Merhabalar,
Ben Hukuk Fakültesi son sınıf öğrencisiyim. Ancak uluslararası hukukla başım fena halde dertte. Aşağıda bu seneki final sorularım var ve bütünlemeye gireceğim için bu soruların cevaplarına ihtiyacım var. İnanılmaz çalışmama rağmen hala cevap bulabilmiş değilim. Eğer içlerinden bildiğiniz sorular varsa, beni yönlendirebilirseniz çok sevinirim. Şimdiden çok teşekkürler.

1991'de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğinin (SSCB) dağılması ile Azerbeycan ve Ermenistan da bağımsız devletlere dönüştüler. SSCB zamanında Azerbaycan içinde bir Özerk Bölge olarak oluşturulmuş olan ve nüfusunun çoğunluğu etnik olarak Ermenilerden oluşan Dağlık Karabağ Bölgesi ise 1991 sonlarında tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti. Karabağ'da daha 1980lerde başlamış olan şiddetli Azeri-Ermeni çatışmaları 1994'de ateşkesle durdurulduğunda, Azerbaycanın'ın Dağlık Karabağ ile Ermenistan arasında bir koridor oluşturan kısmı da Ermeni kontrolüne geçmişti. Ermenistan'ı 1991'de tanımakla birlikte diplomatik ilişki kurmamış olan Türkiye, Ermenistanla sınırını Azerbaycan topraklarının işgali üzerine kapatmıştı.

Türkiye - Ermenistan ilişkilerinin normalleştirilmesi süreci bağlamında iki ülke arasında 31 Ağustos 2009'da paraf edilen "Diplomatik İlişkilerin Kurulmasına Dair Protokol" ve "İlişkilerin Geliştirilmesine Dair Protokol" , 10 Ekim 2009'da İsviçrenin Zürih şehrinde 2 ülkenin dışişleri bakanlarınca imzalanmıştır. Her iki protokol de 20 Ekim 2009 tarihinde onaylanmaları için TBMMye sevkedilmiştir.


1) Protokollerin Türk Hukukunda bağlayıcılık kazanmaları için gereken işlemleri açıklayınız.

2) Ermenistan, Türkiye ve Ermenistan arasında Diplomatik ilişkilerin Kurulmasına Dair Protokolde "uluslarası hukukun ilgili antlaşmalarında tarif edildiği şekliyle karşılıklı olarak tanındığı teyit" edilen Türk-Ermeni sınırını belirleyen ve 13 Ekim 1921 tarihinde Karsta imzalanmış olan Türkiye Ermenistan , Azerbaycan ve Gürcistan Arasında Dostluk Andlaşmasının, Ermenistanın o dönemde bir parçası olduğu Sovyetler Birliğinden 1991'de artık ayrıldığı gerekçesiyle geçersiz olduğunu ileri sürebilir miydi ?

3) Protokollerin imzalanacağı gün iki ülkenin dış işleri bakanlarının imzadan sonra yapmak istedikleri hitaplar yüzünden sorun çıktığı basında yer almıştır. Türk Dışişleri Bakanı Davutoğlu'nun bölgesel sorunların bu vesileyle çözülmesi temennisine Karabağ sorunu ile bağlantı kurulduğu gerekçesiyle Ermeni tarafı, Ermenistan Dışişleri Bakanı Nalbandyan'ın ise "protokolleri imzalamakla soykırım iddiasından vazgeçmedikleri" yönünde bir açıklamasına da Türk tarafı itiraz etmiştir.

a) Andlaşmaların yorumlanmasına ilişkin genel kuralı açıklayınız.
b) Andlaşmanın 2 tarafının, imza sırasında yapacakları beyanların, Protokollerin yorumu açısından ne tür bir etkisi olabileceğini inceleyiniz.

4) Protokollerin yürürlüğe girmesinden önce tarafların, Protokollerin içerdiği hükümlere dair herhangi bir yükümlülüğü var mıdır? Andlaşmalar Hukuku ışığında açıklayınız.

5) Azerbaycan'dan bağımsızlığını ilan etmekle birlikte, gerek bu durumun tesis edilmesini Ermenistan'ın askeri yardım ve müdahalesine borçlu olan, gerekse her türlü ekonomik hayatı Ermenistanla arasındaki (Ermenistanın işgal ettiği Azeri topraklarında) koridora bağlı olan Dağlık Karabağ'ın diğer devletlerce tanınması uluslararası hukuka uygun olur mu ?

6) Andlaşmaların Türk Hukukundaki hiyerarşi yerini açıklayınız ve 1997 tarihli "İslam Ülkeleri Arası Yatırım ve İhracat Kredi Siortası Kurumu Kuruluş Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun bulunduğuna Dair Kanun" hakkındaki Anayasa makemesi kararının, Anayasa madde 90/5 hükmünün 2004te eklenen son cümlesi karşsında geçerliliğini halen koruyup korumadığını tartışınız.