilerinin asıl isteğinin bir özür olduğu görüşünde.

ABD Temsilciler Meclisi’nde dün gece görüşülen yasanın kabulünün ardından İngiliz Times gazetesi için bir analiz kaleme alan Tony Halpin, “soykırım”ın tanınmasıyla ilgili siyasi savaşın, eninde sonunda basit bir hesaba dayandığını belirtti: “1.5 milyon kurbanın anısına saygı göstermek için Türkiye’yle ilişkileri bozmaya değer mi?”

Başkan Barack Obama, seçim kampanyası sırasında, 1915-1923 yılları arasında yaşanan kıyımları 24 Nisan’da yapılacak anma törenlerinde “soykırım” olarak tanıma sözü vermişti. Obama, “Ben Ermeni Soykırımı’nın bir iddia, şahsi bir görüş ya da bir bakış açısı olduğunu düşünmüyorum. Bence [Ermeni Soykırımı] tarihi kanıtlarla şüpheye yer bırakmayacak şekilde desteklenen bir olgudur. Başkan olarak Ermeni Soykırımı’nı tanıyacağım” demişti.

Halpin, Obama’nın geçen yıl yaptığı açıklamada, Ermenistan’la Türkiye arasındaki tarihi “futbol diplomasisi”ni ve imzalanan protokolleri desteklemek adına bu sözünden geri adım attığını belirtti. Tarihi meselelerle ilgili bir komisyon kurulmasını da öngören bu protokoller şu an çıkmaza girmiş durumda. Bu da Ankara’da Obama’nın seçim kampanyası sırasında vereceği sözü bu kez tutacağı yönündeki korkuları artırıyor.

“TEHCİR VE KIYIM”DAN “BÜYÜK FELAKET”E

ABD’de başkanlar her yıl 24 Nisanlarda anma konuşmaları yapıyor. Obama'dan önceki başkanlar da yaptıkları açıklamalarda kıyımları kabul etti ancak Türkiye’nin talepleri doğrultusunda, yaşananları “soykırım” olarak tanımlamadı. George W. Bush, 1915 olayları için “tarihsel kitle kıyımları” demiş; Başkan Clinton, “tehcir ve kıyım” sözlerini yeterli görmüş; Obama ise “Büyük Felaket” anlamına gelen Ermenice terim “Meds Yeghern”i kullanmıştı.

Ankara’nın ABD’yi “soykırım”ın tanınmasının ilişkilere ciddi anlamda zarar vereceği yönünde uyardığını hatırlatan Halpin, Türkiye'nin NATO’nun tek Müslüman ülkesi olduğunun altını çizdi. İncirlik Hava Üssü’ne ev sahipliği yapması ve F-35 savaş uçakları gibi ABD’ye ait kritik savunma projelerinin bir parçası olması Türkiye’nin elindeki kozları artırıyor.

Türkiye, NATO’daki müttefiklerini yaşanacakların sonuçlarıyla ilgili tehdit etmeye devam ediyor ancak, Ankara’nın “Ermeni soykırımı”nı uzun yıllardır kabul eden Rusya’yla ilişkileri hiç bu kadar samimi olmamıştı. Halpin, Türkiye için temel doğalgaz tedarikçisi Rusya’yla samimiyet kurmanın ABD’ye yöneltilen ateşli konuşmalardan daha değerli olduğunu ifade etti.

EN DEĞERLİ TAZMİNAT

“Dışişleri’nden Geoffrey Robertson’ın geçtiğimiz günlerde yayımlanan araştırmasının ikna edici sonuçlarına karşın, İngiliz hükümeti de Ermeni meselesiyle ilgili benzer şekilde omurgasız bir tavır sergiliyor” diyen Halpin, Londra’nın Türkiye’yi üzmekten çekindiği için Ulusal Holokost Anma Günü’nde bile “Ermeni soykırımı”ndan bahsetmediğini ifade etti.

İşin ironik tarafı, modern Türkiye, geçmişte yaşananlarla ilgili olarak suçlanmıyor. Erivan bugünkü sınırları kabul etti ve bir zamanlar Ermenistan’ın batısı olarak görülen ancak bugün Türkiye sınırları içinde kalan topraklar üzerinde bir iddiası olmadığını açıkladı.

