57 kişinin ölümüne neden olan uçak kazasıyla ilgili dava sürüyor

[Mehtap Deniz]

Isparta'da 30 Kasım 2007'de Keçiborlu ilçesi Türbetepe mevkisine düşen ve 57 kişinin ölümüne neden olan uçak kazasıyla ilgili Isparta Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davada sanık sayısı 12'ye yükseldi.

Isparta- Sivil Havacılık Genel Müdürü Ali Arıduru ile Genel Müdür Yardımcısı Oktay Erdağı, ''Taksirle birden fazla kişinin ölümüne sebebiyet vermek'' suçundan 2 ile 15 yıl arasında hapis cezasına çarptırılmaları istemiyle yargılanacak. Isparta Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davanın 4'üncü duruşması bugün yapıldı. Duruşmaya, Dünyaya Bakış Hava Taşımacılığı A.Ş. Genel Müdürü Aydın Kızıltan ile diğer şirket yetkilileri İsmail Taşdelen, Fikri Zafer Dinçer, Şahin Tufan, Faruk Çağımnı, Yavuz Yaşar, Necati Küçük, Fevzi Yavuz, Sinan Sevinç ile birlikte geçen duruşmada yargılanmasına karar verilen uçak teknisyeni Reşat Atalay katıldı. Duruşmada, 34 yolcu yakını ile avukatları da hazır bulundu.

Ağır Ceza Mahkemesi Hakimi Suat Yürekli, iddianameyi hatırlatarak, kazanın olduğu dönemde Dünyaya Bakış Hava Taşımacılığı A.Ş'de (World Focus) teknisyen olarak görev yapan ve arızalı olduğu belirtilen EGPWS cihazını (uçağın kontrollü inişini sağlayan cihaz) Eritre'deki bir uçaktan söküp, İstanbul'a gönderdiği belirtilen Reşat Atalay'a söz hakkı verdi.

Eritre'den sökülen cihazın düşen uçağa takılması

Daha önce Keçiborlu Cumhuriyet Başsavcılığınca takipsizlik kararı verilen, ancak müşteki avukatlarından Hasan Kaşıkara'nın itirazı sonucu olayla ilgili olarak sanık sıralarında yer alan Atalay, arızalı cihazı Eritre'de kendisinin söktüğünü ve ''zaman zaman arızalı'' kaydıyla İstanbul'a gönderdiğini söyledi. Arızalı cihazın düşen uçağa takılıp takılmadığı konusunda bilgisi olmadığını savunan Atalay, ''Eritre'de emniyeti sağlamak için daha önce arıza kaydı bulunan cihazı çıkardım ve İstanbul'a gönderdim, düşen uçağa takılması konusunda bilgim yok'' dedi. Bu sırada söz alan avukat Hasan Kaşıkara, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü denetimlerinde 60 kusur belirlendiğini, bunlardan 42'sinin yapıldığını, 18'inin ise yapılmadığını, bu hatalar varken uçamaz halde bulunan uçağın kimler tarafından uçurulmasına izin verildiğini sordu. Bu uçuşun, şirketin borçlu olması nedeniyle kontrollerini yaptıramamasından dolayı mı, yoksa birilerinin talimatıyla mı yapıldığını soran Kaşıkara, ''Bu konuda başka sorumlular da varsa onlar da çıksın. Bizim gayemiz gerçek sorumluların tespit edilerek, hakim önüne çıkarılmasını sağlamak. Uçamaz durumdaki, tabut konumundaki uçak bir şekilde uçuruluyor ve 57 kişi hayatını kaybediyor''dedi.

Sanıklardan Aydın Kızıltan, 60 kusurun tamamen teknik sorunlarla ilgili olmadığını belirtti. Avukat Şehnaz Yüzer'in arızalı cihazın Isparta seferini yapan uçağa nasıl takıldığı yönündeki soruya ise Kızıltan'ın ''Biz de bu konuyu araştırıyoruz'' şeklinde yanıt vermesi yolcu yakınlarının tepkisine neden oldu. Avukat Yüzer, aradan 2.5 yıl geçtiğini ve hala bu konunun araştırma aşamasında olmasından dolayı şaşkın olduklarını belirtti. Düşen uçağın enkazının kaldırılması aşamasında görev alan kaptan pilot Fevzi Altınbulak da davaya tanık olarak çağrıldı. Altınbulak, ifadesinde, uçakta flapların arızalı olduğunu ve söz konusu şirkette çalışan pilotların yeterli eğitim almadıklarını ileri sürdü.

SHGM'den 2 yönetici ağır cezada yargılanacak

Duruşmada, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) tarafından hazırlanan rapor doğrultusunda Ankara Cumhuriyet Savcılığınca Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) hakkında başlatılan soruşturmanın tamamlandığı ve Sivil Havacılık Genel Müdürü Ali Arıduru ile Genel Müdür Yardımcısı Oktay Erdağı'nın ''Taksirle birden fazla kişinin ölümüne sebebiyet vermek'' suçundan yargılanması için haklarında dava açıldığı belirtildi. Davanın Isparta'daki duruşmayla birleştirildiği ve SHGM üst düzey yöneticilerinin Isparta Ağır Ceza Mahkemesi'nce yargılanacakları kaydedildi. Ancak Genel Müdür Arıduru'nun ifadesinin Ankara'da alınacağı ve ifade alımı sırasında da avukatların orada olacağı belirtildi. SHGM Genel Müdürü Arıduru ile Genel Müdür Yardımcısı Erdağı hakkında da 2 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açılmış oldu. Duruşma 8 Nisan 2010'a ertelendi.

Atlasjet yetkilileri hakkında da beklenti var

Yolcu yakınlarının avukatlarından Şehnaz Yüzer duruşmadan sonra gazetecilere yaptığı açıklamada, uçak kazasıyla ilgili her duruşmada sanık sayısının arttığına işaret etti. SHGM üst düzey yöneticilerinin de bu kazada sorumlu olduğuna inandıklarını belirten Yüzer, şunları kaydetti: ''2.5 yıldır gerçek sorumluların hakim karşısına çıkması konusunda çaba harcıyoruz. Nitekim İTÜ'nün raporu doğrultusunda Ankara Cumhuriyet Savcılığınca yürütülen soruşturma kapsamında SHGM yetkilileri hakkında da dava açıldı. İçimiz biraz daha rahatladı. Ancak Atlasjet yetkilileriyle ilgili Keçiborlu Cumhuriyet Savcılığı tarafından 'kovuşturmaya gerek yoktur' kararına yaptığımız itirazın neticesini bekliyoruz. Bunda da olumlu gelişme olacağını düşünüyoruz.''

Avukat Hasan Kaşıkara ise davanın tüm yolcu yakınları tarafından da takip edildiğini vurgulayarak, ''Sonuna kadar takipçisi olacaklarını gösteriyorlar, nitekim duruşmaların seyri de içimizi rahatlatıyor'' dedi. 30 Kasım 2007'de İstanbul-Isparta seferini yapan, Atlasjet firmasının Dünyaya Bakış Hava Taşımacılığı A.Ş'den (World Focus) kiraladığı uçak, Isparta'nın Keçiborlu ilçesi yakınlarındaki Türbetepe mevkisinde düşmüş ve 57 kişi hayatını kaybetmişti.

http://www.cumhuriyet.com.tr/?kn=7&hn=115554

[Mehtap Deniz]

Biz Türkler'den daha iyi yargılarız

Isparta’da düşen ve 57 kişinin hayatına mal olan Atlas Jet uçak kazasının ABD’de görülen davasında Chicago Cook Eyalet Mahkemesi davanın Türkiye’de görülmesi talebini reddetti. Ret kararında Türk yargısında zamanaşımı dava için yüksek harç miktarı ile keşif yapılmaması gerekçe gösterildi

30 Kasım 2007’de Isparta’ya giderken Türbe Tepe’ye çarparak düşen uçakta 57 kişi hayatını kaybettiği Atlas Jet uçak kazası için Isparta Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davada Sivil Havacılık Genel Müdürü Ali Arıduru ve kazanın olduğu tarihte Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapan ancak daha sonra emekliye ayrılan Oktay Erdağı’nın yargılanmasına devam ediliyor. Kazada yakınlarını kaybedenlerden 32’si ise ABD’de görülecek tazminat davası için bekliyor. Kazaya sebebiyet veren uçağı ve cihazları ürettikleri gerekçesiyle ABD’li havacılık şirketleri Amerikan Boeing , Honeywell International ve McDonnell Douglas şirketlerinin davanın Türkiye’de görülmesine yönelik talebini önceki gün ABD’li yargıç William D. Maddux reddetti. Dava bundan sonra ABD’de görülecek. Mahkeme kararında ise Türk hukuk sistemine eleştiriler de yer alıyor ve davacıların hak mahrumiyetine uğrayabileceği belirtiliyor. Vatan gazetesinden Emre Öztürk'ün ulaştığı mahkeme kararından önemli satır başları:

Hızlı adalete kanıt istediler

“Davalıların iddia ettiği gibi her ne kadar 32 davacının 31’i Türkiye’de ikamet ediyor ve kaza Türkiye’de gerçekleşmiş olsa bile kazaya ilişkin kamu davasını Türkiye’de görmekte olan mahkeme davalı şirketlerin Türkiye’de temsilciliği olmadığı için yargılamalarını reddedebilir. Davalıların talepleri ise Türkiye’deki zaman aşımı bariyerine takılabilir. Türk hukuku dava öncesi keşif uygulaması yapmıyor. Türkiye’de açılacak tazminat davalarında talep edilen toplam miktarın yüzde 5.4’ü mahkemeye dava öncesinde yatırılmak zorunda olduğu için bu davacılara fazladan yük bindirir. Davalılar davaya ilişkin Türkiye’deki şahitlerin, kayıt ve belgelerin ABD’deki mahkemeye getirilemeyeceğini söylemişlerdir ancak dava Türkiye’de görülürse aynı durum Türk mahkemesi için de geçerli olacaktır. Mahkememizin aşırı dosya yüküne sahip olsa da davalılar görülecek olan davanın Türkiye’de daha hızlı sonuçlanacağını mahkememize kanıtlayamamışlardır.”

“Tüm davalılar Amerikan şirketi ve bu şirketlerden ikisinin (Boeing ve McDonnell Douglas) merkezi mahkemenin de bulunduğu Illinois Eyaleti’nde. Isparta’daki kazaya neden olduğu ileri sürülen Yere Yaklaşım Sistemi’nin (EGPWS) dizaynı ve üretimi Amerika’da yapılmıştır. EGPWS’nin üreticisi firma olan Honeywell International Inc. şirketinin merkezi her ne kadar New Jersey’de olsa da Illinois Eyaleti’nde ofisi ve ticari ilişkileri bulunmaktadır. Davalı ve davacıların temsilen yine Illinois Eyaleti’nde temsilciler ve ofisler bulunmaktadır. Dolayısıyla dava mahkememizin yetki alanına girer.”

7 sayfalık mahkeme kararının sonunda ise Yargıç William D. Maddux imzasıyla “Davalılar tarafından ileri sürülen, mahkemenin (ABD’deki Cook Eyalet Mahkemesi) davanın görülmesi için ‘yer bakımından yetkisiz olduğu’ talebi reddedilmiştir” ibaresi yer alıyor.

“Davalı şirketlere temyiz yolu kapalı”

Atlas Jet Kazası’nda yakınlarını kaybeden ailelerin avukatı olan ve kazada annesi Zeliha ile babası Mehmet Yiğitbaşı’nı kaybeden Süreyya Yiğitbaşı ise kararı şu şekilde yorumladı: “Amerikan Boeing, Honeywell International ve McDonnell Douglas şirketleri davanın yetkisizlik olduğu gerekçesiyle Türkiye’de görülmesini talep etmişlerdi. Chicago Cook Eyalet Mahkemesi bu talebi reddetti. Davalı şirketler bir anda temyize de gidemeyecekler. Temyize gitmeleri için bir dilekçe hazırlamaları gerekiyor kaldı ki eyalet mahkemeleri davaya ilişkin tüm tartışmaların ve itirazların yapıldığı görüşüne varıp temyiz hakkını vermeyebilir. Wisner hukuk bürosu ve Ribbeck hukuk bürosu ABD’deki Atlas Jet davasında bulunan ve farklı müvekkillere sahip iki ayrı hukuk bürosu. Eyalet mahkemesinin verdiği karar dolayısıyla iki hukuk bürosunun da müvekkillerini bağlar. Davalı havacılık firmaları ısrarla davanın Türkiye’de görülmesini istediler çünkü Türkiye’de çok büyük paraların üstelik hızlı bir yargılamayla verildiği tazminat davaları yok. Eğer dava Türkiye’de görülseydi davalı firmalar hem uzun sürecek dava dolayısıyla zaman kazanacaklardı, hem çok yüklü tazminat ödemeyeceklerdi hem de tazminatın miktarı düşük olacağı için davacılarla anlaşma yoluna gideceklerdi. Davanın ABD’de görülmesi tüm bu olasılıkları ortadan kaldırdı.”

http://www.milliyet.com.tr/biz-turkl...22/default.htm

[Mehtap Deniz]

Yargıtay, Isparta uçak kazası hakkındaki kararı bozdu

Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Isparta’da 30 Kasım 2007’de 57 kişinin ölümüyle sonuçlanan uçak kazasına ilişkin taşıyıcı firma Atlasjet Şirketi hakkında "kovuşturmaya gerek yoktur" kararı veren Keçiborlu ve Burdur Cumhuriyet Başsavcılığı kararlarını bozarak, 3’ü şirket yetkilisi 4 kişi hakkında soruşturma açılması yönünde karar verdi.