Tazminatlar, uzlaşma sürecinin bir parçası olacak. Ancak 1915 olaylarında hayatta kalanlar ve dünyanın her yerinde yaşayan akrabaları için Türkiye’nin acılarını tanıması ve özür dilemesi en değerli tazminat olacak.

http://www.hurriyet.com.tr/planet/14018068.asp?gid=286

[Mehtap Deniz]

ABD'li büyükelçi tasarıya karşı

ABD'nin Ankara Büyükelçisi James Jeffey, sabah saatlerinde Dışişleri Bakanlığı'ndaydı. Jeffrey, "Kongre hiçbir karar almamalı, biz tasarıya karşıyız" dedi.

http://www.cnnturk.com/2010/turkiye/...2.0/index.html

[Mehtap Deniz]

Taha Akyol'dan :

‘Protokoller’ ve ‘tasarı’
http://www.milliyet.com.tr/-protokol...ult.htm?ver=16

‘SOYKIRIM’ tasarısı ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi’nde Başkan Berman’ın üstün çabalarıyla, ancak tek oy farkıyla kabul edildi.
Önce şu satır başlarını tespit edelim:
- Türkiye lehine hareket edenler de 1915 olayının ‘soykırım’ olduğuna inanıyor fakat Türkiye’nin stratejik önemini gözeterek lehimize davranıyorlar. Yani ‘entelektüel faktör’ aleyhimizedir.
- Obama ‘denge’ siyaseti yaptı, Türkiye lehine müdahale etti ama son anda! Gül’e telefon açarak “Protokolleri hızlandırın” dedi... İki tarafı da idare etti! Obama’nın böyle davranmasında iç politika hesaplarıyla birlikte stratejik ve ‘entelektüel’ faktörler etkili oldu. Bayan Clinton daha samimiydi.
- Daima bizi destekleyen Yahudi lobileri bu defa pasif kaldı. Erdoğan ünlü “one minute” çıkışını yaptığında, ben, bu faktörü gözeterek “Başbakan’ın tavrında doğrularla yanlışlar iç içe” diye yazmıştım. (Milliyet, 31 Ocak, 3 Şubat 2009).
- Azerbaycan’ın karara tepki göstermesi çok sevindirici. Ancak maalesef lobi çalışmaları sırasında Azerbaycan pasif kaldı. Gönül isterdi ki mesela defalarca Türkiye’ye gelen sevgili Ganire Paşayeva ve arkadaşları Washington’a da gidip tasarı aleyhine temaslar yapsaydılar.

Protokoller’in rolü?
‘Soykırım’ tasarıları 2000, 2005 ve 2007 yıllarında komitelerden daha yüksek oylarla geçmişti. Bugünkü şartlarda farkı tek oya indirmek, Sayın Şükrü Elekdağ’ın da belirttiği gibi, Türkiye için başarıdır. Dahası, tasarı Temsilciler Meclisi Genel Kurulu’na bile gitmeyecek, ‘kadük’ kalacaktır.
Bu ‘başarı’da, stratejik faktörün yanında, Ermenistan’la imzalanan Protokoller’in de Türkiye’nin elini güçlendirdiği anlaşılıyor. Mesela Bayan Clinton tasarının reddedilmesini isterken bu faktörü özellikle vurguladı...
Şükrü Elekdağ’ın NTV’de Can Dündar’ın Canlı Gaste programında söyledikleri tam fotoğrafı ortaya koyuyor:
“Buna bir başarı olarak bakmak lazım. 23/22’yi tutturmak, tasarı geçmiş olsa da başarı... Neden böyle oldu? Burada bu konuşan Amerikalı milletvekillerinin açıklamalarından çıkarmak lazım. Bunlardan çoğu dedi ki ‘Ermenistan ile Türkiye arasında bir uzlaşma süreci var ve bu uzlaşma süreci de devam ediyor, bu sebeple bu uzlaşma sürecini berhava etmeyelim. İki taraf görüşsün ve bir noktada anlaşsın’ diye Türkiye lehine oy kullananlar oldu...”
Evet, Protokoller böyle elimizi güçlendirdi ama bundan sonra “Hadi TBMM’de onaylayın” diye üzerimizdeki baskılar artacaktır. Ama buna karşı Türkiye’nin “stratejik” kozlarından başka yine Protokoller’le ilgili kozları da var...

Elimizdeki kozlar
Evet, Sayın Elekdağ’ın da Canlı Gaste‘de belirttiği gibi, Protokoller’in Türkiye’ye sağladığı kazançlar vardı, Ermenistan Anayasa Mahkemesi “Türkiye’nin müzakere ederek oluşturduğu bütün protokolleri değiştirdi, kazançları ortadan kaldırdıÖ”
Türkiye de bu durumda Protokoller’in sakatlandığını, yürümeyeceğini açıkladı.
Şimdi “Protokoller’i onaylayın” diye baskılar geldiğinde, Türkiye bu şekilde “Protokoller’i sakatlayan Ermenistan Anayasa Mahkemesi’dir”, önce onu düzelttirin diye karşılık verecek.
Ve elbette başta ABD, Rusya ve Fransa olmak üzere Türkiye, Karabağ sorununda çözüm yolunun açılması için de Ermenistan’a baskı yapılmasını isteyecek.
Oylamayı bir oyla kaybettik ama Türkiye hâlâ stratejik, diplomatik açıdan ve ‘ahdi hukuk’ yönünden önemli kozlara sahiptir.
Uzun ince yolda devam...

[Mehtap Deniz]

İsveç'ten Ermeni Tasarısı'na onay

İsveç Parlamentosunda, 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarının tanınmasını öngören karar tasarısı, 1 oy farkla kabul edildi. Çeşitli partilere mensup milletvekillerinin hazırladığı Ermeni iddialarının tanınmasını içeren öneri üzerinde yapılan oylamada 130 milletvekili aleyhte, 131 milletvekili lehte oy kullandı.

Karar üzerine Başbakanlık'tan yapılan açıklamada Stockholm Büyükelçisi'nin istişare için geri çağırıldığı, Başbakan Erdoğan'ın 17 Mart'ta İsveç'e yapacağı gezinin iptal edildiği duyuruldu. Ayrıca İsveç'in Ankara Büyükelçisi yarın için Dışişleri Bakanlığı'na çağırıldı.

Parlamentonun Dış İlişkiler Komisyonunda 2 Mart 2010'da görüşülen tasarı, bugün parlamentonun gündemine getirildi. Öneriye destek veren ve karşı çıkan milletvekilleri arasında 6 saate yakın tartışmalar yaşandı.

Öneriye destek veren sol görüşlü Sosyal Demokrat Parti, Sol Parti ve Çevre Partisi'nden milletvekilleri, 1915 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında yaşanan olayların “soykırım” olduğunu, Türkiye'nin tarihiyle yüzleşmesini ve bunu kabul etmesini savundu.

Sağ parti milletvekillerinden bazıları ise İsveç Meclisinin uluslararası bir mahkeme olmadığını kaydederek, öneriye karşı çıktılar.

Öneriyle ilgili görüşmeler sırasında bir konuşma yapan Çevre Partisi'nin Türk milletvekili Mehmet Kaplan, konuşmasında şunları söyledi:

“Önemli olan burada alacağımız karar, bu meseleyi nasıl etkileyecek, soruna çözüm getirecek mi? Olaya olmuş ya da olmamış diye bakmak yerine sonrası ne olacak, ona bakmak önemli. Türkiye'de şu anda bir taş yuvarlanmaya başladı. Yavaş yavaş artık insanlar görüşlerini açıklayabiliyor. Cesaretle tartışabiliyor. Bu taşı çıkarmamalıyız. Türkiye'de bu gelişmeleri düşünmemiz gerekiyor. Türkiye'deki son gelişmeleri zorlaştırmayalım.”

Mehmet Kaplan, milletvekillerini tasarı aleyhinde oy kullanmaya çağırdı.

88 VEKİL OYLAMAYA KATILMADI

Konuşmalardan sonra oylamaya geçildi. Oylama sonunda 130 “Hayır”, 131 “Evet” oyu kullanıldı, 88 milletvekili ise oylamaya katılmadı.

Parlamentodaki tartışmaları ve oylamaları Türkiye'nin Stockholm Büyükelçisi Zergun Korutürk de izledi.

Büyükelçi Korutürk, Ankara'ya çağrılıp çağrılmayacağı yönündeki bir soru üzerine, Ankara'dan talimat bekleyeceğini söyledi.

Görüşmeler başlamadan önce Meclis önünde Ermenilerle birlikte Türk vatandaşları da toplandı ve meclise girerek genel kuruldaki görüşmeleri ve oylamaları takip ettiler.