Uçak kazasında hayatını kaybeden yolcu yakınlarının bir kısmının Avukatı Hasan Kaşıkara tarafından kaza sonrası Keçiborlu Cumhuriyet Savcılığı tarafından taşıyıcı firma hakkında "kovuşturmaya gerek yoktur" yönünde bir kararın çıkması üzerine Burdur Cumhuriyet Başsavcılığına itirazda bulunarak, kararın iptalini istedi.

Burdur Ağır Ceza Mahkemesi’nden de aynı yönde karar çıkması üzerine Adalet Bakanlığına başvuran Kaşıkara, AA muhabirine, Yargıtay 9. Ceza Dairesi’nce yapılan inceleme sonunda da Burdur Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından verilen "kovuşturmaya gerek yoktur" kararının bozulduğunu bildirdi.

Burdur Cumhuriyet Başsavcılığı’nın kararına itirazlarının kabul edildiğini söyleyen Kaşıkara, Yargıtay 9. Ceza Dairesi kararının Isparta’ya gönderileceğini ve bu doğrultuda Keçiborlu Cumhuriyet Savcılığı tarafından fezleke düzenleneceğini belirtti.

Fezlekenin Isparta Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderileceğini ve buna göre de iddianame hazırlanacağını aktaran Kaşıkara, Isparta Ağır Ceza Mahkemesi de kabul ettiği takdirde "Taksirle birden fazla kişinin ölümüne sebep verme" suçundan ötürü Dünyaya Bakış Hava Taşımacılığı AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Zeynel Gündoğ, Atlasjet Havacılık Şirketi üst düzey yöneticileri Ali Murat Ersoy, Tuncay Mustafa Doğaner ve Mehmet Şerif Elbilgin hakkında dava açılacağını söyledi.

Avukat Kaşıkara, Dünyaya Bakış Havacılık Şirketi yetkilileri hakkında Isparta Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam eden dava ile yeni açılacak davanın birleştirilebileceğini de dile getirdi.

YARGITAY 9. CEZA DAİRESİ KARARI

Yargıtay 9. Ceza Dairesi tarafından verilen kararda, nihai kaza raporuna göre olayın uçuş ekibinin yayınlanmış alçalma planlarındaki usulleri doğru uygulamamaları, hava aracının bulunduğu arazi yapısının ve coğrafi konumu doğru değerlendirememeleri, uçuş ekibi ve kontrol elemanlarının alet işarlarını değerlendirmede yetersiz kalmaları, pilotların eğitimlerinin eksik olması, risk puanı yüksek Süleyman Demirel Havalimanına gece operasyonu düzenlenmemesi ve pilotların bu havaalanına ilk defa uçurulması gibi eksikliklerin yanında, geliştirilmiş yere yakınlık alarm sistemi (EGPWS) cihazının arızalı olması ve bu cihazın uyarı ve alarm sesli mesajı bildiren ses üretici arızası nedeniyle uçuş ekibine uyarı sağlamaması gibi teknik donanım eksikliklerinin olduğu dikkate alındığında şüphelilerin eyleminin taksirle birden fazla kişinin ölümüne neden olma olarak kabul edilmesi gerektiği, taksirin şekilleri olan tedbirsizlik ve dikkatsizlik unsurlarının olayımızda mevcut olduğu, mevcut eksiklikler ile kaza arasında illiyet bağının bulunduğu, şüphelilerin basiretli bir tacir gibi davranmadıkları, sözleşmeyle sorumluluktan kurtulmaya çalıştıkları belirtildi.

Kararda, Türk Sivil Havacılık ile Türk Ticaret kanunlarının ilgili hükümlerine göre yazılı şekil yerine getirilerek Atlasjet Havacılık AŞ ile Dünyaya Bakış Hava Taşımacılığı AŞ arasında 29 Kasım 2007 tarihli uçak sub-charter kira anlaşması yapılmış olmasının hukuki manada sorumluluğu paylaşma olarak kabul edilse bile cezai sorumluluğun bertaraf edilemeyeceği de vurgulandı.

Kararda, ayrıca sözleşme tarihinin kazadan bir gün önceye ait olmasının muvazaa yönünden araştırılması gerektiği, milyonlarca dolarlık sorumluluk gerektiren bu tür devir sözleşmesinin adi yazılı şekilde yapılmasının hayatın olağan akışına uygun olmadığı da ifade edildi.