BAŞBAKANLIK: ERDOĞAN'IN GEZİSİ İPTAL

Başbakanlık tarafından yapılan yazılı açıklamada kararın İsveç’te 2010 Eylül ayında düzenlenecek seçimlere yönelik bazı siyasi çıkar hesapları yapılarak alındığına değinilerek, "Yerel siyasi saiklerle kabul edilen bu önerge, Türkiye-İsveç ilişkilerine ve halklarımız arasındaki yakın işbirliğine ve dostluğa yakışmamıştır" denildi.

Açıklamada ayrıca 17 Mart 2010 tarihinde gerçekleştirilmesi öngörülen Türkiye-İsveç Zirvesi ve Başbakan Erdoğan'ın bu ülkeye yapacağı ziyaretin iptal edildiği, Stokholm Büyükelçisi'nin istişareler için Ankara’ya çağırıldığı belirtildi.

Başbakanlık Basın Merkezi aracılığıyla yayımlanan konuya ilişkin “Hükümet Açıklaması” şöyle:

“İsveç Parlamentosu'nda Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde bazı halklara soykırım yapıldığına dair bir önerge kabul edilmiş olmasını esefle karşılıyoruz. Kararı şiddetle kınıyoruz.

Dayanaktan yoksun, büyük yanlışlarla malul bu kararı halkımız ve Hükümetimiz reddetmektedir.

Kararın İsveç'te 2010 Eylül ayında düzenlenecek seçimlere yönelik bazı siyasi çıkar hesapları yapılarak alındığı aşikardır. Yerel siyasi saiklerle kabul edilen bu önerge, Türkiye-İsveç ilişkilerine ve halklarımız arasındaki yakın iş birliğine ve dostluğa yakışmamıştır.

Tarihle dürüst şekilde yüzleşilmesi için çağrı yapan Türkiye'dir. Tarihle yüzleşmekten kaçınanlar, iddialarını karşılıklı olarak görüşmekten ve gerçeği bilimsel yöntemlerle çalışarak açığa çıkarmaktan korkanlardır. Bu korkuyu taşıyanlar, küçük siyasi çıkarlar peşindeki yabancı parlamenterleri istismar etmekte ve onlar tarafından istismar edilmektedirler. Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemine ilişkin iddiaların İsveç Parlamentosu gündemine girmesi böyle bir istismar döngüsünün sonucudur.

Parlamentoların ve siyasetçilerin görevi, tarih konusunda yargıda bulunmak değil, tarihten ders çıkararak geleceği inşa etmektir.

Tarihi gerçeklerin ve Türkiye'nin kendi tarihi ile ilgili görüşlerinin yabancı parlamentoların siyasi çıkar zemininde almış oldukları kararlarla değişeceğini sananlar ağır bir yanılgı içindedirler.

17 Mart 2010 tarihinde gerçekleştirilmesi öngörülen Türkiye-İsveç Zirvesi ve Sayın Başbakanımızın bu ülkeye yapacağı ziyaret iptal edilmiştir.

Stokholm Büyükelçimiz, istişareler için Ankara'ya çağrılmıştır.”

Hürriyet

[Mehtap Deniz]

"Türkiye'ye soykırımı zorla kabul ettiremeyiz"

Amerikan Temsilciler Meclisi alt komitesinde onaylanan Ermenilerin yaşadığı 1915 olaylarına soykırım denmesi çağrısı Türkiye'nin tepkisine yol açarken, Ermeni diyasporası ve Ermenistan'da ise memnuniyetle karşılandı.

Ermenistan Dışişleri Bakanı Edward Nalbandyan karardan memnuniyet duyduğunu ifade etti.

Nalbandyan, "Bu, Amerikan ulusunun evrensel insan değerlerine bağlılığının yeni bir göstergesi ve insanlığa karşı suçların önlenmesi yönünde önemli bir adım oldu." dedi.

Ermeni diyasporasının temsilcileri ise Türkiye'nin ABD ile ilişkilerin bozulacağı yolundaki uyarısının siyasi bir şantaj olduğunu ve Türkiye ile Fransa ve soykırım nitelemesini kabul eden diğer 20'ye yakın ülke arasındaki ilişkilerin normal olduğunu söylüyor.

Peki, Ermenistan'ın tavrı ne yönde ve ABD odaklı soykırım tartışması, Türkiye ile ilişkilerin normalleştirilmesi sürecini nasıl etkileyecek?

Bu soruları, BBC Türkçe'den Güney Yıldız Ermenistan'ın önde gelen düşünce kuruluşu Kafkas Enstitüsü'nün direktörü Alexander İskandaryan'a yöneltti.

Alexander İskandaryan: Türkiye, bu süreci kendisi üzerinde bir baskı unsuru olarak görüyor. Zaten iç politikada önemli sorunlar yaşıyor. 2011'de seçimlere gidilmesi gündemi var. İktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi'nin oyları da yüzde 30 civarında olacak gibi görünüyor. Ben böyle bir durumda, dışarıdan gelen bu tür bir baskının Türkiye'nin protokolleri onaylaması için yeterli olabileceğini gerçekçi bulmuyorum. Türkiye'nin protokolleri sembolik tarih olan 24 Nisan'dan önce onaylayacağı konusunda da iyimser değilim. Bence, yakınlaşma sürecinde - ki bence şu an bu süreç bir krizi yaşıyor - sorunların gerçek kaynağı Ankara'da. Erivan'da değil. Ermenistan parlamentosu açısından da Türkiye ile protokollerin onaylanması konusunda hiçbir sorun yok. Türkiye'nin protokolleri onaylaması durumunda Ermenistan parlamentosu da onaylayacak. Dolayısıyla, soru Amerika'daki soykırım oylamasının Türkiye'nin iç politikadaki dengesini nasıl etkileyeceği. Bu konuda net bir sonuca varmak için ise bir süre daha beklemek gerekli.

Güney Yıldız: Türkiye Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Türkiye'nin dış baskıyla karar almayacağını açıkladı. Bazı yorumcular ise, Amerikan kongresindeki tartışma Türkiye'nin protokolleri onaylamayı askıya almasına neden olabilir yorumunu yapıyor. Sizin bu konudaki görüşünüz nedir?

Alexander İskandaryan: Evet bence bu mümkün. Fakat yalnızca, Washington'daki oylama nedeniyle değil. Yakınlaşma süreci geçtiğimiz birkaç aydır zaten bir krizi yaşıyor. Belki bu süreç için henüz öldü diyemeyiz fakat umutların pek yüksek olmadığını da söylemek gerek.

Sınırların açılması mı? Soykırım tasarıları mı?

BBC: Peki sizce şu anda Ermenistan'daki Ermeniler için yakın vadede hangisi daha önemli? Protokollerin Türkiye tarafından onaylanıp sınırların açılması mı, yoksa Amerikan kongresinin 1915 olaylarına soykırım demesi mi?

Alexander İskandaryan: Bu ikisi farklı şeyler. Soykırım Ermenistan'ın ve Ermenilerin tarihinin bir parçası. Dedelerimizin, Baba annelerimizden dinlediğimiz birşey. Bu sorunu Ermeni mantalitesinden çıkarmanız mümkün değil. Ermeni diyasporası için ise bu daha da açık bir mesele. Zaten Amerika'da bu karar için lobi yürütenler de Ermeni asıllı da olsalar, Amerikan vatandaşları. Soykırım kararları da tarihte, daha Ermenistan bağımsız bir devlet olarak ortaya çıkmadan önce bile alınmaya başlamıştır. Dolayısıyla bunu durduramazsınız. Fakat, yakınlaşma meselesi diyasporanın değil Ankar ile Erivan arasındaki ikili bir meseledir, ya da öyle olmalıdır.

BBC:Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan birkaç ay önce Parlamentoda yaptığı bir konuşmada, soykırım tartışmasının da Türkiye ile yakınlaşma içinde hallolacağına inandığını söylemişti. Sizce, Ermenistan'da soykırım tartışmasını yakınlaşma sürecine destek vererek çözmek isteyenler mi çoğunlukta, yoksa dışarıdan baskı uygulama yanlısı olanlar mı?

Alexander İskandaryan: Bence Türkiye'ye baskı uygulayarak soykırımı kabul etmeye zorlamak gerçekçi değil. Belki ilerde böyle bir an gelecektir fakat bu bugünün meselesi değil. Üç milyon nüfuslu küçük bir ülke olan Ermenistan'ın da 70 milyonluk büyük bir güç olan Türkiye'nin soykırımı kabul etmesini sağlaması mümkün değil. Yakınlaşma süreci dahi, sadece Ermenistan'la Türkiye arasında olmuyor. Amerika, Rusya, Avrupalılar gibi büyük güçlerin de dahil olduğu bir süreç. İlişkilerin normalleşme sürecinde Ermenistan dahi Türkiye'yi soykırımı tanıması için baskı yapmıyor.

Timeturk