Türk Sivil Havacılık Kanununa göre, "Yolcunun ölümü veya herhangi bir cismani zarara uğraması halinde, bu zarara sebebiyet veren kaza, hava aracında veya iniş-biniş sırasında meydana geldiği takdirde, taşıyıcı sorumludur, taşıyıcının sorumluluğunu tamamen veya kısmen kaldıran veya sözleşme veya onu değiştiren protokolde belirtilmiş olan sorumluluk sınırını indirmeyi amaçlayan her şart hükümsüzdür" hükümleri karşısında da yolcuların biletlerini Atlasjet Havacılık AŞ’den aldıkları, şirketin uçakla ilgili yaptığı alt sözleşmelerin yolcuları bağlamayacağı, hukuki sorumlulukta rücu kabul edilse bile cezai yönden rücunun mümkün olmadığı, aksinin kabulü halinde tüm sorumluluğun devir sözleşmeleriyle taşeron şirketlere devredilerek hukuki ve cezai yaptırımların kolayca bertaraf edilebileceği hususları birlikte değerlendirildiğinde, şüpheliler hakkında kamu davası açılması için yeterli delil olduğu halde kovuşturmaya yer olmadığına dair verilen karara yapılan itirazın kabulüne karar verildi.

Yargıtay 9. Ceza Dairesi’nin karar aşamasında ise kanun yararına bozma talebine dayanılarak düzenlenen tebliğnamedeki bozma isteği incelenen dosya kapsamına nazaran yerinde görüldüğü, Burdur Ağır Ceza Mahkemesi’nin 29 Mayıs 2009 tarihindeki kararının CMK’nin 309. maddesi uyarınca bozulmasına, müteakip işlemlerin mahallinde yapılmasına, dosyanın gereği için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilmesine karar verildiği belirtildi.

Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Isparta’da 30 Kasım 2007’de 57 kişinin ölümüyle sonuçlanan uçak kazasına ilişkin taşıyıcı firma Atlasjet Şirketi hakkında "kovuşturmaya gerek yoktur" kararı veren Keçiborlu ve Burdur Cumhuriyet Başsavcılığı kararlarını bozarak, 3’ü şirket yetkilisi 4 kişi hakkında soruşturma açılması yönünde karar verdi.

KARAR YOLCU YAKINLARI MUTLU ETTİ

Kazada oğlunu kaybeden Şerafettin Tokgöz, Atlasjet Havacılık Şirketi yetkililerinin de Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanmalarına yol açan kararı duyunca sevindiklerini ifade etti.

Dünyaya Bakış Havacılık Şirketi kadar Atlasjet Havacılık Şirketi yetkililerinin de bu olayda sorumlu olduğunu belirten Tokgöz, şöyle konuştu.

"Sözleşme imzalamakla sorumluluktan kurtulamazlar. İnsanlar Atlasjet’ten bilet aldılar ve bu firmaya güvendiler. Keçiborlu Cumhuriyet Savcılığı olay sonrası Atlasjet Firması hakkında soruşturmaya gerek görmediğini belirtmiş, Burdur’a yaptığımız itirazda da aynı karar çıkmıştı. Ama bizim haklı olduğumuzu Yargıtay 9. Dairesi’nin verdiği karar gösterdi. Şimdi Atlasjet Havacılık Şirketi yetkililerinin de yargılanmasını istiyoruz.&quot.

Böyle bir kararı beklediklerini söyleyen Tokgöz, Türk adaletine sonuna kadar güvendiklerini ve kazada sorumluların er ya da geç cezasız kalmayacağına inandıklarını söyledi.

http://www.milliyet.com.tr/yargitay-...ult.htm?PAGE=1

[Mehtap Deniz]

Isparta kazası için yeni rapor hazırlanacak

Isparta Ağır Ceza Mahkemesi, 30 Kasım 2007’de 57 kişinin ölümüyle sonuçlanan uçak kazasıyla ilgili davanın dünkü duruşmasında Eskişehir Anadolu Üniversitesi’nden 3 kişilik bilirkişi heyetiyle bağımsız bir şirketten 2 teknik elemanın görevlendirilip kaza hakkında rapor hazırlanmasına karar verdi.

Duruşmada tutuksuz sanıklar Atlasjet Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ali Ersoy, kazanın olduğu tarihte havalimanında hava trafik kontrolörü olarak görev yapan Hilmi Tülemen ve World Focus Hava Yolları Genel Müdürü Aydın Kızıltan hazır bulundu. Ersoy şunları söyledi: “Yapılan sözleşme gereği her türlü denetim ve teknik bakımı World Focus Hava Yolları’na aittir. Müdahil olmak istiyorduk, sanık olduk.” Duruşma 4 Nisan’a ertelendi.

http://www.hurriyet.com.tr/gundem/17168931.asp?gid=233